PLASTİKKART AKILLI KART İLETİŞİM SİSTEMLERİ SANAYİ VE TİCARET A.Ş.

(1)

SİSTEMLERİ SANAYİ VE TİCARET A.Ş.

1 OCAK - 31 ARALIK 2015 HESAP DÖNEMİNE AİT FİNANSAL TABLOLAR VE

BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU

(2)

DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOSU ... 4

ÖZKAYNAK DEĞİŞİM TABLOSU ... 5

NAKİT AKIŞ TABLOSU ... 6

FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR ... 7-46 DİPNOT 1 ŞİRKETİN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU ... 7

DİPNOT 2 FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR ... 7-18 DİPNOT 3 NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ... 18-19 DİPNOT 4 İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI ... 19-20 DİPNOT 5 TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR ... 21

DİPNOT 6 DİĞER ALACAK VE BORÇLAR ... 22

DİPNOT 7 STOKLAR ... 22

DİPNOT 8 PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER VE ERTELENMİŞ GELİRLER ... 22-23 DİPNOT 9 MADDİ DURAN VARLIKLAR ... 23-24 DİPNOT 10 MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR ... 25

DİPNOT 11 DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER ... 25

DİPNOT 12 BORÇLANMALAR ... 26-27 DİPNOT 13 KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE BORÇLAR ... 27

DİPNOT 14 TAAHHÜTLER ... 28

DİPNOT 15 ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR ... 28-29 DİPNOT 16 SERMAYE, YEDEKLER VE DİĞER ÖZKAYNAK KALEMLERİ ... 30-31 DİPNOT 17 HASILAT VE SATIŞLARIN MALİYETİ ... 32

DİPNOT 18 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ ... 32

DİPNOT 19 PAZARLAMA GİDERLERİ ... 33

DİPNOT 20 NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER ... 33

DİPNOT 21 ESAS FAALİYETLERDEN DİĞER GELİRLER VE GİDERLER ... 34

DİPNOT 22 FİNANSMAN GELİRLERİ ... 34

DİPNOT 23 FİNANSMAN GİDERLERİ ... 34

DİPNOT 24 GELİR VERGİLERİ (ERTELENMİŞ VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER DAHİL) ... 35-37 DİPNOT 25 PAY BAŞINA KAZANÇ... 37

DİPNOT 26 FİNANSAL ARAÇLAR ... 38 DİPNOT 27 FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ ... 38-46

(3)

1 VARLIKLAR

Dönen Varlıklar 33.535.500 31.106.545

Nakit ve nakit benzerleri 3 13.721.694 9.082.139

Ticari alacaklar

İlişkili taraflardan ticari alacaklar 4 51.315 1.966.028

İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar 5 6.754.856 11.554.785 Diğer alacaklar

İlişkili olmayan taraflardan diğer alacaklar 6 81.923 91.378

Stoklar 7 10.760.253 8.081.332

Peşin ödenmiş giderler 8 1.872.499 272.032

Cari dönem vergisiyle ilgili varlıklar 24 - 48.140

Diğer dönen varlıklar 11 292.960 10.711

Duran Varlıklar 9.959.172 9.083.990

Maddi duran varlıklar 9.796.313 8.976.279

Maliyet değeriyle ölçülenler 9 5.093.572 4.544.186

Yeniden değerlenmiş tutarlarıyla ölçülenler 9 4.702.741 4.432.093

Maddi olmayan duran varlıklar 10 119.544 106.312

Peşin ödenmiş giderler 8 2.403 1.399

Ertelenmiş vergi varlığı 24 40.912 -

TOPLAM VARLIKLAR 43.494.672 40.190.535

İlişikteki dipnotlar, finansal tabloların tamamlayıcı parçasını oluştururlar.

(4)

2 KAYNAKLAR

Kısa Vadeli Yükümlülükler 8.641.756 7.423.138

Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları 12 51.435 411.783 Ticari borçlar

İlişkili taraflara ticari borçlar 4 5.639.827 67.800

İlişkili olmayan taraflara ticari borçlar 5 1.216.395 739.490

Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar 15 153.117 143.485 Diğer borçlar

İlişkili olmayan taraflara diğer borçlar 6 1.644 1.199

Ertelenmiş gelirler 8 377.921 4.319.076

Dönem karı vergi yükümlülüğü 24 22.959 -

Kısa vadeli karşılıklar

Çalışanlara sağlanan faydalar ilişkin

kısa vadeli karşılıklar 15 382.312 332.040

Diğer kısa vadeli karşılıklar 13 432.700 371.450

Diğer kısa vadeli yükümlülükler 11 363.446 1.036.815

Uzun Vadeli Yükümlülükler 579.615 247.364

Uzun vadeli borçlanmalar 12 - 45.656

Uzun vadeli karşılıklar

Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin

uzun vadeli karşılıklar 15 565.379 147.629

Ertelenmiş gelirler 8 14.236 31.162

Ertelenmiş vergi yükümlülüğü 24 - 22.917

Özkaynaklar 34.273.301 32.520.033

Ödenmiş sermaye 16 22.750.000 22.750.000

Sermaye düzeltme farkları 16 1.732.107 1.732.107

Kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacak birikmiş diğer kapsamlı gelirler veya giderler

Yeniden değerleme ve ölçüm kazançları 16 1.320.481 1.320.481

Tanımlanmış fayda planları yeniden

ölçüm kayıpları 16 (234.318) -

Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler 16 468.343 462.570

Geçmiş yıllar karları 6.249.102 6.100.728

Net dönem karı 1.987.586 154.147

TOPLAM KAYNAKLAR 43.494.672 40.190.535

(5)

3

Dipnot 1 Ocak - 1 Ocak -

Referansları 31 Aralık 2015 31 Aralık 2014

KAR VEYA ZARAR KISMI

Hasılat 17 73.600.438 58.350.059

Satışların maliyeti (-) 17 (69.657.977) (55.325.485)

BRÜT KAR 3.942.461 3.024.574

Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri (-) 19 (280.680) (302.720)

Genel yönetim giderleri (-) 18 (2.623.737) (3.059.795)

Esas faaliyetlerden diğer gelirler 21 2.711.962 1.497.739

Esas faaliyetlerden diğer giderler (-) 21 (1.889.521) (1.342.748)

ESAS FAALİYET KARI/ (ZARARI) 1.860.485 (182.950)

Finansman gelirleri 22 1.006.669 937.619

Finansman giderleri (-) 23 (376.458) (522.405)

SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER VERGİ

ÖNCESİ KARI 2.490.696 232.264

Sürdürülen faaliyetler vergi gideri (503.110) (78.117)

Dönem vergi gideri 24 (508.360) (82.016)

Ertelenmiş vergi geliri 24 5.250 3.899

SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER DÖNEM KARI 1.987.586 154.147

Pay başına kazanç

Sürdürülen faaliyetlerden pay başına kazanç 25 0,0874 0,0068

(6)

4 Diğer Kapsamlı Gelirler

Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacaklar

Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kayıpları (292.897) -

Ertelenmiş vergi gideri 58.579 -

Diğer Kapsamlı (Gider) / Gelir (234.318) -

Toplam Kapsamlı Gelir / (Gider) 1.753.268 154.147

(7)

5

Transferler - - 128.757 - - 1.955.049 (2.083.806) -

Toplam kapsamlı gelir - - - - - - 154.147 154.147

31 Aralık 2014 itibarıyla bakiyeler 22.750.000 1.732.107 462.570 - 1.320.481 6.100.728 154.147 32.520.033

1 Ocak 2015 itibarıyla bakiyeler 22.750.000 1.732.107 462.570 - 1.320.481 6.100.728 154.147 32.520.033

Transferler - - 5.773 - - 148.374 (154.147) -

Toplam kapsamlı gelir - - - (234.318) - - 1.987.586 1.753.268

31 Aralık 2015 itibarıyla bakiyeler 22.750.000 1.732.107 468.343 (234.318) 1.320.481 6.249.102 1.987.586 34.273.301

(*) Kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacak birikmiş diğer kapsamlı gelirler veya giderler.

