Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ, ihtisas mahkemelerinin devam edeceğini, usule ilişkin imtiyazlarının kalkacağını belirterek, ''Mevcut davalar yeni usule göre devam edecek'' dedi. Ankara- Meclis Genel Kurulu'nda, Özel Yetkili Mahkemelerin de içinde yer alacağı 3. yargı paketi ile ilgili görüşmeler sürüyor. Bozdağ, TBMM'de gazetecilerle yaptığı sohbette, “3. Yargı Paketi”nin 74. maddesinde, Terörle Mücadele Kanunu'nun 10. maddesine atıf yapılarak düzenleme yapılacağını kaydetti.
CMK'nin 250, 251 ve 252'nin maddesinin kaldırılacağını belirten Bozdağ, bir kısım davalarda doğrudan soruşturma olacağını, bir kısım davalar için izin mekanizmasının geçerli olacağını söyledi.
İhtisas mahkemelerinin devam edeceğini, usule ilişkin imtiyazlarının kaldırılacağını dile getiren Bozdağ, 9 tane özel yetkili ağır ceza mahkemesi olduğunu, bunların özel yetkilerinin olmayacağını kaydetti.
Mevcut davaların hiçbirinin olumsuz anlamda etkilenmeyeceğini dile getiren Bozdağ, “Mevcut davalar yeni usule göre devam edecek” dedi.
Bozdağ, bu düzenlemelerin savunmayı güçlendiren adımlar olduğunu kaydetti.
Aktaş'ın durumu
Bekir Bozdağ, ayrıca, komisyonda değişen geçici 1. maddeyi verilecek önergeyle Hükümet tasarısının ilk haline dönüştüreceklerini söyledi. Gazetecilerin, “Bu değişiklikten Van Bağımsız Milletvekili Kemal Aktaş'ın da yararlanıp yaralanmayacağını” sorması üzerine Bozdağ, “Kemal Aktaş ile ilgili bir düzenleme yok ama yararlanır, yararlanmaz, onu bilemeyiz. Genel bir düzenleme yapılıyor. Biz bundan filanca yararlanıyor diye onu çıkaramayız” diye konuştu.
Bozdağ, Hükümet tasarısının ilk halinin Ocak ayında getirildiğini, Kemal Aktaş konusunun ise Nisan'da gerçekleştiğini hatırlatarak, Aktaş için bir düzenleme yapılmış olmadığını söyledi.
Paketin birinci bölümü kabul edildi
TBMM Genel Kurulu'nda görüşülen ''3. yargı paketi'' olarak bilinen tasarının, 1-28. maddelerini kapsayan 1. bölümü kabul edildi.
Kabul edilen maddelere göre, her icra dairesinde Adalet Bakanlığı'nca atanacak bir icra müdürü, yeteri kadar icra müdür yardımcısı, icra katibi ile adli yargı ilk derece mahkemesi adalet komisyonları tarafından görevlendirilecek mübaşir ve hizmetli bulunacak.
İcra müdür ve icra müdür yardımcıları, Adalet Bakanlığı'nca yaptırılacak yazılı ve sözlü sınav sonucuna göre atanacak. İcra katipleri arasından bakanlıkça gerçekleştirilecek sözlü sınav sonucuna göre de icra müdür veya icra müdür yardımcılığı kadrolarına atama yapılabilecek.
İcra müdürü, icra müdür yardımcısı veya icra katibinin herhangi bir nedenden dolayı yokluğu durumunda görev ve yetkileri, adli yargı ilk derece mahkemesi adalet komisyonu tarafından görevlendirilecek yazı işleri müdürü veya zabıt katibi tarafından yerine getirilecek.
İcra ve iflas dairelerince verilen kararlar gerekçeli olarak tutanaklara yazılacak.
İcra ve iflas dairelerince yapılacak her türlü icra ve iflas iş ve işlemlerinde Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) kullanılacak; her türlü veri, bilgi, belge ve karar, UYAP vasıtasıyla işlenecek, kaydedilecek ve saklanacak.
Güvenli elektronik imza, elle atılan imza yerine kullanılabilecek
Usulüne göre güvenli elektronik imza ile oluşturulan elektronik veriler senet hükmünde sayılacak ve söz konusu imza, elle atılan imza ile aynı ispat gücüne haiz olacak. Güvenli elektronik imza, kanunlarda bu imzayla yapılamayacağı açıkça belirtilmiş olan işlemler dışında, elle atılan imza yerine kullanılabilecek.
