İstanbul Tıp Dergisi 2005:3;12-13
Geçirilmiş Iskemik Serebrovasküler •
Hastalıklarda Risk Faktörü Olarak Homosistein Düzeyi
Dr. Reyhan SÜRMELİ (1), Dr. Büsniye ASLAN (2), Doç. Dr. Orhan YAGIZ (3), Dr. Şirin SAÇAK (4), Dr. Çimen KALENDER (5)
ÖZET
İskemik serebrovasküler hastalıklarda, risk faktörü olarak serum ho- mosistein düzeyinin önemli bir yeri vardır. Yapılan çalışmalarda yük- sek serum homosistein düzeyleri ile inme gelişimi arasında bir ilişkinin olduğu gösterilmiştir. Bu bilgilerin ışığı altında iskemik serebrovasku- ler hastalık tanısı almış hastalarda açlık serum homosistein düzeyi ça-
lıştık.
Bu çalışmaya, Aralık 2004 - Nisan 2005 tarihleri arasında akut iske- mik serebrovsküler hastalık tanısı ile kliniğimize yatırılarak tedavi gö- ren 59 hasta alınmıştır. Olguların 34'ü kadın, 25'i erkek hastaydı. Ge- nel yaş ortalaması 65 yaş, kadınlarda 66 yaş, erkeklerde 60 yaş idi. Ya-
pılan çalışmanın sonuçlarına göre olguların ]'ünde açlık kan homosis- tein düzeyi 30 mmol!L üzerinde (ort:39.1 mmol!L ),34'ünde açlık kan homosistein düzeyi 15-30 mmol/L arasında (ort:21.2 mmol!L), 22'sin- de ise açlık kan homosistein düzeyi 14 mmol/L altında veya eşit
(ort:J0.7 mmol/L) bulundu. Sonuçlar literatürle tartışıldı.
Gelişmiş toplumlarda ölüm ve sakatlığın önde gelen nedenlerinden bi- ri serebrovasküler ateroskleroz 'dur. Hipertansiyon, hiperkoleste- rolemi, sigara içimi, diyabetes mellitus, ileri yaş gibi bilinen risk fak- törlerinin yanısıra son zamanlarda yüksek homosistein düzeyinin ate- roskleroz için risk faktörü olduğu bilinmektedir. inme, A/zheimer tipi demans gibi değişik nörolojik hastalıklarda yüksek homosistein düzey- leri arasındaki ilişkiden daha çok bahsedilmektedir.
Anahtar Kelime/er: Homosistein,Akut iskemik serebral infarkt.
YÖNTEM
Bu çalışmaımza İstanbul Eğitim ve Araştınna Hasta- nesi Nöroloji Kliniği'nde Aralık 2004-Nisan 2005 tarih- leri arasında akut iskemik serebrovasküler hastalık tanısı
ile kliniğimize yatınlarak tedavi gören 59 hasta alınmış
tır. Genel yaş ortalaması 65, kadınlarda 66 yaş, erkekler- de 60 yaş idi.Çalışmaya alınan 59 hastanın 34'ü kadın,
25'i erkek hastaydı. Biz bu çalışmada, akut iskemik se-
SB İstanbul Eğitim ve Araştırrruı Hastanesi Nöroloji Kliniği Asistanı (1), SB istanbul Eğitim ve Araştırrruı Hastanesi Nöroloji Kliniği Uzmanı (2), SB istanbul Eğitim ve Araştırrruı Hastanesi Nöroloji Kliniği Şefi (3), SB istanbul Eğitim ve Araştırrruı Hastanesi Nöroloji Kliniği Uzmanı (4), SB istanbul Eğitim ve Araştırrruı Hastanesi Nöroloji Kliniği Asiatanı (5)
12
SUMMARY
Serum Homocystein Level AsA Risk Factor "In Cerebrov Ascular Disease s
Se nun homocystein level has a s pe cia/ importance as a risk factor in cerebrovascu/ar disease. The relation ship between high serum ho- mocystein and strok e is show n in recent studies. U nder the lig ht of this knowledge we investigated hunger serum homocystein levels in ische- mic stroke patients.
W e included 59 acute ischemic stroke patients hospitilazed in our cli- nic between December 2004- April2005, 34 ofthese patıenis werefe- male and 25 were male. The median age was 66 in women and 60 in men.
According to our results;the hunger blood homocystein levels were above 30 mmol/L (median: 39.1 mmol!L) in 3 patients; 15-30 mmol/L (median:21.2 mmol/L) in 34 and 14 mmol/L orunder this level (medi- an: 10.7 mmol!L) in 22. The results are discussed with literature.
In developed communities, the cerebrovascular diseases are one of the leading causes of mortality and morbidity. Hypertension, hyper- chlorestero/emia, cigarette smoking, diabetes mellitus and aging are already known rifkfactors for stroke.
Recently; high serum homocystein /eve/s are alsa shown asa riskfac- tor. lt is alsa accepted that serum homocystein levels has relations with Alzheimer type dementia.
Key Words: Homocysteine,Acute ischemic cerebrovascular disease.
rebrovasküler hastalık tanısı alan 59 hastada açlık kan homosistein düzeyi çalıştık. Bu düzeyler ile iskemik se- rebrovasküler hastalık arasındaki ilişki tartışıldı.