(8)

6

Referansları 31 Aralık 2015 31 Aralık 2014

Net dönem karı 1.987.586 154.147

Dönem karı mutabakatı ile ilgili düzeltmeler:

Amortisman ve itfa paylan 9, 10 1.358.169 1.182.659

Tahakkuk etmemiş finansman gideri / (geliri), net (22.766) 33.661

Kıdem tazminatı karşılık gideri 15 124.853 (2.317)

Kullanılmamış izin karşılık gideri 15 50.272 39.108

Faiz geliri ve gideri ile ilgili düzeltmeler 12.861 29.405

Vergi gideri 24 503.110 78.117

Dava karşılığı 61.250 145.871

Gerçekleşmemiş yabancı para çevrim farkları

ile ilgili düzeltmeler (2.605) (16.606)

İşletme sermayesinde gerçekleşen değişimler:

Ticari alacaklardaki azalış / (artış) 5 4.820.715 (5.532.144)

İlişkili taraflardan alacaklardaki azalış / (artış) 5 1.914.713 (1.966.028)

Stoklardaki artış / (azalış) 7 (2.678.921) 235.331

Diğer alacaklar ve dönen varlıklardaki artış / (azalış) (1.874.265) 213.304

Ticari ve diğer borçlardaki artış / (azalış) 5, 6 475.371 (63.505)

Faaliyetlerle ilgili diğer borçlardaki artış / (azalış) düzeltmesi (3.958.081) 3.799.690

Diğer yükümlülüklerdeki (azalış) / artış (1.020.587) 644.043

İlişkili taraflara borçlardaki artış 5 5.572.027 67.800

Faaliyetlerden elde edilen nakit akışları /(kullanılan) 7.323.702 (957.464)

Alınan faiz 696.187 668.870

Ödenen vergiler 24 (485.401) (130.156)

Ödenen kıdem tazminatı 15 (191.466) (180.082)

İşletme faaliyetlerinden elde edilen nakit akışları 19.320 358.632

Maddi duran varlık alımı 9 (2.142.697) (1.187.521)

Maddi olmayan duran varlık alımı 10 (86.748) (21.333)

Yatırım faaliyetlerinde kullanılan nakit akışları (2.229.445) (1.208.854) Finansal kiralama işlemleri ile ilgili nakit çıkışları 12 (393.144) (1.112.558)

Ödenen faiz (12.861) (30.139)

Diğer nakit çıkışları (68.017) (82.359)

Finansman faaliyetlerinde kullanılan nakit akışları (474.022) (1.225.056) Nakit ve nakit benzeri değerlerdeki net artış / (azalış) 4.639.555 (3.032.742)

Dönem başı nakit ve nakit benzerleri 9.082.139 12.114.881

Dönem sonu nakit ve nakit benzerleri 3 13.721.694 9.082.139

(9)

7 etmektedir.

Şirket, üretimde kullandığı hammaddelerinin önemli bir kısmını yurtdışından temin etmektedir.

Üretimin en önemli girdisi olan “chip” modüllerini karşılıklı işbirliği anlaşması imzalamış olduğu ilişkili taraflar arasında yer alan Gemalto SA firmasından temin etmektedir.

Şirket’in hisse senetleri 2004 yılından beri Borsa İstanbul A.Ş.’de (eski adıyla İstanbul Menkul Kıymetler Borsası) işlem görmektedir.

Şirket'in 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla personel sayısı 158 dir (31 Aralık 2014: 152).

31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla 22.750.000 TL olan Şirket sermayesinin % 33,80’i halka açıktır. Şirket Gemalto N.V. tarafından kontrol edilmektedir (Not 16).

Şirket Türkiye’de kayıtlıdır ve tescil edilmiş adresi aşağıdaki gibidir:

Alipaşa Mahallesi, Trablusgarp Bulvarı No: 5 34570 Silivri / İstanbul

31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla ve bu tarihte sona eren yıla ait finansal tablolar, 15 Şubat 2016 tarihinde Yönetim Kurulu tarafından onaylanmıştır. Genel Kurul ve belirli düzenleyici kurullar finansal tabloların yayımlanmasının ardından değişiklik yapma yetkisine sahiptir.

DİPNOT 2 - FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar

Bu finansal tablolar Sermaye Piyasası Kurulu’nun (“SPK”) 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Seri II, 14.1 No’lu “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” (“Tebliğ”) hükümlerine uygun olarak hazırlanmış olup Tebliğin 5. Maddesine istinaden Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (“KGK”) tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Muhasebe Standartları/Türkiye Finansal Raporlama Standartları (“TMS/TFRS”) ile bunlara ilişkin ek ve yorumları esas alınmıştır.

SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu bir kararla, Türkiye’de faaliyette bulunan halka açık şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasının gerekli olmadığını ilan etmiştir. Şirket’in finansal tabloları bu karar çerçevesinde hazırlanmıştır.

Şirket, muhasebe kayıtlarının tutulmasında ve kanuni finansal tablolarının hazırlanmasında, Türk Ticaret Kanunu (“TTK”), vergi mevzuatı ve Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı tarafından çıkarılan Tekdüzen Hesap Planını esas almaktadır. Finansal tablolar, yeniden değerlenmiş tutarlarıyla ölçülen arsa ve binalar dışında, tarihi maliyet esası baz alınarak Türk Lirası olarak hazırlanmıştır. Finansal tablolar, tarihi maliyet esasına göre hazırlanmış kanuni kayıtlara TMS/TFRS uyarınca doğru sunumun yapılması amacıyla gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yansıtılarak düzenlenmiştir.

(10)

8

Şirket’in finansal tablolarında yer alan kalemler, faaliyet gösterdiği ekonominin para birimi (fonksiyonel para birimi) olan Türk Lirası (“TL”) cinsinden ölçülmektedir. Finansal tablolar Şirket’in raporlama para birimi olan TL cinsinden sunulmuştur.

Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Finansal Tabloların Düzeltilmesi

SPK’nın 17 Mart 2005 tarih ve 11/367 sayılı Kararı uyarınca, Türkiye’de faaliyette bulunan ve finansal tablolarını SPK Tebliğ hükümlerine uygun olarak hazırlayan şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasına son verilmiştir. Buna istinaden, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren, KGK tarafından yayımlanmış 29 No’lu “Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama” standardı (“TMS 29”) uygulanmamıştır.

Karşılaştırmalı Bilgiler ve Önceki Dönem Tarihli Finansal Tabloların Düzeltilmesi

Finansal durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere, Şirket’in cari dönem finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı olarak hazırlanmaktadır. Cari dönem finansal tabloların sunumu ile uygunluk sağlanması açısından karşılaştırmalı bilgiler gerekli görüldüğünde yeniden sınıflandırılır.

Şirket’in ana ortağının sınıflandırma ve raporlama kriterlerine de uyum sağlanması amacıyla personel giderlerinin bir kısmı, niteliklerine uygun olarak genel yönetim giderlerinden, satılan malın maliyeti hesabına ve satılan malın maliyeti giderlerinden pazarlama gideri hesabına sınıflandırılmıştır.

2.2 TMS’ye Uygunluk Beyanı

Şirket, 31 Aralık 2015 tarihinde sona eren hesap dönemine ilişkin finansal tablolarını SPK’nın Seri: II- 14.1 No’lu tebliği ve bu tebliğe açıklama getiren duyuruları çerçevesinde, hazırlamıştır. Finansal tablolar ve notlar, SPK tarafından uygulanması tavsiye edilen formatlara uygun olarak ve zorunlu kılınan bilgiler dahil edilerek sunulmuştur.

2.3 Muhasebe Politikalarında Değişiklikler

Muhasebe politikalarında önemli değişiklikler geçmişe dönük olarak uygulanmakta ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenmektedir. 1 Ocak - 31 Aralık 2015 dönemine ait finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan muhasebe politikaları 1 Ocak - 31 Aralık 2014 dönemine ait finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan muhasebe politikaları ile tutarlıdır.

2.4 Muhasebe Tahminlerindeki Değişiklikler ve Hatalar

Muhasebe tahminlerindeki değişikliklerin etkisi ileriye dönük olarak ve kar veya zarar ile ilişkilendirilerek aşağıda belirtilen dönemlerde finansal tablolara yansıtılmaktadır:

- Sadece değişikliğin yapıldığı cari dönem ile ilgiliyse değişikliğin yapıldığı dönemde; veya - Gelecek dönemler ile de ilgiliyse hem değişikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek

dönemlerde.

1 Ocak - 31 Aralık 2015 dönemine ait finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan önemli tahminler 1 Ocak - 31 Aralık 2014 dönemine ait finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan tahminlerle tutarlıdır.

Tespit edilen önemli hatalar geçmişe dönük olarak düzeltilir ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir.

(11)

9 Bölümlere Göre Raporlama

Bir faaliyet bölümünün, raporlanabilir bölüm olarak belirlenebilmesi için, işletme dışı müşterilere yapılan satışlar ve bölümler arası satışlar veya transferler de dahil olmak üzere, hasılatının, işletme içi ve dışı tüm faaliyet bölümlerinin toplam hasılatının %10’unu veya daha fazlasını oluşturması, raporlanan kâr veya zararının %10’u veya daha fazlası olması veya varlıklarının, tüm faaliyet bölümlerinin toplam varlıklarının %10’u veya daha fazlası olması gerekmektedir.

