Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri-II

Sosyal Bilimlerde

Araştırma Yöntemleri-II

İçerik çözümlemesi

• İçerik çözümlemesi, metin

çözümlemelerinde kullanılan temel araştırma tekniklerinden biridir.

• İletişimin açık içeriğinin nesnel, sistematik ve nicel olarak

betimlenmesine yöneliktir.

• Her tür içerik (görsel, işitsel vb.) bu teknikle çözümlenebilir.

• Örneğin gazete haberleri, televizyon haberleri, diziler, filmler, radyo

programları, köşe yazıları, romanlar, şarkı

sözleri vb.

 İçerik çözümlemesine dayalı olarak yapılan genellemeler, kültürel iletişimle sınırlıdır.

Bunun anlamı, içerik çözümlemesiyle bir iddianın doğruluğunun

belirlenemeyeceğidir. Aynı zamanda içerik çözümlemesi, edebiyatın estetik nitelikleri konusunda da söz söyleyemez.

İçerik çözümlemesi

İçerik çözümlemesinin iletişim alanında ortaya çıkışı

 İçerik çözümlemesinin tarihi, 1910’da Alman Sosyoloji Topluluğu’nun ilk toplantısında Max Weber’in gazeteleri inceleme önerisine dayanır.

 İkinci Dünya Savaşı sırasında radyo yayınlarına yönelik çeşitli çalışmalar içerik çözümlemesinin gelişiminde önemlidir.

 Bernard Berelson’un 1952 tarihli Content

Analysis in Communication Research başlıklı

kitabı içerik çözümlemesinin iletişim çalışmaları

alanında kabulüne işaret eder.



Açık içeriğin çözümlenmesi



Sistematiklik



Nicel betimleme



Nesnellik

Özellikleri



Resmetme



Sahiplik politikaları



Gerçek dünyayla karşılaştırma



Temsil



Medya etkisi araştırmalarına destek

Kullanım alanları

 İçerik çözümlemesi yaparken aşağıda yer alan basamakların izlenmesi uygundur:

 Araştırma sorusunun belirlenmesi

 Çözümleme birimlerinin belirlenmesi (Çözümleme birimi, bir kodun tayin

edildiği metin miktarıdır. Örneğin, her bir gazete makalesi ya da bir yazının her

paragrafı çözümleme birimi olabilir.)

 Örneklemin belirlenmesi

Nasıl yürütülür?

 Değişkenlerin belirlenmesi ve işlemsel tanımlarının yapılması

 Kodlama kategorilerinin oluşturulması

 Kodlayıcılar arasında tutarlılığın sağlanması

 Araştırmanın gerçekleştirilmesi

Nasıl yürütülür?

 Geray, Haluk (2006). Toplumsal

Araştırmalarda Nicel ve Nitel Yöntemlere Giriş. Ankara: Siyasal Kitabevi.

 Neuman, W. Lawrence (2007). Toplumsal Araştırma Yöntemleri, Nitel ve Nicel

Yaklaşımlar. Çev. S. Özge. İstanbul:

Yayınodası.

Yararlanılan kaynaklar