TÜBİTAK-BİLGEM-Yazılım Teknolojileri Araştırma Enstitüsü

(1)

TÜBİTAK

TÜBİTAK-BİLGEM-Yazılım Teknolojileri Araştırma Enstitüsü 1

Havza İzleme ve Değerlendirme Sisteminin (HİDS)

Geliştirilmesi Projesi

Türkiye Çölleşme Modelinin Doğrulanması ve

Kalibrasyonu

Ön Saha Çalışması

27 Ocak 2017, Manisa

Hande BİLİR

TÜBİTAK-BİLGEM-YTE

(2)

TÜBİTAK

2

TÜBİTAK-BİLGEM-Yazılım Teknolojileri Araştırma Enstitüsü

Sunum Akışı

Kim Yaptı?

Nasıl ve Nerede Yaptık?

Ne Yaptık?

Neden Yaptık?

(3)

TÜBİTAK

Türkiye Çölleşme Modeli ve

Risk Haritasını Oluşturuyoruz!

(4)

TÜBİTAK

Çölleşme İle Nasıl Mücadele Etmeli?

Ulusal Strateji ve Eylem Planları Doğrultusunda Yerel Aksiyonlar ile

İzleme

Teşhis

Uygulama

Tedavi

Türkiye Çölleşme Modeli

(5)

TÜBİTAK

5

Genel Bakış…

Türkiye

Çölleşme

Modeli

Çölleşme Risk

Haritası

Çölleşme

Modelinin

Doğrulanması

ve

Kalibrasyonu

Çölleşme

İzleme

Sisteminin

Kurulması

(6)

TÜBİTAK

(7)

TÜBİTAK

ÇEM

TÜBİTAK

Üniversiteler

Paydaş Kurumlar

Türkiye

Çölleşme

Modeli

Kim Yaptı?

(8)

TÜBİTAK

İş Paketi Çekirdek Ekibi

NO

ADI SOYADI

KURUMU

ÜNVANI

1 _{Hande BİLİR}

_{TÜBİTAK – BİLGEM - YTE}

_{Proje Yöneticisi}

2 _{Sedat FINDIK}

_{TÜBİTAK – BİLGEM - YTE}

_{Yazılım Uzmanı}

3 _{Çağlar UZUNER}

_{TÜBİTAK – BİLGEM - YTE}

_{CBS Uzmanı / İş Analisti}

4 _{Eren CON}

_{TÜBİTAK – BİLGEM - YTE}

_{CBS Uzmanı / İş Analisti}

5 _{Mehmet SEÇİLMİŞ}

_{TÜBİTAK – BİLGEM - YTE}

_{CBS Uzmanı / İş Analisti}

6 _{Sümeyra SAMATLI}

_{TÜBİTAK – BİLGEM - YTE}

_{Proje Asistanı}

7 _{Prof. Dr. Günay ERPUL}

_{TÜBİTAK – BİLGEM – YTE / Ankara Üniversitesi}

_{Danışman / Alan Uzmanı}

8 _{Prof. Dr. Taşkın ÖZTAŞ}

_{TÜBİTAK – BİLGEM – YTE / Atatürk Üniversitesi}

_{Danışman / Alan Uzmanı}

9 _{Prof. Dr. Kani IŞIK}

_{TÜBİTAK – BİLGEM – YTE / Akdeniz Üniversitesi}

_{Danışman / Alan Uzmanı}

10 _{Prof. Dr. Murat TÜRKEŞ}

_{TÜBİTAK – BİLGEM – YTE /İstatistik Bölümü Bağlantılı ODTÜ Danışman / Alan Uzmanı}

