DİYARBAKIR ULU CAMİİ(1091-1092) DİYARBAKIR ULU CAMİİ(1091-1092)
1091-1092 TARİHLİ ÇİÇEKLİ KUFİ KİTABESİ BÜYÜK 1091-1092 TARİHLİ ÇİÇEKLİ KUFİ KİTABESİ BÜYÜK SELÇUKLU SULTANI SULTAN MELİKŞAH’IN ADINI
SELÇUKLU SULTANI SULTAN MELİKŞAH’IN ADINI TAŞIMAKTADIR.
TAŞIMAKTADIR.
CAMİ KIBLEYE PARALEL OLARAK UZANAN ÜÇ SAHIN CAMİ KIBLEYE PARALEL OLARAK UZANAN ÜÇ SAHIN VE BU SAHINLARI ORTADAN KESEN DAHA GENİŞ BİR
VE BU SAHINLARI ORTADAN KESEN DAHA GENİŞ BİR SAHINLA ŞAM ÜMEYYE’NİN PLANINDADIR.
SAHINLA ŞAM ÜMEYYE’NİN PLANINDADIR.
PLANI ŞAM ÜMEYYE’YE BAĞLANMAKTADIR. ANCAK, PLANI ŞAM ÜMEYYE’YE BAĞLANMAKTADIR. ANCAK, BURADA TRANSEPTE KUBBE YOKTUR. ŞAM ÜMEYYE’NİN BURADA TRANSEPTE KUBBE YOKTUR. ŞAM ÜMEYYE’NİN TRANSEPTİNE BİR KUBBE YAPTIRAN MELİKŞAH BURADA TRANSEPTİNE BİR KUBBE YAPTIRAN MELİKŞAH BURADA KUBBE YAPTIRMAMIŞTIR.
KUBBE YAPTIRMAMIŞTIR.
CAMİ MELİKŞAH’DAN SONRA ÇEŞİTLİ CAMİ MELİKŞAH’DAN SONRA ÇEŞİTLİ
DEĞİŞİKLİKLERE UĞRAYARAK GÜNÜMÜZE BU HALİYLE DEĞİŞİKLİKLERE UĞRAYARAK GÜNÜMÜZE BU HALİYLE ULAŞMIŞTIR.
ULAŞMIŞTIR.
AYAKLAR BİRBİRİNE SİVRİ KEMERLERLE AYAKLAR BİRBİRİNE SİVRİ KEMERLERLE
BAĞLANMIŞTIR. ÜSTTE KÜÇÜK KEMERLERDEN İKİNCİ BİR BAĞLANMIŞTIR. ÜSTTE KÜÇÜK KEMERLERDEN İKİNCİ BİR DİZİ KEMER SIRALANMAMIŞTIR.
DİZİ KEMER SIRALANMAMIŞTIR.
– CAMİİN KUZEYİNDE ETRAFI ÇEŞİTLİ YAPILARLA CAMİİN KUZEYİNDE ETRAFI ÇEŞİTLİ YAPILARLA
ÇEVRİLİ DİKDÖRTGEN BİR AVLU VARDIR. AVLUNUN ÇEVRİLİ DİKDÖRTGEN BİR AVLU VARDIR. AVLUNUN KUZEYDOĞUSUNDA 1198-1223 TARİHİNDE
KUZEYDOĞUSUNDA 1198-1223 TARİHİNDE
ARTUKLULAR TARAFINDAN YAPTIRILAN MESUDİYE ARTUKLULAR TARAFINDAN YAPTIRILAN MESUDİYE MEDRESESİ VARDIR.
MEDRESESİ VARDIR.
– AVLUNUN KUZEYBATISINDA İSE 1528 YILINDA AVLUNUN KUZEYBATISINDA İSE 1528 YILINDA
OSMANLILAR TARAFINDAN YAPTIRILAN ÜÇ SAHINLI OSMANLILAR TARAFINDAN YAPTIRILAN ÜÇ SAHINLI ŞAFİLER CAMİİ YER ALMAKTADIR.
