BÜTÜNCÜL PSİKOTERAPİ 9. DÖNEM

i

BÜTÜNCÜL PSİKOTERAPİ 9. DÖNEM

KASIM DERS NOTLARI

Editör

Dr. Tahir ÖZAKKAŞ

Ahmet ÇORAK

ii

Psikoterapi Enstitüsü Eğitim Yayınları: 123 Bütüncül Psikoterapi 9. Dönem Kasım 2010 Ders Notları

ISBN 978-605-5241-73-5 Copyright Psikoterapi Enstitüsü

Tüm hakları saklıdır. Yayıncının izni olmaksızın tümüyle veya kısmen yayımlanamaz, kısmen de olsa çoğaltılamaz ve elektronik ortamlarda

yayımlanamaz.

Birinci baskı: Aralık 2013

Editör: Tahir Özakkaş

Yayıma hazırlayan: Sevgi Çorabatur & Menekşe Arık Katkıda Bulunanlar: Şermin Organ, Emin Komşal

Baskı: İklim Ofset

Nişanca Mah. Arpacı Hayrettin Sok. No:21 Eyüp/İstanbul Tel: 0212 577 77 45

www.iklimmatbaa.com

PSİKOTERAPİ ENSTİTÜSÜ EĞİTİM ARAŞTIRMA SAĞLIK ORGANİZASYON VE DANIŞMANLIK LTD. ŞTİ.

Eğitim ve Kongre Merkezi: Fatih Sultan Mehmet Cad. No:285 Darıca-İZMİT Tel : 0262 653 6699 Fax : 0262 653 5345

Merkez: Bağdat Caddesi No: 540/8 Bostancı-İSTANBUL / TÜRKİYE Tel : 0216 464 3119 Fax : 0216 464 3102

www.psikoterapi.com - www.psikoterapi.org - www.hipnoz.com

iii SUNUŞ

nsanlık tarihi boyunca, her toplumda psikolojik rahatsızlıkları tedavi etmeye yönelik girişimler olmuştur. Bu alanda yapılan girişimler sonucu ortaya çıkan pek çok farklı ekolün savunucu- ları, kendi ekollerini yüceltme ve diğer ekolleri küçümseyerek öte- kileştirme yoluna gitmiştir. Ancak buna rağmen farklı yaklaşımlar- dan bilgiler edinerek kuramını zenginleştirmeye ve bu alanda çalış- malar yapmaya başlayan öncü terapistler, psikoterapide bütünleş- meyi sağlayarak alandaki bölünmeleri büyük oranda azaltmıştır.

Bütüncül psikoterapi, hastanın bilişlerinin, davranışlarının, kişili- ğinin ve duygusal süreçlerinin yeniden düzenlemesine yardımcı olmak için pek çok farklı ekolden faydalanarak daha gerçekçi, uyumlu ve esnek bir çalışma alanı sunar. Eğitimini verdiğimiz bü- tüncül psikoterapi, zaman zaman eklektik ve asimilatif, genellikle de entegratif ve ortak faktörler üzerine kurulmuş bütüncül bir yak- laşımı içerir. Bireye, teori odaklı değil danışan odaklı bakmaya çalı- şan bütüncül psikoterapiler, farklı yaklaşımların bileşenlerini bir araya getirerek terapisti geniş bir vizyona ulaştırır.

Bu amaçtan yola çıkarak, çeşitli bilimsel etkinlik, araştırma, eğitim ve yayın çalışmalarıyla, ülkemizde bütüncül psikoterapi uygulama- larının gelişimine öncülük etmekten gurur duyuyoruz. Elinizdeki bu ders notları, ruhsal bozuklukların tedavisinde tek bir psikotera- pi yaklaşımına bağlı kalmaktansa elindeki veriyi kullanarak uygu- lanabilecek en iyi tekniği ve teoriyi arayan bütüncül yaklaşımlı terapistler yetiştirme adına verilen Bütüncül Psikoterapi Teorik

İ

iv

Eğitimi 9. Grubunun kasım ayı deşifrelerini sunmaktadır. Bu ders notları, eğitim deşifresinin derlemesi olma özelliğiyle dünyada eşi benzeri görülmemiş bir yayın niteliği de taşımaktadır.

Bu ders notlarında, nesne ilişkileri, bağlantı ve geçiş nesnesi ve tedavi teknikleri konuları ele alınmaktadır.

