MEVKA' dan İhracat ile İlgili Çalışmalara Teknik Destek Programı

(1)

1

(2)

2 İçindekiler

Türkiye’nin Serbest Ticaret Anlaşmaları ... 3

İngiltere İle Serbest Ticaret Anlaşması ... 3

Konya Özelinde Seçili Ürünler Dış Ticaret Analizi Özet Tablo ... 5

Birleşik Krallık Özelinde Seçili Ürünler Dış Ticaret Analizi Özet Tablo ... 5

Ürün Koordinasyon Matrisi ... 6

Türkiye Dış Ticaretinin Değerlendirmesi ... 8

Türkiye İhracatının Ürün Sınıfları Bazında Değerlendirmesi ... 8

Türkiye İhracatının Ülkeler Bazında Değerlendirmesi ... 12

Türkiye’nin Birleşik Krallık’a Ürün Sınıfları Bazında İhracatının Değerlendirmesi ... 13

Konya Dış Ticaretinin Değerlendirmesi ... 14

Konya İhracatının Ürün Sınıfları Bazında Değerlendirmesi ... 14

Konya İhracatının Ülkeler Bazında Değerlendirmesi ... 17

Konya’nın Birleşik Krallık’a Ürün Sınıfları Bazında İhracatının Değerlendirmesi ... 18

Birleşik Krallık Dış Ticaretinin Değerlendirmesi ... 19

Birleşik Krallık’ın İthalatının Ürün Sınıfları Bazında Değerlendirmesi ... 19

Birleşik Krallık’ın İthalatının Ülkeler Bazında Değerlendirmesi ... 24

Ülkemizin Birleşik Krallık’a İhracatında Tarım ve Gıda Sektörlerinde Potansiyel Ürünler ... 25

STA Kapsamında Birleşik Krallık İthalatında Konya İle Örtüşen Ürünlerin Değerlendirmesi ... 26

Konya İçin Seçili Ürünler Bazında Ürün Bazında İlçelerin Üretim Analizi ... 28

Konya Özelinde Ürünler Bazında İlçe Üretimlerinin Değerlendirmesi ... 29

Konya Özelinde Seçili Ürünler Bazında İngiltere İthalatının Değerlendirmesi ... 35

Süreç Yönetimi ... 36

(3)

3

Türkiye’nin Serbest Ticaret Anlaşmaları

Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) düzenlemelerinin günümüzün gereksinimlerini karşılayamaması ve çok taraflı ticaret düzeninin yeni pazar açılımları konusunda yetersiz kalması, ülkeleri ikili ve bölgesel ticaret anlaşmaları yapmaya yöneltmiş, Serbest Ticaret Anlaşmaları (STA) son dönemde gerek gelişmiş ülkeler arasında, gerekse kuzey-güney ve güney-güney ticari ve ekonomik ilişkilerinde yaygınlaşmıştır. Ülkeler arasındaki STA ağının genişlemesi ile birçok ülke mal tedarikini STA ortaklarından temin ederken, STA ağlarının dışarısında kalan ülkeler tercihli ticaretin sağladığı imkânlardan mahrum kalmıştır. Domino etkisi yaratan bu durum, tüm ülkelerin artan şekilde STA ağları oluşturmasını beraberinde getirmiştir. Bu kapsamda, Türkiye, gerek uluslararası ticaretteki STA ağları oluşturma eğilimine paralel olarak gerekse Gümrük Birliği çerçevesinde AB’nin Serbest Ticaret Anlaşmaları akdettiği ülkelerle karşılıklı yarar esasına dayalı benzer anlaşmalar akdetmektedir. Bugüne kadar, İngiltere ile birlikte ülkemizce 39 STA imzalanmıştır. (Kaynak: Ticaret Bakanlığı)

İngiltere İle Serbest Ticaret Anlaşması

İngiltere ile STA 29.12.2020 tarihinde 1 Ocak 2021 tarihinde yürürlüğe girecek şekilde imzalanmıştır. Brexit sonrası İngiltere’nin imzaladığı ilk STA Türkiye ile olmuştur. Bu anlaşma tüm tarım ve sanayi ürünlerini kapsamaktadır.

Yapılan açıklamalarda Birleşik Krallık ile Türkiye arasındaki Serbest Ticaret Anlaşması (STA) ile Gümrük Birliği'nin 25 yıl boyunca getirdiği kazanımları korurken, Birleşik Krallık ile ilişkileri daha da derinleştirme yönünde ilk adımı attıkları ifade edilmiştir. Zira Birleşik Krallık'ın Avrupa Birliği'nden (AB) ayrılmasıyla iki ülke arasındaki ticaret rejiminin yeniden belirlenmesi ihtiyacı doğduğuna dikkati çekilerek, imzalanan anlaşmayla ülkeler arasında ikili bazda bir tercihli ticaret rejiminin tesis edileceğini belirtilmektedir.

(4)

4

Konya Özelinde Seçili Ürünler Dış Ticaret Analizi

2019 YILI Konya Üretimi (kg)

En Çok Üretilen

İlçe

En Çok Üreten İlçe Üretimi (kg)

En Çok Üreten İlçenin Konya'da

Payı (%)

Türkiye Üretimi (kg)

TR'de Konya Payı (%)

TR'de Sırası

TR İhracatı (ABD Doları)

TR'den En Çok İhracat

Yapılan Ülke

TR'den En Çok İhracat

Yapılan Ülke İhracatı

(ABD Doları)

En Çok İhracat Yapılan Ülkenin TR İhracatında Yüzdesi (%) Çilek (taze)

(GTİP:

081010)

43.607.000 Hüyük 26.650.000 61,1% 486.705.000 9,0% 5. 24.845.861 Rusya 18.759.182 75,5%

Elma (taze) (GTİP:

080810)

230.581.000 Ereğli 162.419.000 70,4% 3.618.752.000 6,4% 6. 89.486.723 Hindistan 21.261.785 23,8%

Havuç*

(GTİP:

070610)

425.241.000 Çumra 144.500.000 34,0% 663.882.000 64,1% 1. 13.614.032 S.

Arabistan 4.721.189 34,7%

Kiraz (taze) (GTİP:

080929)

68.213.000 Akşehir 25.053.000 36,7% 664.224.000 10,3% 1. 183.835.183 Almanya 86.897.515 47,3%

Kuru Fasulye (GTİP:

071333)

49.664.000 Çumra 19.660.000 39,6% 225.000.000 22,1% 1. 8.899.235 İran 1.920.418 21,6%

(5)

5

Konya Özelinde Seçili Ürünler Dış Ticaret Analizi Özet Tablo

Kaynak: TÜİK (Havuç özelinde 070610000011 GTİP kodu ile “Havuçlar (taze/soğutulmuş)” baz alınmıştır.)

Birleşik Krallık Özelinde Seçili Ürünler Dış Ticaret Analizi Özet Tablo

Birleşik Krallık Özelinde Seçili Ürünler Dış Ticaret Analizi

2019 YILI TR İhracatı (ABD Doları)

Birleşik Krallık'a TR'den İhracat (ABD

Doları)

TR İhracatında

Birleşik Krallık'ın Yüzdesi (%)

Birleşik Krallık'ın

TR İhracatınd

a Sırası

Birleşik Krallık'ın Dünya'dan

İthalatı (ABD Doları)

Birleşik Krallık'ın En

Çok İthalat Yaptığı Ülke

Birleşik Krallık'ın En

Çok İthalat Yaptığı Ülkeden

İthalatı (ABD Doları)

Birleşik Krallık'a En Çok İthalat Yapan Ülkenin Yüzdesi

(%)

TR'nin Birleşik

Krallık İthalatında

ki Yüzdesi (%)

TR'nin Birleşik

Krallık İthalatında

Sırası

Çilek (taze) 24.845.861 - - - 212.095.000 İspanya 109.559.000 51,7% - -

Elma (taze) 89.486.723 51.571 0,1% 34. 424.213.000 Fransa 112.037.000 26,4% 0,014% 27.

Nohut (GTİP:

071320)

46.858.000 Kadınhanı 5.931.000 12,7% 630.000.000 7,4% 5. 76.188.472 Pakistan 13.305.283 17,5%

Üzüm (taze) (GTİP:

080610)

89.907.000 Hadim 58.256.000 64,8% 4.100.000.000 2,2% 9. 150.017.259 Rusya 86.043.762 57,4%

(6)

6

Havuç* 13.614.032 - - - 31.619.000 Fransa 6.503.000 20,6% - -

Kiraz (taze) 183.835.183 1.590.247 0,9% 13. 48.720.000 İspanya 22.318.000 45,8% 3,48% 7.

Kuru Fasulye (GTİP:

071333)

8.899.235 197.925 2,2% 10. 95.313.000 Kanada 69.122.000 72,5% 0,2% 9.

Nohut 76.188.472 2.117.229 2,8% 12. 46.079.000 Avustralya 9.639.000 20,9% 8% 6.

