PSİKOMETRİK TESTLER- 2
Dr.F.ÖzgünÖRMECİ
1
2
2. GELİŞİM ÖLÇEKLERİ
• Bayley Çocuklar İçin Gelişim Ölçeği
• Brunet – Lezine Test
• Denver Gelişimsel Tarama Test
• AGTE ( Ankara Gelişim Tarama Envanteri)
• Psiko-Eğitmsel Profil Ölçeği (PEP_R)
• Psiko-Sosyal Gelişim Ölçeği
• Uyumsal Davranış Skalası
• Vineland Uyum Davranış Ölçeği
1- BAYLEY TESTİ
• Bayley III gelişimsel tarama test 2ay-3,5yaş yaş aralığında bulunan bebeklerin gelişiminde gerilik olup olmadığını saptamak ve eğer gelişimsel gerilik saptanırsa erkenden önlem alabilmek amacı ile uygulanan bir testtir.
• Bu test ayrıca 3.5 yaş üzerindeki gelişimsel gecikme gösteren(örneğin, 1 yaş gelişme düzeyine sahip olan 4 yaşındaki bir çocuk) çocukların gelişimsel yaşlarını tespit etmek amacı ile de
kullanılmaktadır.Prematüre doğan bebeklerin takibinde özellikle önemlidir.
• Test bebeklerin gelişimini yaşıtı olan bebeklerle karşılaştırmak suretyle yapılır.Zihinsel,Alıcı ve ifade edici dil, kaba ve ince motor, davranışsal ve duygusal durum konularında değerlendirmeler yapılır.
Testten en doğru sonucu alabilmek için uygulayıcının uygun bir eğitmden geçmiş olması
önemlidir.Bayley gelişim test bir zeka test değildir,adından da anlaşılacağı üzere bir gelişim tarama testdir. Uygulanması yaklaşık olarak 45-60 dakika kadar sürer.
• Bayley test malzemesi -çivi tahtası
-şekil tahtası -oyuncak bebek -küpler
-saplı bir fincan -çan
-ayıcık
-plastk ördekler -resimli kitaplar
-oyuncak 3
• Testin Amacı Nedir?
Bebek; zihinsel, kaba-ince motor, algılayıcı ve ifade edici dil konularında çeşitli puanlar alır.Bu puanlar hem kendi yaşıtları ile karşılaştırma, hem de daha ileriki aylardaki gelişme hızını
görmede bize yol gösterir. Testte 4 alanda değerlendirme yapılır.
*Zihinsel Test : Çocuğun düşünme, reaksiyon verme ve çevresi hakkında öğrenme yeteneğini değerlendirir.
*Dil Testi : Algılayıcı ve ifade edici dil bölümlerinden oluşur.
1. Bölümde çocuğun sesleri tanıması ve konuşulanları anlaması;
2. Bölümde ise çocuğun jestleri, sesleri ve kelimeleri kullanarak iletşim kurabilme yeteneğini değerlendirir.
*Motor Test : İnce ve Kaba Motor olarak 2 bölümden oluşur.
1. Bölüm ellerini ve parmaklarını kullanabilme yeteneğini, 2. Bölüm ise vücudunu kullanabilme yeteneğini değerlendirir.
*Davranışsal alan:Davranışlar, sosyal ve duygusal durumu değerlendiren ‘sosyal-duygusal uyumsal davranış anket’ ebeveyn tarafından cevaplanır.
Herhangi bir sorun görülmüyorsa, test daha ileriki aylarda tekrarlanıp sonuçlar karşılaştırılır.
Testte güncelleme önemlidir.Zeka test değildir.
4
2- Denver II :
• 0-6 yaş arasındaki, sağlıklı görünümde olan çocuklara uygulanmak üzere
düzenlenmiştr. Çocuğun yaşına uygun becerilerini değerlendiren bu test, belirt vermemiş olan gelişimsel sorunları taramada, kuşkulu durumları nesnel bir ölçütle doğrulamada, ve gelişimsel açıdan risk altındaki çocukları (örneğin perinatal sorunlar geçirmiş bebekleri) izlemede değerlidir. Denver II çocuğun işlevlerdeki becerisini
yaşıtları ile karşılaştırır. Zeka test değil, gelişim testdir. Gelecekteki zihinsel veya uyumsal yeteneği tahmin etmede kullanılamaz. Öğrenme güçlüğü, konuşma
bozukluğu, duygusal bozukluk gibi tanılar vermek üzere yapılandırılmamıştır ve fizik muayene veya tanısal değerlendirme yerine kullanılmamalıdır. Denver II, aşağıdaki gelişimsel alanları taramak üzere test formu üzerinde dört bölümde toplanmış 134 maddeden oluşmaktadır:
1.Kişisel-Sosyal: insanlarla iletşim kurma, bireysel gereksinimlerini karşılayabilme 2.Ince motor-uyumsal: el-göz koordinasyonu, cisimleri kullanabilme, sorun çözme.
3.Dil: işitme, anlama, dili kullanma.
