Onbir gündür süren Kopenhag İklim Zirvesi'sinin sonunda çıkan, Kopenhag mutabakatı adlı anlaşma bazı Latin Amerika ve Afrika ülkelerinin itirazı ile resmileşemedi. G77 ülkelerinin sözcüsü Lumumba Stanislas Dia-Ping ‘tarihin en berbat anlaşması’ dedi.
120 devlet liderinin katıldığı Kopenhag İklim Zirvesi'nin 15. Taraflar Konferansının sonunda bağlayıcılığı olmayan bir anlaşma çıktı. Son gün çıkan Kopenhag Mutabakatı adlı metin, küresel sıcaklık artışının 2 dereceden daha az olmasını sağlamak amacıyla gaz salınımında kısıtlama yapılması gerektiğini ortaya koydu. Anlaşmaya önce Latin Amerika için Bolivarcı Alternatif'den (ALBA) itiraz geldi. Sonra G77 diye bilinen yoksul ülkeler adına Sudan temsilcisi Lumumba Stanislas Diaping, hazırlık sürecinde yer almadıkları nedeniyle itiraz ederek "tarihin en berbat anlaşması" dedi.
Kopenhag Mutabakatı resmileşemedi.
Kopenhag'da onbir gün süren Birleşmiş Milletler (BM) İklim Zirvesi 19 Aralık cumartesi günü sonra erdi. Kopenhag İklim Zirvesinin sonunda Kopenhag Mutabakatı diye resmilemeşeyen bir anlaşma çıktı. Mutabakat metninde;
* Küresel sıcaklık artışının iki dereceye ulaşmaması amaçlanan çalışmalar ve gelişmekte olan ülkelere mali yardımda bulunulması vaat ediliyor.
* Gelişmiş ülkeler, gelişmekte olan ülkelerin adaptasyon çalışmaları için yeterli, öngörülebilir ve sürdürülebilir finansal kaynak, teknoloji ve kapasite geliştirme desteği sağlaması hedefleniyor.
* Özellikle okyanus adası bazı ülkelerle Afrika'daki en az gelişmiş ülkelerin desteğe ihtiyacının olduğu vurgulanan metinde bu ülkelere 2020 yılına kadar yılda 100 milyar dolarlık yardım amaçlanıyor.
* Yardım programı için 2010-2012 yıllarını kapsayan kısa vadeli dönemde AB'nin 10.6 milyar dolar, Japonya'nın 11 milyar dolar ve ABD'nin 3.6 milyar dolar vereceği açıklanıyor.
* Gelişmekte olan ülkelerin gaz salınımı alandaki çabalarının yine kendileri tarafından gözlemlenmesini ve gözlem sonuçlarını iki yılda bir BM'ye iletmesi öngörülüyor.
* Ormanların tahrip edilmesinin önlenmesi yönündeki çalışmalara gelişmiş ülkelerin mali destek vermesi öngörülüyor. Görüşler ve eleştiriler
ABD Başkanı Barack Obama, Kopenhag'daki uzlaşmayı "mantıklı" ve "benzersiz" olarak nitelerken, mutabakatın iklim değişikliğiyle mücadele için imzalanacak kalıcı bir antlaşmanın ilk adımı olduğunu belirtti. Kopenhag'daki zirveye katılan çin delegasyonuysa elde edilen neticeden son derece memnun olduklarını ifade etti. BM Genel Sekreteri Ban Ki Moon ise yaptığı açıklamda, İklim Zirvesi'nde "başarılı bir sonuç" elde edildiğini söyledi.
Çevre ve Orman Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Sedat Kadıoğlu'nun Radikal gazetesindeki değerlendirmesinde ise, "Ortaya çıkan anlaşma aslında bir iyi niyet bildirisiydi. Kabul edilmemesi tüm dünya ülkelerini hayal kırıklığına uğrattı." dedi.
Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barrosso, "hayal kırıklığımı gizlemekte zorlanıyorum" diye konuşurken Greenpeace de benzer bir tanımlama yaptı. Friends of the Earth International adlı çevre koruma derneğinden Nnimmo Bassey, "sonucun fakir ülkeler için felaket niteliğinde" olduğunu kaydetti.
BM İklim değişiliği 16. Taraflar Konferası Meksika'da yapılacak. 2010'da Almanya'nın Bonn kentinde yapılacak toplantıda BM sekreteryasının Kopenhag Mutbakatı metni üzerine devletleri ikna edeceği söyleniyor.
* Bu haberde Deutsche Welle http://www.dw-world.de yararlandık. Kopenhag - BİA Haber Merkezi