Üzüm (taze) 150.017.259 2.373.613 1,6% 8. 664.411.000 Güney

Afrika 162.237.000 24,4% 0,4% 14.

Kaynak: TÜİK / Trademap (*Trademap’te Birleşik Krallık 070610 kodu ile “Taze veya Soğutulmuş Havuç ve Şalgam” baz alınmıştır.

Ürün Koordinasyon Matrisi

Konya için seçili ürünlerin üretiminde öne çıkan ilçeler ve ilçedeki ilgili paydaşlar göz önüne alındığında aşağıdaki gibi bir tablo oluşturulmuştur:

Ürün Koordinasyon Matrisi

Ürün Öne Çıkan

İlçe Birlik/Kooperatif/Ziraat Odası Hazır Tesis Olan Birlik/Kooperatif/Ziraat Odası

İhracatta Aracı/Komisyon

Büyük

Üretici Büyük Alıcı

KİRAZ Akşehir,

Ereğli, Hadim

• Akşehir Ziraat Odası

• Ereğli Ziraat Odası

•Hadim Sert Çekirdekli Üreticiler Birliği

• Hadim Belediyesi

• Kesebetler

• Kalkan Sebze

ÇİLEK Hüyük • Organik Çilek Üreticileri Birliği

• Hüyük İlçe Tarım Müdürlüğü • Organik Çilek Üreticileri Birliği

(7)

7

ÜZÜM Hadim • Hadim Belediyesi

ELMA Ereğli • Ereğli Ziraat Odası

• Ereğli Ticaret Borsası

HAVUÇ Çumra,

Meram

•Çumra Ziraat Odası

• Meram Ziraat Odası

KURU FASULYE Çumra,

Beyşehir

•Akçabelen Kırsal Kalkınma Koop.

•Derebucak Kırsal Kalkınma Koop.

•Akçabelen Kırsal Kalkınma Koop.

•Derebucak Kırsal Kalkınma Koop.

•Çumra Ziraat Odası

• K.R.C.

Şekerleme

• Pangev Tarım

• Emin Gül Tarım

• Sena Altınyıldız Gıda

NOHUT

Beyşehir, Cihanbeyli,

Kadınhanı

• Kadınhanı Ziraat Odası

• K.R.C.

Şekerleme

• Pangev Tarım

• Emin Gül Tarım

• Sena Altınyıldız Gıda

(8)

8

Türkiye Dış Ticaretinin Değerlendirmesi

Ülkemizin 2019 yılı sonu itibariyle ihracatı yaklaşık 171,5 milyar dolar iken aynı yıl ithalatı ise 202,7 milyar dolar olmuştur.

2019 Yılı Türkiye Dış Ticareti (ABD doları)

İthalat 202.704.319.533

İhracat 171.464.944.593

Kaynak: TÜİK

Türkiye İhracatının Ürün Sınıfları Bazında Değerlendirmesi

Türkiye’nin ihracatındaki ürünleri incelediğimizde, ilk sırada yer alan ürünler tabloda sunulmuştur. Ürün bilgileri Harmonize Sistem (HS2) sınıflandırmasına göre paylaşılmıştır. 2019 yılı sonu itibariyle ülkemizin ihracatı yaklaşık 171,5 milyar dolardır. Ülkemiz ihracatında en fazla pay “motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı” sınıfına aittir. Bu sınıf ihracatının, toplam ihracatımızdaki payı yaklaşık %13’tür.

Ürün Sınıfına Göre 2019 Yılı Türkiye İhracatı (ABD doları) Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara

taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı 26.173.518.001

Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler,

bunların aksam ve parçaları 16.448.962.107

Demir ve çelik 9.926.035.321

Örme giyim eşyası ve aksesuarı 9.077.719.177

Elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme, televizyon görüntü-ses

kaydetme-verme cihazları, aksam-parça-aksesuarı 8.724.320.941 Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler, taklit

mücevherci eşyası, metal paralar 7.327.395.781

Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen

ürünler, bitümenli maddeler, mineral mumlar 7.325.394.400

Demir veya çelikten eşya 6.483.865.802

Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarı 6.446.235.872

Plastikler ve mamulleri 6.285.026.666

Yenilen meyveler ve sert kabuklu meyveler 4.177.062.765

Mobilyalar, yatak takımları, aydınlatma cihazları, reklam lambaları, ışıklı

tabelalar vb., prefabrik yapılar 3.487.890.453

Alüminyum ve alüminyumdan eşya 3.106.907.288

(9)

9

Kauçuk ve kauçuktan eşya 2.825.782.223

Tuz, kükürt, topraklar ve taşlar, alçılar, kireçler ve çimento 2.734.537.986 Halılar ve diğer dokumaya elverişli maddelerden yer kaplamaları 2.530.949.070 Dokunabilir maddelerden hazır eşya, takımlar, kullanılmış giyim ve

dokunmuş diğer eşya, paçavralar 2.016.928.287

Sebzeler, meyveler, sert kabuklu meyveler ve bitkilerin diğer kısımlarından

elde edilen müstahzarlar 2.006.449.272

Hububat, un, nişasta veya süt müstahzarları, pastacılık ürünleri 1.878.492.062 İnorganik kimyasallar, kıymetli metal, radyoaktif element, metal ve

izotopların organik-anorganik bileşikleri 1.835.216.769

Kağıt ve karton, kağıt hamurundan, kağıttan veya kartondan eşya 1.795.759.774

Pamuk, pamuk ipliği ve pamuklu mensucat 1.653.847.132

Sentetik ve suni filamentler, şeritler ve benzeri sentetik ve suni dokumaya

elverişli maddeler 1.554.562.507

Bakır ve bakırdan eşya 1.524.140.134

Örme eşya 1.509.715.564

Sentetik ve suni devamsız lifler 1.419.582.704

Taş, alçı, çimento, amyant, mika veya benzeri maddelerden eşya 1.415.743.856

Eczacılık ürünleri 1.304.208.182

Değirmencilik ürünleri, malt, nişasta, inülin, buğday gluteni 1.300.120.823

Metal cevherleri, cüruf ve kül 1.219.778.303

Seramik mamulleri 1.159.195.644

Cam ve cam eşya 1.099.358.015

Yenilen sebzeler ve bazı kök ve yumrular 1.044.395.278

Hava taşıtları, uzay taşıtları ve bunların aksam ve parçalar 1.029.678.518

Gemiler ve suda yüzen taşıt ve araçlar 1.018.008.098

Balıklar, kabuklu hayvanlar, yumuşakçalar ve suda yaşayan diğer

omurgasız hayvanlar 962.232.885

Optik, fotoğraf, sinema, ölçü, kontrol, ayar, tıbbi, cerrahi alet ve cihazlar,

bunların aksam, parça ve aksesuarı 933.064.023

(10)

10

Ayakkabılar, getrler, tozluklar ve benzeri eşya, bunların aksamı 931.576.434 Adi metallerden çeşitli eşya (kilit, kasa, mobilya tertibatı, vb.) 929.565.188 Çeşitli mamul eşya (hijyenik havlu, bebek bezi, kalem, çakmak, fermuar,

fırça vb.) 908.131.448

Tütün ve tütün yerine geçen işlenmiş maddeler 906.487.305

Ağaç ve ahşap eşya, odun kömürü 885.012.352

Hayvansal ve bitkisel katı ve sıvı yağlar, yemeklik katı yağlar, hayvansal ve

bitkisel mumlar 871.864.523

Debagatte ve boyacılıkta kullanılan hülasalar, tanenler, boyalar,

pigmentler, vernikler, macunlar, mürekkepler, vb. 843.570.554 Sabunlar, yüzey-aktif organik maddeler, yıkama-yağlama müstahzarları,

mumlar, bakım müstahzarları, dişçilik müstahzarları 829.281.428 Uçucu yağlar ve rezinoitler, parfümeri, kozmetik veya tuvalet

müstahzarları 828.898.315

Vatka, keçe ve dokunmamış mensucat, özel iplikler, sicim, kordon, ip,

halat ve bunlardan mamul eşya 801.077.602

Muhtelif kimyasal maddeler (biodizel, yangın söndürme maddeleri,

dezenfektanlar, haşarat öldürücüler, vb.) 750.283.638

Yenilen çeşitli gıda müstahzarları (kahve hülasaları, çay hülasaları,

mayalar, soslar, diyet mamaları, vb.) 692.468.824

Kakao ve kakao müstahzarları 649.162.568

Süt ürünleri, yumurtalar, tabii bal, diğer yenilebilir hayvansal menşeli

ürünler 643.869.423

Şeker ve şeker mamulleri 616.981.581

Organik kimyasal ürünler 587.316.815

Etler ve yenilen sakatat 586.175.668

Özel dokunmuş mensucat, tufte edilmiş dokunabilir mensucat, dantela,

duvar halıları, şeritçi ve kaytancı eşyası, işlemeler 421.473.939 Silahlar ve mühimmat, bunların aksam, parça ve aksesuarı 402.354.987 Yağlı tohum ve meyveler, muhtelif tane, tohum ve meyveler, sanayide ve

tıpta kullanılan bitkiler, saman ve kaba yem 383.048.485

Meşrubat, alkollü içkiler ve sirke 343.319.305

Kişisel eşyalar, deniz ve hava taşıtlarına verilen kumanya ve malzeme

(yakıtlar hariç) 338.080.340

Deri-saraciye eşyası, eyer-koşum takımları, seyahat eşyası, el çantaları vb

mahfazalar, hayvan bağırsağından mamul eşya 337.672.467

(11)