11 _{Prof. Dr. Sabit ERŞAHİN}

_{TÜBİTAK – BİLGEM – YTE / Çankırı Karatekin Üniversitesi}

_{Danışman / Alan Uzmanı}

12 _{Prof. Dr. Erhan TERCAN}

_{TÜBİTAK – BİLGEM – YTE / Hacettepe Üniversitesi}

_{Danışman / Alan Uzmanı}

13 _{Prof. Dr. Tuncay NEYİŞÇİ}

_{TÜBİTAK – BİLGEM – YTE / Akdeniz Üniversitesi}

_{Danışman / Alan Uzmanı}

14 _{Prof. Dr. Bülent GÜLÇUBUK}

_{TÜBİTAK – BİLGEM – YTE / Ankara Üniversitesi}

_{Danışman / Alan Uzmanı}

15 _{Prof. Dr. Mustafa AYDOĞDU}

_{TÜBİTAK – BİLGEM – YTE / Gazi Üniversitesi}

_{Danışman / Alan Uzmanı}

16 _{Doç. Dr. Alptekin KARAGÖZ}

_{TÜBİTAK – BİLGEM – YTE / Aksaray Üniversitesi}

_{Danışman / Alan Uzmanı}

17 _{Doç Dr. Orhan DENGİZ}

_{TÜBİTAK – BİLGEM – YTE / Samsun 19 Mayıs Üniversitesi}

_{Danışman / Alan Uzmanı}

(9)

TÜBİTAK

(10)

TÜBİTAK

10

(11)

TÜBİTAK

Nasıl Çalıştık?

44 Koordinasyon Toplantısı*

1 Çalıştay

*11 Akademisyen ve Paydaş Kurum Temsilcilerinin** katılımıyla

Cuma Günleri TÜBİTAK-BİLGEM-YTE’de düzenlenmektedir.

**16 Paydaş Kurum ve 80 Paydaş Kurum Temsilcisi

Konuların

Paylaşılması

Sorumluluklara

İlişkin Sunum

Yapılması

Konuyla ilgili

Tartışma ve

Bilimsel Görüş

Birliği

Sağlanması

(12)

TÜBİTAK

12

(13)

TÜBİTAK

13

Türkiye Çölleşme Modelinin Değerlendirilmesi

Çalıştayı, Bolu

(14)

TÜBİTAK

14

(15)

TÜBİTAK

15

(16)

TÜBİTAK

16

(17)

TÜBİTAK

17

(18)

TÜBİTAK

18

(19)

TÜBİTAK

19

Türkiye Çölleşme Modelinin Değerlendirilmesi

Çalıştayı

(20)

TÜBİTAK

(21)

TÜBİTAK

21

Türkiye Çölleşme Modeli ve

Risk Haritasının Oluşturulması İş Paketi

Literatür

Araştırma

Çölleşme

Kriter ve

Göstergeleri

Çölleşme

Modeli

Risk Haritası

Çölleşme

Türkiye

Çölleşme

Modeli

Raporu

15.11.2013

01.04.2015

Model

Kalibrasyon

Raporu

Çölleşme

Modelinin

Doğrulanması

ve

Kalibrasyonu

(22)

TÜBİTAK

(23)

TÜBİTAK

İlgili Modeller, Projeler,

Programlar

İlgili Mevzuat

İlgili Uluslararası

Anlaşmalar, Antlaşmalar,

Sözleşmeler

Neleri İnceledik?

(24)

TÜBİTAK

24

(25)

TÜBİTAK

25

Nasıl İnceledik?

AMAÇ VE KAPSAM

MODEL SEÇİM METODOLOJİSİ

MODELİN BİLİMSEL DESTEĞİ

MODELİN DOĞRULUK ORANI, HASSASİYETİ vb.