Zorunlu nedenlerden dolayı fiziki olarak düzenlenen belge veya kararlar, yetkili kişilerce güvenli elektronik imzayla imzalanarak UYAP'a aktarılacak ve gerektiğinde UYAP vasıtasıyla ilgili birimlere iletilecek. Bu şekilde elektronik ortama aktarılarak ilgili birimlere iletilen belge ve kararların asılları, gönderen icra ve iflas dairesinde saklanacak, ayrıca fiziki olarak gönderilmeyecek.
İcra ve iflas dairelerinde nakit ödemeye son
İcra ve iflas dairelerine yapılacak her türlü nakdi ödeme, Adalet Bakanlığı'nca uygun görülecek bankalarda icra ve iflas dairesi adına açılan hesaba yatırılacak. Haciz sırasında, borçlu veya üçüncü kişiler tarafından yapılan ödeme nedeniyle tahsil edilen paralar, en geç tahsilatın yapıldığı günü takip eden ilk iş gününün çalışma saati sonuna kadar banka hesabına yatırılmak üzere icra veya mahkeme kasalarında muhafaza edilecek.
Tasarıyla, adli tatilde icra mahkemelerdeki dava ve işlere bakılması amacıyla düzenleme yapıldı. Buna göre, İcra mahkemesine arzedilen hususlar ivedi işlerden sayılacak ve bu işlerde basit yargılama usulleri uygulanacak.
Uluslararası ilişkilerde ortaya çıkabilecek sorunların ortadan kaldırılması amacıyla yabancı devlet aleyhine başlatılan ilamlı icra taleplerine ilişkin icra emrinde, uluslararası antlaşmalar saklı kalmak kaydıyla, borçlu devlete ait olan mallar hakkında cebri icra (kendi istekleriyle borçlarını ödemeyen borçluların, borçlarını devlet kuvveti ile ödemelerinin sağlanması) yapılabileceği ayrıca ihtar edilecek.
Tasarıyla, yabancı devletler aleyhine girişilecek ilamsız takiplerin yargı denetimine tabi olmaksızın, icra müdürlüğü işlemiyle başlatılmasının sakıncalarının önüne geçilmesi amacıyla değişiklik yapıldı. Buna göre, yabancı devlet aleyhine ilamsız takip yoluna başvurulamayacak.
Takip talebi, icra dairesine yazılı ve sözlünün yanı sıra elektronik ortamda da yapılacak.
Aile bireyleri için lüzumlu görülen eşyalar haczedilemeyecek
Tasarıyla, borçlunun haline münasip evi de haczedilemeyecekler arasına alındı.
Buna göre, ekonomik faaliyeti, sermayesinden ziyade bedeni çalışmasına dayanan borçlunun mesleğini sürdürebilmesi için gerekli olan her türlü eşya; para, kıymetli evrak, altın, gümüş, değerli taş, antika veya süs eşyası gibi kıymetli şeyler hariç olmak üzere, borçlu ve aynı çatı altında yaşayan aile bireyleri için lüzumlu eşya, aynı amaçla kullanılan eşyanın birden fazla olması durumunda bunlardan biri, borçlunun haline münasip evi ve öğrenci bursları
haczedilemeyecek.
Haczedilecek malların kıymetinin fazla olması durumunda, bedelinden münasip bir kısmı, ihtiyacını karşılayabilmesi amacıyla borçluya bırakılmak üzere haczedilerek satılacak.
İcra memuru, haczi talep edilen malların haczinin caiz olup olmadığını değerlendirecek ve ona göre karar verecek.
Yabancı devlet, parlamento ve hükümet başkanı ile hükümet üyelerinin resmi ziyaret, transit geçiş, gibi sebeplerle Türkiye'de bulundukları sürece, bu kişileri taşıyan ulaşım araçları muhafaza altına alınamayacak ve yediemine bırakılamayacak.
Kolluk kuvvetlerinin yakaladığı hacizli motorlu araçlar, en geç 3 işgünü içinde en yakın icra müdürlüğüne teslim edilecek.
Haczedilen şey, üçüncü kişi nezdinde bulunursa, bu kişi yedieminliği kabul ettiği takdirde bu mal muhafaza altına alınmayacak.
