SİVAS İLİ FOLKLOR BİBLİOGRAFYASI
Yard. Doç. Dr. Doğan Kaya Dergimizin ilk sayısındaki Takdim bölümünde belirttiğimiz;
ancak, bugüne kadar yayınlamakta geciktiğimiz Sivas İli Folklor bibliografyası”nın ilk bölümünü, bu sayıda yayınlıyoruz.
Bibliografya çalışmalarına önce, 1929-1940 yılları arasında, İstanbul Eminönü Halkevi Dil, Edebiyat ve Tarih Kolu tarafından çıkarılmış “Halk bilgisi Haberleri” dergisini taramakla başladık. Bunu mahalli gazeteler ve dergilerdeki incelemeleri takip edecektir.
I- HAP İktisadi bir âdet-
(Abdulkadir, 1 Kasım 1929, Sayı 1, sh. 12-14)
Yazının giriş bölümünde, hapın tanımı yapılmış, kısaca mahiyeti anlatılmıştır. Dahi sonra, hap’ın maddeler halinde faydaları zikredilmiştir. Son bölümde de, hap ile ilgili sözler kaydedilmiştir.
2- SİVAS’TA TİMURLENK MENKIBELERİ (Ahmet Halil, 1 Mayıs 1930, Sayı: 7, Sh: 4-6)
Yazar, Sivas’ta duyduğu Timur’la ilgili “Kaldı köyü, Şehzade Tuğrul, Tuz, Halfelik, Sihir Menkibeleri”nden ikisin nakletmiştir. Bunlar Kaldı Köpü ile Şehzâde Tuğrul’la ilgili olanlarıdır. Ayrıca, şehzâde Tuğrul hakkında bir de dip notu verilmiştir.
3- SİVASTA DOĞUM ÂDETLERİ
(Abdulkadir. 2 Ağustos 1930, Sayı: 10 Sh. 6-9)
Doğan çocuğun uzun ömürlü, sıhhatli olması, loğusa kadının genel durumu, komşuların davranışları, verilen hediyeler, beşik, çocuğa ad koyma gibi mevzular sırasıyla ele alınmıştır.
(Rifat, 15 Nisan 1934, Sayı: 35, Sh. 317-319)
Düğün arefesinde yapılan kına geceleri, gelinin güveyin evine indiği anda yapılan işlemler, zifaf gecesi ve sonrası yer yer manzum ifadelerle, güzel bir şekilde anlatılmıştır.
5- PİR SULTAN’IN NEFESLERİ
(Vahit Lutfi, 15 Mayıs 1934, Sayı: 36, Sh: 333-3369 Pir Sultan’ın neşredilmemiş dokuz nefesi kaydedilmiştir. 6- GÜRÜN DE HALK ÂDETLERİ
(Rifat Doğutan, 15 Kasım 1034, Sayı: 42, Sh: 128-130)
Halk arasında yaygın olan okuntu ve çıkım âdetleri ele alınmıştır. 7- ÖZLÜ BİR HALK ŞAİRİ DAHA
(Rifat, 15 Ocak 1934, Sayı: 44, Sh: 172-173)
Gürünlü halk şairi Rıza tanıtılmış, iki şiiri yayınlanmıştır. 8- GÜRÜN’DE HALK ÂDETLERİ
(Rifat Doğutan, 15 mart 1935, Sayı: 46 Sh: 225-226)
Gürün’de yapılan koç katımından ve iyi bir aygırın vasıflarından bahsedilmiştir.
9- Âşık Ruhsati
(Eflâtun Cem, 15 mart 1935, Sayı: 46, Sh: 241-248)
Deliktaşlı Ruhsati’nin doğumu, hayatı, başından geçen bazı hadiseler anlatılmıştır.
(15 Nisan 1935, Sayı 47, Sh: 263-268)
Eflâtun Cem Güney’in, Âşık Ruhsati hakkındaki yazısının ikinci bölümüdür.
11- GÜRÜN’DE HALK ÂDETİ
(Rifat Doğutan, Şubat 1936, Sayı: 52, Sh: 51-53)
Hastalık ve ölüm hakkındaki halkın bilgisi yansıtılmıştır. Ayrıca Şair Rıza’dan iki şiir nakledilmiştir.
12- SIVASLI ÂŞIK TÂLİBİ
(M. Atsızayoldaş, Eylül 1936, Sayı: 59, Sh: 181-183)
Sivas’ta yapılan “Birinci Halk Şairleri Bayramı” ve bu bayrama katılan Âşık Tâlibi’nin üç şiiri yazıda yer almaktadır.
13- RUHSATİ’NİN BASILMAMIŞ KOŞMALARI
(Haşim Nezihi Okay, Ağustos 1938, Sayı: 82, Sh: 321-233) Ruhsati’nin bilinmeyen yedi koşması kaydedilmiştir. 14- PİR SULTAN’IN BASILMAMIŞ ÜÇ NEFESİ (M. Şakir Ülkütaşı, Mart-Nisan 1939, Sayı: 89-90) 15- SÜRMELİ BEY
(Osman Bahadırlıoğlu, Şubat 1940, Sayı: 100. Sh: 80-91)
Sivas’ta yaygın olan sürmeli Bey hikâyesi, ayrıntılı olarak kaydedilmiştir.