Bütüncül psikoterapiler de insanın ruhsal yapısının gelişiminde olduğu gibi zamanla özerkleşecek, bireyselleşecek ve ayrışarak psikoterapi ruhunu ayakta tutacaktır.

Psikoterapi uygulayıcıları için önemli olduğunu düşündüğümüz bu eğitim ders notlarını, sizlerin ilgisine sunmaktan kıvanç duymakta- yız. Keyifli okumalar dileriz…

Tahir ÖZAKKAŞ Psikoterapi Enstitüsü Başkanı

v

İ Ç İ N D E K İ L E R

KASIM 2010 1. GÜN

1 NESNE VE KENDİLİK TASARIMLARI ... 9

2 ÇOĞUL KİŞİLİK VE NESNE İLİŞKİLERİ ... 40

3 NESNE İLİŞKİLERİ- VAKA ÖRNEĞİ ... 85

4 İLKELDEN, OLGUNA NESNE İLİŞKİLERİ ... 104

KASIM 2010 2. GÜN

6 NESNE İLİŞKİLERİ KERNBERG ... 208

7 NESNE İLİŞKİLERİ VAKA ÖRNEKLERİ ... 235

8 BAĞLANTI NESNESİ ... 263

KASIM 2010 3. GÜN

10 GEÇİŞ NESNESİ ... 337

11 TEDAVİ TEKNİKLERİ (NETLEŞTİRME- YÜZLEŞTİRME) ... 362

12 TEDAVİ TEKNİKLERİ (YORUMLAMA) ... 397

Kasım 2010

1. GÜN

1

NESNE VE

KENDİLİK TASARIMLARI

ahir Özakkaş: Bütün kitapları okudunuz, canavar gibisi- niz, benim ile tartışacak haldesiniz. Bana yeni şeyler öğre- teceksiniz her biriniz. Bu nesne ilişkilerini, psikoterapisinin özünü birlikte kavrayacağız bugün. Ben de sizlerden bir şeyler öğ- renmeye çalışacağım. Anlaştık? Kaydettiklerinizi daha sonra dinli- yor musunuz?

Kursiyer: Dinliyoruz evet.

Tahir Özakkaş: Faydalı oluyor değil mi? Neler atlamışız diyor musunuz? Hiç duymamışız bunları diyor musunuz?

Kursiyer: Geri sarıyoruz hocam.

Tahir Özakkaş: Peki öğrenmenin keyfini yaşıyor musunuz arka- daşlar?

Kursiyer: Çok.

Kursiyer: Öğrenememenin keyfini yaşıyorum şu anda.

Tahir Özakkaş: Öğrenme merakının keyfini yaşıyor musun? Öğ- renmek güzel bir şeymiş.

T

10 9. BPT KASIM DERS NOTLARI

Kursiyer: Kesinlikle

Tahir Özakkaş: Geçmişte annemiz bizim ağzımıza çorba verdikle- ri için yemenin içine ettiler, daha sonra öğretmenlerimiz zorla gözümüze bir şey sokmaya çalıştılar. Hep böyle dışlıyorduk. Ama aslında öğrenmek güzelmiş, yani. Bu gayret güzelmiş. Anlamak güzelmiş. Öğrenme işi beni heyecanlandırıyor. İnşallah sizi de he- yecanlandırır. Bu yaşta hala öğrenmenin o güzel keyfini bütün coşkusuyla yaşayabiliyorum.

Kursiyer: Daha gençsiniz hocam.

Tahir Özakkaş: Teşekkür ederim. Geçen aylar ile ilgili ufak bir özet verecek arkadaş var mı? Notlarına bakarak. Nereden nereye geldik? Yolculuğumuz ile ilgili olarak bir özet istiyorum.

Kursiyer: Önce sağlam bir tanıştık hocam. Acı biber gibiydi.

Kursiyer: Hocam ilk modül tanışma da, sonrasını çok hatırlayamı- yorum.

Kursiyer: Sonra hocam ikinci modül bölme. Bölmeyi öğrenin gerisi boş dediniz. Bölmeyi çözmezseniz boşuna diğer taraflarla uğraşırsı- nız dediniz. Orayı çözdük inşallah.

Tahir Özakkaş: Zaten bugün yine bölmeyi anlatacağız.