Haczin kaldırılmasına sebebiyet veren alacaklı, o mala yönelik olarak haczin konulması ve muhafazası gibi tüm giderlerden sorumlu olacak.
Hacizli mallar elektronik ortamda satılacak
Hacizli malların satış ilanı elektronik ortamda da yapılabilecek. Elektronik ortamda verilecek teklifler, hacizli malın tahmin edilen kıymetinin yüzde 50'sinden az olamayacak, teklif vermeden önce de hacizli malın yüzde 20'si oranında teminat gösterilecek.
Hacizli malların birinci ve ikinci ihalesi icra memuru tarafından, ilanda belirlenen yer, gün ve saatte, elektronik ortamda verilen en yüksek teklif üzerinden başlatılacak. Satılığa çıkarılan mal üç defa bağırıldıktan sonra, elektronik ortamda verilen en yüksek teklif de değerlendirilerek, en çok artırana ihale edilecek.
İcra ve iflas dairelerince, daire dışında tahsil edilen paralar, en geç tahsilatın yapıldığı ilk işgünü günü çalışma saati sonuna kadar banka hesabına yatırılmak üzere icra veya mahkeme kasalarında muhafaza edilecek.
Hacizli malların satışı açık arttırma ile yapılacak, birinci ve ikinci ihalenin yapılacağı yer, gün ve saat önceden ilan edilecek. İlan, birinci ihale tarihinden en az 1 ay önce yapılacak, açık artırmaya elektronik ortamda teklif verme yoluyla başlanacak. Elektronik ortamda teklif verme, birinci ihale tarihinden yirmi gün önce başlayacak, ihalenin tamamlanacağı günden önceki gün sonunda sona erecek. İkinci ihalede ise elektronik ortamda teklif verme, birinci ihaleden sonraki 5. gün başlayacak, en az 20 gün sonrası için belirlenecek ikinci ihalenin tamamlanacağı günden önceki gün sonunda sona erecek.
2. Bölümü üzerinde görüşmeler tamamlandı
''Temel kanun'' olarak görüşülen Tasarı'nın 2. Bölümü üzerinde konuşan BDP Mardin Milletvekili Erol Dora, pakette hakim ve savcı açığını kapatmaya yönelik düzenlemenin yer almadığını söyledi. İdarenin yargı ile ilişkisinde köklü değişikliklere ihtiyaç olduğunu kaydeden Dora, hukuk devletinde sınırsız bir takdir yetkisinin yeri olmadığını söyledi.
MHP Erzurum Milletvekili Oktay Öztürk, paketin hazırlanmasında ne barolardan ne de hukuk fakültelerinden görüş alınmadığını, yapılmak istenen değişikliklerle bir çok temel ilkenin çiğnendiğini ileri sürdü. Kapatılan ilçe
adliyelerine gerekçe olarak ''iş yükünün az olmasının'' gösterildiğini ifade ederek, olayın sosyal ve toplumsal yönüne bakılmadığını söyledi. Öztürk, adliyeleri kapatılan ilçelerin köye dönüşeceğini ileri sürdü.
CHP Kırklareli Milletvekili Turgut Dibek, paketin içeriğinin kimseyi tatmin etmediğini belirterek, Türkiye'de uzun tutukluluk sürelerinin önemli sorun olduğuna işaret etti.
Dibek, ''Danıştay'a karşı özel ilginiz var, geçmişte sizi rahatsız etmişti. Paketten görülüyor ki Danıştay ile ilgili operasyon tamamlanmamış. Zahit Akman yakında Danıştay üyesi mi olacak diye düşünüyorum'' dedi.
MHP Ankara Milletvekili Özcan Yeniçeri ise ''Gerçekte içeride tutulan milletvekilleri değil, milletin iradesidir.
Düşmanınıza adaletli davranamıyorsanız orada ne demokrasi ne insanlık olur. Halk tutuklu olduğunu bilerek onlara oy vermiştir'' diye konuştu.
''Bu tür asparagas haber üzerinden...''
Adalet Bakanı Ergin, milletvekillerinin bölüm üzerinde sorularını yanıtlarken, bazı ilçe adliyelerinin kapatılmasında sadece ''iş yükünün az olmasının'' gözönünde bulundurulmadığını, bir çok kriterin değerlendirildiğini söyledi.
