KERKÜK HALK ŞÂİRİ
MUSTAFA GÖKKAYA
"14 T e m m u z 1959 Y ı l ı n d a Ke r k ü k Tü r k l e r i n e karşı u y g u l a n a n k a t
l i a md a n d u y d u ğ u acı l arı " 1959 T e m m u z B a y r a mı " adlı şi i ri yl e a n
l a t m ı ş t ı r . "
Dr. Cengiz KETENE*
1910 y ılın d a K erkük'ün B ulak m ah allesin d e d o ğ d u . O rta h a lli b ir ailey e m e n s u p o lan M u sta f a 'n ın b a b a s ı A b d ü s sa m e d k a y a c ılık y a p a ra k g eçim in i tem in ed iy o rd u . Ş â ir h en ü z k ü çük yaşta ik en h a y a t m ü c a d e le sin e b a şla d ı ve b ab a sa n atı o la n k a y a c ılık m e sle ğ in i sü rd ü rd ü . G ö k k ay a 22 y aşm a k a d a r o kul hay atın d an m ahrum kaldı. Daha sonra K erk ü k 'tek i b ir gece ok u lu n a k aydını yapıp, üç y ıl ta h sil gördü. Ş â irin bab asın ın yanık ve içli b ir se se sah ip o lm a sı e d e b î y ö n ü n ü n g e lişm esin e y a rd ım e tti. B ilin d iğ i g ib i e sk id e n K e rk ü k ’tek i k ıra a th a n e le rd e T ü rk âşık la rın ın h ay at h ik ây eleri v e şiirle rin i a n la ta n k ita p la r ok u n u rd u . "M u stafa G ö k k a y a b u ra la rd a o k u n a n â ş ık la rın ş iirle rin in e tik isin d e k a ld ığ ın ı v e o n la rı d in le m e k te n büyük zevk aldığını ifâd e etm iştir."1
Ş iirlerin in çoğunda vatan ve m illet sevgisini d ile g etirir. B üyük vatan şâiri N am ık K em al'in e t k is in d e k a ld ığ ın ı sö y le y e n ş â ir, âd e ta K erk ü k ş e h rin i ş iir le ş tir ir. " K e rk ü k Ş a r k ıs ı” a d lı ş iiri ta n ın m ış K e rk ü k 'lü ses sa n a tç ısı "A b d u rra h m an K ızılay" tarafından bestelen ip , oku n d u .2
D aha ö n ce d e b elirttiğ im iz, g ib i, G ö k k ay a v a ta n se v g isin i ve m illetin çektiği a c ıla n açık bir dille şiirle rin d e ifâd e e tm iştir. 14 T em m u z 1959 y ılın d a K erk ü k T ü k le rin e k a rş ı u y g u la n a n k a t liâm d an d u yduğu a c ıla n aşağ ıd ak i "1959 T em m uz B a y ram ı” adlı şiiriy le şöyle anlatır:
N ene bayram olm adı B ahım babam gelm edi N enim çin zubun çeket, B abam n işin alm adı N ene babam gelm edi M enim sabrım kalm adı
G ün battı gece oldu B ilm irem n ece oldu D ünya gözüm öğünde
* S e l ç u k Ü n i v e r s it e s i Ö ğ r e t i m G ö r e v lis i
R enk renk alaca oldu N ene babam gelm edi M enim sa b n m kalm adı
N ene neden ağlısan K ap ılan bağlısan N işin T ürkm en k esiller U şa h la n sahlısan Nene babam gelm edi M enim sa b n m kalm adı
G ene nenem yığladı C iğerim i d ağladı Balam , T ürkm en k esiller Evde m eni sahladı Nene babam gelm edi M enim sab n m kalm adı
N ene y ığ lar kız y ığ lar O ğlan yığlar y ü z y ığ lar B irbirin k u cağ lay ıp , D ize vurar d iz yığlar N ene babam gelm edi M enim sah n m kalm adı
H oyrat dalında b ü yük b ir u sta sayılan şâirin şiirleri "K ardeşlik" d erg isi ile "Y aralı K erkük" adlı k ü çük b ir şiir k ita b ın d a y a y ım la n d ı. B irk aç y ıl ö n ce h ak k ın rah m etin e k a v u şa n G ö k k a y a 'n ın şu h o y r a tı ile s ö z le rim iz e son v e r irk e n , e d e b î h a tıra s ın ı d â im a g ö n ü lle rim iz d e ta ş ıy a c a ğ ım ız ı beyan etm ekten kendim izi alam ıyoruz.
A y çıhtı ayaz oldu G ün çıhtı dayaz oldu G enç ömrüm umud gözler S akkalım b ay az oldu. 1 K a r d e ş l i k s a y ı 1 3 3 ,3 4 , S 5 2 , B a ğ d a t , 1 9 7 2 2 B u ş a r k ı n ı n s ö z le r i P r o f . D r . A h m e t B . E r c i la s u n t a r a T ından k a l e m e a l ı n a n " I r a k T ü r k l e r l ve E d e b i y a t l a r ı " a d l ı m a k a le d e b u l u n d u ğ u n d a n b u r a d a t e k r a r v e r m e y e l ü z u m g ö r m e d i k B k z. S . 4 ( D e r g i n i n n o tu )