4.Kaba motor: oturma, yürüme, zıplama ve genel olarak koordinasyon yeteneği Ayrıca testn sonunda doldurulan 5 adet “Test Davranışı” maddesi uygulayıcının, çocuğun test süresinde davranışlarını ve yeteneklerini nasıl kullandığının
değerlendirilmesine yardım eder.
5
3-AGTE (Ankara Gelişim Tarama Envanteri)
• 0-6 yaş arasındaki çocukların gelişimsel açıdan değerlendirilebilmesi amacıyla uygulanan bir envanterdir. Çocuk ruh sağlığı alanında çalışan Psikologlar tarafından uygulanmaktadır.
• Çocukların, 0-3 aydan başlayarak, 48-72 ay dilimine kadar aylık periyotlarla; dil gelişimi, zihinsel becerileri, küçük-kas gelişimi, büyük-kas gelişimi, sosyal gelişimi ve öz bakım becerileri tek tek incelenip gözlenerek puanlanır.
6
Diğer Testler:
• Gessel
Görsel algı gelişimini ölçmek üzere hazırlanmış bir testtir. Testn uygulanmasında zaman sınırlaması yoktur.3 -7 yaş arası çocuklara uygulanır. Kolaydan zora doğru sıralanmış 9 şekilden ibaret olup her yaşın seviyesine göre düzenlenmiştr. Çocuğun silgi kullanmasına izin verilmemektedir. Başarabildiği item çocuğun zihin yaşını verir.
Bu test sonucuna dayanarak çocukta ortalama zekâ bölümü hesaplanır
• Metropolitan Okul Olgunluğu Testi
Metropolitan Okul Olgunluğu Test; Kelime Anlama, Cümleler, Genel Bilgi, Eşleştrme, Sayılar, Kopya Etme gibi 6 alt test ve toplam 100 maddeden oluşur. Testn sonucunda, çocuğunuzun okul için gereken olgunluğa ne ölçüde hazır olduğu ve düzeyiyle ilgili sağlıklı veriler elde edilir.
• Metropolitan Okul Olgunluğu Test okula gidecek çocukların psikolojik olarak okula hazır olup olmadıklarını ölçer.
7
Frostig
Görsel algı, görsel uyaranları tanıma, ayırt etme ve daha önceki
deneyimlerle ilişkili olarak yorumlama yeteneğine denir. Görsel algılamadaki yetenekleri sayesinde çocuklar okumayı, yazmayı, aritmetk yapmayı ve
okuldaki başarıları için gerekli olan tüm diğer becerileri öğrenmektedirler.
Görsel algılama problemleri, belirleme, ayırma, hatırlama, görsel duyuyu yorumlama eksikliğinden kaynaklanır. Küçük çocuklarda bu durum
geometrik şekilleri yapamama, şekil- zemin karıştırma, nesneleri değiştrme ve yönlendirmedeki eksiklerle ortaya çıkar.
• Çocuk büyüdükçe bu problemler harf ve kelimeleri okumada kendini gösterir.
• Görsel Algılama Beş Alanda İncelenmiştr:
• El-Göz Koordinasyonu Şekil-Zemin Ayırımı Algılama Sabitliği
Mekanla Konumun Algılanması Mekan İlişkilerinin Algılanması
8
9
3-ÖZEL YETENEK VE BECERİ TESTLERİ
• Özel Yetenek Testleri
• Eğitm Testleri
• Mesleki Testler
• Psikomotor ve Klinik Testler
• Bender – Gestalt Görsel Motor Algılama Test
• Benton Görsel Bellek Test
• Görsel İşitsel Sayı Dizisi Test (GİSDT)
• Kohs Küpleri
• Burdon Dikkat Test
1-Bender Visual-Motor Gestalt Test, Second Edition (Bender–Gestalt II)
• Çocuğun gelişimi ve nöropsikolojik işlevselliği
alanlarında yorumlayıcı bilgiler veren, dil gelişimi ve yönetm fonksiyonlarının gelişimini büyük ölçüde
etkileyen görsel-motor algı sının olgunlaşma düzeyini belirleyen tarama testdir.
10
2-Benton Görsel Bellek Testi
• Kısa süreli bellek kaybını ölçen test Benton.A.L tarafından 1974 yılında geliştrilmiştr. Görsel birleştrme, görsel algılama ve hatırlamayı
değerlendiren test 10 karttan oluşmakta ve C, D ,E
formları bulunmaktadır. Kartlar bireye belirli sürelerle gösterilip kaldırıldıktan sonra bireyin bunları çizmesi istenir.
11
3-Burdon Dikkat Testi
• Öğrencinin dikkat gücünü ölçmek amacıyla kullanılır.
• Eğitm- Öğretm yılı boyunca sınıf içinde dikkat eksikliği yaşayan öğrencileri belirlemek amacıyla bütün sınıfa yada dikkat toplamada güçlük yaşadığı düşünülen öğrencin dikkat gücünü belirlemek
amacıyla bireysel olarak da uygulanabilir.
• Burdon test 10-20 yaş aralığındakilere uygulanır.
12
