ÖNSÖZ... 5 İÇİNDEKİLER...7 ÖRNEK BELGE LİSTESİ KISALTMALAR... 31

(1)

ÖNSÖZ... 5

İÇİNDEKİLER ... 7

ÖRNEK BELGE LİSTESİ ... 29

KISALTMALAR ... 31

BİRİNCİBÖLÜM CEZAMUHAKEMESİNDESAVUNMAYAİLİŞKİN GENELBİLGİVEPRENSİPLER I. TEMEL KAVRAMLAR ...37

II. MÜDAFİLİĞİN KANUNİ ŞARTLARI...38

III. MÜDAFİLİK TÜRLERİ ...39

A. SEÇİLMİŞ-ATANMIŞ MÜDAFİ... 39

B. İHTİYARİ-ZORUNLU MÜDAFİ... 39

IV. ZORUNLU MÜDAFİ ÖNGÖRÜLEN HALLER...41

A. ALT SINIRI 5 YILDAN FAZLA HAPİS CEZASI GEREKTİREN SUÇLAR ... 41

B. YAŞ KÜÇÜKLÜĞÜ, MALULLÜK, SAĞIR VE DİLSİZLİK HALLERİ... 43

C. GÖZLEM ALTINA ALINMA... 44

D. TUTUKLAMA... 45

E. SANIĞIN DURUŞMA SALONUNDAN ÇIKARILMASI... 46

F. KAÇAK SANIK HAKKINDA DURUŞMA YAPILMASI ... 46

G. SERİ MUHAKEME İŞLEMLERİ... 47

H. AVUKAT BÜROLARINDA ARAMA VE EL KOYMA ... 47

V. MÜDAFİİN YETKİ VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ ...48

A. SORUŞTURMA EVRESİNE ÖZGÜ YETKİ VE YÜKÜMLÜLÜKLER... 48

1. Şüphelinin İfadesinde Hazır Bulunma... 48

2. Şüphelinin Sorgusunda Hazır Bulunma ... 48

3. Tutukluluğun Gözden Geçirilmesi Esnasında Görüş Bildirme... 49

4. Azami Tutukluluk Süresinin Uzatılmasına İlişkin Görüş Bildirme... 49

5. Yakalama, Gözaltına Alma, Gözaltı Süresinin Uzatılması, Tutuklama ve Tutukluluk Halinin Devamına İlişkin Tedbirlere İtiraz Etme ... 49

6. Arama ve El Koyma Tedbiri Esnasında Hazır Bulunma ... 50

(2)

7. Belge ve Kâğıtların İncelenmesi Esnasında Hazır Bulunma...50

8. Keşif ve Yer Gösterme Sırasında Hazır Bulunma...50

9. Otopsi Esnasında Hekim Bulundurma...51

10. Şüpheliyle Görüşme...51

11. Şüpheliyle Yazışma...51

12. Soruşturma Dosyasını İnceleme ve Örnek Alma...52

a. Genel İlkeler ...52

b. Müdafiin Dosyayı İnceleme Yetkisinin Kısıtlanması ...53

c. Mahiyeti Gereği Gizli Tutulan Diğer Adli Belge ve Kayıtlar...54

d. Taraflara Verilmesi Özel Hükümle Yasaklanan Kayıtlar...55

13. Gizliliğe Riayet...56

14. Şüpheli Adına Tebligat Kabul Etme...56

15. Kanun Yollarına Başvurma ...57

16. İstifa Ettiği Dosyayı Belli Bir Süre Takip Etme Zorunluluğu ...57

17. Müdafii Olduğu Şüpheli Yönünden Sır Saklama ve Tanıklıktan Çekinme ...57

18. Yürütmüş Olduğu İşle İlgili Dosya Saklama ...58

19. Yürütmüş Olduğu İşle İlgili Tutanak Tutma...58

20. Belge Örneği Çıkarabilme...59

21. Cübbeyle Görev Yapma...59

22. Cumhuriyet Savcısının Kararlarına İtiraz...59

B. KOVUŞTURMA EVRESİNE ÖZGÜ YETKİ VE YÜKÜMLÜLÜKLER...60

1. Sanığın Sorgusunda Hazır Bulunma ...60

2. Tutuklama Tedbirine İlişkin Talep ve İtiraz ...60

3. Belge ve Kâğıtların İncelenmesi Sırasında Hazır Bulunma ...60

4. Keşif ve Duruşma Günü Dışında Tanık ve Bilirkişi Dinlenilmesi Sırasında Hazır Bulunma ...61

5. Sanıkla Görüşme ...61

6. Sanıkla Yazışma...61

7. Kovuşturma Dosyasını İnceleme ve Belgelerden Örnek Alma ...62

8. Sanık Adına Tebligat Kabul Etme ...62

9. Kanun Yollarına Başvurma ...62

10. İstifa Ettiği Dosyayı Belli Bir Süre Takip Etme Zorunluluğu ...62

11. Müdafii Olduğu Sanık Yönünden Sır Saklama ve Tanıklıktan Çekinme ...63

(3)

12. Yürütmüş Olduğu İşle İlgili Dosya Saklama... 63

13. Yürütmüş Olduğu İşle İlgili Tutanak Tutma ... 63

14. Belge Örneği Çıkarabilme... 64

15. Cübbeyle Görev Yapma ... 64

VI. MÜDAFİLİK GÖREVİNDEN YASAKLANMA ...64

VII. SAVUNMA KAPSAMINDA GÖZETİLECEK GENEL HUSUSLAR...65

İKİNCİBÖLÜM SORUŞTURMA I. SORUŞTURMANIN BAŞLAMASI...69

A. İLK AŞAMADA DİKKATE ALINMASI GEREKEN HUSUSLAR ... 69

B. İHBAR KAYDI... 70

C. GÖREV VE YETKİ ... 72

1. Görev... 72

a. Cumhuriyet Savcısı ve Adli Kolluk... 72

b. Göreve İlişkin Özel Düzenlemeler... 75

c. Görev Kurallarının Savunma Açısından Önemi... 76

2. Yetki... 77

a. Genel Çerçeve... 77

b. Özel Düzenlemeler ... 78

c. Yetki Kurallarının Savunma Açısından Önemi... 78

D. SORUŞTURMANIN İZİN ŞARTINA BAĞLI OLDUĞU HALLER... 79

E. SORUŞTURMANIN ÖZEL İHBAR ŞARTINA BAĞLI OLDUĞU HALLER ... 81

F. TAKİBİ ŞİKÂYETE BAĞLI SUÇLAR ... 82

G. ZORUNLU DAVA SÜRESİNE TABİ SUÇLAR... 84

H. MÜKERRER SORUŞTURMA... 86

İ. KOVUŞTURMA OLANAĞINI ORTADAN KALDIRAN DİĞER HALLER... 87

II. İFADE VE SORGU ...87

A. İFADE... 87

1. Şüphelinin Hazır Edilmesi ... 88

a. Davet ... 88

b. Zorla Getirme... 89

2. İfadenin Alınacağı Yer... 90

3. Müdafi Yardımı... 90

4. İfadenin Alınması... 91

(4)

a. Kimlik Tespiti, Hakların Hatırlatılması ve Tutanak İçeriği ...91

b. Yasak Yöntemler...92

c. Yabancı Dilde Savunma ve Engelli Şüpheli İfadesi...93

d. Savunma Kapsamında Dikkate Alınacak Hususlar...93

e. Kollukta Alınan İfadenin Hukuki Değeri...96

f. İkrar İçerikli Beyanın Hukuki Değeri ...97

B. SORGU ...97

C. İSTİNABE YOLUYLA İFADE VE SORGU...98

1. Yurtiçi İstinabe ...98

2. Uluslararası İstinabe ...99

III. TANIK BEYANLARI...100

A. ÇAĞRI...100

B. BEYAN...101

C. TANIK BEYANLARININ SAVUNMA AÇISINDAN ÖNEMİ...102

IV. BİLİRKİŞİ...103

A. YASAL ÇERÇEVE...103

B. BİLİRKİŞİ İŞLEMLERİNİN SAVUNMA AÇISINDAN ÖNEMİ...105

V. FİZİK KİMLİĞİN TESPİTİ VE TEŞHİS ...107

A. FİZİK KİMLİĞİN TESPİTİ ...107

1. Yasal Çerçeve ...107

2. Fizik Kimliğin Tespiti Verilerinin Savunma Açısından Önemi ...107

B. TEŞHİS...108

2. Teşhis Verilerinin Savunma Açısından Önemi...109

VI. BEDEN MUAYENESİ, VÜCUTTAN ÖRNEK ALMA VE MOLEKÜLER GENETİK İNCELEME...110

A. BEDEN MUAYENESİ VE VÜCUTTAN ÖRNEK ALMA...111

1. Tanımlar ve Ortak Hükümler...111

2. Şüphelinin Beden Muayenesi ve Vücudundan Örnek Alınması ...112

a. İç Beden Muayenesi ve Vücuttan Örnek Alma...113

b. Dış Beden Muayenesi...114

3. Diğer Kişilerin Beden Muayeneleri ve Vücutlarından Örnek Alınması ...115

4. Ceset Muayenesi ve Örnek Alma...116

(5)

B. MOLEKÜLER GENETİK İNCELEME ... 117

1. Yasal Çerçeve... 117

2. Yetkili Bilirkişiler ... 117

3. Gizlilik ... 117

4. Verilerin İmhası ... 118

C. İŞLEMLERİN SAVUNMA AÇISINDAN ÖNEMİ... 119

VII. OLAY YERİ İNCELEMESİ/KEŞİF ... 120

A. YASAL ÇERÇEVE... 120

B. UYGULAMA ... 122

1. Can Güvenliği... 122

2. Olay Yerinin Muhafazası... 122

3. Gece Vaktinde İnceleme... 123

4. Kamera Kaydı Araştırması ... 123

5. Geniş Çevre Araştırması ... 123

6. Bilirkişi ve Tanık Beyanları ... 123

7. Bulguların Tespiti, Görüntü Kaydı ve Tutanak Tanzimi... 124

8. Tekrar İnceleme İçin Alınacak Tedbirler ... 126

9. Tutanak Tanzimi ... 126

C. İNCELEME/KEŞİF VERİLERİNİN SAVUNMA AÇISINDAN ÖNEMİ... 128

VIII. YER GÖSTERME ... 132

B. YER GÖSTERME VERİLERİNİN SAVUNMA AÇISINDAN ÖNEMİ... 133

IX. ÖLÜNÜN ADLİ MUAYENESİ VE OTOPSİ... 134

A. YASAL ÇERÇEVE VE UYGULAMA... 134

1. Genel Prensipler... 134

2. Adli Muayene ... 135

3. Otopsi... 137

4. Cesetten Alınan Örneklerin İncelenmesi... 140

5. Kimliği Belirlenemeyen Cesetler... 141

6. Yurtdışında Gerçekleşen Ölümler... 142

7. Gömülmüş Cesetler... 142

8. Kayıp Cesetler... 143

9. Müdafiin Hekim Bulundurması... 144

B. MUAYENE VE OTOPSİ VERİLERİNİN SAVUNMA AÇISINDAN ÖNEMİ ... 145

(6)

X. KORUMA TEDBİRLERİ ...148

A. YAKALAMA...150

2. Tedbirin Uygulanması ...152

3. Müdafi ile Görüşme ...154

4. Serbest Bırakma...154

5. Uluslararası Yakalama...154

a. Kırmızı Bülten...155

b. İade ...155

6. Yakalama Tedbirinin Savunma Açısından Önemi...156

B. GÖZALTI...158

a. Genel Şartlar ...158

b. Süreler...159

c. Gözaltı Kararının İçeriği...160

d. Kolluk Amirinin Gözaltı Yetkisi ...161

a. Nezarethaneye Giriş...162

b. Sağlık Raporları...164

c. Müdafi Yardımı...165

d. Adliyeye Sevk veya Serbest Bırakma...166

e. Cumhuriyet Savcısının Denetimi ...167

3. Yeniden Yakalama Yasağı...167

4. Gözaltı Tedbirinin Savunma Açısından Önemi...167

C. TUTUKLAMA ...169

2. Tutuklama Talebi ...169

3. Sorgu...172

4. İtiraz...173

6. Tutukluluk Süreleri...174

7. Tutukluluğun Gözden Geçirilmesi...175

8. Serbest Bırakma...175

a. Talep Üzerine ...175

(7)

b. Re’sen ... 175

c. Serbest Bırakılan Şüphelinin Yükümlülükleri ... 176

9. Tutuklama Tedbirinin Savunma Açısından Önemi... 176

D. ADLİ KONTROL ... 178

2. Uygulama ... 179

3. Tedbire Aykırılık... 180

4. Mahsup... 180

5. Adli Kontrol Tedbirinin Savunma Açısından Önemi... 180

E. ARAMA VE EL KOYMA ... 182

a. Arama ... 182

b. El Koyma ... 186

2. Muhafaza Altına Alma ... 189

3. Arama ve El Koyma Kararı ... 190

4. Arama ve El Koyma Emri ... 190

5. Tedbirlerin Uygulanması ... 191

a. Genel İlkeler... 191

b. Üst Araması ... 192

c. Araç Araması... 194

d. Kapalı Yer Araması... 194

e. Cumhuriyet Savcısının Katılımı ... 198

f. Arama Neticesinde Düzenlenecek Evrak ... 198

g. Bilgisayar/Telefon İncelemeleri ... 199

h. Kayyım Talebi... 200

6. El Konulan Eşyanın Muhafazası ... 201

a. Adli Emanet Deposunda Muhafaza ... 201

b. Kişiler Nezdinde Muhafaza ... 202

c. Muhafazası Özel Hükme Tabi Eşyalar... 202

7. Suç Eşyasının İadesi ... 203

8. Suç Eşyasının Elden Çıkarılması ... 203

9. Suç Eşyasının Nakli ... 204

10. Suç Eşyasının İncelenmek Üzere Temini... 205

11. Suç Eşyasının Dosyada Delil Olarak Saklanması ... 205

(8)

12. Arama ve El Koyma Tedbirlerinin Savunma Açısından Önemi...205

F. İLETİŞİMİN DENETLENMESİ...210

a. İletişimin Tespiti ...210

b. İletişimin Dinlenmesi, Kayda Alınması ve Sinyal Bilgilerinin Değerlendirilmesi...211

2. Tedbire Hazırlık...213

3. Tedbir Talebi ve Kararı...213

4. Tedbirin Uygulanması ve Son Bulması...215

5. Gizlilik...216

6. Şikâyetçinin İletişiminin Tespiti...217

7. İletişimin Denetlenmesi Niteliği Taşımayan Bilgilerin Temini...217

8. Mobil Telefonun Yerini Tespit...218

a. Yasal Çerçeve ...218

b. Talep/Karar ve Uygulama...218

9. Tesadüfen Elde Edilen Deliller ...219

10. İletişim Tedbirlerinin Savunma Açısından Önemi ...219

G. GİZLİ SORUŞTURMACI GÖREVLENDİRME ...221

2. Tedbir Öncesi Yapılması Gereken İşlemler ...222

3. Talep ...222

5. Gizlilik...224

6. Tedbirin Savunma Açısından Önemi...224

H. TEKNİK ARAÇLARLA İZLEME...226

2. Karar/Talep ...227

3. Tedbirin Uygulanması ve Son Bulması...228

4. Tedbirin Savunma Açısından Önemi...229

(9)

XI. ÖN ÖDEME... 230

B. BİLDİRİM... 231

C. ÖN ÖDEME MÜESSESESİNİN SAVUNMA AÇISINDAN ÖNEMİ ... 232

XII. UZLAŞTIRMA... 233

B. UYGULAMA ... 235

1. Dosyanın Uzlaştırma Bürosuna Gönderilmesi... 235

2. Uzlaştırma Bürosu İşlemleri... 236

a. İlk İnceleme... 236

b. Uzlaştırmacı Görevlendirilmesi... 237

c. Uzlaştırma Süreci... 238

d. Uzlaştırma Raporu Üzerinde Değerlendirme... 241

e. Uzlaştırma Sürecinin Hukuki Sonuçları ... 242

f. Tarafların Haricen Uzlaşması ... 243

C. UZLAŞTIRMA MÜESSESESİNİN SAVUNMA AÇISINDAN ÖNEMİ... 244

XIII. SERİ MUHAKEME USULÜ ... 245

B. DAVET... 246

C. TEKLİF... 247

D. TALEPNAME ... 249

E. SERİ MUHAKEME SÜRECİNDE SAVUNMA ... 251

XIV. SORUŞTURMA VE KOVUŞTURMA İZNİNE TABİ SUÇLAR ... 252

B. SORUŞTURMA İZNİ... 252

1. İlk İşlemler ... 252

2. İzin Talebi ... 253

3. İzin Makamının Kararı Üzerine Yapılacak İşlemler... 253

C. KOVUŞTURMA İZNİ ... 254

1. İlk İşlemler ... 254

2. İzin Talebi ... 254

3. İzin Makamının Kararı Üzerine Yapılacak İşlemler... 255

D. İZNE TABİ SUÇ SORUŞTURMALARI KAPSAMINDA SAVUNMA... 255

(10)

XV. KARARLAR...257

A. İDDİANAME...257

2. Karar İçeriği...258

3. Dava Açma Süresi...259

4. İddianamenin İadesi...261

B. FEZLEKE...262

2. Fezleke İçeriği ...263

C. KOVUŞTURMAYA YER OLMADIĞINA DAİR KARAR...264

1. Genel Yasal Çerçeve...264

2. Takdiren Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar...265

4. Tebliğ ...267

5. Karara İtiraz...267

6. Ek Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar...269

D. KAMU DAVASININ AÇILMASININ ERTELENMESİ...270

1. Genel Yasal Çerçeve...270

3. 6352 sayılı Kanun ...272

4. Uyuşturucu Suçları...272

5. Uzlaştırma...272

6. Yabancı Devlete Devredilen Soruşturmalar...273

7. Adli Sicile Bildirim ...273

E. YETKİSİZLİK KARARI...273

3. Yetkisizlik Kararıyla Gelen Dosya Hakkında İşlem ...275

4. Yetkisiz Cumhuriyet Savcısının Yapabileceği İşlemler...275

F. GÖREVSİZLİK KARARI ...276

G. AYIRMA KARARI...277

(11)

2. Usul... 278

3. Karar İçeriği ... 278

H. BİRLEŞTİRME KARARI ... 279

XVI. BELİRLİ KİŞİLERE ÖZGÜ SORUŞTURMA USULLERİ... 280

A. ÇOCUKLAR... 280

1. Tanım... 280

2. Suça Sürüklenen Çocuk ... 280

a. Cezai Sorumluluğun Tespiti ... 280

b. Çocuğun Hukuki Sıfatı... 283

c. Soruşturmayı Bizzat ve Yetişkinlerden Ayrı Yapma Zorunluluğu .... 283

d. Koruyucu ve Destekleyici Tedbir Talebi... 283

e. İfade Alma... 283

f. Koruma Tedbirleri... 284

g. Kolluk Nezdinde Yapılacak İşlemler ... 285

h. Görevli Mahkeme ... 286

ı. Uzlaştırma... 286

j. Seri Muhakeme Usulü ... 286

k. Kamu Davasının Ertelenme Süresi... 287

l. Zamanaşımı... 287

3. Çocuk Soruşturmasına Özgü Savunma... 287

B. AKIL HASTALARI... 288

1. Yasal Çerçeve ... 288

2. Hastalık Tespiti ... 288

a. İlk Muayene ... 288

b. Gözlem Altına Alma ... 290

3. Uzlaştırma ... 291

4. Seri Muhakeme Usulü ... 291

5. Karar... 291

6. Akıl Hastası Soruşturmasına Özgü Savunma ... 291

C. KAMU GÖREVLİLERİ (4483)... 292

1. Soruşturmanın Başlaması ve İlk Değerlendirme... 292

2. İşleme Konulmama Kararı ... 294

a. Kararın Niteliği... 294

b. Yasal Dayanak... 294

(12)

c. Kararın İçeriği ...295

d. Karara Karşı Kanun Yolu ...296

3. Soruşturma İzni...296

a. İzin Sürecinde Delil Toplama...296

b. İzin Talebi ve Yetkili Merci Kararı ...296

c. İtiraz ...297

4. Doğrudan Soruşturma ...298

5. Kamu Görevlisi Soruşturmasına Özgü Savunma ...299

D. AVUKATLAR ...299

1. Kişisel Suçlar...299

2. Görev Suçları...300

a. Ön (İhzari) İnceleme...301

b. Soruşturma İzni ...302

c. Kovuşturma İzni ...304

3. Avukat Soruşturmasına Özgü Savunma ...304

E. NOTERLER...305

1. Genel Prensipler ...305

2. Kovuşturma İzni ...306

3. Noter Soruşturmasına Özgü Savunma...307

F. MİLLETVEKİLLERİ...307

1. Yasama Sorumsuzluğu ...308

2. Yetki ...308

3. Yasama Dokunulmazlığı ...308

4. Soruşturma ...308

5. Milletvekili Soruşturmasına Özgü Savunma...309

G. CUMHURBAŞKANI YARDIMCILARI VE BAKANLAR...310

1. Görev Suçları...310

2. Kişisel Suçlar...310

H. ÜNİVERSİTE GÖREVLİLERİ...310

2. Görevsizlik Kararı ...311

İ. ASKERLER...312

XVII. KABAHATLER...315

(13)

ÜÇÜNCÜBÖLÜM KOVUŞTURMA

I. DURUŞMA ÖNCESİ AŞAMA... 317

A. İDDİANAMENİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve KABULÜ... 317

B. DURUŞMA HAZIRLIĞI ... 322

1. Tensip ... 322

a. Duruşma Gününün Belirlenmesi... 323

b. Duruşma Gününün Sanığa Bildirilmesi ... 323

c. Müşteki, Mağdur, Suçtan Zarar Gören ve Tanığın Çağrılması ... 327

d. Sanık Müdafii, Müşteki, Mağdur ve Suçtan Zarar Gören Vekilinin Çağrılması... 327

e. Eksik Delillerin Toplanması ... 328

2. Duruşma Öncesi Aşamada Müdafi Tarafından Yapılabilecek İşlemler... 328

a. Suçun Nitelendirilmesine Bağlı Talepler... 328

b. Eksik Delillerin Toplanmasını Talep ... 329

II. DURUŞMA AŞAMASI ... 329

A. DURUŞMAYA ESAS İLKELER... 329

1. Açıklık İlkesi ... 329

a. Açıklık İlkesinin İstisnaları ... 330

aa. İhtiyari (İsteğe Bağlı) Kapalılık ... 330

bb. Zorunlu Kapalılık... 332

cc. Yayın Yasağı... 334

dd. Ses ve Görüntü Alma Yasağı... 334

2. Tek Celse Kuralı ... 335

3. Delillerin Ortaya Konulması, Yüz Yüzelik ve Sözlülük ... 335

4. Tutanak Düzenlenmesi... 336

5. Re’sen Araştırma İlkesi ... 337

B. DURUŞMADA HAZIR BULUNMASI ZORUNLU KİŞİLER ... 337

1. Hâkim, Cumhuriyet Savcısı, Zabıt Kâtibi ve Zorunlu Müdafi ... 337

2. Sanık ... 339

a. Sanığın Duruşmada Hazır Bulunma Zorunluluğunun İstisnaları ... 340

aa. Mahkûmiyet Dışında Bir Karar Verilmesi... 340

bb. Sanığın Duruşmadan Ayrılması veya Takip Eden Oturumlara Katılmaması ... 342

(14)

cc. Sanığın Duruşmadan Bağışık Tutulması ...343

dd. Basit Yargılama Usulü ...344

ee. Sanığın İstinabe Suretiyle Sorguya Çekilmesi...345

ff. Yaptırım Türü Nedeniyle Sanığın Yokluğunda Duruşma ...346

gg. Yargı Çevresi Dışındaki Hastane veya Tutukevinde Bulunma...347

hh. Sanığın Duruşma Salonundan Çıkarılması...348

ıı. Kaçak Sanık Hakkında Duruşma Yapılması...349

jj. Bozma Sonrası Yargılama...350

C. DURUŞMANIN İDARESİ VE DÜZENİ...351

D. DURUŞMA SIRASINDA SUÇ İŞLENMESİ...352

E. DURUŞMANIN İLERLEYİŞİ...353

1. Duruşmanın Başlaması...353

2. Sanığın Sorgusu...355

a. Asıl Mahkeme Huzurunda ve Duruşma Salonunda Sorgu...355

b. Sesli ve Görüntülü Bilişim Sistemi (SEGBİS) Aracılığıyla Sorgu ...356

c. İstinabe Yoluyla Sorgu...357

3. Sanığın Önceki Savunmalarının Okunması ve Kolluk İfadesi ile İmzası Bulunan Tutanakların Hükme Esas Alınması...359

4. Suçun Niteliğinin Değişmesi ve Ek Savunma...362

5. Delillerin Ortaya Konulmasına İlişkin Yasal Çerçeve ...369

6. Mağdur ve Şikâyetçi Beyanı...371

7. Kamu Davasına Katılma ...379

a. Genel Yasal Çerçeve ...379

b. Katılmanın Davaya Etkisi ...382

c. Müdafiin Doğrudan Soru Sorması...383

d. Katılmanın Hükümsüz Kalması ...383

8. Tanıklar ...385

a. Çağrı ...385

b. Beyan ...385

c. Müdafiin Doğrudan Soru Sorması...387

d. Tanığın Dinlenilmesinden Vazgeçilmesi ...387

9. Diğer Deliller ...390

10. Duruşmada Anlatılması Zorunlu Belge ve Tutanaklar...390

11. Duruşmada Okunmasıyla Yetinilebilecek Belgeler...391

12. Delillere Karşı Beyanda Bulunma ve Delillerin Tartışılması...392

(15)

13. Cumhuriyet Savcısının Esas Hakkında Mütalaa Sunması... 393

14. Sanığa Son Sözün Verilmesi... 394

F. KEŞİF... 395

G. HÂKİMİN DAVAYA BAKAMAYACAĞI HALLER ve HÂKİMİN REDDİ ... 395

a. Hâkimin Davaya Bakamayacağı Haller... 395

b. Hâkimin Yargılamaya Katılamayacağı Haller... 396

c. Hâkimin Tarafsızlığını Şüpheye Düşürecek Haller... 397

2. Usul... 398

a. Hâkimin Reddinin Taraflarca Talep Edilmesi ... 398

b. Hâkimin Re’sen Çekinmesi... 401

c. Ret İsteminin Geri Çevrilmesi ... 401

3. Zabıt Kâtibinin Reddi veya Çekinmesi... 402

H. DURUŞMA AŞAMASINDA MÜDAFİİN DİKKAT EDECEĞİ HUSUSLAR ... 402

III. HÜKÜM... 404

A. MÜZAKERE VE HÜKMÜN TEFHİMİNE DAİR GENEL ESASLAR... 404

B. DAVANIN ESASINA İLİŞKİN HÜKÜMLER... 407

1. Beraat... 408

a. Yüklenen Fiilin Kanunda Suç Olarak Tanımlanmamış Olması ... 409

b. Yüklenen Suçun Sanık Tarafından İşlenmediğinin Sabit Olması ... 410

c. Yüklenen Suç Açısından Failin Kast veya Taksirinin Bulunmaması... 410

d. Yüklenen Suçun Sanık Tarafından İşlenmesine Rağmen Olayda Bir Hukuka Uygunluk Nedeninin Bulunması... 411

e. Yüklenen Suçun Sanık Tarafından İşlendiğinin Sabit Olmaması ... 411

f. Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat... 412

2. Mahkûmiyet ... 412

a. Suçun Yaptırımının Hapis Cezası Olması... 413

b. Suçun Yaptırımının Adli Para Cezası Olması ... 413

c. Suçun Yaptırımının Hapis Cezası ile Birlikte Adli Para Cezası Olması... 414

d. Suçun Yaptırımının Seçimlik Olarak Adli Para veya Hapis Cezası Olması... 414

e. Temel Cezanın Belirlenmesi... 414

f. Temel Ceza Üzerinden Yapılacak İndirim ve Artırımlar ... 415

(16)

g. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararı ...420

h. Hapis Cezasının Ertelenmesi ...426

ı. Kısa Süreli Hapis Cezasını Seçenek Yaptırımlara Çevirme ...428

j. Mahsup ...432

k. Tutukluluğun Değerlendirilmesi...432

l. Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat ...433

3. Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararı...433

4. Davanın Reddi...435

5. Davanın Düşmesi ...436

6. Diğer Yargı Mercilerine Yönelik Görevsizlik ...438

7. Güvenlik Tedbirleri...439

a. Belli Hakları Kullanmaktan Yoksun Bırakma...439

b. Müsadere...442

c. Akıl Hastalarına Özgü Güvenlik Tedbiri ...444

d. Çocuklara Özgü Güvenlik Tedbiri ...444

e. Tekerrür ...444

f. Yabancının Sınır Dışı Edilmesi...449

g. Tüzel Kişiler Hakkında Güvenlik Tedbiri ...449

C. ESASA İLİŞKİN OLMAYAN HÜKÜMLER ...449

1. Durma Kararı...449

2. Görevsizlik...450

b. Görev Uyuşmazlığı...454

3. Yetkisizlik...457

b. Yetki Uyuşmazlığı ...458

4. Birleştirme ...459

D. AYIRMA KARARI...461

E. DAVANIN NAKLİ...461

1. Hukuki ve Fiili Sebeplerle Davanın Nakli...461

2. Kamu Güvenliği Nedeniyle Davanın Nakli...462

3. Duruşmanın Nakli ...463

F. GEREKÇELİ KARAR...463

G. HÜKMÜN SAVUNMA AÇISINDAN ÖNEMİ...467

(17)

IV. BELİRLİ KİŞİLERE ÖZGÜ USULLER... 468

A. ÇOCUKLAR... 468

1. Ceza Sorumluluğunun Tespiti... 469

a. 0-12 Yaş Grubu ... 469

b. 12-15 Yaş Grubu ... 470

c. 15-18 Yaş Grubu ... 472

2. Özel Hükümler... 472

a. İhtisas Mahkemesi... 473

b. Duruşma Gününün Kanuni Temsilciye Bildirilmesi... 474

c. Zorunlu Müdafi... 474

d. Duruşmanın Kapalı Yapılması Zorunluluğu... 475

e. Cumhuriyet Savcısının Duruşmalara Katılmaması ... 476

f. Duruşmada Sosyal Çalışmacı Bulundurabilme... 476

g. Çocuğun Yokluğunda Duruşma... 476

h. Sosyal İnceleme Raporu Temini... 476

ı. Hak Yoksunluğu Uygulanamaması... 477

j. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Durumunda Denetim Süresi ... 478

k. Uzlaştırma... 478

l. Basit Yargılama Usulü Yasağı ... 479

m. Seri Muhakeme Usulü Yasağı ... 479

n. Seçenek Yaptırıma Çevirme Zorunluluğu... 479

o. Hapis Cezasının Ertelenmesi... 480

p. Tekerrür Hükümlerinin Uygulanamaması... 481

r. Dava Zamanaşımı Sürelerinin Farklılığı... 481

s. Kelepçe Yasağı ... 482

B. SAĞIR VE DİLSİZLER ... 482

1. Sağır ve Dilsizlik Halinin Tespiti ... 482

2. Ceza Sorumluluğunun Tespiti... 483

a. 0-15 Yaş Grubu ... 483

b. 15-18 Yaş Grubu ... 483

c. 18-21 Yaş Grubu ... 484

d. 21 Yaşından Büyükler ... 485

3. Kovuşturma Yöntemi... 486

(18)

a. Yaş Küçüklüğüne İlişkin Hükümlerin Uygulanması...486

b. Zorunlu Müdafi ...487

c. Tercüman Yardımıyla Sorgu ...488

d. Basit Yargılama Usulü Yasağı...488

e. Seri Muhakeme Usulü Yasağı...488

C. AKIL HASTALARI...488

1. Ceza Sorumluluğunun Tespiti ...489

2. Özel Hükümler ...491

a. Sübut Zorunluluğu...491

b. Zorunlu müdafi...491

c. Basit Yargılama Usulü Yasağı...492

d. Seri Muhakeme Usulü Yasağı...492

V. ÖN ÖDEME...492

VI. UZLAŞTIRMA ...493

VII. BASİT YARGILAMA USULÜ ...495

A. YASAL ÇERÇEVE...495

B. BASİT YARGILAMA KAPSAMINDA SAVUNMA ...501

VIII. YARGILAMA GİDERLERİ...502

DÖRDÜNCÜBÖLÜM SUÇTİPLERİNEÖZGÜSAVUNMA I. GİRİŞ ...507

II. TÜRK CEZA KANUNUNDA YER ALAN SUÇLAR...508

A. HAYATA KARŞI SUÇLAR...508

1. Kasten Öldürme ...508

2. Taksirle Öldürme...535

a. Trafik Kazası ...535

b. İş Kazası...539

c. Tıbbi Müdahaleye Bağlı Ölüm ...542

d. Bebek/Çocuk Ölümü ...544

B. VÜCUT DOKUNULMAZLIĞINA KARŞI SUÇLAR...546

1. Kasten Yaralama ...546

2. Taksirle Yaralama...555

C. CİNSEL DOKUNULMAZLIĞA KARŞI SUÇLAR...564

(19)