Kursiyer: Bölmede de hocam iyi kendilik ile kötü kendiliğin çatış- ması, birleşmesi, birleşmemesi. Normalde üç yaşına kadar olabilen, üç yaşından sonra birleştirilebilirse şayet normal insana bir yolculu- ğun başladığını, birleştirilemez ise de orada kalınabilen bir durum olduğunu, daha çok annenlerin de borderline anneler ile yetiştirildi- ğini, zeminde olan bir durumun çocuğa da aktarıldığını, bu şekilde bir libidinal enerji ile agresyon enerjisinin birbiri ile uyumu, uyum- suzluğu… Bu süreci böyle anlattınız. Gerisini hatırlamıyorum.

Nesne ve Kendilik Tasarımları 11 Tahir Özakkaş: Valla özünü anlattı aslında. Yani çok güzel K.

Libidinal unit ve agresyon unit. Bu unitleri ayrı ayrı algılamak ve anlamlandırmak bile ciddi manada bir şey.

Kursiyer: Süt metaforu ile pislik metaforu. Onu ayırmak gerektiği, bunun ilk zamanlarda annenin agresyon enerjisinin, çocuğun agres- yon enerjisine karşı geliştiğini aslında, kimi görüşlere göre de olması gereken bir şey olduğu, hani o ayrışmanın da hayatı anlaması açı- sından gerekli olduğuna dair bir durum olduğuna dair bilgiler aktar- dınız.

Tahir Özakkaş: Evet E. sen de biraz destek at.

Kursiyer: Savunma mekanizmalarını gördük. Ondan önce nörobi- yolojiyi gördük. Ruhsal aygıtı gördük. Ondan sonra savunma meka- nizmalarını geniş işledik. En çok da bölmenin üzerinde durduk. Haz ilkesi vardı. Elemden uzaklaşma, haz verene yaklaşma vardı.

Kursiyer: Ara ara narsisistik, borderline kişiliklere girişler yaptınız bu anlattıklarınız üzerinden.

Kursiyer: Disaosiasyonu görmüştük Ahmet Bey ile birlikte. Evrelere geçmiştik. Anal dönem, fallik dönem gibi.

Tahir Özakkaş: Psikososyal gelişim evrelerini de gördük.

Kursiyer: Hatta onları geçen ay tekrar etmiştik. Çok da iyi olmuştu.

Rüyaları işledik geçen ay da.

Tahir Özakkaş: Rüyaları sevdiniz mi?

Kursiyer: Çok güzeldi.

Kursiyer: Yarım kaldı biraz sanki.

Tahir Özakkaş: Devam edeceğiz. İki yıl boyunca rüyalarınızın içine gireceğiz. Şeffaflaşacağız, özgürleşeceğiz.

12 9. BPT KASIM DERS NOTLARI

Kursiyer: Şemaları gördük. Bilişsel terapi, kognitif terapi.

Tahir Özakkaş: Enstitünün farkını gösterdik.

Kursiyer: Evet. O soruları falan yazdık. Not aldık sınav sorularını.

Enstitünün görüş ayrılığı diye bir başlık atmışız. Şemalar ve ondan soran da psikanalitik teoriler bölümüne geçtik ve rüyalar ile başla- dık. İç görüyü gördük, dil sürçmelerini gördük.

Tahir Özakkaş: Üç günde anlatmak istediklerim yetmiyor bana arkadaşlar. Bir konuyu size verirken burada, gerçekten bir daha çalışma ihtiyacı hissetmeden öğrenmemiş olarak gitmeniz açısın- dan yetmiyor. Yetmemesinin nedeni şu, bir teorik bilgiyi aktarayım istiyorum. Her teorik bilgi ile ilgili aslında benim elimde vaka ör- nekleri var. Bu nasıl oluyor? Soyut kavramlar vaka üzerinde nasıl canlanır? Onu da onar dakikalık, beşer dakikalık fragmanlar halin- de göstermek istiyorum fakat buna şuana kadar vaktimiz hiç yet- medi. Daha çok bunu formülasyon aşamasında göreceğiz. Bütün bu öğrendiklerimizi hepsini de seyredeceksiniz. Süpervizyon aşa- masında da hepsini yaşayacaksınız.

Nesne ilişkileri Freud’dan sonra ortaya çıkmış olan bir akım.

