MUHASEBE HİLELERİ ÜZERİNE ANALİZLER

MUHASEBE HİLELERİ ÜZERİNE ANALİZLER

S.M.Mali Müşavir Selçuk GÜLTEN

Ücretsizdir. Para ile Satılmaz.

MUHASEBE HİLESİ TANIMI

Aktif (Varlıklar) Bilanço Pasif (Kaynaklar)

---

I-Dönen Varlıklar III-Kısa Vadeli Yab. Kaynaklar 100-Kasa L 300-Banka Kredileri E 120-Alıcılar i 320-Satıcılar k k z

II-Duran Varlıklar i IV-Uzun Vad. Yab. Kayn. i 254-Taşıtlar d b

i V-Özkaynaklar ⁱ t li

e te AKTİF = PASİF

İktisadi Yapı Hukuki Yapı

MUHASEBE HİLESİ TANIMI

• Hile toplumsal alanda gerçekleşen bir eylemdir ve ekonomi, işletmeler ve

bireyler üzerinde ağır sonuçları bulunmaktadır. Hırsla aldatma olasılığı bir

araya geldiğinde yayılmaya başlayan bulaşıcı bir hastalık gibidir. En geniş

anlamıyla hile, hileli eylemi gerçekleştirenin kendi menfaati lehinde

aldatma yoluyla kıymeti olan bir şeyi elde etmesi veya bir yükümlülükten

kaçınmasıdır.

MUHASEBE HİLESİ UNSURLARI

Muhasebe hileleri beş unsurdan oluşmaktadır

• Hileyi gerçekleştiren suçlu kişi, (Fail)

• Suçlunun hile yapmadaki isteği (Kasıt),

• Birinin bir varlığın değerini gözardı etmesi, (İç Kontrol Eksikliği, Fırsat)

• Varlığı gözardı eden kişinin suçun oluştuğu zamanda bunu fark etmemesi, (Gizleme)

• Suçlunun bu hareketten çıkar sağlaması. (Menfaat)

MUHASEBE HİLESİ UNSURLARI

BASKI

MUHASEBE HİLESİ UNSURLARI

BASKI

BASKI

BASKI

BASKI

Varlıkların Çalınması

Satış Yolsuzlukları *Faturasız Satış Yapılması *Düşük Bedelle Satış Yapılması

Alış Yolsuzlukları *Naylon Fatura Alınması

*Yüksek Bedelli Fatura Alınması

*Alış Iskontolarının Kayıt Dışı Tutulması

İşletme Giderlerinin Yüksek Gösterilmesi *Yukarıdakilere ilaveten diğer giderleri yüksek göstermek (Örneğin gereğinden fazla karşılık, amortisman giderleri kaydetmek)

Özel Giderlerin İşletmeye Aktarılması *Ev veya diğer özel büroları ile ilgili elektrik, su, telefon faturalarının işletmeye ödetilmesi. *Özel seyahat ve otomobil giderlerinin işletmeye ödetilmesi

Arızi Gelirlerin Kayıt Dışı Tutulması *Amortismanını tamamlamış duran varlıkların, hurdaların satışının kayda alınmaması.

Değerleme Hileleri (Karı Azaltmak

Amacıyla) *Stokları olduğundan daha az göstermek,

*Karşılık giderleri yaratmak veya yükseltmek,

*Amortisman giderlerini yüksek hesaplayabilmek

için gerçekçi olmayan amortisman oranlarının kullanılması,

*Amortisman süresini tamamlamışlara amortisman gideri hesaplamak,

*Hurda, artık, defolu malları bilançoya almayarak yok göstermek,

*Devlet kağıtlarına, vadeli mevduata, ters repo işlemlerine gelir tahakkuk ettirmemek,

*Örtülü Sermaye Dağıtımı, ortakların alacaklarına, kuruluş dönemi sermayesine faiz yürütmek, bunu tahvil ve VDMK ihracı yoluyla legalize etmek, şirkete devamlı borçlu kalmak,

*Örtülü Kazanç Dağıtımı, Ortakların diğer şirketlerine veya grup içi diğer şirketlere emsaline oranla daha ucuz mal satmak, Onlardan daha pahalı fiyatlarla mal almak.

Değerleme Hileleri (Karı Artırmak İçin ) *Stokları olduğundan fazla göstermek veya değerlemek,

*Karşılık ve reeskont ayırmamak,

*Düşük amortisman oranları kullanmak,

*Örtülü sermaye faizi /kazanç elde etmek.

MUHASEBE HİLESİ TÜRLERİ

Varlıkların

Çalınması Hileli Finansal

Raporlama

MUHASEBE HİLESİ TÜRLERİ

Şirketlerde gerçekleşen hileler genel olarak beş ana kategoriye ayrılmaktadır;

• Yolsuzluk (corruption): Yaptığı işle ilgili olarak bir şeyi yapması ya da yapmaması için bir kişiye yetkisiz bir menfaatin sağlanmasıdır. Örneğin, bir çalışanın verdiği kararı etkileyecek nakit parayı kabul etmesi yolsuzluk olarak nitelendirilmektedir.

• Çıkar Çatışması (conflict of interest): Çalışanların özel, açığa vurulmamış merakları söz konusuysa bu durum, işi ve yöneticilerine karşı başlıca yükümlülükleriyle çatışabilecektir. Örneğin, bir yere karşı hizmet yükümlülüğü söz konusuyken izin almadan part-time başka bir işte çalışmak ya da danışmanlık yapmak; şirket bilgilerini kendi menfaatleri için kullanmak ya da işteki performansını etkileyecek olan uyuşturucu ya da alkol kullanımı.