SONUÇ
Olgulardan aterosklerotik değişikiere neden oluştura
cak etyolojik faktörler olarak, 20 hastada hipertansiyon (HT), 2 hastada diyabetes mellitus (DM), 4 hastada DM +HT, 4 hastada DM+ HT+ kalp hastalığı, 2 hastada kalp hastalığı, 2 hastada DM + kalp hastalığı, 2 hastada HT + kalp hastalığı, 3 hastada HT + geçirilmiş serebm- vasküler hastalık (geç.SVH), 2 hastada kalp hastalığı + geç. SVH, 2 hastada DM + HT + kalp hastalığı + geç.
Dr. Reyhan SÜRMELi ve ark., Geçirilmiş İskemik Serebrovasküler Hastalıklarda Risk Faktörü Olarak Homosistein Düzeyi
SVH, 6 hastada etyolojik faktör saptanamamıştır.
Açlık kan homosistein düzeylerine göre olguların
3 'ünde açlık kan homosistein düzeyi 30 mmol/L üzerin- de (ort: 39.1 mmol/L), 34'ünde açlık kan homosistein düzeyi 15-30 mmol/L arasında (ort: 21.2 mmol/L), 22'sinde ise açlık kan homosistein düzeyi 14 mmol/L al-
tında veya eşit (ort: 10.7 mmol/L) bulundu. Sonuçlar li- teratürle tartışıldı.
TARTIŞMA
Bu yaptığımız araştırmada, güvenilir olmadığı ve
farklı sonuçlar verebildiği için tokluk kan homosistein düzeyi yerine, daha güvenilir sonuçlar veren açlık kan homosistein düzeyi çalıştık. Güvenilirliğinden dolayı aç-
lık kan homosistein düzeyi esas alınmalıdır. Normal aç-
lık kan homosistein düzeyi 5-14 mmol/L'dir. 15-30 mmol/L ise hafif yüksek, 31-100 mmol/L ise orta yük- sek, 100 mmol/L üzeri ise yüksek homosisteinemi olarak kabul edilir (2).
Homosistein metioninden sentezlenen bir aminoasit olup, vasküler endotel hücrelerinde hasara neden olduğu belirlenmiştir. Homosisteinin endotel hücreleri üzerinde- ki toksik etkisi, aynı zamanda vazodilatatör ve trombosit agregasyon inhibitörü olan nitrik oksitin endotelyal hüc- relerden salınımının inhibisyonu etkisi ile trombotik olaylara yol açacağı öne sürülmüştür (6). Plazma homo- sistein düzeyleri ile aterosklerotik vasküler hastalık ara-
sındaki ilişki ve hiperhomosisteineminin ateroskleroza neden olduğu daha önceki dönemlerde de bilinmekteydi (1). Yapılan araştırmalarda orta ve yüksek hiperhomosis- teinemi ile iskemik inme arasında bir ilişki olduğu bildi-
rilmiştir (5). Kong-Wong ve arkadaşlarının yaptığı bir
çalışmada ise hafif ve orta hiperhomosisteineminin ate- rosklerotik vasküler hastalıklarla ilişkisi bildirilmiştir
(2).Hiperhomosisteinemi iskemik inme için bağımsız
risk faktörüdür. Hiperhomosisteinemi aterojenik etkisi nedeni ile iskemik inme riskini arttırır (3). Yüksek plaz- ma homosistein düzeyleri ile Alzheimer tipi demans, vasküler demans, inme arasındaki ilişki günümüzde bi- linmektedir ( 4).
Bizim kliniğimizde yapılan çalışmada bulunan so- nuçlar, literatürdeki bazı çalışmalardaki değerlere yakın
olarak saptandı. Hastaların 3'ünde plazma homosistein düzeyi 30 mmol/L üzerinde, 34'ünde 15-30 mmol/L ara-
sında, 22'sinde 14 mmol/L altında veya eşit bulundu. Bu
değerler literatürle uyumlu idi. Sonuç olarak, hafif ve or- ta yüksek homosistein düzeylerinin serebrovasküler is- kemik hastalıklarda risk faktörü olduğunu düşünmekte
yiz.
KAYNAKLAR
1- Mccully KS. Vascular pathology of homocysteine- mie: implications for the pathogenesis of atheroscle- rosis pathogenesis of arteriosclerosis, Am J Patbol SG: 111128,1969.
2- Kang SS,Wong PWK. Hyperhomocysteinemia,as a risk factor for occlusive vascular disease
Ann.Rev.Nııtr,12: 178-182,1999.
3- Tan Ne. Ven Keta Subramanian N. Hyperho- mocysteinemia and risk of ischemic stroke amoung Asian adult S.stroke,33:1956-1962,2002.
4- Mallory SP, Dynan KB, Lawson JT. Moderately elevated plasma homocysteine,methylenetetrahy- drofolate reductase genotype and risk for stroke,vas- cular dementia,and Alzheimer disease in Nothem Ireland.Stroke,33:23512356,2002.
5- Kelly PJ, Rosand J, Kistler JP. Homocysteine, MTHFR 677, T polymorphism,and risk of ischemic stroke:result of a meta-analysis.Neurology,27 :529- 536,2002.
6- Stanler JS, Osbome JA, et al. Adverse vascular ef- fects of homocysteine are modulated by endotelium derived relaxing factor and related oxides of nitro:.
gen.J Clin Invest, 1993;91 :308-] 8
13