Yönetimin bölüme ilişkin bilgilerin finansal tablo kullanıcıları için faydalı olacağına inanması durumunda, yukarıdaki sayısal alt sınırlardan herhangi birini karşılamayan faaliyet bölümleri de raporlanabilir bölümler olarak değerlendirilebilir ve bunlara ilişkin bilgiler ayrı olarak açıklanabilir.

Şirket’in ana faaliyet konusunu akıllı telefon ve ön ödemeli kartlar, sim kartları, akıllı banka ve kimlik kartları üretim ve satışı oluşturmaktadır. Be nedene bölümlere göre raporlamaya gerek görülmemiştir.

Maddi Duran Varlıklar

Arsa ve binalar yeniden değerlenmiş tutarları üzerinden gösterilir. Yeniden değerlenmiş tutar, yeniden değerleme tarihindeki gerçeğe uygun değerinden, müteakip birikmiş amortisman ve müteakip birikmiş değer düşüklüğünün indirilmesi suretiyle bulunur. Yeniden değerlemeler, bilanço tarihi itibarıyla gerçeğe uygun değer kullanılarak bulunacak değerin defter değerinden önemli ölçüde farklı olmasına neden olmayacak şekilde düzenli olarak yapılmaktadır. Varlığın defter değeri yeniden değerleme sonucunda artmışsa, artış diğer kapsamlı gelir olarak muhasebeleştirilir ve özkaynaklardaki yeniden değerleme ve ölçüm kazançları altında toplanır. Ancak, aynı varlığın daha önce yeniden değerleme sonucunda kar veya zarar ile ilişkilendirilmiş bulunan değer azalışı olması durumunda, bu artış değer azalışını tersine çevirdiği ölçüde gelir olarak muhasebeleştirilir. Varlığın defter değeri yeniden değerleme sonucunda azalmışsa, azalış gider olarak muhasebeleştirilir. Ancak, aynı varlığın daha önce yeniden değerleme sonucunda diğer kapsamlı gelir olarak muhasebeleştirilmiş değer artışı olması durumunda, bu azalış değer artışını tersine çevirdiği ölçüde diğer kapsamlı gelir olarak muhasebeleştirilir.

Diğer tüm maddi duran varlıklar, elde etme maliyetinden birikmiş amortismanın ve kalıcı değer kayıplarının düşülmesi ile bulunan net değerleri ile gösterilmektedir.

Arsalar dışında, maddi duran varlıkların maliyet veya yeniden değerlenmiş tutarları, beklenen faydalı ömürlerine göre doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak amortismana tabi tutulur. Arsalar için sınırsız ömürleri olması sebebi ile amortisman ayrılmamaktadır. Beklenen faydalı ömür, artık değer ve amortisman yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkileri için her yıl gözden geçirilir ve tahminlerde bir değişiklik varsa ileriye dönük olarak muhasebeleştirilir.

Finansal kiralama ile alınan varlıklar, beklenen ekonomik ömürleri esas alınmak suretiyle diğer maddi duran varlıklarla aynı şekilde amortismana tabi tutulur.

(12)

10

Maddi duran varlıkların, tahmin edilen ekonomik ömürleri aşağıdaki gibidir:

Yıllar

Binalar 50

Makine ve cihazlar 3 - 15

Taşıtlar 4 - 5

Döşeme ve demirbaşlar 4 - 20

Maddi duran varlıklar olası bir değer düşüklüğünün tespiti amacıyla incelenir ve maddi duran varlığın kayıtlı değeri geri kazanılabilir değerinden fazla ise, karşılık ayrılmak suretiyle kayıtlı değeri geri kazanılabilir değerine indirilir. Geri kazanılabilir değer, ilgili maddi duran varlığın mevcut kullanımından gelecek net nakit akımları ile satış maliyeti düşülmüş gerçeğe uygun değerinden yüksek olanı olarak kabul edilir.

Maddi bir duran varlığa yapılan normal bakım ve onarım harcamaları, gider olarak muhasebeleştirilmektedir. Maddi duran varlığın kapasitesini genişleterek kendisinden gelecekte elde edilecek faydayı arttıran nitelikteki yatırım harcamaları, maddi duran varlığın maliyetine eklenmekte ve ilgili maddi duran varlığın kalan tahmini faydalı ömrü üzerinden amortismana tabi tutulmaktadır.

Yeniden değerlenmiş tutarıyla ölçülen bir maddi duran varlık kalemine ilişkin özkaynaklardaki yeniden değerleme ve ölçüm kazançları, ilgili varlık bilanço dışı bırakıldığında doğrudan geçmiş yıllar karlarına aktarılır. Aynı durum varlığın kullanımdan çekilmesi veya elden çıkarılması durumunda da geçerlidir.

Maliyet değeriyle ölçülen maddi duran varlıkların elden çıkarılması veya hizmetten alınması sonucu oluşan kazanç veya kayıp satış hasılatı ile varlığın net defter değeri arasındaki fark olarak belirlenir ve cari dönemde ilgili diğer faaliyet gelirleri ve giderleri hesaplarına yansıtılır.

Maddi Olmayan Duran Varlıklar

Satın alınan bilgisayar yazılımları, satın alımı sırasında ve satın almadan kullanıma hazır olana kadar geçen sürede oluşan maliyetler üzerinden aktifleştirilir. Söz konusu maliyetler, ekonomik ömürlerine göre (2 - 15 yıl) itfaya tabi tutulur.

Varlıklarda Değer Düşüklüğü

Şirket, tüm maddi ve maddi olmayan duran varlıkları için, her bilanço tarihinde söz konusu varlığa ilişkin değer düşüklüğü olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığını değerlendirir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, o varlığın defter değeri, kullanım veya satış yoluyla elde edilecek olan tutarlardan yüksek olanı ifade eden geri kazanılabilir değeri ile karşılaştırılır. Eğer söz konusu varlığın veya o varlığın ait olduğu nakit üreten herhangi bir birimin defter değeri, kullanım veya satış yoluyla geri kazanılacak tutardan yüksekse, değer düşüklüğü meydana gelmiştir. Bu durumda oluşan değer düşüklüğü zararları kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilir.

Değer düşüklüğünün iptali nedeniyle varlığın (veya nakit üreten birimin) defter değerinde meydana gelen artış, önceki yıllarda değer düşüklüğünün finansal tablolara alınmamış olması halinde oluşacak olan defter değerini aşmamalıdır. Değer düşüklüğünün iptali kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilir.

(13)

11 Finansal Varlıklar

a) Sınıflandırma

Şirket, finansal varlıklarını krediler ve alacaklar şeklinde sınıflandırmıştır. Sınıflandırma, finansal varlıkların alınma amaçlarına göre yapılmıştır. Yönetim, finansal varlıklarının sınıflandırmasını satın alındıkları tarihte yapar.

Krediler ve alacaklar, sabit veya belirli ödemeleri olan, aktif bir piyasada işlem görmeyen ve türev araç olmayan finansal varlıklardır. Vadeleri bilanço tarihinden itibaren 12 aydan kısa ise dönen varlıklar, 12 aydan uzun ise duran varlıklar olarak sınıflandırılırlar. Krediler ve alacaklar bilançoda ticari alacaklar ve nakit ve nakit benzerleri olarak sınıflandırılırlar.

b) Muhasebeleştirme ve Ölçümleme

Düzenli olarak alınıp satılan finansal varlıklar, alım satımın yapıldığı tarihte kayıtlara alınır. Alım satım yapılan tarih, yönetimin varlığı alım satım yapmayı vaat ettiği tarihtir. Finansal varlıklar deftere ilk olarak gerçeğe uygun değerine işlem maliyeti eklenmek suretiyle kaydedilir. Finansal varlıklardan doğan nakit akım alım hakları sona erdiğinde veya transfer edildiğinde ve Şirket tüm risk ve getirilerini transfer ettiğinde, finansal varlıklar defterlerden çıkartılır. Krediler ve alacaklar etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş değerleriyle muhasebeleştirilmektedir.

Netleştirme/Mahsup

Finansal varlık ve yükümlülükler, gerekli kanuni hakkın bulunması, söz konusu varlık ve yükümlülükleri net olarak değerlendirmeye niyet olması veya varlıkların elde edilmesi ile yükümlülüklerin yerine getirilmesinin birbirini takip ettiği durumlarda net olarak gösterilirler.