Ruhsal aygıt, id, ego, süperego olarak adlandırılıyordu ve bütün sistem bu intrapsişik yapıların birbirleri ile interpsişik bir şekilde savaşından ibaret görülüyordu hatırlarsanız. İd, ego, süper ego. İd ile süper egonun kavgası, id ile egonun kavgası, ego ile süper ego- nun kavgası gibi aralarındaki çatışmalar ile uzlaşmazlıklar semp- tom olarak bize geliyordu. İşte yapboz düzeneğine baktığımızda genellikle id ile süper ego arasındaki kavga, bastırmanın çeşitli şekilleri yetmez ise displacementlar, projeksiyonlar, yalıtmalar, aklileştirmeler, id ile ego arasındaki kavganın çözüm yolları olarak ortaya çıkıyordu. İd neyden ibaretti? Libidinal dürtülerimiz ile agresyon dürtülerimiz saf bir şekilde bebeksi bir halde hayata ta-

Nesne ve Kendilik Tasarımları 13 şımak, istek ve arzuların ötelenmeden, hemen şimdi yapılmasını arzu eden bir sistemin adıydı. Hâlbuki hayatın gerçekliği ve realite hiçbir zaman arzularımızı ve isteklerimizi hemen şimdi gerçekleş- tirmeyi sağlayan bir dünyayı bize bahşetmiyor. Biz onu dünyanın gerçekliğine uyarak, diğer insanların da sınırlarını görerek arzula- rımızın, isteklerimizin ve öfkelerimizin bazılarını tamamen dur- durmak, bazılarını geciktirmek, bazılarını da ötelemek, bazılarını da yer ve zamana göre bekletmek durumundaydık.

Bu sistem kavgaları ile ilgili id ile ego arasında bir uzlaşma nok- tası oluyordu. Bastırma mekanizması sayesinde de sistem istenme- yen arzuların ve öfkelerin bilinç dışında kalmasına neden oluyor.

Onların türevleri dediğimiz, öfkenin türevleri, arzunun türevlerini farklı şekillerde deşarj edecek alternatifler buluyorduk. Rüya da tatmin oluyorduk. İşte bir başka şeyin yerine koyuyordu, anneye vurmak yerine buna vuruyordu, bunu dövüyordu gibi. Bunun on- larca savunma düzeneklerinin nedenselliklerini gördük. Peki, bu ego oluşurken, süper ego oluşurken, bunun kaynağı nerden oluşu- yor, nasıl oluşuyor? Burada içeride bir malzeme olmadığı müddet- çe siz bir egoyu oluşturamıyorsunuz. Hep zannediyorduk ki biz dışarıda K., E. var. Biz onu ile konuşuyoruz ve onunla irtibata geçi- yoruz. Hayır. Bilim adamları baktılar ki aslında nesneler önce int- rojekte ediliyor, incorporation yapılıyor. İçe atılıyor, zihnimizdeki nesneler ile biz konuşuyoruz.

Dış gerçeklik zaman zaman sistemi yenilemek için, update et- mek için kullandığımız bir araç oluyordu. Hadi bir memleketinize gidin bakayım. Hepiniz şöyle geldiğiniz eve, annenize, çocuğunu- za, eşinize, kardeşinize en azında oturduğunuz odaya şöyle bir ziyarete gidin. Hepimiz gidebiliyoruz. Gerçekte giden var mı ara- nızda şuanda? Bakırköy yakın ben oraya göndereceğim. Ne oldu?

Gerçekte gitmiyoruz. Zihnimizdeki tasarımlarda gidiyoruz dikkat

14 9. BPT KASIM DERS NOTLARI

ediyorsanız. Arkadaşlar ile kurmuş olduğunuz ilişkiler de zihindeki tasarımlar ile kurduğunu ilişkiler. Ben Ali’yi çok severim. İlkokulda Ayşe diye bir arkadaşım vardı. Çok hoş bir kızdı. Şimdi Ali yaşıyor mu, Ayşe yaşıyor mu bilmiyoruz. Ama zihnimizde Ali ve Ayşe’nin tasarımları var. İşte bunlara nesne tasarımları deniyor.