MODELİN KAPSADIĞI TEMALAR, VERİ, İNDİKATÖRLER

MODELİN TEMSİL KABİLİYETİ, ÖLÇEĞİ

MODELİN GÜNCELLİĞİ

MODELİN DÜNYA ÇAPINDA KABUL EDİLEBİLİRLİĞİ, MODELİ KULLANAN ÜLKELER, BÖLGELER ve BAŞARI

DURUMLARI

MODELİN VERİ İHTİYAÇLARI

MODELİN ÜLKEMİZ GENELİNDE ELE ALINMASI

(26)

TÜBİTAK

26

Sonuç: Ülkemize Uygun Olabilecek Modellerde Yer Alan

Kriter ve Göstergeler

No

Kategori Adı

Değişken/Parametre/

İndis/Gösterge Sayısı (Literatür

Araştırma Sonuçları)

1 Arazi Kullanımı

26

2 Kurumsal Yaklaşım

76

3 Hayvancılık

9

4 İklim

33

5 Jeoloji ve Jeomorfoloji

3

6 Sel

12

7 Sosyo-Ekonomi

57

8 Su

43

9 Vejetasyon

50

10 Tarım

22

11 Topografya

5

12 Toprak

85

13 Toprak İşleme

11

14 Turizm

3

15 Yangın

9

16 Sürdürülebilir Orman Yönetimi

122

(27)

TÜBİTAK

Ülkemiz İçin Çölleşme Kriter ve

(28)

TÜBİTAK

Literatür

Tarama Sonucu

Belirlenen

Taslak

Göstergeler

Göstergelerin

Tartışılması

Gösterge Bilgi

Kartlarının

Hazırlanması

Kriterlerin

Tespit Edilmesi

Nasıl Belirledik?

(29)

TÜBİTAK

29

(30)

TÜBİTAK

30

Sonuç: Çölleşmeye İlişkin Taslak Kriter ve

Göstergeler

No

Kategori Adı

Değişken/Parametre/

İndis/Gösterge Sayısı

1 İklim

9

2 Toprak

10

3 Bitki Örtüsü ve Arazi Kullanımı

2

4 Topografya ve Jeomorfoloji

6

5 Su

3

6 Sosyo-ekonomi

7

7 Yönetim

10

(31)

TÜBİTAK

Çölleşme Modelinin Oluşturulması

Çalışmaları

(32)

TÜBİTAK

Nasıl Belirledik?

Alternatif

Modelleme

Yaklaşımları

Gösterge

Sınıflandırma

ve Puanlama

Kriter ve

Gösterge

Ağırlıkları

Alternatif

Yöntemlerle

Oluşturulan

İndis

Haritaları

(33)

TÜBİTAK

33

Çalışma Örnekleri

(34)

TÜBİTAK

34

Çalışma Örnekleri

(35)

TÜBİTAK

35

Mera Alanlarına İllşkin Sınıflandırma ve Puanlama

Çalışması



Otlatma Yoğunluğu (OY)



Mera Durumu (Mera Yönetmeliğinde verilen sınıflardır) (MD)



Otlatma Periyodu (OP)



Biomas (biokütle) üretimi (BÜ)

Sınıf

Otlatma yoğunluğu / Otlatma kapasitesi

Puan

Sınıf Açıklaması

1 > 3.00

2.00 çok fazla

2 2.01 – 3.00

1.70 fazla

3 1.01 – 2.00

1.50 orta derece fazla

4 ≤ 1.00

1.00 uygun

Sınıf Otlatma kalitesi (besleme değeri) yüksek bitki

türlerinin tüm türlere oranı (%)

Puan

Sınıf Açıklaması

1 0 – 25

2.00 Zayıf

2 26 – 50

1.75 Orta

3 51 – 75

1.50 İyi

4 76-100

1.00 Çok İyi

Sınıf

Otlatma periyodu

Puan

Sınıf Açıklaması

1 Yıl boyu otlatma var *

2.00 Otlatma periyodu çok uzun

2 Kış ayları dışında sürekli otlatma var

1.50 Otlatma periyodu uzun

3 Otlatma periyoduna uyuluyor

1.00 Otlatma periyodu uygun

Sınıf

Meranın yıllık kaba (kuru madde) yem verimi (kg/da)

Puan

Sınıf Açıklaması

1 < 45

2.00 Çok zayıf

2 45 – 60

1.75 Zayıf

3 61 – 90

1.50 Orta

(36)