Stoklar

Stoklar, net gerçekleşebilir değer ya da maliyet bedelinden düşük olanı ile değerlenir. Maliyet, ağırlıklı ortalama maliyet metodu ile hesaplanmaktadır. Stoklara dahil edilen maliyeti oluşturan unsurlar direkt malzeme, direkt işçilik ve genel üretim giderleridir. Kredi maliyetleri stok maliyetlerine dahil edilmemektedir. Net gerçekleşebilir değer, olağan ticari faaliyet içerisinde oluşan tahmini satış fiyatından, tamamlanma maliyeti ve satışı gerçekleştirmek için gerekli satış maliyetlerinin indirilmesiyle elde edilen tutardır.

Ticari Alacaklar

Alıcıya ürün veya hizmet sağlanması sonucunda oluşan ticari alacaklar tahakkuk etmemiş finansman gelirlerinden netleştirilmiş olarak gösterilirler. Tahakkuk etmemiş finansman gelirleri sonrası ticari alacaklar, orijinal fatura değerinden kayda alınan alacakların izleyen dönemlerde elde edilecek tutarlarının etkin faiz yöntemi ile iskonto edilmesi ile hesaplanır. Belirlenmiş faiz oranı olmayan kısa vadeli alacaklar, orijinal etkin faiz oranının etkisinin çok büyük olmaması durumunda, maliyet değerleri üzerinden gösterilmiştir.

(14)

12

Tahsil imkânının kalmadığına dair objektif bir bulgu olduğu takdirde ilgili ticari alacaklar için değer düşüklüğü karşılığı ayrılmaktadır. Söz konusu karşılığın tutarı, alacağın kayıtlı değeri ile tahsili mümkün tutar arasındaki farktır. Tahsili mümkün tutar, teminatlardan ve güvencelerden tahsil edilebilecek meblağlar da dahil olmak üzere tüm nakit akışlarının, oluşan ticari alacağın orijinal etkin faiz oranı esas alınarak iskonto edilen değeridir.

Değer düşüklüğü karşılığı ayrılmasını takiben, değer düşüklüğüne uğrayan alacak tutarının tamamının veya bir kısmının tahsil edilmesi durumunda, tahsil edilen tutar ayrılan değer düşüklüğü karşılığından düşülerek diğer faaliyet gelirlerine kaydedilir.

Nakit ve Nakit Benzerleri

Nakit ve nakit benzerleri, eldeki nakit, vadesiz mevduat ve vadeleri 3 ay veya 3 aydan daha az olan, nakde kolayca çevrilebilen ve önemli tutarda değer değişikliği riskini taşımayan yüksek likiditeye sahip diğer kısa vadeli yatırımlardır.

Sermaye

Adi hisse senetleri özkaynaklarda sınıflandırılır. Yeni hisse senedi ihracıyla ilişkili maliyetler, vergi etkisi indirilmiş olarak tahsil edilen tutardan düşülerek özkaynaklarda gösterilirler.

Ticari Borçlar

Ticari borçlar, olağan faaliyetler içerisinde tedarikçilerden sağlanan mal ve hizmetlere ilişkin yapılması gereken ödemeleri ifade etmektedir. Ticari borçlar, ilk olarak gerçeğe uygun değerinden ve müteakip dönemlerde etkin faiz yöntemiyle hesaplanan itfa edilmiş maliyetinden ölçülürler.

Finansal Borçlar

Finansal borçlar, alındıkları tarihlerde, işlem maliyetleri düşürülmüş gerçeğe uygun değerleri üzerinden kayda alınırlar. Müteakip dönemlerde etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş bedelleriyle değerlenir ve işlem masrafları düşüldükten sonra kalan tutar ile iskonto edilmiş maliyet değeri arasındaki fark, kar veya zarar tablosuna kredi dönemi süresince finansman maliyeti olarak yansıtılır.

Borçlanma Maliyetleri

Kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen özellikli varlıklar söz konusu olduğunda, satın alınması, yapımı veya üretimi ile ilişki kurulabilen borçlanma maliyetleri, ilgili varlık kullanıma veya satışa hazır hale getirilene kadar varlığın maliyetine dahil edilmektedir. Diğer tüm borçlanma maliyetleri, oluştukları dönemlerde kar veya zarar tablosuna kaydedilmektedir.

Dönem Vergi Gideri ve Ertelenmiş Vergi

Vergi gideri, cari dönem vergi giderini ve ertelenmiş vergi giderini kapsar. Vergi, doğrudan özkaynaklar altında muhasebeleştirilen bir işlemle ilgili olmaması koşuluyla, kar veya zarar tablosuna dahil edilir.

Aksi takdirde vergi de ilgili işlemle birlikte özkaynaklar altında muhasebeleştirilir.

(15)

13

Dönem vergi gideri, bilanço tarihi itibarıyla yürürlükte olan vergi kanunları dikkate alınarak hesaplanır.

Ertelenmiş vergi, yükümlülük yöntemi kullanılarak, varlık ve yükümlülüklerin finansal tablolarda yer alan değerleri ile vergi değerleri arasındaki geçici farklar üzerinden hesaplanır. Bununla birlikte, işletme birleşmeleri dışında, hem ticari hem de mali karı veya zararı etkilemeyen varlık ve yükümlülüklerin ilk defa mali tablolara alınması durumunda ertelenmiş vergi varlığı veya yükümlülüğü mali tablolara alınmaz. Ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülükleri, yürürlükte olan veya bilanço tarihi itibarıyla yürürlüğe giren vergi oranları ve vergi mevzuatı dikkate alınarak, vergi varlığının gerçekleşeceği veya yükümlülüğünün ifa edileceği dönemde uygulanması beklenen vergi oranları üzerinden hesaplanır.

Ertelenmiş vergi yükümlülüğü vergilendirilebilir geçici farkların tümü için hesaplanırken, indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenmiş vergi varlıkları, gelecekte vergiye tabi kar elde etmek suretiyle bu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla hesaplanmaktadır.

Aynı ülkenin vergi mevzuatına tabi olmak şartıyla ve cari vergi varlıklarının cari vergi yükümlülüklerinden mahsup edilmesi konusunda yasal olarak uygulanabilir bir hakkın bulunması durumunda ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri karşılıklı olarak birbirinden mahsup edilir.

Çalışanlara Sağlanan Faydalar

Ücretli izin karşılığı, Türk İş Kanunu uyarınca personelin hak kazanıp kullanmadığı yıllık izin sürelerine ait ücreti ifade eder.

Kıdem tazminatı karşılığı, Şirket’in Türk İş Kanunu uyarınca personelin emekliye ayrılmasından doğacak gelecekteki olası yükümlülüklerinin tahmini toplam karşılığının bugünkü değerini ifade eder.

Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Borçlar a) Karşılıklar

Geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir yükümlülüğün bulunması, yükümlülüğün yerine getirilmesinin muhtemel olması ve söz konusu yükümlülük tutarının güvenilir bir şekilde tahmin edilebilir olması durumunda finansal tablolarda karşılık ayrılır.

Karşılık olarak ayrılan tutar, yükümlülüğe ilişkin risk ve belirsizlikler göz önünde bulundurularak, bilanço tarihi itibarıyla yükümlülüğün yerine getirilmesi için yapılacak harcamanın tahmin edilmesi yoluyla hesaplanır.

Paranın zaman değeri etkisinin önemli olduğu durumlarda, karşılık tutarı, yükümlülüğün yerine getirilmesi için gerekli olması beklenen giderlerin bugünkü değeri olarak belirlenir. Karşılıkların bugünkü değerlerine indirgenmesinde kullanılacak iskonto oranının belirlenmesinde, ilgili piyasalarda oluşan faiz oranı ile söz konusu yükümlülükle ilgili risk dikkate alınır. Söz konusu iskonto oranı vergi öncesi olarak belirlenir ve gelecekteki nakit akımlarının tahmini ile ilgili riski içermez.

Karşılığın ödenmesi için gerekli olan ekonomik faydanın bir kısmı ya da tamamının üçüncü taraflarca karşılanmasının beklendiği durumlarda, tahsil edilecek tutar, ilgili tutarın tahsil edilmesinin hemen hemen kesin olması ve güvenilir bir şekilde ölçülmesi halinde varlık olarak muhasebeleştirilir.

(16)

14 b) Koşullu Varlık ve Borçlar

Koşullu borçlar, kaynak aktarımını gerektiren durum yüksek bir olasılık taşımıyor ise finansal tablolarda yansıtılmayıp dipnotlarda açıklanmaktadır. Koşullu varlıklar ise finansal tablolara yansıtılmayıp, ekonomik getiri yaratma ihtimali yüksek olduğu takdirde dipnotlarda açıklanır.

Gelirlerin Kaydedilmesi

Gelirler, mal ve hizmet satışlarından alınan veya alınacak olan bedelin gerçeğe uygun değeri üzerinden tahakkuk esasına göre kayıtlara alınır. Net satışlar, mal ve hizmetlerin fatura bedelinin, satış indirimleri ve iadelerinden arındırılmış halidir. Satışların içerisinde önemli bir finansman unsuru bulunması durumunda, gerçeğe uygun bedel gelecekte oluşacak tahsilatların, finansman unsuru içerisinde yer alan faiz oranı ile indirgenmesi ile tespit edilir. Fark, tahakkuk esasına göre finansal gelir olarak ilgili dönemlere kaydedilir.

a) Mal Satışları

Malların satışından elde edilen gelir, aşağıdaki şartlar karşılandığında muhasebeleştirilir:

- Şirket’in mülkiyetle ilgili tüm önemli riskleri ve kazanımları alıcıya devretmesi;

- Şirket’in mülkiyetle ilişkilendirilen ve süregelen bir idari katılımının ve satılan mallar üzerinde etkin bir kontrolünün olmaması;

- Gelir tutarının güvenilebilir bir şekilde ölçülmesi;

- İşlemle ilişkili olan ekonomik faydaların Şirket’e akışının olası olması; ve - İşlemden kaynaklanacak maliyetlerin güvenilebilir bir şekilde ölçülmesi.

b) Hizmet Satışları

Hizmet satışlarında gelir, tamamlanma oranı metoduna göre hesaplanmaktadır. Toplam hizmet gelirinin tamamlanma oranına isabet eden tutarı ilgili döneme gelir olarak kaydedilir.

Faiz Geliri

Faiz geliri, kalan anapara bakiyesi ve ilgili finansal varlıktan beklenen ömrü boyunca elde edilecek tahmini nakit girişlerini söz konusu varlığın net defter değerine getiren etkin faiz yöntemi esas alınarak ilgili dönemde tahakkuk ettirilir.

Finansal Kiralama

Şirket’in esas olarak mülkiyetin tüm risk ve getirilerini üstüne aldığı maddi duran varlık kiralaması, finansal kiralama şeklinde sınıflandırılır. Finansal kiralamalar, kiralama döneminin başlangıcında finansal kiralama konusu sabit kıymetin rayiç değeri ile kira ödemelerinin bugünkü değerinden düşük olanını esas almak suretiyle maddi duran varlıklara dahil edilmektedir. Kiralamadan doğan finansman maliyetleri kiralama süresi boyunca sabit bir faiz oranı oluşturacak şekilde kira dönemine yayılmaktadır.

Ayrıca, finansal kiralama konusu sabit kıymetler faydalı ömürleri esas alınmak suretiyle amortismana tabi tutulmaktadır. Finansal kiralama konusu sabit kıymetlerin değerinde bir azalma tespit edilirse değer düşüklüğü karşılığı ayrılır. Finansal kiralama borçları ile ilgili faiz ve kur farkı giderleri kar veya zarar tablosuna yansıtılmaktadır. Kira ödemeleri finansal kiralama borçlarından düşülür.

(17)

15 Faaliyet Kiralaması

Mülkiyete ait risk ve getirilerin önemli bir kısmının kiralayana ait olduğu kiralama işlemi, faaliyet kiralaması olarak sınıflandırılır. Faaliyet kiraları olarak (kiralayandan alınan teşvikler düşüldükten sonra) yapılan ödemeler, kira dönemi boyunca doğrusal yöntem ile kar veya zarar tablosuna gider olarak kaydedilir.

İlişkili Taraflar

Bu finansal tabloların amacı doğrultusunda, ortaklar, üst düzey yönetim ve yönetim kurulu üyeleri, aileleri ve onlar tarafından kontrol edilen ve önemli etkinliğe sahip bulunulan şirketler ilişkili taraflar olarak kabul edilmişlerdir.

Pay Başına Kazanç

Kar veya zarar tablosunda belirtilen hisse başına kazanç, dönem karının ilgili yıl içinde mevcut hisselerin ağırlıklı ortalama adedine bölünmesi ile tespit edilir.

Türkiye’deki şirketler mevcut hissedarlara birikmiş karlardan ve özkaynak enflasyon düzeltmesi farkları hesabından hisseleri oranında hisse dağıtarak (“bedelsiz hisseler”) sermayelerini arttırabilir. Pay başına kazanç hesaplanırken, bu bedelsiz hisse ihracı çıkarılmış hisseler olarak sayılır. Dolayısıyla pay başına kazanç hesaplamasında kullanılan ağırlıklı hisse adedi ortalaması, çıkarılan bedelsiz hisselerin geriye dönük olarak dikkate alınması suretiyle elde edilir.

Nakit Akış Tablosu

Şirket, net varlıklarındaki değişimleri, finansal yapısını ve nakit akışlarının tutar ve zamanlamasında değişen şartlara göre yönlendirme yeteneği hakkında finansal tablo kullanıcılarına bilgi vermek üzere, diğer finansal tabloların ayrılmaz bir parçası olarak nakit akış tablosu düzenlemektedir. Döneme ilişkin nakit akışları işletme, yatırım ve finansman faaliyetleri olarak sınıflandırılmaktadır.

İşletme faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışları Şirket’in faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışlarını gösterir. Yatırım faaliyetleri ile ilgili nakit akışları, Şirket’in yatırım faaliyetlerinde (sabit yatırımlar ve finansal yatırımlar) kullandığı ve elde ettiği nakit akışlarını gösterir. Finansman faaliyetlerine ilişkin nakit akışları, Şirket’in finansman faaliyetlerinde kullandığı kaynakları ve bu kaynakların geri ödemelerini gösterir.

Temettü Borçları

Temettü borçları kar dağıtımının bir unsuru olarak beyan edildiği dönemde yükümlülük olarak finansal tablolara yansıtılır.

Bilanço Tarihinden Sonraki Olaylar

Şirket, bilanço tarihinden sonra düzeltme gerektiren olayların ortaya çıkması durumunda, finansal tablolara alınan tutarları bu yeni duruma uygun şekilde düzeltir. Bilanço tarihinden sonra ortaya çıkan düzeltme gerektirmeyen hususlar, finansal tablo kullanıcılarının ekonomik kararlarını etkileyen hususlar olmaları halinde finansal tablo dipnotlarında açıklanır.

(18)

16

Finansal tabloların hazırlanması, bilanço tarihi itibarıyla raporlanan varlıklar ve yükümlülüklerin tutarlarını, koşullu varlık ve borçların açıklamasını ve hesap dönemi boyunca raporlanan gelir ve giderlerin tutarlarını etkileyebilecek tahmin ve varsayımların kullanılmasını gerektirmektedir.

Muhasebe değerlendirme, tahmin ve varsayımları, geçmiş tecrübe, diğer faktörler ile o günün koşullarıyla gelecekteki olaylar hakkında makul beklentiler dikkate alınarak sürekli olarak değerlendirilir. Bu tahmin ve varsayımlar, yönetimlerin mevcut olaylar ve işlemlere ilişkin en iyi bilgilerine dayanmasına rağmen, fiili sonuçlar, varsayımlardan farklılık gösterebilir. Kullanılan muhasebe tahminleri 2.5 Muhasebe Politikaları notunda belirtilmiştir.

2.7 Yeni Standartlar, Değişiklikler ve Yorumlar

1 Ocak 2015 tarihinde başlayan yıllık dönemler için geçerli olan ve Şirket‘in finansal tabloları üzerinde önemli etkisi olan yeni standart, değişiklik ve yorum yoktur.

a. 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla yürürlükte olan yeni standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar:

- TMS 19’daki değişiklik, “Tanımlanmış fayda planları”, 1 Temmuz 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu sınırlı değişiklik üçüncü kişiler veya çalışanlar tarafından tanımlanmış fayda planına yapılan katkılara uygulanır. Plana yapılan katkıların hizmet süresinden bağımsız hesaplandığı, örneğin maaşının sabit bir kısmının katkı olarak alınması gibi, durumlarda nasıl muhasebeleştirme yapılacağına açıklık getirmektedir.