ŞAFİLER CAMİİ YER ALMAKTADIR.
– AVLUDAKİ ŞADIRVAN İSE 1849 TARİHLİDİR.AVLUDAKİ ŞADIRVAN İSE 1849 TARİHLİDİR.
– CAMİNİN DOĞUSUNDAKİ İKİ REVAKLI İKİ KATLI YAPI, CAMİNİN DOĞUSUNDAKİ İKİ REVAKLI İKİ KATLI YAPI, BİR ROMA TİYATROSU SAHNESİNDEN ALINAN
BİR ROMA TİYATROSU SAHNESİNDEN ALINAN
SÜTUNLAR VE SİLMELERDEN, BÜYÜK SELÇUKLULARIN SÜTUNLAR VE SİLMELERDEN, BÜYÜK SELÇUKLULARIN ATABEYİ İNALOĞULLARINDAN EBU MANSUR ELALDI
ATABEYİ İNALOĞULLARINDAN EBU MANSUR ELALDI TARAFINDAN YAPTIRILMIŞTIR. 1117-1118 TARİHLİ TARAFINDAN YAPTIRILMIŞTIR. 1117-1118 TARİHLİ ÇİÇEKLİ KUFİ KİTABEDE MELİKŞAH’IN OĞLU SULTAN ÇİÇEKLİ KUFİ KİTABEDE MELİKŞAH’IN OĞLU SULTAN ŞUCA MUHAMMED’İN İSMİ GEÇMEKTEDİR.
ŞUCA MUHAMMED’İN İSMİ GEÇMEKTEDİR.
– BURADAKİ İKİ KATLI REVAKLARDA DEĞİŞİK KEMERLER BURADAKİ İKİ KATLI REVAKLARDA DEĞİŞİK KEMERLER
KULLANILMIŞTIR. AVLUNUN HAREKETLİ BU CEPHESİ DAHA KULLANILMIŞTIR. AVLUNUN HAREKETLİ BU CEPHESİ DAHA
BAĞIMSIZ OLAN İNALOĞULLARI’NDAN MAHMUD BİN ELALDI VE BAĞIMSIZ OLAN İNALOĞULLARI’NDAN MAHMUD BİN ELALDI VE VEZİRİ NİSANOĞLU EBUL KASIM ALİ TARAFINDAN 1163 YILINDA VEZİRİ NİSANOĞLU EBUL KASIM ALİ TARAFINDAN 1163 YILINDA TEKRAR ELDEN GEÇİRİLMİŞTİR. AVLUNUN DOĞUSUNDAKİ BU TEKRAR ELDEN GEÇİRİLMİŞTİR. AVLUNUN DOĞUSUNDAKİ BU
BÖLÜMÜN ÜST KISMI KÜTÜPHANEDİR. AVLUYA BURADAN AÇILAN BÖLÜMÜN ÜST KISMI KÜTÜPHANEDİR. AVLUYA BURADAN AÇILAN KEMERİN DIŞ CEPHESİNİN İKİ TARAFINDA ASLAN VE BOĞA
KEMERİN DIŞ CEPHESİNİN İKİ TARAFINDA ASLAN VE BOĞA
MÜCADELE SAHNESİNİ GÖSTEREN FİGÜRLER VARDIR. CAMİNİN MÜCADELE SAHNESİNİ GÖSTEREN FİGÜRLER VARDIR. CAMİNİN AVLUSUNDAKİ İKİ ŞADIRVANDAN ESKİ OLAN 1849 TARİHİNDE AVLUSUNDAKİ İKİ ŞADIRVANDAN ESKİ OLAN 1849 TARİHİNDE YAPILMIŞTIR.
YAPILMIŞTIR.