11

Gübreler 302.407.664

Emdirilmiş, sıvanmış, kaplanmış veya lamine edilmiş dokunabilir

mensucat, dokunabilir maddelerden teknik eşya 299.079.938

Adi metallerden aletler, bıçakcı eşyası ve sofra takımları, adi metallerden

bunların aksam ve parçaları 268.243.304

Gıda sanayiinin kalıntı ve döküntüleri, hayvanlar için hazırlanmış kaba

yemler 219.489.280

Albüminoid maddeler, değişikliğe uğramış nişasta esaslı ürünler, tutkallar,

enzimler 217.078.706

Ham postlar, deriler (kürkler hariç) ve köseleler 205.280.530

Kahve, çay, paraguay çayı ve baharat 167.584.535

Demiryolu vb hatlara ait taşıtlar ve malzemeler, bunların aksam-parçaları,

mekanik trafik sinyalizasyon cihazları 166.281.126

Kürkler ve taklit kürkler, bunların mamulleri 161.125.146

Oyuncaklar, oyun ve spor malzemeleri, bunların aksam, parça ve aksesuarı 139.975.239 Et, balık, kabuklu hayvanlar, yumuşakçalar veya diğer su omurgasızlarının

Canlı ağaçlar ve diğer bitkiler, yumrular, kökler ve benzerleri, kesme

çiçekler ve süs yaprakları 106.815.352

Yapağı ve yün, ince veya kaba hayvan kılı, at kılından iplik ve dokunmuş

mensucat 97.816.036

Basılı kitaplar, gazeteler, resimler ve baskı sanayiinin diğer mamulleri, el ve

makina yazısı metinler ve planlar 89.977.800

Canlı hayvanlar 84.612.024

Hububat 80.879.488

Diğer hayvansal menşeli ürünler (kıl, kemik, boynuz, fildişi, mercan,

bağırsak, vb.) 67.874.307

Odun veya diğer lifli selülozik maddelerin hamurları, geri kazanılmış kağıt

veya karton (döküntü, kırpıntı ve hurdalar) 56.901.798

Dokumaya elverişli diğer bitkisel lifler, kağıt ipliği ve kağıt ipliğinden 50.576.722 Kaynak: TÜİK

(12)

12

Türkiye İhracatının Ülkeler Bazında Değerlendirmesi

Ülkemizin 2019 yılı sonu itibariyle ihracatı yaklaşık 171,5 milyar dolar iken aynı yıl ithalatı ise 202,7 milyar dolar olmuştur. Türkiye’nin 2019 yılında ülkelere göre ihracat rakamları aşağıdaki tablodaki gibidir. Tabloda ihracatımızdaki ilk 30 ülke paylaşılmıştır ve görüldüğü üzere Birleşik Krallık, ihracatımızda yaklaşık 10,9 milyar dolar ile 2.sıradadır. Birleşik Krallık’ın ihracatımızdaki payı ise %5,3 civarındadır.

Ülkelere Göre 2019 Yılı Türkiye İhracatı (ABD doları)

Almanya 15.425.718.615

Birleşik Krallık 10.866.184.086

İtalya 9.299.208.053

Irak 8.997.643.075

ABD 8.056.583.541

İspanya 7.661.440.029

Fransa 7.637.927.461

Hollanda 5.443.805.843

İsrail 4.356.291.938

Romanya 3.857.233.603

Rusya Federasyonu 3.852.993.806

BAE 3.517.972.799

Mısır 3.316.666.729

Polonya 3.308.354.610

Belçika 3.247.175.552

Suudi Arabistan 3.184.923.577

Çin 2.586.637.371

Bulgaristan 2.541.319.137

İran 2.315.243.304

Fas 2.307.575.659

Yunanistan 2.115.194.784

Libya 1.961.973.151

Ukrayna 1.955.015.900

Cezayir 1.865.739.766

Slovenya 1.774.631.764

Azerbaycan 1.637.400.708

Gürcistan 1.421.341.552

İsveç 1.362.145.621

Kuzey Kıbrıs Türk Cum. 1.272.326.885

Suriye 1.225.872.220

Kaynak: TÜİK

(13)

13

Türkiye’nin Birleşik Krallık’a Ürün Sınıfları Bazında İhracatının Değerlendirmesi

Türkiye’nin Birleşik Krallık’a ihracatındaki ürünleri incelediğimizde, ilk sırada yer alan ürünler tabloda sunulmuştur. Ürün bilgileri Harmonize Sistem (HS2) sınıflandırmasına göre paylaşılmıştır. 2019 yılı sonu itibariyle Türkiye’den Birleşik Krallık’a ihracatımız yaklaşık 10,9 milyar dolardır. Ülkemizden Birleşik Krallık’a en fazla ihracat yapılan ürün sınıfı “motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı” olmuştur. Bu ürün sınıfında Birleşik Krallık’a ihracat, toplam ihracatımızın %20’dir.

Ürün Sınıfına Göre 2019 Yılı Türkiye’nin Birleşik Krallık’a İhracatı (ABD doları) Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara

kaydetme-verme cihazları, aksam-parça-aksesuarı 1.177.011.191 Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler, taklit

mücevherci eşyası, metal paralar 1.171.708.632

Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarı 545.848.392

Demir veya çelikten eşya 435.089.580

Plastikler ve mamulleri 303.178.895

Yenilen meyveler ve sert kabuklu meyveler 214.731.371

Kağıt ve karton, kağıt hamurundan, kağıttan veya kartondan eşya 205.454.911

Demir ve çelik 201.437.311

Alüminyum ve alüminyumdan eşya 173.490.949

elverişli maddeler 153.667.941

Kauçuk ve kauçuktan eşya 135.807.598

Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen

ürünler, bitümenli maddeler, mineral mumlar 118.289.838

Halılar ve diğer dokumaya elverişli maddelerden yer kaplamaları 114.311.088 Mobilyalar, yatak takımları, aydınlatma cihazları, reklam lambaları, ışıklı

tabelalar vb., prefabrik yapılar 112.112.147

Seramik mamulleri 102.503.767

elde edilen müstahzarlar 100.905.221

Kaynak: TÜİK

(14)

14

Konya Dış Ticaretinin Değerlendirmesi

Konya’nın 2019 yılı sonu itibariyle ihracatı yaklaşık 2 milyar dolar iken aynı yıl ithalatı ise 865 milyon dolar olmuştur.

2019 Yılı Konya Dış Ticareti (ABD doları)

İthalat 864.665.215

İhracat 1.991.691.628

Kaynak: TÜİK

Konya İhracatının Ürün Sınıfları Bazında Değerlendirmesi

Konya’nın ihracatındaki ürünleri incelediğimizde, ilk sırada yer alan ürünler tabloda sunulmuştur. Ürün bilgileri Harmonize Sistem (HS2) sınıflandırmasına göre paylaşılmıştır. 2019 yılı sonu itibariyle Konya’nın ihracatı yaklaşık 2 milyar dolardır. Konya ihracatında en fazla pay

“kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları” sınıfına aittir. Bu sınıf ihracatının, toplam ihracattaki payı yaklaşık %30’dur.