Adliye kapatılmasının savunulacak ve sevimli bir iş olmadığını dile getiren Ergin, ''Siyasetçi durup durduğu yerde böyle bir yükün altına girmek istemez. Umarız Türkiye hakim savcı açığını birkaç yılda tamamlar ve ilçe adliyesiyle var olur. Ama Türkiye, Avrupa Konseyi ülkeler arasında her 100 bin kişiye düşen hakim sayısı itibarıyla olması gerekenin yarısına kadarına sahip. Her 100 bin kişiye 20 hakim düşmesi gerekirken 10 hakim düşmekte, her 100 bin kişiye 10 savcı düşmesi gerekirken 5-6 savcı düşmektedir'' diye konuştu.
HSYK'nin aldığı kararlara karşı Adalet Bakanlığı'nın bir kez itiraz hakkı olduğunu ve bu hakkı kullandıklarını ifade eden Ergin, yeni bir itiraz hakkının söz konusu olmadığını vurguladı.
İş yükü az olan, günde 1-2 dosyası olan adliyelerden başlayarak ve ulaşım durumu değerlendirilerek çalışma yapıldığını belirten Ergin, ''Bunun arkasında ne siyasi saik ne de kötü niyet aramayalım'' dedi.
MHP'li Yeniçeri'nin sorusu üzerine, ''İmralı'da cezası infaz edilen Öcalan'ın zaman zaman dışarı çıktığı, Bursa'daki MİT Misafirhanesi'nde kaldığı''na yönelik soruları tekzip ettiğini belirten Ergin, ''Tekrar tekrar sorular geldi. Böyle bir şey kesinlikle söz konusu değildir. Bu tür asparagas haber üzerinden bu kadar soru üretmekteki isteği anlamakta zorlanıyorum'' dedi.
Ergin, ''Sincan Cezaevi'nde bir noktada pişirilen yemeklerin ünitelere dağıtılmasında 3 kez x-ray cihazından
geçirildiğinin'' söylenmesi üzerine, cezaevlerinde bir noktada yemek pişirildiğini, diğer ünitelere dağıtılırken bir kez x- ray cihazından geçirildiğini, bunun sağlık açısından zararlı boyutu olup olmadığını inceleyeceklerini söyledi.
Tasarının 2. Bölümü üzerinde görüşmeler tamamlanarak maddelerine geçildi.
MHP-BDP arası gerginlik
Tasarının 1. bölümü üzerinde, partisinin önergesi üzerinde konuşmak için kürsüye gelen BDP Muş Milletvekili Sırrı Sakık ile MHP Grup Başkanvekili Oktay Vural tartıştı.
Sakık, ''Bizi beğenmeyebilirsiniz, bize katılmayabilirsiniz ama hiç kimse size, bize hakaret etme hakkını vermez. Sizin Barzani dediğiniz adam Güney Kürdistan'da 5 milyon insanı temsil etmektedir; sizin aşağıladığınız, hakaret ettiğiniz Öcalan için 3,5 milyon insan Meclis'e imza veriyor'' dedi.
MHP Grup Başkanvekili Oktay Vural, bu sözleri üzerine Sakık'a laf attı. Sakık da Vural'a, ''Bağırmayacaksın, hakaret etmeyeceksin'' karşılığını verdi.
BDP Grup Başkanvekili Pervin Buldan ve Batman Milletvekili Ayla Akat, TBMM Başkanvekili Mehmet Sağlam'dan, laf atan Vural'ı uyarmasını istedi.
Sakık, Vural'a yönelik, ''Biz böyle baskılara boyun eğmeyiz. Bir halka haksızlık edildiği için insanlar dağlara
sığınmışlardır. Sizi men ederim, bir daha bu şekilde hakaret etmeye kimsenin hakkı yoktur. Tek malzemeleri red ve inkar olan, PKK, silah ve şehitlerin üzerinden nemalanan anlayışlardan bir şey beklemiyoruz ama sizi açıkça
uyarıyoruz: Öyle kendinizi efendi gibi görüp, bize köle muamelesi yapamazsınız. Siz bu ülkenin efendisi değilsiniz, haddinizi bileceksiniz'' sözlerini kullandı.
Bunun üzerine Vural'ın, ''Kimse bölemeyecek'' sözleri üzerine, Buldan ''Ne bölünmesinden bahsediyorsun'' diye karşılık verdi.
1. bölümün kabul edilmesinin ardından birleşime bir saat ara verildi.