Nesne tasarımları dediğimiz şey, bebeklikten itibaren kurgula- dığımız dünyanın içe alınarak, içeride resminin, şeklinin içinde bulunması ve hafıza kayıtlarına atılmasına nesne tasarımları diyo- ruz. Yani nesne representation (Nesne temsili). Nesne tasarımları zihnimizde ötekiler, bizim dışımızdaki dünya ile ilgili herşeyin içe alınmış halidir. Annemiz zihnimizde, babamız zihnimizde, kardeş- lerimiz zihnimizde, vatanımız, yaşadıklarımız herşey zihnimizde.

Şimdi bunu biraz daha netleştirdiğimizde nesne tasarımlarını her nesne karşında onu içeri alan, onu nesne tasarımları olarak ruhu- muzda barındıran, ona karar veren, onunla iletişim içinde olan bir kendiliğimiz var. Şimdi ben bu sınıfın nesne tasarımını içselleştiri- yorum. H. En arkada, K. En önde. Ne yaptım? İçselleştirdim.

Bir sonbahar günü. Hangi, kim, nasıl içselleştirdi? Tahir Özak- kaş 12. 10. 2010 tarihinde Cuma günü sabahı hissettiği yorgunluğu ile çalışkanlığı ile üretkenliği ile mutluluğu ile mutsuzluğu ile sizle- ri bağlantılandırdı. O zaman her kendilik tasarımını karşısına gelen bir nesne tasarımı, her nesne tasarımını karşısına gelen bir kendilik olmak zorundadır. Yalnız başına sizi attım içeri, kim attı? Bilmiyo- ruz abi, atmışlar, kargoya koymuşlar atmışlar. Yok öyle. Her nesne tasarımı mutlaka bir kendilik tasarımı ile ilintilidir. Yalnız başına bir nesneyi içeriye atmak mümkün değil, çünkü gören göz, duyan kulak, hisseden yürek, onu içeri almaktadır. Bunlar olmadan da ötekini içeri almanız mümkün değildir.

Kursiyer: Paradikmalarımız, şemalarımız böyle mi oluşuyor?

Nesne ve Kendilik Tasarımları 15 Tahir Özakkaş: Kesinlikle. Yüz puan. Bilişsel terapideki şema dediğimiz şey, içeri alınmış nesne tasarımlarının bu gün kognitif düzeyde izah edilmesidir. Her nesne karşılığında bir kendilik ile yaşar. O zaman şuraya bir tane nesne yapalım oldu mu arkadaşlar?

Nesneyi içeri aldık. Kendiliği da yanına koyduk. Fakat üçüncü bir malzemeye ihtiyacımız var. Her nesne, her kendilik ile ilişki içeri- sindeyken mutlaka duygusal bir köprü vardır. Bu duygusal köprü ya libidinal unitten gelir, ya agresyon unitten gelir. Yani bir nesne ile kurduğunuz ilişki ve bu nesne ile oluşturduğumuz tasarımsal yapı duygusal bir köprü ile birbirine bağlıdır.

Duygusal köprü

Şekil 1

Bir nesne ilişkileri birimini üç tane kompanenti var. Bir nesne ayağı var, bir kendilik ayağı var, bir duygu ayağı var. Seansta bir hanım kızımız kendimi çok kötü hissediyorum o anıyı hatırladı- ğımda dedi. Buyur A. dedim. Neden kötü hissediyorsun? Ben ge- nelde kendimi beğenirim. Sık sık bayanların yaptığı gibi aynaya

bakarım. Aynaya baktıkça da vaktin nasıl geçtiğini anlaya- mam. Ama bir gün Anadolu’dan gelmiştim. Trakya otogarında ki biz ona Topkapı otogarı diyoruz.

Eskiden Ferdi Tayfur’un kasetleri el arabalarında satılırdı. Benim yaşımda olanlar hatırlarlar. Top-

Kendilik Nesne

16 9. BPT KASIM DERS NOTLARI

kapı Otogarına gelmiş ve bu öğrenci. Vezneciler Kız Yurdunda kalan bir öğrenci arkadaşımız. Var mı veznecilerde kalan hiç? Vez- neciler Kız Yurdu’nda kalıyor. Topkapı’da indi. Öğrencilerin para- ları kısıtlıdır. Gel taksi nerde…. Elli lira Kredi Yurtlardan maaş alırdık. Bütün paramız oydu.

Bu kızımızda yorgun argın, on saat, on beş saatlik bir yolculuk- tan gelmiş, saçı başı, elbisesi dağılmış, sabahım köründe inmiş otobüsten. Gece de uyuyamamış. Elinde koskoca bir bavul artık annesi ona kurabiye mi, peksimetler mi koydu, ekmekler mi koy- du, tarhanalar mı koydu, yurt odalarında gizli gizli pişirmek ve kokutmak için bilemiyoruz. Ama ağır bir bavul. O bavul ile gidiyor.

Şimdi nesne tasarımları nasıl aktifleşiyor onu anlatmak için örnek olarak veriyorum. O sırada otobüs terminallerinin caddeye bakan kısımlarında camlar var. Hep ben bakarım, göbeğim ne kadar bü- yümüş diye çaktırmadan. O hanım kızımızda baktı herhâlde. Ne kadar güzel olduğunu orada görüp de bir moral tazelemek için. Bir baktı şöyle cama çok boktan bir kız gördü orada. Çökmüş, saçı başı dağılmış, gözleri şişmiş, biraz da göbeği çıktı ise elbiseleri dökük, o güzel hatunların yanında kendisi kendisini çok kötü hissetti. Bir de o güzel kız koskoca bavulu almış, sırt- laya sırtlaya minibüs durağına doğru yolculuk yapıyor.

Kendini o kadar aşağılamış ki, o ka- dar aşağılamış ki orada içselleştirdiği nesne ilişkileri birimi kendisinin değer- siz, çirkin, dışarıdaki insanların asla beğenmeyeceği bir kendilik tasarımını getirmiş, oraya oturtmuş. Hep o anıyı hatırladığında kendisini kötü hisseder.

Aradan on yıl geçmiş. Şimdi içselleşti-

Nesne ve Kendilik Tasarımları 17 rilmiş nesne tasarımlarını nasıl bir fonksiyon gördüğünü anlayabi- liyor muyuz? Benim aklıma mesela içselleştirilmiş bir nesne tasa- rımı geldi. Kendimi böyle saygın, değerli bir insan olarak hissetme- ye çalışıyorum sıklıkla. Ama bu kızımız hikayesini duyunca benim yedi, sekiz yaşlarındaki bir anım geldi. Mahallede bir ailenin çocu- ğuyum. Etraftakiler severler, sayarlar ve onların şemsiyesi altında ben kendimi değerli, önemli bir varlık hissederdim. Kimse bana dokunamaz öyle. Çünkü ben Salih Ağa’nın oğluyum. Mahallede bir tane bizim evde telefon var. 28-36 numarası. Altı ayda bir yangın çıkar itfaiyeyi ararız. Ara sıra da babamın iş yerindeki telefonunu ararız 10- 50. İyi hatırlıyorum ha! Baba akşam eve ekmek almayı unutma. Klasik cümlemiz. Başka konuşacak hiç kimsede telefon yok. Mahallede bir abi vardı. Abi beni bir dövdü. Sivri burun bir ayakkabısı vardı. Ökçelerine basılırdı böyle biliyorsunuz. Omuzda ceket.¹ Tam bir gakkoş. Kayseri’de gakkoş yok ama. Bir kıçıma doğ- ru vurunca bir yandı, bir yandı. Düştüm. Bir iki de tekmeledi. Ağ- lamaya başladım, salya sümük birbirine karıştı. Şimdi benim gibi karizmatik bir insan.

Ailenin sevdiği, mahallede de önemli olarak görüldüğü için o güne kadar kimse dokunmamış bir insanın kıçına kıçına o tekme- leri yediği zaman, mahallenin göbeğinde çeşmenin önünde, düştü- ğü durumu bir düşünün. Kendimi böyle biraz kabarıyor gibi hisse- dince bu anımı çağırıyorum. Unuttun mu salya sümük gezdiğin, milletin kıçına kıçına tekme attığı günleri diye hatırlatmaya çalışı- yorum. Bu da içselleştirilmiş nesne ilişkileri ile ilgili bir başka anı- mız.

Kursiyer: Hocam siz nesne ilişkilerinden her bahsettiğinizde hep anne geliyor aklıma. Yanlış mı yapıyorum? Yani aklımda kalan nesne

1 http://haber.stargazete.com/pazar/var-mi-onlara-yan-bakan/haber-719229