Ürün Sınıfına Göre 2019 Yılı Konya İhracatı (ABD doları) Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların

aksam ve parçaları 599.314.943

Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara

taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı 326.240.969

Hububat, un, nişasta veya süt müstahzarları, pastacılık ürünleri 126.777.849

Alüminyum ve alüminyumdan eşya 108.823.833

Süt ürünleri, yumurtalar, tabii bal, diğer yenilebilir hayvansal menşeli ürünler 81.031.427

Kakao ve kakao müstahzarları 67.890.493

Silahlar ve mühimmat, bunların aksam, parça ve aksesuarı 56.347.902 Elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme, televizyon görüntü-ses

kaydetme-verme cihazları,aksam-parça-aksesuarı 37.786.600

tabelalar vb., prefabrik yapılar 31.169.490

elde edilen müstahzarlar 27.602.202

(15)

15

Şeker ve şeker mamulleri 26.116.947

Ayakkabılar, getrler, tozluklar ve benzeri eşya, bunların aksamı 22.185.751

Eczacılık ürünleri 19.879.037

Değirmencilik ürünleri, malt, nişasta, inülin, buğday gluteni 19.164.861 Tuz, kükürt, topraklar ve taşlar, alçılar, kireçler ve çimento 18.724.112

dezenfektanlar, haşarat öldürücüler, vb.) 15.406.684

Kauçuk ve kauçuktan eşya 13.063.677

İnorganik kimyasallar, kıymetli metal, radyoaktif element, metal ve

izotopların organik-anorganik bileşikleri 11.993.868

Kağıt ve karton, kağıt hamurundan, kağıttan veya kartondan eşya 11.944.684 Taş, alçı, çimento, amyant, mika veya benzeri maddelerden eşya 11.270.383

Metal cevherleri, cüruf ve kül 11.064.205

Diğer hayvansal menşeli ürünler (kıl, kemik, boynuz, fildişi, mercan, bağırsak,

vb.) 10.771.056

Et, balık, kabuklu hayvanlar, yumuşakçalar veya diğer su omurgasızlarının

Demir ve çelik 8.225.862

Ağaç ve ahşap eşya, odun kömürü 7.276.701

Gıda sanayiinin kalıntı ve döküntüleri, hayvanlar için hazırlanmış kaba yemler 6.059.579 Adi metallerden aletler, bıçakcı eşyası ve sofra takımları, adi metallerden

Yenilen sebzeler ve bazı kök ve yumrular 5.583.921

bitkisel mumlar 5.444.606

Örme giyim eşyası ve aksesuarı 5.407.116

Seramik mamulleri 4.622.839

Yağlı tohum ve meyveler, muhtelif tane, tohum ve meyveler, sanayide ve

tıpta kullanılan bitkiler, saman ve kaba yem 4.550.079

Cam ve cam eşya 4.141.557

(16)

16

Dokunabilir maddelerden hazır eşya, takımlar, kullanılmış giyim ve dokunmuş

diğer eşya, paçavralar 3.832.548

Adi metallerden çeşitli eşya (kilit, kasa, mobilya tertibatı, vb.) 3.388.211 Sabunlar, yüzey-aktif organik maddeler, yıkama-yağlama müstahzarları,

mumlar,bakım müstahzarları, dişçilik müstahzarları 3.213.552 Yenilen çeşitli gıda müstahzarları (kahve hülasaları, çay hülasaları, mayalar,

soslar, diyet mamaları, vb.) 3.097.122

Halılar ve diğer dokumaya elverişli maddelerden yer kaplamaları 3.052.620 Demiryolu vb hatlara ait taşıtlar ve malzemeler, bunların aksam-parçaları,

mekanik trafik sinyalizasyon cihazları 3.025.356

Kahve, çay, paraguay çayı ve baharat 2.635.907

bunların aksam, parça ve aksesuarı 2.599.564

Başlıklar ve aksamı (şapka, kasket, koruyucu başlıklar vb.) 2.470.465

Hububat 2.296.169

Uçucu yağlar ve rezinoitler, parfümeri, kozmetik veya tuvalet müstahzarları 2.165.872

Meşrubat, alkollü içkiler ve sirke 1.946.604

Gübreler 1.819.484

Oyuncaklar, oyun ve spor malzemeleri, bunların aksam, parça ve aksesuarı 1.812.441 Yapağı ve yün, ince veya kaba hayvan kılı, at kılından iplik ve dokunmuş

mensucat 1.585.537

Debagatte ve boyacılıkta kullanılan hülasalar, tanenler, boyalar, pigmentler,

vernikler, macunlar, mürekkepler, vb. 1.459.812

Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarı 1.246.511

Çeşitli mamul eşya (hijyenik havlu, bebek bezi, kalem, çakmak, fermuar, fırça

vb.) 1.155.228

Kaynak: TÜİK

(17)

17

Konya İhracatının Ülkeler Bazında Değerlendirmesi

Konya’nın 2019 yılı sonu itibariyle ihracatı yaklaşık 2 milyar dolar iken aynı yıl ithalatı ise 865 milyon dolar olmuştur. Konya’nın 2019 yılında ülkelere göre ihracat rakamları aşağıdaki tablodaki gibidir. Tabloda Konya ihracatında ilk 30 ülke paylaşılmıştır ve görüldüğü üzere Birleşik Krallık, ihracatımızda yaklaşık 40,4 milyon dolar ile 13.sıradadır. Birleşik Krallık’ın ihracatımızdaki payı ise %2 civarındadır.

Ülkelere Göre 2019 Yılı Konya İhracatı (ABD doları)

Irak 264.506.299

Almanya 135.129.087

İtalya 80.913.300

ABD 73.802.644

Rusya Federasyonu 59.216.241

Cezayir 57.648.858

Mısır 53.530.135

Suudi Arabistan 52.721.104

İran 52.370.352

İspanya 49.226.696

Libya 47.019.677

Polonya 46.070.161

Birleşik Krallık 40.368.077

İsrail 38.398.560

Fransa 37.529.850

Bulgaristan 36.172.707

Özbekistan 35.311.191

Romanya 30.389.628

BAE 27.170.900

Katar 26.900.315

Ukrayna 26.787.992

Hollanda 26.287.108

Suriye 25.384.418

Azerbaycan 24.096.546

Fas 23.129.737

Belçika 21.169.985

Gürcistan 20.060.525

Pakistan 16.021.101

Meksika 15.797.291

Türkmenistan 15.222.614

Kaynak: TÜİK

(18)

18

Konya’nın Birleşik Krallık’a Ürün Sınıfları Bazında İhracatının Değerlendirmesi

Konya’nın Birleşik Krallık’a ihracatındaki ürünleri incelediğimizde, ilk sırada yer alan ürünler tabloda sunulmuştur. Ürün bilgileri Harmonize Sistem (HS2) sınıflandırmasına göre paylaşılmıştır. 2019 yılı sonu itibariyle Konya’dan Birleşik Krallık’a ihracat yaklaşık 40,4 milyon dolardır. Konya’dan Birleşik Krallık’a en fazla ihracat yapılan ürün sınıfı “motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı”

olmuştur. Bu ürün sınıfında Birleşik Krallık’a ihracat, toplam ihracatın yaklaşık %1’idir.

Ürün Sınıfına Göre 2019 Yılı Konya’nın Birleşik Krallık’a İhracatı (ABD doları) Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara

taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı 18.035.157

Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların

aksam ve parçaları 8.527.033

Silahlar ve mühimmat, bunların aksam, parça ve aksesuarı 994.316 Kağıt ve karton, kağıt hamurundan, kağıttan veya kartondan eşya 890.852 Taş, alçı, çimento, amyant, mika veya benzeri maddelerden eşya 707.550 Yapağı ve yün, ince veya kaba hayvan kılı, at kılından iplik ve dokunmuş

mensucat 690.455

Eczacılık ürünleri 640.061

elde edilen müstahzarlar 539.256

Kauçuk ve kauçuktan eşya 442.497

Ayakkabılar, getrler, tozluklar ve benzeri eşya, bunların aksamı 320.138

Şeker ve şeker mamulleri 252.732

tabelalar vb., prefabrik yapılar 204.681

Alüminyum ve alüminyumdan eşya 179.236

Basılı kitaplar, gazeteler, resimler ve baskı sanayiinin diğer mamulleri, el ve

makina yazısı metinler ve planlar 164.495

kaydetme-verme cihazları,aksam-parça-aksesuarı 161.925

Meşrubat, alkollü içkiler ve sirke 161.184

Uçucu yağlar ve rezinoitler, parfümeri, kozmetik veya tuvalet müstahzarları 111.763 Kaynak: Konya Ticaret Odası

(19)

19

Birleşik Krallık Dış Ticaretinin Değerlendirmesi

Birleşik Kralık’ın 2019 yılı sonu itibariyle ihracatı 468,3 milyar dolar iken aynı yıl ithalatı ise yaklaşık 692,5 milyar dolar olmuştur.

2019 Yılı Birleşik Krallık Dış Ticareti (ABD doları)

İthalat 692.494.170.000

İhracat 468.322.416.000

Kaynak: ITC Trade Map

Birleşik Krallık’ın İthalatının Ürün Sınıfları Bazında Değerlendirmesi

Birleşik Krallık’ın ithalatındaki ürünleri incelediğimizde, ilk sırada yer alan ürünler tabloda sunulmuştur. Ürün bilgileri Harmonize Sistem (HS2) sınıflandırmasına göre paylaşılmıştır. 2019 yılı sonu itibariyle Birleşik Krallık’ın ithalatı yaklaşık 692,5 milyar dolardır. Birleşik Krallık ithalatındaki en fazla pay “inciler, kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, kaplama metaller” sınıfına aittir. Bu sınıf ithalatının, toplam ithalattaki payı yaklaşık %13’tür.