– DİYARBAKIR ULU CAMİİ’NDE, SELÇUKLU SULTANI MELİKŞAH’IN, DİYARBAKIR ULU CAMİİ’NDE, SELÇUKLU SULTANI MELİKŞAH’IN, MELİKŞAH’IN OĞLU EBU ŞÜCA MUHAMMED’İN, İNALOĞLU
MELİKŞAH’IN OĞLU EBU ŞÜCA MUHAMMED’İN, İNALOĞLU MAHMUD BİN ELALDI VE VEZİRİ AHMED BİN NİSAN’IN, YİNE MAHMUD BİN ELALDI VE VEZİRİ AHMED BİN NİSAN’IN, YİNE
İNALOĞULLARINDAN EBU MANSUR ELALDI, 1156 VE 1164 TARİHLİ İNALOĞULLARINDAN EBU MANSUR ELALDI, 1156 VE 1164 TARİHLİ KİTABELERDE EL-BENNA HİBETULLAH GÜRGANİ ADLI BİR
KİTABELERDE EL-BENNA HİBETULLAH GÜRGANİ ADLI BİR USTANIN VE 1528 TARİHLİ KİTABEDE İSE KANUNİ’NİN ADI USTANIN VE 1528 TARİHLİ KİTABEDE İSE KANUNİ’NİN ADI GEÇMEKTEDİR.
GEÇMEKTEDİR.
– DİYARBAKIR ULU CAMİİ, KUBBESİZ TRANSEPTİ VE KARE PLANLI DİYARBAKIR ULU CAMİİ, KUBBESİZ TRANSEPTİ VE KARE PLANLI MİNARESİ İLE BİR BÜTÜN OLARAKR ANADOLU CAMİLERİ
MİNARESİ İLE BİR BÜTÜN OLARAKR ANADOLU CAMİLERİ
ÜZERİNDE BELİRLİ BİR ETKİ YAPMAMIŞTIR. ÖZELLİKLE, KARE ÜZERİNDE BELİRLİ BİR ETKİ YAPMAMIŞTIR. ÖZELLİKLE, KARE MİNARESİ ANADOLU TÜRK CAMİ MİMARİSİNDE HİÇ
MİNARESİ ANADOLU TÜRK CAMİ MİMARİSİNDE HİÇ BENİMSENMEMİŞTİR.
BENİMSENMEMİŞTİR.
DİYARBAKIR ULU CAMİİ, PLANI, ORTADAKİ DİYARBAKIR ULU CAMİİ, PLANI, ORTADAKİ TRANSEPTİ VE KARE PLANLI MİNARESİ
TRANSEPTİ VE KARE PLANLI MİNARESİ BAKIMINDAN ŞAM ÜMEYYE CAMİİ’Nİ
BAKIMINDAN ŞAM ÜMEYYE CAMİİ’Nİ
HATIRLATMASI, AVLUNUN DOĞU TARAFINDAKİ İKİ HATIRLATMASI, AVLUNUN DOĞU TARAFINDAKİ İKİ
KATLI REVAKLARI, AVLUNUN KUZEYİNDEKİ KATLI REVAKLARI, AVLUNUN KUZEYİNDEKİ ŞAFİLER CAMİİ VE MESUDİYE MEDRESESİ, ŞAFİLER CAMİİ VE MESUDİYE MEDRESESİ,
SİLMELERDEKİ SÜSLEMELERİ, ÇİÇEKLİ KUFİ SİLMELERDEKİ SÜSLEMELERİ, ÇİÇEKLİ KUFİ
KİTABELERİ, ASLAN-BOĞA MÜCADELESİNİ KİTABELERİ, ASLAN-BOĞA MÜCADELESİNİ
GÖSTEREN FİGÜRLERİ, ÇEŞİTLİ KEMERLERİ GİBİ GÖSTEREN FİGÜRLERİ, ÇEŞİTLİ KEMERLERİ GİBİ
ÖZELLİKLERİYLE TÜRK İSLAM SANATLARI VE ÖZELLİKLERİYLE TÜRK İSLAM SANATLARI VE
MİMARİSİNDE ÖNEMLİ BİR ESERDİR.
MİMARİSİNDE ÖNEMLİ BİR ESERDİR.
