ARADA BİR________
ATİLLA COŞKUN
C - . m i
Nâzım Hikmeti
Düşünürken...
5Nâzım Hikmet, son yıllarını yaşadığı Moskova’da öldü
3 Haziran 1963’te.
Bugün, ölümünün 31. yılı. Nâzım’ı düşünüyorum: Öldüğünde, Türkiye Cumhuriyeti’nin yurttaşı değildi;
“ vatan hainliği"suçlamasıyla yurttaşlıktan çıkarılmıştı; ilk aklıma gelen bu oluyor.
Ve ardından:
“ Akdeniz'e bir kısrak başı gibi uzanan/bu memleket bizim"dizelerini anımsıyorum; yaşamı boyunca uğruna mücadele verdiği “ dolaşacaktır... Bu güzelim memle
kette hürriyet" \dea\in\, “memleket"sevgisiyle nasıl bir leştirdiğini düşünüyorum.
"Anadolu’da bir köy mezarlığına"gömülmesine dair
“ Vasiyet"şiirini anımsıyorum, bir türlü yerine getirile meyen kalıtyazısını (vasiyetini).
★
Nâzım Hikmet’i düşünüyorum, yurttaşlıktan çıkarıldı ğının 44. yılında. Nâzım’ı yurttaşlıktan çıkaran Bakanlar Kurulu’nun üyelerinin adlarını anımsamaya çalışıyo rum; yalnızca Başbakan Adnan Menderes’in adı kalmış belleğimde, öbürlerini anımsamak ne mümkün!
Nâzım ın dizeleri dökülüveriyor birden:
Türküler söylendikçe Türk diliyle
Seni seviyorum gülüm, dendikçe Türk diliyle . A .
Türk diliyle gülünüp
Türk diliyle ağıtlar yakıldıkça, Adnan Bey, ben anılacağım,
anılacak Türk diliyle size sövüşüm.
Üyelerinin adları bile anımsanmayan Adnan Mende res hükümeti, Nâzım Hikmet’i Türkiye Cumhuriyeti yurt taşlığından çıkarmıştı; ama, bugün dünyanın sayılı kül tür ansiklopedilerinde, Nâzım, Türk ozanı olarak anıl maktadır.
Türkçemizin büyük ustası, kültürümüzün zengin kay nağı Nâzım’ı yurttaşlıktan çıkarma kararı nasıl bir sonuç doğurdu?
★
Nâzım Hikmet Kültür ve Sanat Vakfı, 1993 yılının şubat ayında, “Nâzım a yurttaşlık hakkı"kampanyası başlat mıştı; aralarında sanatçıların, kültür ve bilim dünyasının önemli adlarının, milletvekillerinin, hatta kimi bakanla rın da yer aldığı on binlerce kişi, Türkiye Cumhuriyeti hükümetine başvuruda bulundu. Bu başvuruların tek bir amacı vardı: “ Ulusal değerimiz Nâzım Hikmet'in yurt
taşlıktan çıkarılma kararının kaldırılması; bu ayıba artık bir son verilmesi."
DYP-SHP koalisyon hükümeti, yüz bine yakın yurttaşı mızın başurusuna herhangi bir yanıt vermedi; kamuoyu na olumlu ya da olumsuz bir açıklama yapmadı.
Demokratikleşme programını ‘yaşam’a geçirmekte zorlanan hükümet, Nâzım Hikmet’in yurttaşlık sorunu nu, bu ulusal sorunu çözebilecek mi acaba?
Ama asıl soru şu: “Nâzım Hikmet'in yurttaşlık hakkı
konusundaki ayıbı düzeltme onuru, acaba hangi hükü mete nasip olacaktır?"
mşıseı «rşıvıerae İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi
