Z
T.C. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi
KAMU PERSONEL SEÇME SINAVI
ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ TESTİ
TARİH ÖĞRETMENLİĞİ
2017-ÖABT/TAR TARİH
Bu testte 50 soru vardır.
Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar, Türk Edebiyatı Tarihi ve Bizans Müesseselerinin Osmanlı
Müesseselerine Tesiri adlı eserlerin yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
Ahmet Refik Zeki Velidi Togan Mehmet Fuad Köprülü İsmail Hami Danişmend Ömer Lütfi Barkan
Tarih metodolojisi üzerine yazı yazan bir araştırmacı "Tarihçi, incelediği çağdaki insanın kimliğine bürünmelidir." şeklinde bir ifadede bulunmuştur. Bu ifadeyle aşağıdakilerden hangisi vurgulanmak istenmiştir?
Tarihsel gelişmeler arasında neden-sonuç ilişkisi olduğu
Tarihî olayları kavrarken dönemin şartlarının gözetilmesi gerektiği
Tarihî gelişmelere objektif yaklaşılması gerekliliği Tarihte yer ve zamanın en önemli unsur olduğu Tarihte birincil kaynakların önemli olduğu
Tarih öncesi dönemler üzerine araştırma yapan bir kişi aşağıdaki bilgi alanlarının hangisinden yararlanamaz?
Antropoloji Arkeoloji Coğrafya Kimya Paleografya 1. A) B) C) D) E) 2. A) B) C) D) E) 3. A) B) C) D) E)
Tarihin asıl ödevini, “sadece olayların nasıl olduklarını göstermek” biçiminde tanımlayan ve bu metodolojik çerçevede modern tarih yazımının temelini oluşturan tarihçi aşağıdakilerden hangisidir?
Ranke Herder Fichte Schiller Michelet
Aşağıdakilerden hangisi Anadolu'da kurulan Hellenistik krallıklardan biri değildir?
Pergamon Krallığı Bithynia Krallığı Kappadokia Krallığı Kommagene Krallığı Ptolemaios Krallığı
Tufan olayı anlatılmıştır.
Ölümsüzlüğü arama motifi işlenmiştir. Olayın kahramanı Uruk şehrinin kralıdır. Bu bilgiler aşağıdaki destanlardan hangisinin konusudur? Gılgamış Yaratılış Göç İlyada ve Odyssea Nibelungen 4. A) B) C) D) E) 5. A) B) C) D) E) 6. A) B) C) D) E)
ÖSYM
Göktürk Devleti'nin önemli devlet adamlarından olan Vezir Tonyukuk;
I. Bumin Kağan, II. İlteriş Kağan, III. Kapgan Kağan
dönemlerinin hangilerinde görev yapmıştır? Yalnız I Yalnız II Yalnız III
I ve II II ve III
Arap kaynaklarında Uygurlar, aşağıdaki isimlerden hangisiyle anılmıştır?
Dokuz-Tatar Onogur Dokuz-oğuz Kutrigur
Türgiş
Göktürkler, Uygurlar ve Türgişlerde yazışmalardan sorumlu olup kağanlara dış politikada yardımcı olan görevli aşağıdakilerden hangisidir?
Aygucı Tarkan Bitigci Şan-yü Yargan 7. A) B) C) D) E) 8. A) B) C) D) E) 9. A) B) C) D) E)
Kıpçakların XI. yüzyıldan itibaren Orta Asya'da, Karadeniz'in kuzeyinde, Güney Kafkasya'da, Anadolu ve Balkanlar'da siyasi ve askerî faaliyetlerde bulundukları tarihî kaynaklarda yer almaktadır.
Sözü edilen tarihî dönem ve coğrafi bölgeler dikkate alındığında Kıpçakların aşağıdakilerden hangisiyle ilişki kurduğu söylenemez?
Rus Knezlikleri Macar Krallığı Bulgar Çarlığı Sırp Prensliği Bizans İmparatorluğu
İslamiyet öncesi Türk toplumunda “İl (devlet) gider, töre kalır.” sözünden hareketle töreyle ilgili olarak aşağıdakilerin hangisine ulaşılabilir?
Millet hayatında merkezî rol oynadığına Konargöçer hayat tarzını gerektirdiğine
Uygulanmasının devletin varlığına bağlı olduğuna Yönetim dışındaki meseleleri düzenlediğine Boylar arasında farklılık gösterdiğine
Muaviye, aşağıdakilerden hangisini ileri sürerek Hz. Ali'ye halifelik konusunda karşı çıkmıştır?
Emevîleri katlettiğini
Hz. Osman'ın katillerini cezalandırmadığını Halifeliğin kendi hakkı olduğunu
Hz. Muhammet'in vasiyetine uymadığını Hz. Ayşe ile savaştığını
10. A) B) C) D) E) 11. A) B) C) D) E) 12. A) B) C) D) E)
ÖSYM
2017-ÖABT/TAR
Türklerin İslami dönemdeki ilk edebî ürünlerinden olan ve siyasetname özelliği taşıyan Kutadgu Bilig’de aşağıdaki konulardan hangisi yer almaz?
Türk devlet geleneği Türk dilinin tarihi Türklerin sosyal hayatı Türk töresi
Kut anlayışı
Oğuzların Kayı boyuna mensupturlar. Kurucusu Hüsâmeddin Bey, Melikü'l-ümerâ
unvanına sahip olup Anadolu Selçuklu Devleti'nin ileri gelenlerindendir.
Kastamonu, Sinop ve Samsun bölgesinde faaliyet göstermişlerdir.
Hakkında bu bilgiler verilen Türk beyliği aşağıdakilerden hangisidir?
Çobanoğulları Menteşeoğulları Sahipataoğulları Dulkadiroğulları
Karesioğulları
Büyük Selçuklu Sultanı Sencer, aşağıdaki Türk topluluklarından hangisinin isyanı sonucunda onlara esir düşerek bir süre alıkonulmuştur?
Kıpçaklar Karluklar Basmıllar Oğuzlar Uygurlar 13. A) B) C) D) E) 14. A) B) C) D) E) 15. A) B) C) D) E)
Malazgirt Savaşı’ndan sonra Erzincan merkez olmak üzere Kemah, Divriği ve Şarkî-Karahisar civarında hüküm süren, daha sonra Erzincan ve Divriği olmak üzere iki kola ayrılan Türk beyliği aşağıdakilerin hangisidir?
Artuklular Mengücükler Dânişmendliler Saltuklular
Hamidoğulları
Osmanlı Devleti’nin kuruluşunda gazâ anlayışının ana etken olduğunu savunan tarihçi aşağıdakilerden hangisidir? H. A. Gibbons R. P. Lindner P. Wittek G. Arnakis C. Imber
Aşağıdakilerden hangisi, Klasik Dönem'de Osmanlı Devleti'nin Anadolu Beylerbeyliğinin sancaklarından biri değildir?
Çorum Çankırı Ankara Kütahya Teke 16. A) B) C) D) E) 17. A) B) C) D) E) 18. A) B) C) D) E)
ÖSYM
Hz. Muhammet Dönemi'nde, Medineli Müslümanlar tarafından Bedir Savaşı’nda elde edilen ganimetlerin beşte birinin devlet için ayrılması uygun bulunmuştu. Bu uygulama daha sonra tüm İslam devletlerinde yaygınlaşmış ve genel bir kural hâline gelmiştir. Aynı uygulamayı sürdüren Osmanlı Devleti de savaş esirlerinin beşte birini devlet payı olarak alıkoymuş ve bunları devlet hizmetinde kullanmıştır.
Bu uygulamaya Osmanlı Devleti'nde verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?
Pençik Gulam Müsadere Devşirme İltizam
Âşıkpaşazâde'ye göre aşağıdakilerden hangisi, XIII. yüzyıl sonları ve XIV. yüzyıl başlarında Anadolu’nun toplumsal yapısında yer alan önemli gruplardan biri değildir?
Ahiyân-ı Rûm Baciyân-ı Rûm Fatihan-ı Rûm Gaziyan-ı Rûm Abdalân-ı Rûm
Aşağıdakilerden hangisi, 1774 Küçük Kaynarca Antlaşması'nın getirdiği ağır mali yük sebebiyle hazineye kaynak yaratmak için başvurulan bir uygulamadır? Emanet usulü İltizam usulü Malikâne usulü Eshâm usulü Serbestiyyet usulü 19. A) B) C) D) E) 20. A) B) C) D) E) 21. A) B) C) D) E)
Napolyon, Fransız ordusu ile Mısır’a girdiği günlerde; Mısır’da Osmanlı padişahının bir dostu olarak bulunduğunu, İslam dinine hürmet ettiğini, Fransa’nın bölgedeki ticari faaliyetlerini tehdit eden Osmanlı padişahı için de tehlike arz eden ve yerel huzuru bozan bazı unsurlara karşı harekete geçtiğini duyurmuştur. Napolyon’un bu beyanının gerekçesi olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir?
Mısır’ı hür ve bağımsız bir devlet hâline getirme isteğini halka anlatmak
Avrupalı devletlere karşı Osmanlı Devleti’nin toprak bütünlüğünü korumak
Yerli halkın Hristiyan bir devletin işgaline tepki göstermesini önlemek
İngiltere’nin Doğu Akdeniz politikasını desteklemek Osmanlı Devleti’ndeki azınlıkların haklarının koruyucusu olduğunu göstermek
1878 yılında imzalanan Ayastefanos
Antlaşması'ndan hemen sonra, başta İngiltere olmak üzere bazı büyük devletlerin Berlin’de bir konferans düzenlemelerinin nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
Ermenilerin bulunduğu yerlerde ıslahat yapmak Ortadoğu’da yeni devletler kurmak
Osmanlı Devleti ile Almanya’nın yakınlaşmasını engellemek
Rusya’nın Balkanlarda güç kazanmasını önlemek Fransa’nın Osmanlı Devleti üzerindeki etkisini azaltmak 22. A) B) C) D) E) 23. A) B) C) D) E)
ÖSYM
2017-ÖABT/TAR
Bosna-Hersek, aşağıdaki dönemlerin hangisinde Avusturya-Macaristan İmparatorluğu tarafından ilhak edilmiştir?
II. Meşrutiyet I. Meşrutiyet Tanzimat Millî Mücadele
Nizam-ı Cedit
Gerek Yunanistan gerekse Bulgaristan, Balkan
Savaşlarında göçe mecbur kalan Türklerin topraklarına, Osmanlı ülkesinden gelen Rum ve Bulgarları
yerleştirmişlerdir. Ayrıca bu devletler, işgal ettikleri yerlerdeki Hristiyanların başka bölgelere göç etmesini de yasaklamışlardır.
Buna göre söz konusu devletlerin yerleştirme politikasındaki amaçları arasında aşağıdakilerden hangisinin olduğu söylenemez?
Hristiyanların başka yerlere göçmek suretiyle mağdur olmalarına engel olmak
İşgal ettikleri yerlerde Türkleri azınlıkta bırakmak Bulgar ve Yunan kiliselerini tek çatı altında birleştirmek
Ele geçirdikleri topraklardaki siyasi varlıklarını kalıcı kılmak
Göç dalgasının ekonomiyi olumsuz etkilemesini önlemek 24. A) B) C) D) E) 25. A) B) C) D) E)
Mondros Mütarekesi’nin imzalanmasından hemen sonra bir toplantı yapan İttihat ve Terakki Fırkasının ileri gelenleri, mevcut fırkayı feshederek yeni bir fırka kurma kararı almışlardır.
Alınan bu karara göre kurulan fırka, aşağıdakilerden hangisidir?
Hürriyet ve İtilaf Fırkası Teceddüt Fırkası
Hürriyetperver Avam Fırkası Osmanlı Sulh ve Selamet Fırkası Ahrar Fırkası
Millî Mücadele Dönemi'nde, aşağıdaki kongrelerden hangisi TBMM'nin açılmasından sonra toplanmıştır?
Erzurum Sivas Alaşehir Lüleburgaz
Afyonkarahisar
Millî Mücadele yıllarında imzalanan aşağıdaki antlaşmalardan hangisi Batı cephesinde Yunan ordusuna karşı elde edilen askerî zaferin siyasi kazanımı olarak değerlendirilemez?
Moskova Antlaşması Gümrü Antlaşması Kars Antlaşması Ankara Antlaşması
Mudanya Ateşkes Anlaşması 26. A) B) C) D) E) 27. A) B) C) D) E) 28. A) B) C) D) E)
ÖSYM
Türkiye İş Bankasının kurulması için Atatürk tarafından görevlendirilen ve ayrıca bankanın genel müdürlüğü görevini de üstlenen devlet adamı aşağıdakilerden hangisidir?
İsmet İnönü Celal Bayar Rauf Orbay Kâzım Karabekir Mahmut Esat Bozkurt
"Çok büyük bir insan. Hayatımda böylesine geniş görüşlü böylesine hûkümet yönetimi bilen bir ordu komutanı görmedim." sözleriyle övdüğü Atatürk'ü daha sonra Nobel Barış Ödülü'ne aday gösteren devlet adamı aşağıdakilerden hangisidir?
Franklin Roosvelt Winston Churchill Lloyd George Woodrow Wilson Venizelos 29. A) B) C) D) E) 30. A) B) C) D) E)
Alman Başbakanı Bismarck 1866’da, "İtalya ve Fransa Akdeniz’deki menfaatleri için birbirleri ile ortaklığa giremezler, Akdeniz akraba arasında taksimi mümkün olmayan bir mirastır. Akdeniz saltanatı İtalya’ya aittir.” diyerek İtalya ile Fransa’yı Akdeniz’de karşı karşıya getirmek istiyordu. Bu yolla hem Fransa’yı Avrupa dışında meşgul etmeyi hem de İtalya’ya hoş görünerek kendi yanına çekmeyi amaçlıyordu. Bununla birlikte Fransa’yı da 1882’de Tunus’u işgal etmesi konusunda cesaretlendiriyordu.
Buna göre Almanya’nın Fransa’yı, Tunus’u işgal etmesi için cesaretlendirmesinin nedeni
aşağıdakilerden hangisidir?
Almanya ve İtalya’nın o dönemde aralarının bozulması İtalya’nın Almanya’nın müttefiki olan
Avusturya-Macaristan topraklarında gözü olması Almanya ile Fransa arasında ittifak ortamının doğması Tunus’un coğrafi olarak Fransa’ya, İtalya’dan daha yakın konumda bulunması
Fransa’ya Alsace-Lorainne'in acısını unutturarak intikam almasını önlemek istemesi
Fransa'da Calvin'in görüşlerini benimseyen Huguenotlara dinî inanışlarında serbestiyet tanınması, aşağıdakilerin hangisiyle gerçekleşmiştir? Augsburg Barışı Nantes Fermanı Westphalia Antlaşması Versay Antlaşması Trente Konsülü 31. A) B) C) D) E) 32. A) B) C) D) E)
ÖSYM
2017-ÖABT/TAR
Viyana Kongresi'nden sonra imzalanan "Kutsal İttifak" anlaşmasında yer alan devletler
aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir? Rusya - Prusya - Fransa
İngiltere - Fransa - Avusturya Rusya - Prusya - Avusturya İngiltere - Avusturya - Rusya İngiltere - Rusya - Prusya
1839-1842 yılları arasında İngiltere ile Çin arasında gerçekleşen ve "Afyon Savaşı" olarak da bilinen savaş sonunda yapılan aşağıdaki antlaşmaların hangisiyle Çin, Batılı ülkelere limanlarını açmıştır?
Tiens-Tsin Pekin Tilsit Nanking
Shimonoseki
Aşağıdakilerden hangisi XIX. yüzyılın ikinci yarısında faaliyete geçen Kızılhaç’ın kuruluş amaçlarından biri değildir?
Savaşta yaralanan askerleri tedavi etmek Ordulardaki hasta askerleri iyileştirmek Savaşta ordunun silah ve cephane ihtiyacını karşılamak
Savaş esirlerine kötü muamele yapılmasını önlemek Savaş zamanlarında sivil halkın korunmasını sağlamak 33. A) B) C) D) E) 34. A) B) C) D) E) 35. A) B) C) D) E)
1878 yılında Osmanlı Devleti'nin İngiltere'den ithalatı %60'ların üzerindeyken 1910'da %40'ların altına düşmüştür. Aynı dönemde Almanya'dan yapılan ithalatın oranı ise %5'lerden %20'lere çıkmıştır.