Ürün Sınıfına Göre 2019 Yılı Birleşik Krallık İthalatı (ABD doları) İnciler, kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, kaplama

metaller 89.132.282.000

Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara

kaydetme-verme cihazları, aksam-parça-aksesuarı 61.797.030.000 Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen

ürünler, bitümenli maddeler, mineral mumlar 56.262.381.000

Eczacılık ürünleri 27.996.208.000

bunların aksam, parça ve aksesuarı 19.080.175.000

Plastikler ve mamulleri 18.845.147.000

Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarı 11.887.651.000

tabelalar vb., prefabrik yapılar 11.867.701.000

Demir veya çelikten eşya 11.236.583.000

(20)

20

Hava taşıtları, uzay taşıtları ve bunların aksam ve parçalar 10.879.513.000

Başka yerde sınıflandırılmamış ürünler 10.349.153.000

Organik kimyasal ürünler 10.133.470.000

Meşrubat, alkollü içkiler ve sirke 8.274.668.000

Kağıt ve karton, kağıt hamurundan, kağıttan veya kartondan eşya 7.500.041.000

Ağaç ve ahşap eşya, odun kömürü 7.400.064.000

Ayakkabılar, getrler, tozluklar ve benzeri eşya, bunların aksamı 6.928.185.000 Uçucu yağlar ve rezinoitler, parfümeri, kozmetik veya tuvalet

müstahzarları 6.545.387.000

dezenfektanlar, haşarat öldürücüler, vb.) 6.319.928.000

Yenilen meyveler ve sert kabuklu meyveler 6.303.785.000

Oyuncaklar, oyun ve spor malzemeleri, bunların aksam, parça ve aksesuarı 6.101.457.000

Demir ve çelik 5.958.306.000

Etler ve yenilen sakatat 5.375.839.000

Kauçuk ve kauçuktan eşya 5.281.494.000

Alüminyum ve alüminyumdan eşya 5.126.889.000

Hububat, un, nişasta veya süt müstahzarları, pastacılık ürünleri 4.614.443.000 Et, balık, kabuklu hayvanlar, yumuşakçalar veya diğer su omurgasızlarının

müstahzarları 4.533.853.000

Yenilen sebzeler ve bazı kök ve yumrular 4.320.342.000

Süt ürünleri, yumurtalar, tabii bal, diğer yenilebilir hayvansal menşeli

ürünler 3.948.360.000

elde edilen müstahzarlar 3.946.376.000

Yenilen çeşitli gıda müstahzarları (kahve hülasaları, çay hülasaları,

mayalar, soslar, diyet mamaları, vb.) 3.931.568.000

Deri-saraciye eşyası, eyer-koşum takımları, seyahat eşyası, el çantaları vb

mahfazalar, hayvan bağırsağından mamul eşya 3.780.032.000

Sanat eserleri, kolleksiyon eşyası ve antikalar 3.155.591.000

(21)

21

Gıda sanayiinin kalıntı ve döküntüleri, hayvanlar için hazırlanmış kaba

yemler 3.076.976.000

Balıklar, kabuklu hayvanlar, yumuşakçalar ve suda yaşayan diğer

omurgasız hayvanlar 3.005.606.000

İnorganik kimyasallar, kıymetli metal, radyoaktif element, metal ve

izotopların organik-anorganik bileşikleri 2.895.182.000

Kakao ve kakao müstahzarları 2.767.815.000

Adi metallerden çeşitli eşya (kilit, kasa, mobilya tertibatı, vb.) 2.726.044.000 Dokunabilir maddelerden hazır eşya, takımlar, kullanılmış giyim ve

dokunmuş diğer eşya, paçavralar 2.602.019.000

Sabunlar, yüzey-aktif organik maddeler, yıkama-yağlama müstahzarları,

mumlar, bakım müstahzarları, dişçilik müstahzarları 2.590.216.000 Debagatte ve boyacılıkta kullanılan hülasalar, tanenler, boyalar,

pigmentler, vernikler, macunlar, mürekkepler, vb. 2.497.229.000 Basılı kitaplar, gazeteler, resimler ve baskı sanayiinin diğer mamulleri, el ve

makina yazısı metinler ve planlar 2.428.009.000

Cam ve cam eşya 2.392.446.000

Çeşitli mamul eşya (hijyenik havlu, bebek bezi, kalem, çakmak, fermuar,

fırça vb.) 2.318.252.000

Taş, alçı, çimento, amyant, mika veya benzeri maddelerden eşya 2.096.969.000 Demiryolu vb hatlara ait taşıtlar ve malzemeler, bunların aksam-parçaları,

mekanik trafik sinyalizasyon cihazları 2.091.688.000

Saatler ve bunların aksam ve parçaları 2.034.190.000

bitkisel mumlar 1.973.213.000

Bakır ve bakırdan eşya 1.940.425.000

Seramik mamulleri 1.931.280.000

Adi metallerden aletler, bıçakcı eşyası ve sofra takımları, adi metallerden

Metal cevherleri, cüruf ve kül 1.757.975.000

Kahve, çay, paraguay çayı ve baharat 1.739.528.000

Hububat 1.537.081.000

Nikel ve nikelden eşya 1.520.847.000

Canlı ağaçlar ve diğer bitkiler, yumrular, kökler ve benzerleri, kesme

çiçekler ve süs yaprakları 1.496.696.000

(22)

22

Gemiler ve suda yüzen taşıt ve araçlar 1.473.241.000

Şeker ve şeker mamulleri 1.392.590.000

Halılar ve diğer dokumaya elverişli maddelerden yer kaplamaları 1.143.408.000 Diğer adi metaller (tungsten, molibden, tantal, magnezyum, kobalt,

bizmut, kadmiyum, vb.), sermetler, bunlardan eşya 1.131.499.000 Tuz, kükürt, topraklar ve taşlar, alçılar, kireçler ve çimento 1.104.935.000

Gübreler 1.095.265.000

Yağlı tohum ve meyveler, muhtelif tane, tohum ve meyveler, sanayide ve

tıpta kullanılan bitkiler, saman ve kaba yem 1.033.563.000

Albüminoid maddeler, değişikliğe uğramış nişasta esaslı ürünler, tutkallar,

enzimler 988.899.000

Vatka, keçe ve dokunmamış mensucat, özel iplikler, sicim, kordon, ip,

halat ve bunlardan mamul eşya 776.112.000

elverişli maddeler 747.111.000

Silahlar ve mühimmat, bunların aksam, parça ve aksesuarı 737.756.000

Tütün ve tütün yerine geçen işlenmiş maddeler 697.391.000

Odun veya diğer lifli selülozik maddelerin hamurları, geri kazanılmış kağıt

veya karton (döküntü, kırpıntı ve hurdalar) 687.137.000

Canlı hayvanlar 678.872.000

Sentetik ve suni devamsız lifler 563.856.000

Fotoğrafçılıkta veya sinemacılıkta kullanılan eşya 540.480.000 Değirmencilik ürünleri, malt, nişasta, inülin, buğday gluteni 513.246.000 Başlıklar ve aksamı (şapka, kasket, koruyucu başlıklar vb.) 497.797.000

Kurşun ve kurşundan eşya 457.218.000

Yapağı ve yün, ince veya kaba hayvan kılı, at kılından iplik ve dokunmuş

mensucat 430.849.000

Emdirilmiş, sıvanmış, kaplanmış veya lamine edilmiş dokunabilir

mensucat, dokunabilir maddelerden teknik eşya 430.214.000

Müzik aletleri, bunların aksam, parça ve aksesuarı 384.076.000

Çinko ve çinkodan eşya 350.829.000

(23)

23 Özel dokunmuş mensucat, tufte edilmiş dokunabilir

mensucat,dantela,duvar halıları, şeritçi ve kaytancı eşyası, işlemeler 299.889.000 Hazırlanmış ince ve kalın kuş tüyleri ve bunlardan eşya, yapma çiçekler,

insan saçından eşya 289.077.000

Pamuk, pamuk ipliği ve pamuklu mensucat 286.988.000

Lak, sakız, reçine ve diğer bitkisel özsu ve hülasalar 257.138.000

Örme eşya 221.652.000

Diğer hayvansal menşeli ürünler (kıl, kemik, boynuz, fildişi, mercan,

bağırsak, vb.) 195.075.000

Ham postlar, deriler (kürkler hariç) ve köseleler 169.612.000

Kalay ve kalaydan eşya 130.909.000

Barut ve patlayıcı maddeler, pirotekni mamulleri, kibritler, piroforik

alaşımlar, ateş alıcı maddeler 112.621.000

Şemsiyeler, güneş şemsiyeleri, bastonlar, iskemle bastonlar, kamçılar,

kırbaçlar ve bunların aksamı 105.203.000

Hasırdan, sazdan veya örülmeye elverişli diğer maddelerden mamuller,

sepetçi ve hasırcı eşyası 100.606.000

Dokumaya elverişli diğer bitkisel lifler, kağıt ipliği ve kağıt ipliğinden 98.392.000

Kürkler ve taklit kürkler, bunların mamulleri 74.666.000

Örülmeye elverişli bitkisel maddeler, tarifenin başka yerinde belirtilmeyen

veya yer almayan bitkisel ürünler 66.755.000

Mantar ve mantardan eşya 46.497.000

İpek 36.371.000

Kaynak: ITC Trade Map

(24)

24

Birleşik Krallık’ın İthalatının Ülkeler Bazında Değerlendirmesi

Birleşik Kralık’ın 2019 yılı sonu itibariyle ihracatı 468,3 milyar dolar iken aynı yıl ithalatı ise yaklaşık 692,5 milyar dolar olmuştur. Birleşik Krallık’ın 2019 yılında ülkelere göre ithalat rakamları aşağıdaki tablodaki gibidir. Tabloda ithalattaki ilk 20 ülke paylaşılmıştır ve görüldüğü üzere Almanya, Birleşik Krallık ithalatında yaklaşık 85,7 milyar dolar ile 1.sıradadır. Türkiye ise 12,1 milyar dolar ile 16.sıradadır. Türkiye bu rakamla Birleşik Krallık ithalatında yaklaşık %1,8 paya sahiptir.

