«M illiyet
Yaşam
S
i l i n \14 Ağustos 2004 - Sayfa 6 Kelimesi: 590.000 TL - Alt Üst Çizgi: 2.950.000 Başlık ■ Alt Üst Çizgi: 5.900.000 TL (Fiyatlara KDV Dahildir)
Ç
e n g e l k ö y; Ç
in a r a l t i s o h b e t l e r îy l e,
ç a y b a h ç e l e rİ
y l e,
BALIKÇILARIYLA, RESTORANLARIYLA, HÂLÂ YAŞAYAN
MAHALLE KÜLTÜRÜYLE VE EŞSİZ BOĞAZ
MANZARASIYLA İSTANBUL'UN
NOSTALjİK BİR SEMTİ
4
Ç
e n g e l k ö y
’
ü n
kalbî
ÇlNARALTl’NDA ATIYOR
Serkan GündüzÇ
engelköy, İstanbulluların eğlenmek ya da dinlenmek için * rağbet gösterdiği semtlerin başında geliyor. Çay bahçeleri, restoranları, balıkçıları, dükkânları, nostaljik mekânları, hâlâ yaşayan mahalle kültürü, Çmaraltı ve tarihi eserleriyle Üsküdar ilçesine bağlı bulunan Çengelköy İstanbul'un canlı renklerinden birisi olmaya devam ediyor. Boğaziçi Köprüsü bağlantı yoluna yakınlığı nedeniyle, sahil yolundaki olası trafiğe rağmen Çengelköy'e ulaşmamn pek de fazla •zaman almaması diğer bütüngüzelliklerinin yanında semte gösterilen ilginin bir başka nedenini oluşturuyor.
780 YILLIK ÇINAR
Çınaralü, Çengelköy'ün karakteristik
yerlerinden birisi. Hemen Boğaz'ın kıyısında yapılan malum Çmaraltı sohbetleri müdavimler için vazgeçilmez bir keyif. Çay bahçesinin hemen girişinde bulunan azametli çınarın üzerinde bulunan levhada, çınarın yaklaşık 780 yaşında olduğu ve OsmanlI’dan önceki dönemlere
uzandığı yazıyor. Yaşlı çınarın yere paralel uzanan dalı ancak desteklerle ayakta kalabiliyor. Bu çınara, kuruyan dalının düşüp bir kişinin ölümüne sebebiyet vermesi nedeniyle 'katil çınar'
da deniliyor. Çınarın hemen ilerisindeki çay bahçesinde, ılgın ılgın, burcu burcu esen Boğaz rüzgârları insamn tenini okşarken, dostlarla yapılan sohbetlerin tadına doyum olmuyor.
Sarayburnu'undan başlayan İstanbul'un silueti Boğaza doğru uzuyor, karşıdan batan güneş gözünüzü alıyor.
SEMTİN TARİHİ
İstanbul'un fethinden önce 'Protos Diskos' diye anılan semtin adının, Bizans döneminden kalan çengellerden ya da muhitte gemi çengeli yapılmasından geldiği söyleniyor. Osmarılı döneminde padişahlar, civardaki ormanlarda avlanırlarmış. 20. yüzyıla kadar semtin nüfusunun çoğunluğunu Rumlar ve Yahudiler
oluşturuyormuş. Evliya Çelebi Çengelköy'den şu şekilde bahsediyor:
"İstanbul'un fethinde buralarda Kral Yanko İbni Madyan zamanından kalma birtakım çengeller
bulunduğundan adına Çengelköy denmiştir. Üsküdar kadılığı hükmünde subaşılıktir. Köy lebideryada olup arka tarafı bağlı - bahçeli, iki taraflı ağaçlı yollardır ki tavsifinde dil acizdir... Kagir binalı üç bin altmış kadar binaları vardır, sahilinde bir de küçük camisi vardır, çarşısından geçilerek istavroz Bahçesi'ne gidilir."
İstanbul Ansiklopedisi adlı eserinde Reşad Ekrem Koçu da semt hakkında şunları yazıyor:
"İstanbul veya Karadeniz Boğazının Anadolu yakası köylerinden, Beylerbeyi ile Vaniköyü'nün arasında, liman bitiminden Boğaz'a doğru bakıldığı zaman tam karşıya gelir... Galata Köprüsünden 4.2 mil (7.8 kilometre) uzaklıkta olup liman vapurları bu mesafeyi, Köprü’den kalkıp Üsküdar, Kuzguncuk ve Beylerbeyi iskelelerine uğrayarak 42 dakikada, doğru seferle gelirlerse 35 dakikada alırlar.
Üsküdar - Beykoz arasında işleyen otobüsler bu köyden geçer ve Üsküdar'dan Çengelköyü’ne 15 dakikada varırlar. Çok zengin bir tarihçesi olan devir devir üç ismi ile 'Kuleli Süvari Kışlası', 'Kuleli Askeri İdadisi', 'Kuleli Askeri Lisesi' bu köydedir."
Kuleli Askeri Lisesi'nin yanı sıra Sadullah Paşa Yalısı, Abdullah Paşa Yalısı, Aya Yorgi Kilisesi, Köçeoğlu Köşkü ve Hacı Ömer Camisi semtin diğer tarihi eserleri arasında bulunuyor.
Adımıza uygun yemyeşil bir alanda, asırlık çınar ağaçlan, çiçekler arasında nefis boğaz manzarası eşliğinde kebap çeşitlerimiz ve zengin mutfağımızla, isterseniz 500 kişilik bahçemizde mangal keyfi yaparak,
isterseniz 200 kişilik salonumuzda yeni kadromuz ve kaliteli hizmet anlayışımızla
sîzleri ağırlamaktan gurur duyacağız
Meserret sk. No: 30 Çengelköy-İSTANBUL 2 61 92 - 422 11 21 Tel: (0216) 422 (
Fax: (0216) 422 61 93 e-mail: yesilrestaurant@tr.net
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi
