t'i-mcnn.
Aman Adanalı
Yasan : Taha Toros
Çukur ovanın en maruf türküsü w Aman A ela n a l ı i d ır . Bu öyle bir ş a r k ı k i , e s k i d e v i r l e r d e , çobanından n a z ır ın a kadar ; h e r k e s i n d i l i n d e destan olmuştur :
Çaplıea t e p e l e r i n d e n Ş i ş l i konaklarına kadar her k es in ş a r k ı s ı bu , B a l ı k p a z a n mey hanelerinin en s i h i r l i tür küsü ,bu
i d i . x x
x
Bu ö y l e bir türkü k i , d in l e y e n e başka bir i n ş i r a h , söyle yene başxa b i r şevk v e r i r . Gurbette, bu ş a r k ı Şukurovayı, her Çukurovalı da bu ş a r k ı y ı h a t ı r l a t ı r . Bu ş a r k ı y ı yurdda bilmeyen , duymıygn y o k t u r . Bu türkü Çukurova'nın m i l l î ş a r k ı s ı g i b i d i r . Her düğünde s ö y l e n i r , her y o l c u l u k t a t e k r a r l a n ı r , her t o p l a n t ı d a h a t ı r l a n ı r .
Bu türküde n e ş e l e r i a r t ı r a n , yer gunluğu d in d ir e n , yurdumuzu s e v d i r e n b i r s i h i r v a r d ı r . . .
Eski d e v i r l e r i n bu eğlen ce ş a r k ı s ı , c a z l a r ı n da ahengirae uyan b i r hüviyet t a şı m ak ta dı r . Cyle bir şa rk ı ki a la t u rk a n ın koyu devrinde y a r a t ı l m ı ş , a la fr a n g a n ın ahengine
de a y k ı r ı l ı k g ö s t e r m e m i ş t i r . Her i k i zevki b i r l e ş t i r e n başka türkümüze pek az r a s t l a n ı r .
"’emiz cenup kokusunu . ı l ı k memleket h a vas ın ı h nr s a t ı r ı n d a ve s ö y l e n i ş i n i « b i r ekşi r g i b i g ö n ü l l e r i m i z e dolduran bu ş a r k ı n ı n maceralı t a r i h i n i biliyormusunujş ?
x x
X .
Yarım a s ır d a n f a z l a , b i r as ır da n eksik m^zLsi bulunan bu türkü , Çukurovanın g ü z e l b i r d e l i k a n l ı s ı i;-î n . tstanbulun
müstesna d i l b e r l e r i t a r a f ın d a n s "y lenm iştir .
Uzun süren ve İstanbulda y ı l l a r c a a k i s l e r yapan b i r a ş t mace ras ın ın i l h a m i y l e doğan bu türküye v e s i l e olan hemşeh r im iz , Yeğeneğa Zade Sadi(Kerhum Kaymakam Sadi boy) o d e v ir d e Adana’ da y e t i ş e n ve t a h s i l i ç i n İ s t a n b u l 'a g id en güzel b i r de
l i k a n l ı i d i .
İ s t a n b u l ' a ayak b a s t ı ğ ı andan i t i b a r e n kendine has Adana ş i v e s i y l e , a ç ı k k a l p l i l i ğ i ve m e r t l i s i y l e , bu m ez iy et
l e r l e b i i l i k t e göz a l ı c ı g ü z e l l i ğ i y l e , b i r ç o k d i l b e r l e r i n gön lünü yakmış , nihayet devrin meşhur simalarından Feshane H a z ı r ı
Muhittin Paşanın k i ş i y l e k a r ş ı l a ş m ı ş t ı . Güzel , henüz
i c a b ı evde husus î s u r e t t e musiki t a h s i l i görüyordu . Çocuk denek derecede olan bu g ü z e l k ı z , muhitinde o derece maruftu k i , Sadi beye olan a $ k ı , y ı l l a r c a İ s t a n b u l ’ da ça lk a n d ı dur du .
Leyla mecnun a ş k ı kadar a t e ş l i b a ş l ı y a n bu s e v g in i n
i l h a m ı d ı r k i , ’ A da na lı) ş a r k ı s ı o devrin u t l a r ı n d a m ü s i k i l e ş t i Uzun suren bu aşk , evvela ş i i r e sonra musikiye mevzu oldu . Y ı l l a r c a îatanbulun büyük k o n a k la r ı n ı n p e n c e r e l e r in d e n s ı z a n ut s e s l e r i n e , genç k ı z l a r ı n bahar dolu nağmeleri k a r ı ş t ı , ve bunlar y a l n ı z ( Aman A d a n a lı ) ş a r k ı s ı n ı s ö y l e r l e r d i .
Bu d e rin aşk blrgttn , t a n t a n a l ı b i r i z d i v a ç l a n e t i c e l e n d i . Lüğünde zamanın maruf s i m a l a r ı bulundu . Mehter takı mının çaldığı(Aman A d a n a lı ) türküsüne . ogünkü d a v e t l i l e r de h a f i f ve « a r i f m ı r ı l t ı l a r la k a t ı l d ı l a r . . .
Bu e f s a n e v î düğünle, y ı l l a r süren temiz bir aşk g a f e r ç e r i ş m i ş t i ? G ü z e l l i k l e r i d i l l e r e destan a ş ı k l a r kazanmıştı t e Hepsinin fe v k ind e (Adana) , kendi is m i n i zengin f o l k l o r u n a ’ meleden ölmez b i r ş a rk ı kazanmıştı .
x x
X
i i a z i s i 60 sene de o l s a , ömrü 6ü a s ır d a n f a z l a sürecek bir şarkımız var : (Aman A d a n a lı ) .
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi
