0-1 Yaş Bebek Beslenmesi II
Dr. Dyt. Hülya YARDIMCI
TAMAMLAYICI BESLENME
Tamamlayıcı Beslenme
• Anne sütü alan bebeğin yaşına ve gelişim basamaklarına uygun yeni besinleri alması, besin çeşitliliği sağlayarak yeterli ve dengeli beslenmesinin sağlanması, kendi kendini besleyebilir hale gelmesi ve sosyal toplum içinde bir birey olarak yerini almasına tamamlayıcı beslenmeye geçiş denir. Bu dönemde e diğer yiyecek ve içecekler anne sütü ile birlikte verilmelidir.
Bebeğin sağlıklı büyüme ve gelişmesinin sağlanması uygun besinlerin verilmesi ile mümkündür.
Tamamlayıcı besinlere zamanında başlanmalı, besinler yeterli, güvenilir ve uygun olmalıdır.
Altıncı ayına gelen bebeklere;
• Hangi yöntemle (doğal ya da doğal olmayan)
beslendiğine bakmaksızın, tamamlayıcı besinler başlanmalıdır.
Anne sütü ile şişmanlasa bile !!!!!
Tamamlayıcı besinlere neden başlanmalıdır
• Bebeğin artan enerji gereksiniminin sadece anne sütüyle karşılanamaması,
• 6. aydan sonra demir, çinko gibi mikro besin öğelerinde eksiklikler oluşması,
• Çiğneme ve konuşma becerisini gelişmesi, ağız ve dil koordinasyonunun artması ve farklı tatlara alışmaya katkıda bulunması,
• İleri dönemde iyi bir beslenme alışkanlığı kazanması.
Tamamlayıcı beslenmeye geçişin önemi
• Tamamlayıcı beslenmeye geçiş dönemi çocuklarda en fazla beslenme bozukluklarının görüldüğü dönemdir.
• Büyüyen ve giderek hareket yeteneği artan bir süt çocuğunda, altı aydan sonra besin ögesi gereksinimleri bu dönemde başlanan tamamlayıcı besinlerden karşılanmaktadır.
• Altıncı aydan sonra başlanan geçiş besinleri; anne sütü ile beslenmeden aile yemeklerine geçişte köprü görevi görür.
•
Tamamlayıcı beslenmeye geçişin önemi
• Geçiş besinleri süt çocuğunun değişik tat, lezzet, kıvamda besinlere alışmasını sağlarken, aynı zamanda yeme işlevi için gerekli olan, nöromusküler işbirliğinin gelişimine yardımcı olur.
• Uygun zamanda başlatılan ve kurallara uygun şekilde sürdürülen tamamlayıcı beslenme, bebeğin bir yaş civarında aile sofrasındaki yiyecekleri tüketebilecek olgunluğa ulaşmasını sağlar
Tamamlayıcı Beslenmeye Başlama Zamanın Belirteçler ;
Bebeğin
• Gastrointestinal
• Ürogenital sistem
• Nöromusküler sistem
• Metabolik gelişimi derecesidir.
ZAMANINDA
Tamamen veya kısmen anne sütü ile beslenirken enerji ve besin öğelerine
gereksinmelerinin arttığı dönemde başlanmalıdır
(6.ay/180 gün)
YETERLİ
Büyüyen çocuğun gereksinimi olan enerji, protein ve diğer besin öğelerini
karşılayacak oranda olmalıdır
GÜVENİLİR
Hijyenik olarak hazırlayıp uygun koşullarda saklanmalı, temiz kaplarda ve temizlik
kurallarına uygun olarak servis edilmelidir
UYGUN
Çocuğun açlık ve tokluk durumu, iştahı,
beslenme şekli (kendi kendine, kaşıkla ezme
veya püre olarak) ve öğün aralıkları(günlük
beslenme sayısı) düşünülerek planlanmalıdır.
• Tamamlayıcı beslenme dönemi süresince küçük çocuk,yavaş yavaş evde tüketilen aile besinlerine alışmaya başlar veya alışmış olur. Beslenme sadece besinin sağlanmasından daha fazlasını içermektedir.
Çocuğun hangi besinleri tüketeceğinden çok, çocuğun nasıl besleneceği önem kazanmaktadır.
Tamamlayıcı Beslenme
Günlük Beslenme Sayısı ve Miktar
Yaş Beslenme Sayısı Miktar (mL)
0-1 hafta 8-10 60-90
1 hafta-1 ay 6-8 125-150
2-3 ay 5-6 150-180
4-7 ay 4-6 180-210
8-12 ay 4-5 210-250
Ek Besinlere Başlarken Karşılaşılan Sorunlar
Uygulama Sorun
Erken Anne sütünden az yarar
GİS sorunları
Geç PEM
Anemi
Besinlere alışma güçlüğü
Ek Besinlere Başlarken Karşılaşılan Sorunlar
Uygulama Sorun
Miktar yetersiz Gelişme geriliği PEM
Anemi
Miktar fazla AS den az yarar
Şişmanlık
Yanlış pişirme yöntemleri Kontaminasyon GİS sorunları
Yanlış beslenme alışkanlığı
Ek Besinlere Başlarken Karşılaşılan Sorunlar
Uygulama Sorun
Zorla besleme
(oyun,masal vb.) İştahsızlık Kusma
Yeme davranışı bozuklukları Yanlış beslenme alışkanlığı Kendi haline bırakma Yetersiz beslenme
Gelişme geriliği PEM
Yanlış beslenme alışkanlığı
Ş İ Ş M A N L I K
ÖNERİLER
DOĞUMDAN SONRAKİ İLK 1/2 - 1 SAAT İÇİNDE EMZİRMEYE BAŞLANMALIDIR.
6 AYDAN İTİBAREN EK BESİNLERE BAŞLANMALIDIR.
2 YAŞINA KADAR EK BESİNLERLE BİRLİKTE EMZİRMEYE
DEVAM EDİLMELİDİR.
İLK 6 AYDA SADECE ANNE SÜTÜ VERİLMELİDİR.
Bebekler doğdukları andan itibaren bir BİREYDİR.
