ortaokulmatematik.com
KESİRLER
Bir bütünün eş paraçalara bölünmüş hali.
Elimize bir tam ekmek alalım ve bunu parçalara ayıralım.
Örneğin kurban bayramında bir danayı 7 ortak kurban ettiniz ve danayı 7 eş parçaya ayırdınız. Sizin payınıza (hissenize) düşen;
1
7
Eş parçalara ayrılmadığın-dan kesir olarak
belirte-meyiz.
Eş parçalara ayrıdığından kesir olarak belirtebiliriz.
Bir bütün 5 eş parçaya bölünmüş ve 1 parça alınmış. Biz bunu 15 şeklinde gösteririz ve “beşte bir” şeklinde okuruz.
Pay, benim hisseme, payıma düşen
Pay: Kaç eş parçayla ilgilendiğimiz
Kesir çizgisi
7 Payda, 7 pay içerisinden
ortaokulmatematik.com
Türkçe sözlükte payın “hisse, bana düşen”; paydanın ise özel isim olmamakla birlikte “pay içerisinde” anlamı vardır.Kesirler birim kesirlerden oluşur. Bir bütünü parçalara ayırdığı-mızda her biri “birim kesir”dir.
Birim kesir, kesri oluşturan en temel yapıdır. Na-sıl ki bir bina tuğlalardan oluşuyorsa kesirler de birim kesirlerden oluşur.
Bu bütünde birim kesir 14 ’tür. Bütün, 4 tane 14 ’ten oluşmuştur.
Bu bütünde birim kesir 13 ’tür. Bütün, 3 tane 13 ’ten oluşmuştur.
4
6 kesrinin birim kesri 16 ‘dır.
4 tane 16 ‘dan 46 oluşmuştur. 1 4 14 14 14 1 3 13 13 1 6 16 16 16 16 16 1 1 1 1 6 6 6 6+ + + = 64
ortaokulmatematik.com
BİRLEŞİK (BİLEŞİK) KESİRLER
Bileşik Birleşik
(Tam ve kesir kısmının bir araya gelmesi anlamında)
Tam İçeren Kesirler
İçerisinde “bütün” bulunan kesirlere “tam içeren kesir” denir.
26
4
Okurken de “2 tam 6’da 4” şeklinde okuruz. Tam kısım İki tam Hepsi 2 64 Kesir, küsürat Parça, parçacık 4 6
Kesrin yazılışı bileşik kesir olup olmamasını etkilemez. 4
2 6 ’ün içerisinde de tam vardır; 125 ’in içerisinde de tam vardır, 66 da bileşik kesirdir.
N