Ülkelere Göre 2019 Yılı Birleşik Krallık İthalatı (ABD doları)

Almanya 85.679.090.000

Amerika Birleşik Devletleri 67.079.307.000

Çin 65.529.528.000

Hollanda 53.927.751.000

Fransa 38.915.835.000

Belçika 32.224.014.000

İtalya 26.251.923.000

İsviçre 23.659.479.000

İspanya 21.209.778.000

Norveç 19.784.469.000

İrlanda 17.619.408.000

Kanada 15.907.965.000

Polonya 14.265.992.000

Rusya Federasyonu 14.123.854.000

Japonya 13.021.989.000

Türkiye 12.121.336.000

Avustralya 10.793.488.000

Hindistan 9.846.128.000

Güney Afrika 8.458.011.000

Danimarka 8.373.214.000

Kaynak: Trade Map

(25)

25

Ülkemizin Birleşik Krallık’a İhracatında Tarım ve Gıda Sektörlerinde Potansiyel Ürünler

Londra Ticaret Müşavirliğimiz tarafından Mayıs 2020 verileri ile “trademap” verileriyle hazırlanan matris aşağıdaki gibidir:

Sektör GTİP Potansiyel Ürün

Bisküvi 1905 Tatlı Bisküvi ve Gofretler

Şekerli ve Çikolatalı Mamuller 1806 Çikolata ve kakao içeren diğer gıda müstahzarları

Gıda Müstahzarları 2106 Tarifenin başka yerinde yer almayan gıda müstahzarları

Su Ürünleri 0304 Balık filetoları ve diğer balık etleri (taze, soğutulmuş

veya dondurulmuş)

Meyve Suyu 2009 Meyve ve sebze suları

Yaş Meyve Sebze 0806 Üzümler (taze/kurutulmuş)

Yaş Meyve Sebze 0805 Turunçgiller (taze/kurutulmuş)

Deniz Ürünleri 0302 Balıklar (taze veya soğutulmuş)

Meyveler 0804 Hurma, incir, ananas, avokado ve guava

armudu, mango ve mangost (taze/kurutulmuş)

Makarna 1902 Makarnalar ve kuskus

Konserve Meyve Sebze 2008 Yer fıstığı ve diğer kabuklu yemiş ve meyve konserveleri

Şekerli ve Çikolatalı Mamuller 1704 Kakao içermeyen şeker mamulleri (beyaz çikolata dahil)

Meyveler 0809 Kayısı, kiraz, şeftali, erik ve çakal eriği

(taze)

Bakliyat 0713 Kuru baklagiller (kabuksuz) (taneleri

ikiye ayrılmış)

Konserve Meyve Sebze 2007 Reçel, jöle, marmelat, meyve püresi ve pastları (pişirilerek hazırlanmış)

Kaynak: Londra Ticaret Müşavirliği

(26)

26

STA Kapsamında Birleşik Krallık İthalatında Konya İle Örtüşen Ürünlerin Değerlendirmesi

İmzalanan Serbest Ticaret Anlaşması kapsamına alınan tarım ürünleri incelenmiş ve Londra Ticaret Müşavirliği’nin potansiyel tarım ve gıda ürünleri matrisi de dikkate alınarak Konya özelinde tarım ürünlerinde ilk sıralarda üretimi yapılan ürünler tablodaki şekilde süzülmüştür.

Bu tablodaki ürünlerin kapsamı Birleşik Krallık mevzuatında uygulandığı için CN kodu olarak belirtilmiştir.

CN2020 Kodu Gösterge Tanımı

0701.10.00 Patates; tohumluk

0701.90.50 Patates; taze (1 Ocak'tan 30 Haziran'a kadar olanlar) 0704.90.10 Beyaz/kırmızı lahana (taze/soğutulmuş)

0706.10.00 Havuç, şalgam (taze/soğutulmuş) 0706.90.30 Bayır turbu (taze/soğutulmuş) 0708.10.00 Bezelye (taze/soğutulmuş)

0708.20.00 Fasulye ve barbunya (taze/soğutulmuş) 0708.90.00.10 Bakla (Vicia Faba majör L.)

0709.59.90 Diğer mantarlar (taze/soğutulmuş) 0709.99.50 Rezene (taze veya soğutulmuş) 0710.21.00 Bezelye (dondurulmuş)

0710.22.00 Fasulye (dondurulmuş) 0710.40.00 Tatlı mısır (dondurulmuş) 0712.90.50 Havuç (kurutulmuş)

0712.90.11 Tatlı mısır (tohumluk) (melez) (kurutulmuş)

0713.10.10 Bezelye, "Pisum sativum", kurutuldu ve ekim için, kabuklu 0713.20.00 Nohut; kabuksuz (kuru)

0713.33.90 Adi fasulye (beyaz fasulye dahil) kabuksuz (kuru) diğer 0713.40.00 Mercimekler; kabuksuz (kuru)

0713.50.00 Bakla, atbaklası; kabuksuz (kuru) 0806.10.90 Üzüm; diğerleri; sofralık olmayan (taze) 0806.20.90 Üzüm, diğerleri (kurutulmuş)

0807.19.00 Kavunlar (taze)

0808.10.10 16 Eylül 15 Aralık toplu olarak taze elma elma,

0808.30.10 Şaraplık armut, yığın halinde, 1 Ağustos'tan 31 Aralık'a kadar (taze) 0809.21.00 Vişne (Prunus cerasus) (taze)

0809.29.00 Kiraz (taze)

0811.10.19 Dondurulmuş çilek, pişmemiş veya <=% 13 şeker içeren, tatlandırılmış, buharda veya suda pişirilmiş

(27)

27 0811.10.90 Diğer çilekler (ilave şeker içermeyen)

0811.90.75 Vişne (prunus cerasus) (ilave şeker içermeyen) 0811.90.80 Kiraz (ilave şeker içermeyen)

0813.40.30 Armut (kurutulmuş)

0909.32.00 Kimyon tohumları; ezilmiş veya öğütülmüş

0909.62.00 Anason ve Çin anasonu tohumları, Karaman kimyonu tohumları, rezene tohumları, ardıç meyveleri; ezilmiş veya öğütülmüş

1001.11.00 Makarnalık buğday (durum buğdayı); tohumluk

1001.19.00 Makarnalık buğday (durum buğdayı); tohumluk olmayan 1105.10.00 Patates unu, ezmesi ve tozları

1106.10.00 Bezelye, nohut, fasulye, mercimek, bakla ve diğer baklagillerin unu ve ezmesi

1206.00.10 Ayçiçeği tohumu (tohumluk) 1207.91.10 Haşhaş tohumu (tohumluk) 1209.10.00 Şeker pancarı tohumu 1209.21.00 Yonca tohumu

1209.29.50 Acı bakla tohumu

1209.29.60 Hayvan yemi olan pancar tohumu (Beta vulgaris var.alba) 1209.29.80 Diğer yem bitkilerinin tohumları

1512.11.10 Teknik veya endüstriyel kullanımlar için ham ayçiçeği tohumu veya ayçiçeği yağı, (hariç. gıda maddelerinin üretimi için)

1512.11.91 Ayçiçeği tohumu yağı, fraksiyonları (ham); diğer amaçlarla kullanılanlar

1512.19.10 Ayçiçeği tohumu yağı, fraksiyonları (ham olmayan); teknik/sınai amaçlarla kullanılanlar

1512.19.90 Ayçiçeği tohumu yağı (ham olmayan); diğer amaçlarla kullanılanlar Kaynak: Türkiye-İngiltere STA Anlaşması

(28)

28

Konya İçin Seçili Ürünler Bazında Ürün Bazında İlçelerin Üretim Analizi

Konuyla ilgili olarak İngiltere’deki Ticaret Müşavirliğimizin raporları incelenerek süreç başlatıldı. Bu ülke özelinde hazırlanan raporlardan biri de Birleşik Krallık’a İhracatta Başlıca Potansiyel Tarım ve Gıda Ürünleri Matrisi dosyasıdır. Trademap verileri ile Mayıs 2020’de hazırlanan tabloya göre tarımsal ürünlerden yaş sebze-meyve özelinde turunçgiller, üzüm, kayısı, kiraz, şeftali, erik ve çakal eriği öne çıkmaktadır. Ayrıca kuru baklagiller de tabloda yer alan ürünler arasındadır.