Bu durum üzerinde aşağıdakilerden hangisinin etkili olduğu söylenemez?
93 Harbi sırasında İngiltere'nin siyasi tutumunun II. Meşrutiyet ile birlikte Osmanlı yönetiminde değişim yaşanmasının
Almanya'nın, Osmanlı topraklarındaki yatırımlarının artmasının
İngiltere'nin, ticari olarak daha çok Orta Doğu ülkelerine yönelmesinin
İngiltere'nin politikasına duyulan tepkinin ekonomiye yansımasının
Aşağıdakilerden hangisi, İkinci Dünya Savaşı sırasında Türkiye'nin almış olduğu ekonomik tedbirlerden biri değildir?
Fiyat artışlarını durdurmak Karaborsa ile mücadele etmek Mal darlığını hafifletmek Yeni vergileri yürürlüğe koymak Toprak reformunu gerçekleştirmek
Rusya'da Ekim İhtilali sonrasında, Duma adı verilen Rus parlemontosunda ılımlı tarafı temsil eden grup aşağıdakilerden hangisidir?
Bolşevik Sosyalist Leninist Menşevik Kominform 36. A) B) C) D) E) 37. A) B) C) D) E) 38. A) B) C) D) E)
ÖSYM
Türkiye’de, 1962 yılında hazırlanan Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı'nda yurt dışına işçi gönderilmesinin öngörülmesinde aşağıdaki düşüncelerden
hangisinin etkili olduğu söylenemez?
Yurt içi istihdam üzerindeki baskıları hafifletmek Sanayileşmenin gerektirdiği teknik becerileri edinmiş Türk işçilerin yetişmesine imkân sağlamak
İşçilerin yurt dışından yapacakları para aktarımlarıyla ülkedeki döviz sıkıntısına kaynak bulmak
Almanya'da ve Avrupa'nın başka yerlerinde yaşanan iktisadi patlama ve düşük vasıflı iş gücü açığından yararlanmak
Sermayesi yetersiz yabancı yatırımcıya Türkiye’de iş kurma fırsatı tanımak
1978 yılında ABD'nin girişimleri ile yapılan Camp David Antlaşması, XX. yüzyılın ikinci yarısında dünyayı meşgul eden hangi sorunun çözümlenmesi amacıyla imzalanmıştır?
İrlanda Filistin Bosna Vietnam Kore
Sultan Abdülaziz’in 1867 yılında Avrupa seyahati sırasında kullandığı vagonu öğrencilerine göstermek isteyen bir öğretmen, aşağıdakilerden hangisine gerçek veya sanal gezi düzenleyebilir?
Harbiye Askerî Müzesi Dolmabahçe Sarayı Rahmi Koç Müzesi Erimtan Müzesi
İslam Bilim ve Teknoloji Müzesi 39. A) B) C) D) E) 40. A) B) C) D) E) 41. A) B) C) D) E)
Dersinde, elektronik ve web tabanlı haritalar kullanarak kuruluş döneminde Osmanlı Devleti’nin yayıldığı coğrafyayı kavratmaya çalışan bir tarih öğretmeni, öğrencilerin hangi mekân türüne ilişkin algısını geliştirmeyi amaçlamıştır?
Fiziki mekân Görece mekân Yer olarak mekân Tarihî mekân
İmge mekân
Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi Dersi Öğretim
Programında, Yumuşama Dönemi ve Sonrası ünitesinin “Türk dış politikasındaki gelişmeleri açıklar.” adlı kazanımı kapsamında Kıbrıs Meselesi’ne değinilmesi istenmektedir. Adem Öğretmen, öğrencilerinin bu konuda dokümanlara dayalı araştırmalar sonucu elde edilemeyen bilgilere ulaşmalarını ve iyi bilinen olaylara yeni yorumlar getirmelerini amaçlamaktadır.
Buna göre, Adem Öğretmen’in seçmesi gereken en uygun faaliyet aşağıdakilerden hangisidir?
