Giderlerin Gider Yerlerine Dağıtımı
ÜRE T İM G İDE R YE RL E Rİ
1- Esas Üretim Yerleri :
İşletmenin ana faaliyet konusunu oluşturan mamullerin üretimini yapan bölümlerdir. Örnek olarak bir iplik fabrikasında "iplik", "bobin" ve "büküm" bölümleri; bir kumaş fabrikasında "dokuma", "beyazlatma", "boyama" ve
"apreleme" bölümleri; bir ağaç işleri fabrikasında "kesim",
"makine","montaj", "boya-cila" ve "döşeme" bölümleri sayılabilir.
2-Yardımcı Üretim
Yerleri :
Esas üretim yerlerinin ve diğer birimlerin faaliyetlerini sürdürmeleri için gerekli yan girdileri üreten "elektrik santrali", "buhar(kazan) dairesi, "basınçlı hava (kompresör) dairesi, vb. birimleri kapsar.
3-Yardımcı Hizmet
Yerleri :
Diğer gider yerlerine hizmet vermek üzere kurulmuş
"bakım ve onarım servisi", "nakliye servisi (malzeme ve yarı mamul", "personel taşıma servisi", "laboratuar",
"yemekhane" ve “malzeme ambar" gibi birimlerdir.
4-Üretim Yerleri
Yöntemi Gider Yerleri :
Fabrikadaki çalışmaları yöneten veya yönlendiren "fabrika müdürlüğü", "üretim planlama bölümü", v.b. Birimleri
Giderlerin Gider Yerlerine Dağıtımı
DÖ NE M G İD ER YE RL ER İ
5-Araştırma ve GeliştirmeGider Yerleri : Araştırma ve geliştirme giderlerinin biriktirildiği gider yerleridir.
6-Pazarlama, Satış ve
Dağıtım Gider Yerleri :
Üretim sonrası depolama, dağıtım vb. faaliyetleri yürüten
"pazarlama bölümü", "satış mağazaları", "mamul ambar",
"nakliye servisi (mamul)" ve "satış sonrası hizmet (bakım) servisi" gibi birimleri kapsar.
7-Genel Yönetim Gider
Yerleri :
Genel yönetim giderlerinin yapıldığı yerlerdir. Örnek olarak "genel müdürlük", muhasebe bölümü", "hukuk müşavirliği", vb. birimler sayılabilir.
ANKARA 49
Giderlerin Dağıtımı
BİRİNCİ DAĞITIM
Gider Yerlerinin Direkt Giderlerinin Saptanması
ANKARA 51
BİRİNCİ DAĞITIM
(Gider Yerlerinin Direkt Giderlerinin Saptanması) (Endirekt Giderler Sorunu)
• Maliyet sistemi içerisinde gider yerleriyle ilgili olarak yapılacak ilk işlem, her bir gider yerinin direkt giderlerinin saptanmasıdır.
• Gider yerlerinin direkt giderlerinin saptanmasında, mevcut gider yerleri ile doğrudan ilişkilendirilemeyen endirekt giderler sorun yaratır.
• Kimi giderler doğası gereği gider yerleri için endirekt niteliktedir. Örneğin, fabrika binasına ait giderler (amortisman, kira) fabrika içindeki tüm gider yerleri için ortak giderdir.
• Kimi giderler ise aslında gider yerleri için direkt nitelikte oldukları halde, ölçümleme yapılamadığı için endirekt gider niteliğini kazanırlar.
• Mevcut gider yerleri için endirekt nitelikteki giderlerin bu gider yerlerine dağıtımında, dağıtım anahtarlarından yararlanılır.
• Dağıtım Anahtarı: Her bir gider yerinin, dağıtılacak giderin ne kadarına neden
olabileceğini dolaylı yoldan belirlemek amacıyla kullanılan ölçüt anlamına
gelir.
BİRİNCİ DAĞITIM ÖRNEK
Örnek: (X) A.Ş., hurda plastikten rulo çöp torbası üretmektedir. (X) A.Ş.’nin geri dönüşüm, ergitme ve kesme olmak üzere üç esas üretim yeri ile yemekhane ve ısıtma olmak üzere iki hizmet yeri bulunmaktadır. (X) A.Ş.’nin Temmuz 2014 giderleri ile dağıtım anahtarı aşağıda verilmiştir.
ANKARA 53
BİRİNCİ DAĞITIM ÖRNEK
İstenilenler: (X) A.Ş.’nin endirekt işçilik, elektrik ve kira giderlerini gider yerleri itibariyle dağıtımını yapınız?
Endirekt işçilik, elektrik ve kira giderlerini gider yerleri itibariyle dağıtımı yapılırken bu
giderlerin yapısına uygun ve en yakın dağıtımı sağlayacak dağıtım anahtarları
belirlenmelidir. Örnekte; endirekt işçilik giderinin dağıtımı için gider yerleri çalışma
süreleri, elektrik giderlerinin dağıtımı için gider yerleri enerji kullanımları ve kira
giderlerinin dağıtımı için gider yerlerinin kapladığı alanlar dağıtım anahtarı olarak
kullanılması uygun olacaktır.
BİRİNCİ DAĞITIM ÖRNEK- ÇÖZÜM
ANKARA 55
Endirekt İşçiliğin Dağıtılması
BİRİNCİ DAĞITIM ÖRNEK- ÇÖZÜM
Elektrik Giderlerinin Dağıtılması
ANKARA 57