"Vatan hainliği" tartışması
Meclis Genel Kurulu'nda görüşülen 3. Yargı Paketi'nin tümü üzerindeki görüşmelerinde "vatan hainliği" tartışması yaşandı. AKP Grup Başkanvekili Ahmet Aydın, "10 sene öncesini unutuyoruz. Bütün tabuları yıktık. Bu tabuları ortadan kaldırırken muhalefet partileri de yapmış olduğumuz açılım süreçlerine katkı veremediler. 2010 Eylül referandumda geçirdiğimiz o paket demokrasi paketidir. Bu paketin görüşmeleri esnasında 3 partinin de söylemi ortada. O paketlerdeki hükümlerden bir tanesi geçici 15 maddeydi" dedi.
Aydın, CHP Grup Başkanvekili Emine Ü;lker Tarhan'ın da, "Keşke yargılansalar ama inanmıyorum bu bir ilüzyondur"
dediğini ifade etti.
"Özel yetkili mahkemelerin kaldırılması lazım"
Özel yetkili mahkemelerin kaldırılması gerektiğine işaret eden Aydın, "Özel yetkili mahkemeler, AKP iktidarı ortadan kaldıracaktır. Özel yetkili mahkemeler ihtiyaçtan kaynaklanan mahkemelerdi. Türkiye AKP ile birlikte
demokratikleşme çıtasını yükseltti. Bugün itibarıyla da artık özel yetkili mahkemelerin kaldırılması lazım. Özel yetkili mahkemeleri kaldırırken de mevcut görülmekte davaların bundan zarar görmemesi lazım. Yine aynı şekilde özel yetkili mahkemelerin görev alanına giren bir kısım suçları da yine birtakım düzenlemelerle görüşeceğiz, bunu da ağır ceza mahkemelerine bırakacağız" dedi.
"İfade özgürlüğü derken siz polis dayağından söz ediyordunuz"
Aydın'ın sözlerine sataşma nedeniyle söz isteyen CHP Grup Başkanvekili Emine Ü;lker Tarhan, "Biz sizin
yaptıklarınızı tersinden okumayı çoktan öğrendik. Örgütlenen yargıçlara vatan haini, terörist, halledilmesi gereken unsurlar muamelesi yaptınız. Şu an o vatan haini dediklerinizden birisi kürsüde beyefendi. Bizi dinlediniz. Örgütlenme derken aslında susturmadan söz ediyordunuz. İfade özgürlüğü derken siz polis dayağından söz ediyordunuz" dedi.
Tekrar söz isteyen Ahmet Aydın da, "Sadece kendi kullandığı ifadeyi okudum, hiçbir yorum yapmadım. Ancak bununla eğer vatan haini olabiliyorsak
bilmiyorum bunu nereden çıkarttığınızı, anlam da veremedim. Vatan hainliği yapılan düzenlemelere vatan adına millet adına memleket adına yapılan güzel düzenlemelere karşı çıkmaktır. Vatan hainliği milleti yüceltmek değil yücelen millete ket vurmakla olur. Militan yargıç tabirini kullanan ve bunu gururlanarak övünerek kullanan ve bunun arkasındayım diyen kim, yargıçlığın içinden geleceksin, diğer arkadaşlarınızı militanlıkla suçlayacaksınız, bu kabul edilebilir bir şey değil" dedi.
Bu arada MHP ve CHP sıralarından da, "Buna göre hepimiz vatan hainiyiz" tepkileri yükselirken Aydın, "Öyle bir şey demedim" dedi.
"Vatanseverliği Millet ölçecektir"
Sataşma nedeniyle söz isteyen Tarhan, "çok aşırı heyecandan Sayın Aydın dinlediğini anlayamamış. Zamanında itiraz eden yargıçlara vatan haini ve terörist denilmişti ve şu anda da sizin terörist ve vatan haini dediğiniz bir yargıç
kürsüde size hitap ediyor demek istemiştim ama siz tamamen farklı anlamışsınız" diye tepkisini dile getirdi.
CHP Grup Başkanvekili Akif Hamzaçebi de, "Vatanseverliği ölçebilecek bir terazi ne Sayın Aydın'ın elinde ne AKP'nin grubunun elinde yoktur. Böyle bir terazi sizlerin elinizde, Sayın Aydın sizin elinizde olamaz. Millet ölçecektir" diye konuştu.
Cumhuriyet