Arşivlerden belge toplama çalışmaları Yerel tarih çalışmaları
Müze gezileri Tarihî alan gezileri Sözlü tarih çalışmaları 42. A) B) C) D) E) 43. A) B) C) D) E)
ÖSYM
2017-ÖABT/TAR
I. Tarihin kaçınılmaz olarak ilerlemeye dönük olduğuna yönelik iddialara karşı tepki göstermek II. Tek yönlü bakış açılarını temel alan tarihi
reddetmek
III. Dili bir şeyleri açıklama yolu olarak kabul etmek yerine eleştirel olarak analiz etmek
Yukarıdakilerden hangileri tarih eğitimine
postmodern bakışın yansıması olarak gösterilebilir? Yalnız I Yalnız II Yalnız III
I ve II I, II ve III
Aşağıdakilerden hangisi çok kültürlü bir tarih öğretim anlayışıyla örtüşmez?
Kültürel farklılığa sahip öğrencilerin, kendilerini toplumun bir parçası olarak hissetmelerini sağlamak Çoğunluk kültürden öğrencilerin, çok kültürlü bir toplumun koşullarına hazırlanmalarına yardımcı olmak Demokratik sınıf ortamlarında demokrasiyi
deneyimleme fırsatı sunarak öğrencilerin, demokratik bir toplumun etkin yurttaşları hâline gelmelerine imkân tanımak
Farklı kültürlerin, yaşam biçimlerinin ve bakış açılarının eşit ölçüde saygıyı hak ettiğine vurgu yapmak
Toplumsal birliğin korunması amacıyla farklılıkların giderilmesini sağlamak 44. A) B) C) D) E) 45. A) B) C) D) E)
Tarihçilikte yeni bir anlayış getiren Annales Okulu ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Temeli Fransa'da atılmıştır. 1929 yılında başlamıştır. Sosyal tarihçiliği savunmuştur.
J. Michelet ve M.de Certeau kurmuştur. Sayı ve istatistikleri öne çıkarmıştır.
Zeynep Öğretmen, 11. sınıf Tarih Dersi'nin ilk üç ünitesiyle ilgili uyguladığı kısa cevaplı sınavda, öğretim programının ünitelere verdiği ağırlığı göz önünde bulundurarak ilk ünite için sekiz, ikinci ve üçüncü ünite için beşer soru hazırlamıştır.
Buna göre Zeynep Öğretmen, ölçme aracını hazırlarken aşağıdakilerden hangisini dikkate almıştır? Kapsam geçerliği İç tutarlılık Kararlılık Yordama geçerliği Yapı geçerliği
Bir tarih ders kitabı sayfasında konuyla ilgili fotoğraflar neden-sonuç ilişkisi göz önünde bulundurularak düzenlenmiş ve fotoğraflar arasına ilişkinin varlığı ve yönünü belirtecek oklar konulmuştur.
Buna göre aşağıdaki görsel tasarım ilkelerinden hangisine vurgu yapılmıştır?
Denge Hizalama Vurgu Bütünlük Devamlılık 46. A) B) C) D) E) 47. A) B) C) D) E) 48. A) B) C) D) E)
ÖSYM
Emin Öğretmen, Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersini işlerken öğrencilerine bir kavram testi uygulamış ve testin sonucunda öğrencilerinin inkılap, ihtilal, isyan, darbe, ıslahat, reform, tekamül ve tanzimat kavramlarını tam olarak bilmediklerini tespit etmiştir. Emin Öğretmen bu sorunun üstesinden gelmek için kavramlar, ilişkiler, aşamalı düzen ve çapraz bağlantıları göstermeyi hedeflemektedir.
Buna göre Emin Öğretmen’in amacına hizmet eden kavram öğretim materyali aşağıdakilerden
hangisidir? Kavram Ağı Kavram Haritası
Anlam Çözümleme Tablosu Kavram Bulmacası
Kavram Karikatürü
"Türk Üçgeni" kavramına yönelik etkinlik örneği hazırlayan tarih öğretmeninin bu konuyu, tarih dersi öğretim programlarına göre hangi ünitede işlemesi gerekmektedir?
İlk Türk devletlerinde sanat Türk-İslam devletlerinde eğitim Selçuklularda devlet teşkilatı İlk Türk devletlerinde ordu Osmanlı toplum yapısı 49. A) B) C) D) E) 50. A) B) C) D) E)