- Yıllık İyileştirmeler 2012: 1 Temmuz 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. 2010-12 dönemi iyileştirme projesi aşağıda yer alan

7 standarda değişiklik getirmiştir:

- TFRS 2, Hisse Bazlı Ödemeler - TFRS 3, İşletme Birleşmeleri - TFRS 8, Faaliyet Bölümleri

- TFRS 13, Gerçeğe Uygun Değer Ölçümü

- TMS 16, Maddi Duran Varlıklar ve TMS 38, Maddi Olmayan Duran Varlıklar - TFRS 9, Finansal Araçlar; TMS 37, Karşılıklar, Şarta Bağlı Varlık ve Yükümlülükler - TMS 39, Finansal Araçlar - Muhasebeleştirme ve Ölçüm

- Yıllık İyileştirmeler 2013; 1 Temmuz 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. 2011-12-13 dönemi iyileştirme projesi aşağıda yer alan 4 standarda değişiklik getirmiştir:

- TFRS 1, TFRS’nin İlk Uygulaması - TFRS 3, İşletme Birleşmeleri

- TFRS 13, Gerçeğe Uygun Değer Ölçümü - TMS 40, Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller

(19)

17

b. 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla yayımlanmış ancak henüz yürürlüğe girmemiş olan standartlar ve değişiklikler

- TFRS 11, “Müşterek Anlaşmalar”daki değişiklik: Müşterek faaliyetlerde pay alımı. 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Standarttaki değişiklik ile işletme tanımına giren bir müşterek faaliyette pay satın alındığında bu payın nasıl muhasebeleşeceği konusunda açıklık getirilmiştir.

- TMS 16 “Maddi duran varlıklar”, ve TMS 41 “Tarımsal faaliyetler”, standartlarındaki meyve veren bitkilere ilişkin değişiklik, 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinden itibaren geçerlidir. Bu değişiklik üzüm asması, kauçuk ağacı, palmiye ağacı gibi bitkilerin finansal raporlamasını değiştirmektedir. Meyve veren bitkilerin, maddi duran varlıkların üretim sürecinde kullanılmasına benzemesi sebebiyle, maddi duran varlıklarla aynı şekilde muhasebeleştirilmesine karar verilmiştir. Buna bağlı olarak değişiklik bu bitkileri TMS 41’in kapsamından çıkararak TMS 16’nın kapsamına aldı. Bu bitkiler yetişme sürecinde yine TMS 41 kapsamında kalmaya devam edecekler.

- TMS 16 ve TMS 38’deki değişiklik: “Maddi duran varlıklar” ve “Maddi olmayan duran varlıklar”, amortisman ve itfa payları, 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikle bir varlığa ait amortismanı hesaplarken hasılat bazlı metotların uygun olmadığı açıklanmaktadır. Çünkü bir varlık kullanılarak yapılan bir operasyon sonucu elde edilen hasılat, genellikle bir varlığa ait ekonomik faydanın tüketilmesinden daha farklı etmenleri yansıtmaktadır. Aynı zamanda, hasılatın bir varlığa ait ekonomik faydanın tüketiminin ölçülmesinde uygun bir temel olmadığı açıklanmıştır.

- TFRS 14, “Regülasyona tabi ertelenen hesaplar” 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik, ilk defa TFRS uygulayacak şirketlerde, eski regülasyona tabi hesaplarda bir değişiklik yapılmamasına izin vermektedir.

Ancak daha önce TFRS uygulamış ve ilgili tutarı muhasebeleştirmeyecek diğer şirketlerle karşılaştırılabilirliği sağlamak adına, regülasyon oranı etkisinin diğer kalemlerden ayrı olarak sunulması istenmektedir.

- TMS 27 “Bireysel finansal tablolar”, 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik, işletmelere, bağlı ortaklık, iştirakler ve iş ortaklıklarındaki yatırımlarını muhasebeleştirirken özkaynak yönetimini kullanmalarına izin vermektedir.

- TFRS 10 “Konsolide finansal tablolar” ve TMS 28 “İştiraklerdeki ve iş ortaklıklarındaki yatırımlar”, 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik TFRS 10’un gereklilikleri ve TMS 28 arasındaki, yatırımcı ve iştiraki ya da iş ortaklığı arasında bir varlığın satışı ya da iştiraki konusundaki uyumsuzluğa değinmektedir.

Bu değişikliğin ana sonucu, işletme tanımına giren bir işlem gerçekleştiğinde (bağlı ortaklığın elinde tutulan veya tutulmayan ) işlem sonucu oluşan kayıp veya kazancın tamamı muhasebeleştirilirken; bu işlem eğer bir varlık alış veya satışı ise söz konusu işlemden doğan kayıp veya kazancın bir kısmı muhasebeleştirilir.

(20)

18

- Yıllık İyileştirmeler 2014: 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. İyileştirmeler 4 standarda değişiklik getirmiştir:

• TFRS 5, ‘Satış amaçlı elde tutulan duran varlıklar ve durdurulan faaliyetler’, satış metotlarına ilişkin değişiklik

• TFRS 7, ‘Finansal araçlar: Açıklamalar’, TFRS 1’e bağlı olarak yapılan, hizmet sözleşmelerine ilişkin değişiklik

• TMS 19, ‘Çalışanlara sağlanan faydalar’ iskonto oranlarına ilişkin değişiklik

• TMS 34, ‘Ara dönem finansal raporlama’ bilgilerin açıklanmasına ilişkin değişiklik.

- TMS 1 “Finansal Tabloların Sunuluşu”; 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikler ile finansal raporların sunum ve açıklamalarını iyileştirmek amaçlanmıştır.

- TFRS 10 “Konsolide finansal tablolar” ve TMS 28 “İştiraklerdeki ve iş ortaklıklarındaki yatırımlar”; 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikler yatırım işletmeleri ve onların bağlı ortaklıkları için konsolidasyon muafiyeti uygulamasına açıklık getirir.

- TFRS 15 “Müşteri sözleşmelerinden hasılat”, 1 Ocak 2018 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Amerika’da Kabul Görmüş Muhasebe Standartları ile yapılan uyum çalışması sonucu ortaya çıkan yeni standart hasılatın finansal raporlamasını ve finansal tabloların toplam gelirlerinin dünya çapında karşılaştırılabilirliğini sağlamayı amaçlamıştır.

- TFRS 9, “Finansal araçlar”, 1 Ocak 2018 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu standart TMS 39’un yerini almaktadır. Finansal varlıklar ve yükümlülüklerin sınıflandırması ve ölçülmesi ile ilgili zorunlulukları ve aynı zamanda şuanda kullanılmakta olan, gerçekleşen değer düşüklüğü zararı modelinin yerini alacak olan beklenen kredi riski modelini de içermektedir.

Şirket, yukarıda yer alan değişikliklerin operasyonlarına olan etkilerini değerlendirip, geçerlilik tarihinden itibaren uygulayacaktır.

DİPNOT 3 - NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ

31 Aralık 2015 31 Aralık 2014 Bankalar

Vadesiz mevduat - TL 264.293 141.838

Vadesiz mevduat - yabancı para 8.618 122.244

Vadeli mevduat - yabancı para 403.783 856.057

Vadeli mevduat - TL 13.045.000 7.962.000

Toplam 13.721.694 9.082.139

(21)

19

değişmektedir), Avro cinsinden vadeli mavduatın faiz oranı % 0,07’dir (31 Aralık 2014 % 0,08’dir).

Vadeli mevduatlar 1 aydan kısa vadeye sahiptir.

31 Aralık 2015 ve 2014 tarihleri itibarıyla nakit akış tablolarına konu olan nakit ve nakit benzerleri aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2015 31 Aralık 2014

Nakit ve nakit benzerleri 13.721.694 9.082.139

DİPNOT 4 - İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI a) İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar

31 Aralık 2015 31 Aralık 2014

Gemalto SA 51.315 1.966.028

Toplam 51.315 1.966.028

Şirket, Gemalto SA’dan 2014 yılında gerçekleşen hammadde alımlarına ilişkin 1.966.028 TL (697.000 EURO) tutarında hammadde fiyat indirimi almıştır.

b) İlişkili Taraflara Ticari Borçlar

1 Ocak - 1 Ocak - 31 Aralık 2015 31 Aralık 2014

Gemalto SA 5.639.827 67.800

Toplam 5.639.827 67.800

c) İlişkili Taraflara Mal ve Hizmet Satışları

Gemalto SA 49.353 13.915

Toplam 49.353 13.915

(22)

20

Gemalto SA 34.917.122 27.309.725

Gemalto OY 97.654 8.561

Toplam 35.014.776 27.318.286

Gemalto SA ile yapılan işlemler ağırlıklı olarak peşin hammadde alımlarından oluşmaktadır.

e) İlişkili Taraflardan Sabit Kıymet Alımları

Gemalto SA 288.254 -

Gemalto Spain 51.575 -

Gemalto Singapur 46.939 -

Gemalto Russia 38.875 -

Safenet 30.281 -

Gemalto Southern Africa Pty. Ltd. - 125.561

Gemalto UK - 253.565

Toplam 455.924 379.126

f) Üst Yönetime Sağlanan Faydalar

Üst yönetime sağlanan faydalar 2.415.956 2.462.655

1 Ocak - 31 Aralık 2015 ve 2014 dönemleri içerisinde üst yönetime sağlanan faydaların tamamı kısa vadeli faydalardır ve ücret, prim, işten ayrılma nedeniyle sağlanan faydalar ve diğer ödemeleri içermektedir.