TÜBİTAK

36

Çalışma Örnekleri

(37)

TÜBİTAK

37

Çalışma Örnekleri

(Taslak Haritalar)

(38)

TÜBİTAK

(39)

TÜBİTAK

39

Bilim ve Teknolojiyi Kullanarak Çölleşme

ile Mücadele Etmenin Aracı:

(40)

TÜBİTAK

40

Ülkemizin Çölleşme

Risk Haritası

Oluşturulacak

Çölleşmeye Duyarlı

Alanlarda Tedbirler

Alınabilecek

Ülkemizin Çölleşme

ile İlgili Durumu

(41)

TÜBİTAK

41

Çölleşme ile Mücadelede

Kilometre Taşı:

(42)

TÜBİTAK

42

(43)

TÜBİTAK

(44)

TÜBİTAK

Ön Saha Çalışmasına Nasıl Hazırlandık?

Bölgede Daha Önceden Yapılmış Çalışmaları

İnceledik

Alternatif Alanlar Tespit Ettik

Taslak Saha Gözlem Formları Hazırladık

(45)

TÜBİTAK

(46)

TÜBİTAK

Gediz Literatür Tarama

Akhisar ve Manisa Yörelerinin Yağış ve Kuraklık İndisi Dizilerindeki Değişimlerin

Hidroklimatolojik ve Zaman Dizisi Çözümlemesi ve Sonuçların Çölleşme Açısından Coğrafi

Birleşimi

Landslide Susceptibility Assessment of Turkey Using Qualitative and Semi-Quantitative

Methods

Yunt Dağı’nın (Manisa) Frigana Vejetasyonu Üzerinde Fitososyolojik Bir Araştırma

An Indicator Based Assessment for Water Resources Management in Gediz River Basin,

Turkey

Ekosistem Tabanlı Havza Planlama Metodolojisi ve Havza Çalışmalarında Yapılan Yanlış

Uygulamalar

Orta Gediz havzasının (Manisa) Flora ve Vejetasyonu

Gediz Havzası Bütününde Gediz Deltası’nın Uzaktan Algılama Teknikleri Uygulanarak Alan

Kullanım Kararları ve Ekosistem Bozunumu İlişkileri Üzerine Araştırmalar

The evolution of two great Mediterranean Deltas: Remote sensing to visualize the evolution

of habitats and land use in the Gediz and Rhone Deltas

(47)

TÜBİTAK

Gediz Literatür Tarama

Gediz River Basin Management Problems and Possible Remedies

Using satellite remote sensing to assess irrigation performance in Water User

Associations in the Lower Gediz Basin, Turkey

Akselendi Ovasinda Kumul Oluşumu ve Buna Bağlı Çevre Sorunları

CBS Yardımıyla Orta Gediz Havzasında (Turgutlu – Salihli Arası) Tarımsal Amaçlı

Ekolojik Bölgelendirme

Governing Closing Basins: The Case of the Gediz River in Turkey

Analysis for sustainability in management of water scarce basins: the case of the

Gediz River Basin in Turkey

(48)

TÜBİTAK

Gediz Saha Gözlem ve Değerlendirme

Formları

(49)

TÜBİTAK

(50)

TÜBİTAK

Gediz Saha Gözlem ve Değerlendirme

Formları

(51)

TÜBİTAK

(52)

TÜBİTAK

(53)

TÜBİTAK

(54)

TÜBİTAK

(55)

TÜBİTAK

(56)

TÜBİTAK

Gediz Ön Saha Çalışmasından Ne

Bekliyoruz?

(57)

TÜBİTAK

Ön Saha Çalışmasından Ne Bekliyoruz?

Çölleşme Modelinin Kalibrasyonu

2 Noktada

Gözlem ve

İnceleme

Gözlem

Formlarını

İyileştirme

Sahayı

Tanıma

(58)

TÜBİTAK