Bu ürünlerle Konya’nın üretimde ilk sıralarda yer aldığı ürünler karşılaştırması yapıldı. STA da incelenerek aralarında vergi tarifesi sıfır olanlar baz alındı. Konya özelinde tekrar bir değerlendirme ile önde olunan ve ihracat potansiyelinin olduğu düşünülen ürünler seçildi. İlgili ürünler;

- Kiraz - Vişne - Çilek - Üzüm - Elma - Havuç

- Çerezlik kabak çekirdeği - Kuru fasulye

- Nohut - Kimyon

- Ayçiçeği yağlık tohum

Ürünler bazında trademap’ten Birleşik Krallık’ın ithalatı yanı sıra Türkiye’nin ürün/ülke eşleşmesine de bakılarak ülkemiz ihracatında Birleşik Krallık’ın bu ürünler bazında durumu tespit edildi (Konya’nın ülke bazlı ihracat ettiği ürünler noktasında TÜİK veri tabanında 2’li kod dışında veri paylaşılmamaktadır).

Ayrıca ilgili ürünlerde Konya’da en fazla üretimin yapıldığı ilçeler tespit edildi. Böylece ürün bazında hedef bölgeler belirlenmiş oldu.

Yapılan analiz ve matris çalışması sonucunda Konya’nın ihracat potansiyeli olan ürünler tespit edilmiştir. Bu ürünler arasından uygun olabilecekler belirlenmiştir. Bu kapsamda 7 ürün: çilek, elma, havuç, kiraz, kuru fasulye, nohut ve üzüm potansiyel ihracat ürünleri olarak belirlenmiştir. Üzüm üretiminde Konya Türkiye’de iddialı bir konumda olmasa da gerek ülke ihracatındaki gerekse de Birleşik Krallık ithalatındaki yeri dolayısıyla listeye eklenmiştir.

(29)

29

Konya Özelinde Ürünler Bazında İlçe Üretimlerinin Değerlendirmesi

İlgili ürünlerin Konya ilçelerine göre yıllık üretim miktarları tablolarda paylaşılmıştır.

ÇİLEK (taze):

2019 yılında Türkiye’de toplam çilek üretimi 486.705 tondur. Konya’da toplam çilek üretimi ise 43.607 ton olup bu rakamla Türkiye’de 5.sırada yer almaktadır ve Konya’nın ülkemizdeki toplam çilek üretiminde payı %9’dur. Konya’da en fazla çilek üretimi yapılan ilçe ise 26.650 ton ile Hüyük ilçesi olup üretimde payı %61,1’dir.

Konya İlçelerine Göre 2019 Yılı Çilek Üretimi (Ton)

Hüyük 26.650

Doğanhisar 4.384

Akşehir 4.246

Seydişehir 4.050

Derebucak 1.650

Derbent 1.080

Beyşehir 600

Meram 360

Bozkır 234

Ilgın 105

Ereğli 90

Taşkent 62

Akören 30

Sarayönü 25

Ahırlı 24

Güneysınır 9

Selçuklu 8

TOPLAM 43.607

Kaynak: TÜİK

ELMA (taze):

2019 yılında Türkiye’de toplam elma üretimi 3.618.752 tondur. Konya’da toplam elma üretimi ise 230.581 ton olup bu rakamla Türkiye’de 6.sırada yer almaktadır ve Konya’nın ülkemizdeki toplam elma üretiminde payı %6,4’tür. Konya’da en fazla elma üretimi yapılan ilçe ise 162.419 ton ile Ereğli ilçesi olup üretimde payı %70,4’tür.

Konya İlçelerine Göre 2019 Yılı Elma Üretimi (Ton)

Ereğli 162.419

Akşehir 11.801

Bozkır 11.213

Yalıhüyük 7.648

(30)

30

Ahırlı 6.357

Emirgazi 3.000

Çumra 2.628

Karapınar 2.324

Meram 2.264

Doğanhisar 2.237

Derbent 2.128

Beyşehir 1.996

Ilgın 1.768

Kulu 1.733

Hadim 1.684

Halkapınar 1.392

Güneysınır 1.041

Karatay 957

Taşkent 865

Kadınhanı 803

Selçuklu 796

Hüyük 729

Seydişehir 725

Cihanbeyli 655

Sarayönü 519

Tuzlukçu 339

Akören 250

Altınekin 141

Yunak 120

Çeltik 41

Derebucak 8

TOPLAM 230.581

Kaynak: TÜİK

HAVUÇ:

2019 yılında Türkiye’de toplam havuç üretimi 663.882 tondur. Konya’da toplam havuç üretimi ise 425.241 ton olup bu rakamla Türkiye’de 1.sırada yer almaktadır ve Konya’nın ülkemizdeki toplam havuç üretiminde payı %64,1’dir. Konya’da en fazla havuç üretimi yapılan ilçe ise 144.500 ton ile Çumra ilçesi olup üretimde payı %34’tür.

Konya İlçelerine Göre 2019 Yılı Havuç Üretimi (Ton)

Çumra 144.500

Meram 128.000

Karapınar 81.000

Ereğli 56.000

Karatay 6.122

Altınekin 6.000

(31)

31

Emirgazi 3.619

TOPLAM 425.241

Kaynak: TÜİK

KİRAZ (taze):

2019 yılında Türkiye’de toplam kiraz üretimi 664.224 tondur. Konya’da toplam kiraz üretimi ise 68.213 ton olup bu rakamla Türkiye’de 1.sırada yer almaktadır ve Konya’nın ülkemizdeki toplam kiraz üretiminde payı %10,3’tür. Konya’da en fazla kiraz üretimi yapılan ilçe ise 25.053 ton ile Akşehir ilçesi olup üretimde payı %36,7’dir.

Konya İlçelerine Göre 2019 Yılı Kiraz Üretimi (Ton)

Akşehir 25.053

Hadim 18.753

Ereğli 12.558

Halkapınar 3.712

Taşkent 2.133

Meram 758

Çumra 647

Doğanhisar 600

Seydişehir 583

Hüyük 577

Güneysınır 563

Bozkır 513

Beyşehir 410

Ilgın 225

Selçuklu 171

Derbent 161

Sarayönü 156

Kadınhanı 140

Ahırlı 96

Akören 78

Kulu 75

Karapınar 62

Karatay 46

Derebucak 44

Altınekin 33

Yalıhüyük 24

Tuzlukçu 23

Cihanbeyli 15

Çeltik 4

TOPLAM 68.213

Kaynak: TÜİK

(32)

32 ÜZÜM (taze):

2019 yılında Türkiye’de toplam üzüm üretimi 4.100.000 tondur. Konya’da toplam üzüm üretimi ise 89.907 ton olup bu rakamla Türkiye’de 9.sırada yer almaktadır ve Konya’nın ülkemizdeki toplam üzüm üretiminde payı %2,2’dir. Konya’da en fazla üzüm üretimi yapılan ilçe ise 58.256 ton ile Hadim ilçesi olup üretimde payı %64,8’dir.

Konya İlçelerine Göre 2019 Yılı Üzüm Üretimi (Ton)

Hadim 58.256

Güneysınır 15.319

Bozkır 8.159

Halkapınar 1.644

Seydişehir 1.350

Doğanhisar 1.281

Ereğli 525

Tuzlukçu 484

Taşkent 434

Selçuklu 391

Hüyük 383

Meram 341

Akören 268

Çumra 265

Beyşehir 182

Ilgın 167

Akşehir 148

Karapınar 76

Sarayönü 71

Emirgazi 43

Derebucak 39

Altınekin 31

Cihanbeyli 16

Ahırlı 13

Kulu 12

Yalıhüyük 4

Derbent 3

Kadınhanı 2

TOPLAM 89.907

Kaynak: TÜİK

(33)

33 KURU FASULYE (GTİP 071333):

2019 yılında Türkiye’de toplam kuru fasulye üretimi 225.000 tondur. Konya’da toplam kuru fasulye üretimi ise 49.664 ton olup bu rakamla Türkiye’de 1.sırada yer almaktadır ve Konya’nın ülkemizdeki toplam kuru fasulye üretiminde payı %22,1’dir. Konya’da en fazla kuru fasulye üretimi yapılan ilçe ise 19.960 ton ile Çumra ilçesi olup üretimde payı %39,6’dır.

Konya İlçelerine Göre 2019 Yılı Kuru Fasulye Üretimi (Ton)

Çumra 19.660

Kadınhanı 6.231

Altınekin 4.720

Sarayönü 2.809

Selçuklu 2.773

Derebucak 2.124

Yunak 1.930

Seydişehir 1.322

Meram 1.246

Cihanbeyli 1.133

Beyşehir 991

Güneysınır 869

Ereğli 826

Akören 765

Doğanhisar 546

Karapınar 340

Karatay 283

Tuzlukçu 201

Ilgın 194

Derbent 188

Kulu 122

Halkapınar 105

Yalıhüyük 93

Hüyük 87

Çeltik 54

Bozkır 30

Akşehir 15

Hadim 7

TOPLAM 49.664

Kaynak: TÜİK

(34)

34 NOHUT:

2019 yılında Türkiye’de toplam nohut üretimi 630.000 tondur. Konya’da toplam nohut üretimi ise 46.858 ton olup bu rakamla Türkiye’de 5.sırada yer almaktadır ve Konya’nın ülkemizdeki toplam nohut üretiminde payı %7,4’tür. Konya’da en fazla nohut üretimi yapılan ilçe ise 5.931 ton ile Kadınhanı ilçesi olup üretimde payı %12,7’dir.

Konya İlçelerine Göre 2019 Yılı Nohut Üretimi (Ton)

Kadınhanı 5.931

Cihanbeyli 5.234

Beyşehir 4.996

Sarayönü 4.091

Ilgın 3.754

Güneysınır 2.298

Kulu 2.280

Ereğli 2.260

Akören 2.141

Çumra 1.894

Bozkır 1.449

Hüyük 1.399

Meram 1.357

Altınekin 999

Derbent 856

Halkapınar 729

Doğanhisar 722

Selçuklu 628

Tuzlukçu 558

Seydişehir 535

Karatay 523

Taşkent 515

Yunak 366

Akşehir 361

Ahırlı 285

Karapınar 274

Yalıhüyük 266

Derebucak 63

Hadim 53

Emirgazi 39

Çeltik 2

TOPLAM 46.858

(35)

35

Konya Özelinde Seçili Ürünler Bazında İngiltere İthalatının Değerlendirmesi

ÇİLEK (taze):

Türkiye’nin 2019 yılı çilek ihracatı 25 milyon dolardır. İlk sıradaki Rusya’ya yapılan ihracat yaklaşık 19 milyon dolardır. Birleşik Krallık’ın Türkiye’den ithalatı olmamıştır. Birleşik Krallık’ın dünyadan ithalatı ise 212 milyon dolar olup en fazla ithalat yaptığı ülke İspanya’dır.

ELMA (taze):

Türkiye’nin 2019 yılı elma ihracatı 89,5 milyon dolardır. İlk sıradaki Hindistan’a yapılan ihracat yaklaşık 21,2 milyon dolardır. Birleşik Krallık’ın Türkiye’den ithalatı 51.571 dolar olup %0,1 payla ithalatımızda 34.sıradadır. Birleşik Krallık ithalatında Türkiye 27.sıradadır. Dünyadan ithalatı ise 424,2 milyon dolar olup en fazla ithalat yaptığı ülke Fransa’dır.

HAVUÇ:

Türkiye’nin 2019 yılı havuç ihracatı 13,6 milyon dolardır. İlk sıradaki Suudi Arabistan’a yapılan ihracat yaklaşık 4,7 milyon dolardır. Birleşik Krallık’ın Türkiye’den ithalatı olmamıştır.

Dünyadan ithalatı ise 31,6 milyon dolar olup en fazla ithalat yaptığı ülke Fransa’dır.

KİRAZ (taze):

Türkiye’nin 2019 yılı kiraz ihracatı 184 milyon dolardır. İlk sıradaki Almanya’ya yapılan ihracat yaklaşık 87 milyon dolardır. Birleşik Krallık’ın Türkiye’den ithalatı 1,6 milyon dolar olup %0,9 payla ithalatımızda 13.sıradadır. Birleşik Krallık ithalatında Türkiye 7.sıradadır. Dünyadan ithalatı ise 48,7 milyon dolar olup en fazla ithalat yaptığı ülke İspanya’dır.

ÜZÜM (taze):

Türkiye’nin 2019 yılı üzüm ihracatı 150 milyon dolardır. İlk sıradaki Rusya’ya yapılan ihracat yaklaşık 86 milyon dolardır. Birleşik Krallık’ın Türkiye’den ithalatı 2,4 milyon dolar olup %1,6 payla ithalatımızda 8.sıradadır. Birleşik Krallık ithalatında Türkiye 14.sıradadır. Dünyadan ithalatı ise 664,4 milyon dolar olup en fazla ithalat yaptığı ülke Güney Afrika’dır.

(36)

36 KURU FASULYE (GTİP 071333):

Türkiye’nin 2019 yılı kuru fasulye ihracatı 9 milyon dolardır. İlk sıradaki İran’a yapılan ihracat 1,9 milyon dolardır. Birleşik Krallık’ın Türkiye’den ithalatı 198.000 dolar olup %2,2 payla ithalatımızda 10.sıradadır. Birleşik Krallık ithalatında Türkiye 9.sıradadır. Dünyadan ithalatı ise 95,3 milyon dolar olup en fazla ithalat yaptığı ülke Kanada’dır.

NOHUT:

Türkiye’nin 2019 yılı nohut ihracatı 76,2 milyon dolardır. İlk sıradaki Pakistan’a yapılan ihracat 13,3 milyon dolardır. Birleşik Krallık’ın Türkiye’den ithalatı 2,1 milyon dolar olup %2,8 payla ithalatımızda 12.sıradadır. Birleşik Krallık ithalatında Türkiye 6.sıradadır. Dünyadan ithalatı ise 46 milyon dolar olup en fazla ithalat yaptığı ülke Avustralya’dır.

Süreç Yönetimi

Temel yol haritamız:

 STA anlaşmasını inceleme

 Ticaret Müşavirliği matris çalışmasını inceleme

 Ürünlerin seçimi

 Tespit edilen ürünlerin Konya özelindeki durumu

 Bu ürünlerin İngiltere ithalatındaki yeri

 Seçili ürünlerde birlik/oda ile temaslar kurarak hazır tesislerin varlığının tespiti

 Büyük üreticiler/firmaların tespiti

 Büyük alıcıların/ihracatçıların tespiti

 Bu paydaşlarla görüşmeler

 Konya DTM (Dış Ticaret Merkezi) vs yapılarla işbirliği ile İngiltere’deki bu ürünlerin alıcılarının tespiti

 Birlik/odalarla sürecin paylaşılması

Süreçte karar verilen 1 veya 2 ürün için şu sorular gündeme gelmektedir;

- Birlik, oda, kooperatif, üretici veya firma ihracatı nasıl yapar?

- İngiltere pazarına nasıl girer?

- Alıcılar nasıl tespit edilir?

- Üreticiye alım garantisi konusu nasıl olur?

(37)

37

Bu çalışma kapsamında; üretici olarak birlik/kooperatif ve ziraat odaları temel alınmaktadır.

Bu yapıların ihracat yapması veya ihracatını arttırmasına odaklanılmaktadır. Bu noktada, ilgili ürünlerle alakalı bir üretici birliği olması konusu da önemsenmektedir.

- Ürünlerle ilgili pazarlamaya/satışa hazır bir altyapısı, tesisi olan birlik/kooperatif/ziraat odası araştırması yapılmıştır.

- Üniversitelerden öğretim üyeleri, KOP BKİ, Tarım ve Orman İl Müdürlüğü, sektörden paydaşlar vs ile görüşülerek potansiyel ürün, pazar ve yol haritası ile ilgili istişareler yapılmaktadır.

- Öte yandan, ihracatçı birlikleri ile temasa geçilerek ilgili ürünlerde İngiltere’ye ihracat yapan kayıtlı firmalar listeleri temin edilmeye çalışılmıştır.

- Tarım ve Orman İl Müdürlüğü, Odalar ve Birliklerle görüşülerek en büyük üreticiler tespit edilmeye çalışılmıştır.

- Seçili odalar ve birliklerle görüşülerek en büyük alıcı firmalar tespit edilmeye çalışılmıştır.

- Ürünleri kendi adına satın alan büyük firmalarla temasa geçilerek ihracat yapıp yapmadıkları; yapıyorlarsa İngiltere pazarına girip girmedikleri gibi konular da araştırılacaktır.

Böylece odaklanılacak nihai 1 veya 2 ürün tespiti yapılmaya ve süreç yönetimi için bir harita oluşturulması hedeflenmektedir.

(38)

38

Kaynaklar:

 Ticaret Bakanlığı

 Trademap

 TÜİK