1 Ocak - 31 Aralık 2015 ve 2014 dönemleri içerisinde işten ayrılma sonrası faydalar, hisse bazlı ödemeler ve diğer uzun vadeli faydalar bulunmamaktadır.

(23)

21

31 Aralık 2015 31 Aralık 2014

Alıcılar 6.784.943 11.466.053

Alacak senetleri - 139.605

Eksi: tahakkuk etmemiş finansman geliri (30.087) (50.873)

6.754.856 11.554.785

İlişkili taraflardan ticari alacaklar (Dipnot 4) 51.315 1.966.028

Toplam 6.806.171 13.520.813

Ticari alacakların ortalama vadesi 30 gün (31 Aralık 2014: 30 gün) olup, iskontolamada kullanılan yıllık etkin faiz oranları aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2015 31 Aralık 2014

TL alacaklar %10,87 %9,37

ABD Doları alacaklar %0,40 %0,14

Avro alacaklar %0,24 %0,18

Bilanço tarihi itibarıyla azami kredi riski yukarıda tanımlanan alacak gruplarının kayıtlı değerleri kadardır.

Ticari Borçlar

31 Aralık 2015 31 Aralık 2014

Satıcılar 1.219.808 744.883

Eksi: tahakkuk etmemiş finansman gideri (3.413) (5.393)

Toplam 1.216.395 739.490

İlişkili taraflardan ticari borçlar (Dipnot 4) 5.639.827 67.800

Toplam 6.856.222 807.290

(24)

22

31 Aralık 2015 31 Aralık 2014

Verilen depozito ve teminatlar 66.906 64.379

Diğer kısa vadeli alacaklar 606.709 543.704

Şüpheli diğer alacaklar karşılığı (591.692) (516.705)

Toplam 81.923 91.378

İlişkili Olmayan Taraflara Diğer Borçlar

31 Aralık 2015 31 Aralık 2014

Diğer çeşitli borçlar 1.644 1.199

Toplam 1.644 1.199

DİPNOT 7 - STOKLAR

31 Aralık 2015 31 Aralık 2014

İlk madde ve malzeme 7.843.406 5.629.863

Mamuller 2.046.248 1.347.366

Yarı mamuller 439.957 345.159

Ticari mallar 35.153 159.721

Diğer stoklar 395.489 599.223

Toplam 10.760.253 8.081.332

1 Ocak - 31 Aralık 2015 döneminde 55.119.972 TL (1 Ocak - 31 Aralık 2014: 41.443.362 TL) tutarındaki stok maliyeti satışların maliyeti içerisinde giderleşmiştir.

DİPNOT 8 - PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER VE ERTELENMİŞ GELİRLER

Kısa vadeli peşin ödenmiş giderler 31 Aralık 2015 31 Aralık 2014

Verilen sipariş avansları 1.614.781 119.567

Gelecek aylara ait giderler 257.718 152.465

Toplam 1.872.499 272.032

(25)

23

Danışmanlık giderleri 1.084 -

Sertifikasyon giderleri 355 561

Bakım giderleri 753 681

Diğer 211 157

Toplam 2.403 1.399

31 Aralık 2015 31 Aralık 2014 Kısa vadeli ertelenmiş gelirler

Gelecek aylara ait gelirler 328.668 4.164.273

Alınan diğer avanslar 49.253 154.803

Toplam 377.921 4.319.076

31 Aralık 2015 31 Aralık 2014 Uzun vadeli ertelenmiş gelirler

Gelecek yıllara ait gelirler 14.236 31.162

Toplam 14.236 31.162

DİPNOT 9 - MADDİ DURAN VARLIKLAR

1 Ocak 2015 Girişler Transferler Çıkışlar 31 Aralık 2015

Maliyet veya yeniden değerlenmiş tutar:

Arsalar 1.875.000 - - - 1.875.000

Binalar 3.462.360 127.131 247.045 - 3.836.536

Makine ve cihazlar 11.044.933 1.619.836 (247.045) (32.139) 12.385.585

Taşıtlar 86.280 91.985 - (47.872) 130.393

Döşeme ve demirbaşlar 901.039 303.745 - (45.059) 1.159.725

Toplam 17.369.612 2.142.697 - (125.070) 19.387.239

Birikmiş amortisman:

Binalar (905.267) (89.552) (192.114) - (1.186.933)

Makine ve cihazlar (6.863.573) (1.076.354) 192.114 11.328 (7.736.485)

Taşıtlar (64.676) (15.697) - 47.872 (32.501)

Döşeme ve demirbaşlar (559.817) (103.050) - 27.860 (635.007)

Toplam (8.393.333) (1.284.653) - 87.060 (9.590.926)

Net defter değeri 8.976.279 9.796.313

(26)

24 Maliyet veya yeniden

değerlenmiş tutar:

Arsalar 1.875.000 - - 1.875.000

Binalar 3.454.710 7.650 - 3.462.360

Makine ve cihazlar 10.267.388 1.087.430 (309.885) 11.044.933

Taşıtlar 86.280 - - 86.280

Döşeme ve demirbaşlar 871.182 92.441 (62.584) 901.039

Toplam 16.554.560 1.187.521 (372.469) 17.369.612

Birikmiş amortisman:

Binalar (829.711) (75.556) - (905.267)

Makine ve cihazlar (6.179.729) (927.672) 243.828 (6.863.573)

Taşıtlar (51.883) (12.793) - (64.676)

Döşeme ve demirbaşlar (520.976) (97.417) 58.576 (559.817)

Toplam (7.582.299) (1.113.438) 302.404 (8.393.333)

31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla finansal kiralama yoluyla iktisap edilen makine ve cihazların maliyeti 4.903.139 TL’dir (31 Aralık 2014: 4.903.139 TL). Finansal kiralama yoluyla iktisap edilen söz konusu makine ve cihazların birikmiş amortisman tutarı 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla 3.645.806 TL’dir (31 Aralık 2014: 3.639.237 TL).

Dönem amortisman giderinin 1.254.719 TL’si (1 Ocak - 31 Aralık 2014: 1.086.638 TL) satışların maliyetine, 29.934 TL’si (31 Aralık 2014: 26.800 TL) genel yönetim giderlerine dahil edilmiştir.

Arsa ve binaların gerçeğe uygun değerleri SPK tarafından yetkilendirilmiş bağımsız bir değerleme kuruluşu tarafından 10 Haziran 2007, 20 Ocak 2011 ve 6 Kasım 2013 tarihlerinde belirlenmiştir.

Arsaların gerçeğe uygun değeri emsal karşılaştırma yöntemi ile, binaların gerçeğe uygun değeri ise piyasa koşullarında gerçeğe uygun değerine ilişkin yeterli bilgi mevcut olmadığından itfa edilen yenileme maliyeti yöntemi ile belirlenmiştir. Yeniden değerlemeden kaynaklanan artışlar diğer kapsamlı gelir olarak muhasebeleştirilmiş ve özkaynaklardaki yeniden değerleme ve ölçüm kazançları altında toplanmıştır.

Şirket'in sahip olduğu arsa ve binaların maliyet değerleriyle ölçülmesi durumundaki net defter değerlerine aşağıda yer verilmiştir:

31 Aralık 2015 31 Aralık 2014

Maliyet 4.080.562 3.627.224

Birikmiş amortisman (1.104.162) (777.532)

31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla maddi duran varlıklar üzerinde teminat, rehin ve ipotek bulunmamaktadır (31 Aralık 2014: Yoktur).

(27)

25 Maliyet:

Bilgisayar yazılımları 640.846 86.748 - 727.594

Toplam 640.846 86.748 - 727.594

Birikmiş itfa payı:

Bilgisayar yazılımları (534.534) (73.516) - (608.050)

Toplam (534.534) (73.516) - (608.050)

Net defter değeri 106.312 119.544

1 Ocak 31 Aralık

2014 Girişler Çıkışlar 2014

Maliyet:

Bilgisayar yazılımları 645.470 21.333 (25.957) 640.846

Toplam 645.470 21.333 (25.957) 640.846

Birikmiş itfa payı:

Bilgisayar yazılımları (491.270) (69.221) 25.957 (534.534)

Toplam (491.270) (69.221) 25.957 (534.534)

Net defter değeri 154.200 106.312

Dönem amortisman giderinin 66.771 TL’si (1 Ocak - 31 Aralık 2014: 65.475 TL) satışların maliyetine, 6.745 TL’si (31 Aralık 2014: 3.746 TL) genel yönetim giderlerine dahil edilmiştir.