1. Cinsel Saldırı ve İstismar... 564

2. Cinsel Taciz ... 574

D. HÜRRİYETE KARŞI SUÇLAR... 578

1. Tehdit ... 578

2. Şantaj... 585

3. Kişiyi Hürriyetinden Yoksun Kılma... 589

4. Konut Dokunulmazlığını İhlal Etme ... 592

5. Kişilerin Huzur ve Sükûnunu Bozma... 595

E. HAKARET ... 597

F. ÖZEL HAYATA VE HAYATIN GİZLİ ALANINA KARŞI SUÇLAR ... 606

G. MALVARLIĞINA KARŞI SUÇLAR... 611

1. Hırsızlık ... 611

2. Yağma... 618

3. Mala Zarar Verme... 624

4. Hakkı Olmayan Yere Tecavüz ... 628

5. Güveni Kötüye Kullanma ... 631

6. Dolandırıcılık... 633

H. GENEL TEHLİKE YARATAN SUÇLAR... 641

1. Genel Güvenliğin Tehlikeye Sokulması... 641

2. Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma... 645

İ. UYUŞTURUCU MADDE SUÇLARI... 648

J. KAMU GÜVENİNE KARŞI SUÇLAR ... 657

1. Parada Sahtecilik ... 657

2. Belgede/Mühürde Sahtecilik... 660

K. KAMU BARIŞINA KARŞI SUÇLAR ... 665

1. Halk Arasında Korku ve Panik Yaratmak Amacıyla Tehdit... 665

2. Suç İşlemeye Tahrik... 666

3. Suçu ve Suçluyu Övme ... 667

4. Halkı Kin ve Düşmanlığa Tahrik veya Aşağılama... 668

L. GENEL AHLAKA KARŞI SUÇLAR... 673

1. Müstehcenlik... 673

2. Fuhuş... 676

3. Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkân Sağlama ... 679

M. BİLİŞİM ALANINDA SUÇLAR... 681

(20)

N. KAMU İDARESİNİN GÜVENİLİRLİĞİNE VE İŞLEYİŞİNE KARŞI SUÇLAR ...686

1. Zimmet...686

2. İrtikâp...690

3. Rüşvet ...692

4. Görevi Yaptırmamak İçin Direnme...694

O. İFTİRA...696

P. DEVLETİN EGEMENLİK ALAMETLERİNE VE ORGANLARININ SAYGINLIĞINA KARŞI SUÇLAR...698

1. Cumhurbaşkanına Hakaret ...698

2. Devletin Egemenlik Alametlerini Aşağılama ...701

3. Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Devletin Kurum ve Organlarını Aşağılama...702

R. ÖRGÜTLÜ SUÇLAR ...704

III. ÖZEL KANUNLARDA YER ALAN SUÇLAR...715

A. YASAK SİLAH SUÇLARI (6136 SKM) ...715

B. KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARINA İLİŞKİN SUÇLAR (2863 SKM)...720

C. ORMAN SUÇLARI (6831 SKM)...725

D. UYUŞTURUCU SUÇLARI (2313 ve 3298 SKM)...733

E. KAÇAKÇILIK SUÇLARI (5607 SKM) ...735

F. SPOR SUÇLARI (6222 SKM) ...740

G. SEÇİM SUÇLARI (298 SKM) ...748

H. VERGİ SUÇLARI (213 SKM)...750

İ. FİKRİ VE SINAİ HAK İHLALLERİNE İLİŞKİN SUÇLAR...754

J. ASKERİ SUÇLAR ...758

K. BASIN SUÇLARI...761

L. ATATÜRK HAKKINDA İŞLENEN SUÇLAR...764

BEŞİNCİBÖLÜM KANUNYOLLARI I. SORUŞTURMA EVRESİ...769

A. İTİRAZ...769

a. Hâkim Kararına İtiraz...769

b. Cumhuriyet Savcısının Kararına İtiraz...771

(21)

2. Müdafiin Başvurusu ve Uygulama... 772

B. KANUN YARARINA BOZMA... 772

2. Müdafiin Başvurusu ve Uygulama... 773

II. KOVUŞTURMA EVRESİ... 774

A. OLAĞAN KANUN YOLLARI ... 774

1. İtiraz... 774

a. Yasal Çerçeve... 774

b. Müdafiin Başvurusu ve Uygulama ... 778

2. İstinaf... 778

3. Temyiz ... 785

B. OLAĞANÜSTÜ KANUN YOLLARI ... 792

1. Başsavcılığın İtiraz Yetkisi ... 792

a. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının İtiraz Yetkisi... 792

b. Bölge Adliye Mahkemesi Cumhuriyet Başsavcılığının İtiraz Yetkisi ... 792

2. Kanun Yararına Bozma ... 793

3. Yargılamanın Yenilenmesi ... 794

III. KANUN YOLLARINA İLİŞKİN ORTAK AÇIKLAMA... 800

ALTINCIBÖLÜM ÖRNEKBELGELER... 803

(22)