• Varlıkların Çalınması (theft of assets): Entelektüel sermaye ve bilgi de dahil olmak üzere varlıkların izinsiz şekilde ortadan kaldırılmasıdır. Örneğin, hırsızlık, zimmete geçirme, özel bilgilerin çalınması ya da kötüye kullanılması, hastalık numarası yaparak işten kaytarmak ve böylece işte geçen zamandan çalmak.

• Hileli Raporlama (false reporting): Hileli raporlama yapılması ve önemli bilgilerin örtbas edilmesidir. Örneğin, yetersiz performansı saklamak ya da prim almaya hak kazanmak için hesapların şişirilmesi; yatırımcılar, bankalar veya üçüncü kişileri aldatmak için yanlış hesapların kullanılması; mali sonuçlarla oynamak.

• Teknolojik Suiistimal (technological abuse): Bilgisayar sistemlerine yetkisiz giriş yapmak, virüs sokmak gibi faaliyetleri içermektedir.

Varlıkların Suistimal Edilmesi Hileli Finansal Raporlama

İşletme varl

klar

n

n çal

nmas

ve bu h

rs

zl

ğ

n finansal raporlarda önemli yanl

şl

klara neden olmas

Finansal raporlardaki tutarlar

n aç

klamalar

n bilinçli olarak yanl

ş beyan edilmesi veya ihmal edilmesi

Genellikle işletme çal

şanlar

taraf

ndan gerçekleştirilirken yönetimin katk

s

da olabilir

Genellikle yöneticiler taraf

ndan gerçekleştirilir

Eylemi f

rsat unsuru harekete geçirir Eylemi teşvik unsuru harekete geçirir

Genellikle özel mülkiyetli işletmeler için sorun teşkil etmektedir

Hem özel mülkiyetli hem de halka aç

k işletmeler

için sorun teşkil etmektedir.

MUHASEBE HİLESİ TÜRLERİ

MUHASEBE HİLESİ TÜRLERİ

Faturalarda tahrifat Maaş Hileleri Harcama Masrafını Geri

Ödeme Hileleri Çek Tahrifatı Kayıtlı Harcamalar

Hayali Şirket Faturaları Hayalet Çalışanlar Yanlış Nitelendirilen

Harcamalar Sahte Çek Düzenleyenler Yanlış Kayıt İptalleri

Hileli Satıcı Faturaları Hileli Komisyonlar Abartılmış Harcamalar Sahte Çek Cirolama Yanlış İadeler

Kişisel Satınalmalar Çalışanların Ücretleri Fiktif Harcamalar Ödemenin Yapılacağı Kişide Değiştirme

Diğer Yöntemler

Tahrif Edilmiş Ücretler Yüksek Tutarda

Harcamalar İptal Edilmiş Çekler

Varlıkların Olduğundan Fazla

Gösterilmesi

Mali İşlem İlgili Hesaplar Hile ve Usulsüzlük Yöntemleri Müşterilere mal veya hizmet satışı

yapılması İlgili Brüt Satışlar hesabı ■ Gerçekleşmeyen satışların

muhasebeleştirilmesi

■ Satış gelirinin satıştan önce muhasebeleştirilmesi

■ Satış tutarının olduğundan fazla gösterilmesi

Müşteriye yapılan satıştan iade

alınması Satıştan İadeler, ilgili Ticari Alacaklar hesabı

■ İade edilen satış bedelinin muhasebeleştirilmemesi

■ İade edilen satış bedelinin daha sonraki dönemde muhasebeleştirilmesi

Tahsili şüpheli hale gelen ticari

alacakların tespiti Şüpheli Ticari Alacaklar, Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı, ilgili Ticari Alacaklar hesabı

■ Tahsili şüpheli hale gelen ticari alacak için karşılık ayrılmaması

■ Tahsili şüpheli hale gelen ticari alacak için olduğundan daha az karşılık ayrılması

■ Tahsili şüpheli gelen alacak için sonraki dönemde karşılık ayrılması

Vadeden önce müşteriye iskonto

yapılması İlgili Brüt Satışlar hesabı,

Satış İskontoları, ilgili Ticari Alacaklar hesabı

■ Müşteriye uygulanan iskonto tutarının

muhasebeleştirilmemesi

Mali İşlem İlgili Hesaplar Hile

ve Usulsüzlük Yöntemleri

Stokların satın alınması Stoklar, Ticari Borçlar ■ Ticari borçların sonraki dönemlerde muhasebeleştirilmesi

■ Satın alınan stokların kaydedilmemesi

■ Alış iskontolarının ve iadelerinin olduğundan fazla gösterilmesi

Ticari nedene dayanmayan mali

işlemler Tahakkuk Eden Diğer Borç hesapları,

Ödenecek Vergi ve Diğer Yükümlülükler hesapları

■ Tahakkuk eden giderlerin Muhasebeleştirilmemesi

■ Tahakkuk eden giderlerin sonraki dönemlerde muhasebeleştirilmesi

Peşin tahsil edilen satış yapılması

veya gelir elde edilmesi Ticari Alacaklar, Satış ve Gelir hesapları, Gelecek Aylara veya Yıllara Ait Gelirler hesapları

■ Peşin tahsil edilen fakat tahakkuk etmeyen satış veya gelir tutarının tahakkuk etmiş gibi

muhasebeleştirilmesi

Finansman Sağlanması Kasa Hesabı, Kısa ve Uzun Vadeli Mali

Borçlar hesapları ■ İlişkili taraflardan borçlanılması

■ Mali borçların muhasebeleştirilmemesi

■ Mali borçların paravan şirketlerde

gizlenmesi

Teşekkürler

Dinlediğiniz İçin

Teşekkür Ederim.