DİPNOT 11 - DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER

Diğer dönen varlıklar 31 Aralık 2015 31 Aralık 2014

Devreden katma değer vergisi 244.119 -

Personel avansları 46.400 9.150

İş avansları 2.441 1.561

Toplam 292.960 10.711

Diğer kısa vadeli yükümlülükler 31 Aralık 2015 31 Aralık 2014

Ödenecek vergi ve harçlar 311.085 980.605

Gider tahakkukları 52.361 56.210

Toplam 363.446 1.036.815

(28)

26

aralığı (%) tutarı karşılığı

Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları:

Finansal kiralama işlemlerinden

Avro borçlar 4,07 16.541 52.560

Eksi: ertelenmiş finansal kiralama

borçlanma maliyetleri (354) (1.125)

Toplam kısa vadeli borçlanmalar 51.435

31 Aralık 2014

Faiz Orijinal TL

aralığı (%) tutarı karşılığı

Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları:

Avro borçlar 2,04 - 4,07 150.441 424.350

borçlanma maliyetleri - (4.455) (12.567)

Toplam kısa vadeli borçlanmalar 411.783

Uzun vadeli borçlanmalar:

Avro borçlar 2,02 - 4,07 16.540 46.654

borçlanma maliyetleri - (354) (998)

Toplam uzun vadeli borçlanmalar 45.656

Finansal kiralama, kiralama dönemi 5 yıl olan makine ve cihazlar ile ilgilidir. Makine ve cihazların mülkiyeti 5 yıllık kiralama süresi sonunda Şirket'e geçecektir. Şirket’in finansal kiralamaya ilişkin yükümlülükleri, kiralayanın, kiralanan varlık üzerindeki mülkiyet hakkı vasıtasıyla güvence altına alınmıştır.

Finansal kiralama işlemlerinden borçların Asgari kira ödemeleri bugünkü değeri

31 Aralık 31 Aralık 31 Aralık 31 Aralık

2015 2014 2015 2014

Bir yıla kadar 52.560 424.350 51.435 411.783

Bir ile beş yıl arasında - 46.654 - 45.656

Toplam 52.560 471.004 51.435 457.439

(29)

27

kısmı değişken faizli, 272.607 TL tutarındaki kısmı sabit faizli borçlardan oluşmaktadır). Sabit faizli finansal kiralama borçlarının faiz oranı yıllık %4,07’dir ( 31 Aralık 2014 itibarıyla, değişken faizli finansal kiralama borçlarının faiz oranı yıllık Avro Bankalar arası Faiz oranı (Euribor”)+%2,04 olup faiz oranı üç ayda bir yeniden belirlenmektedir. Sabit faizli finansal kiralama borcunun faiz oranı yıllık

%1,90-4,07’dir).

DİPNOT 13 - KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE BORÇLAR a) Diğer kısa vadeli karşılıklar

31 Aralık 2015 31 Aralık 2014

Dava karşılığı 432.700 371.450

Dava karşılığının dönem içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:

2015 2014

1 Ocak 371.450 225.579

Karşılık gideri 88.900 359.871

Konusu kalmayan karşılıklar (27.650) (214.000)

31 Aralık 432.700 371.450

b) Koşullu Varlık ve Borçlar

31 Aralık 2015 ve 31 Aralık 2014 tarihleri itibarıyla Şirket’in verilen teminat/rehin/ipotek (“TRİ”) pozisyonu aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2015 31 Aralık 2014

Orijinal Orijinal TL Orijinal TL

para cinsi tutarı karşılığı tutarı karşılığı A. Kendi tüzel kişiliği adına

vermiş olduğu TRİ’lerin

toplam tutarı TL 233.425 233.425 162.425 162.425

ABD Doları 489.378 1.422.915 415.540 963.596 Avro 1.177.797 3.742.568 857.782 2.419.546 B. Olağan ticari faaliyetlerinin

yürütülmesi amacıyla diğer 3. kişilerin borcunu temin amacıyla vermiş olduğu TRİ’lerin

toplam tutarı - - - -

C. Diğer verilen TRİ’lerin toplam tutarı

i. Ana ortaklık lehine vermiş olduğu

TRİ’lerin toplam tutarı - - - -

ii. Diğer grup şirketleri lehine vermiş

olduğu TRİ’lerin toplam tutarı - - - -

iii. B maddesi kapsamına girmeyen 3. kişiler lehine vermiş olduğu

TRİ’lerin toplam tutarı - - - -

Toplam 5.398.908 3.545.567

(30)

28

Faaliyet kiralamaları ofis ve taşıt kiralamalarıyla ilgili olup, ileriye dönük asgari yükümlülükler aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2015 31 Aralık 2014

Bir yıla kadar 175.398 174.912

Bir ile beş yıl arasında 94.621 124.967

Toplam 270.019 299.879

DİPNOT 15 - ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR Çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlar

31 Aralık 2015 31 Aralık 2014

Ödenecek SSK primleri 151.325 139.688

Personele borçlar 1.792 3.797

Toplam 153.117 143.485

Çalışanlara sağlanan faydalar ilişkin kısa vadeli karşılıklar

31 Aralık 2015 31 Aralık 2014

Ücretli izin karşılığı 382.312 332.040

Ücretli izin karşılığının dönem içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:

2015 2014

1 Ocak 332.040 292.932

Karşılık gideri 50.272 39.108

31 Aralık 382.312 332.040

Çalışanlara sağlanan faydalar ilişkin

uzun vadeli karşılıklar 31 Aralık 2015 31 Aralık 2014

Kıdem tazminatı karşılığı 565.379 147.629

Kıdem tazminatı karşılığı aşağıdaki açıklamalar çerçevesinde hesaplanmaktadır.

(31)

29

erkekler için 60 yaşında), askere çağrılan veya vefat eden personeli için kıdem tazminatı ödemekle mükelleftir. 23 Mayıs 2002’deki mevzuat değişikliğinden sonra emeklilikten önceki hizmet süresine ilişkin bazı geçiş süreci maddeleri çıkartılmıştır.

Ödenecek tazminat her hizmet yılı için bir aylık maaş kadardır ve bu tutar 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla 3.828 TL (31 Aralık 2014: 3.438 TL) ile sınırlandırılmıştır. Kıdem tazminatı yükümlülüğü yasal olarak herhangi bir fonlamaya tabi değildir ve herhangi bir fonlama şartı bulunmamaktadır.

Kıdem tazminatı karşılığı çalışanların emekliliği halinde ödenmesi gerekecek muhtemel yükümlülüğün bugünkü değerinin tahminiyle hesaplanır. KGK tarafından yayımlanan TMS/TFRS’ler, Şirket’in kıdem tazminatı karşılığını tahmin etmek için aktüer değerleme yöntemlerinin geliştirilmesini öngörmektedir.

Toplam yükümlülüğün hesaplanmasında aşağıda yer alan aktüer öngörüler kullanılmıştır:

31 Aralık 2015 31 Aralık 2014

İskonto oranı %3,30 %4,38

Emeklilik olasılığının tahmini için devir hızı oranı %88 %89

Temel varsayım, her yıllık hizmet için belirlenen tavan karşılığının enflasyon ile orantılı olarak artmasıdır. Böylece uygulanan iskonto oranı enflasyonun beklenen etkilerinden arındırılmış gerçek oranı gösterir. Şirket’in kıdem tazminatı karşılığı, kıdem tazminatı tavanı her altı ayda bir ayarlandığı için, 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren geçerli olan 4.092 TL (1 Ocak 2015: 3.541 TL) üzerinden hesaplanmaktadır.

Şirket yönetimi, 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla 1999 yılı öncesinde SGK girişi yapılmış ve 3600 prim gününü doldurmuş çalışanlarının kıdem tazminatı varsayımlarını revize etmiştir. İlgili revizyon sonucunda, ortaya çıkan varsayımsal farklar, aktueryal kayıp/kazanç olarak muhasebeleştirilmiştir.

Kıdem tazminatı karşılığının dönem içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:

2015 2014

1 Ocak 147.629 149.946

Hizmet maliyeti 67.260 103.378

Faiz maliyeti 53.711 14.320

Aktüeryal kazanç / (kayıp) 488.245 60.067

Yapılan ödemeler (191.466) (180.082)

31 Aralık 565.379 147.629

1 Ocak - 31 Aralık 2015 döneminde 488.245 TL tutarındaki aktüeryal kayıp/kazancın 292.897 TL tutarındaki kısmı özkaynak değişim tablosuna sınıflandırılmış olup geri kalan bakiye ise kar veya zarar tablosu ile ilişkilendirilmiştir.