kültür sana
22 Ağustos 2002 Perşembe
" [ T
-Kendi başma bir tarih olarak:
:
i
Reşad Ekrem Koçu
R
K O Ç « » » » * ”1 ,¿ h m * ¿ tst'nden
ciltler- ■■
R eşad Ekrem K o ç u ’n un kitapları, art a r d a D oğan K itap ta ra fın d a n yayım lanıyor.eşad Ekrem Koçu’nun yaz dığı ve tamamlamak için ömrünün vefa etmediği “İs tanbul Ansiklopedisi” Türk çe’nin önemli metinlerinden biridir. Yalnızca tarihi açıdan değil, yazınsal anlamda bir değere sahip olduğu, dönemi ne göre modern sayılabilecek bir atılganlık la “ansiklopedi” kavramını bu denli kişisel kılabildiği için de ayrı bir önem taşır.
Kendi payıma onun yazdıklarından çok yararlandığımı söyleyebilirim. Benim gibi birçok yazarımızın da ondan yararlandığı nı görüyorum.
Ben, Reşad Ekrem Koçu yu tarihi ger çekleri birebir öğrenmek için okumam, ta rihe yaklaşımı da dünya görüşümle örtüş- mez ama ondan çok yararlanırım. Öncelik le metinlerinin taşıdığı Türkçe lezzeti için okurum onu. Osmanlıca sözcükleri şimdi olduğu gibi öyle uluorta kullanan insanla rın değil, belli bir dil duygusu, zevki ve za rafetiyle kullanan insanların döneminin ya zarıdır o. Bazı yazarları yalnızca verdikleri dil zevki için okursunuz. Benim için Halit Ziya Uşaklıgil, Ahmet Hamdi Tanpınar, Abdülhak Şinasi Hisar, Refik Halit Ka ray okumak da öyledir. Yoksa insan defa larca okuduğu hikâyeleri tekrar neden o- kusun ki?
' Reşad Ekrem Koçu’nun bir diğer öne mi, birçok tarihçi yazarın atladığı, önem vermediği, oysa dönem ruhunu ve atmos ferini yansıtmada çok önemli olan nesne lere, eşyalara, ayrıntılara, adetlere dikkat çekmesi, bir çeşit gündelik hayatın tuta naklarını sergilemesidir. Aynı zamanda res
mi tarihin saklamaya, örtbas etmeye çalış tığı eşcinsel tarihin kültür öğelerini, olayla rını, geleneklerini kimi zaman sezdirerek, kimi zaman da açıkça yazarak geleceğe ak tarmaya çalışmış, kendince bir misyonu gerçekleştirmiştir.
Daha gazetelerin kupon karşılığı an siklopedi vermeyi akıl etmediği bir dö nemde, 1987’de E rcan A nkh “S ö z ” gaze tesini çıkartırken, “İstanbul Ansiklopedisi” fasiküllerinin tıpkıbasımlarını ek olarak verme önerisinde bulunmuştum kendisi ne. Olmadı.
Sonra Yapı Kredi Yayınları’nın yeni ya yma başladığı, yazarlardan “S eçm eler” di zisi yaptığı sırada, Reşat Ekrem Koçu’nun yazdıklarından iki ayrı bağlamda oluştu rulmuş iki seçki yapacaktım. Bu proje de yazarın mirasçıları sorunu nedeniyle öyle ce kaldı.
Şimdi Doğan Kitap düzenli olarak ar ka arkaya Reşat Ekrem Koçular yayımlı yor. Çok da iyi ediyor. Böylelikle kaybol maya yüztutmuş bir miras güncellenmiş oluyor.
Yazarın 1969’da Sümerbank tarafından yayımlanmış “Türk Giyim Kuşam ve Süs lenm e Sözlüğü ” adlı nefis kitabı vardır. Ki,
yıllar önce sahaflardan üçer beşer topla mış, eşime dostuma armağan etmiştim. U- marım sıra onun kitaplaşmamış yazılanyla, imzasız yayımladığı yazıların toplanmasına ve İstanbul Ansiklopedisinin tıpkıbasımın yayımlanmasına gelir.
İnanın Reşad Ekrem Koçu okumak, bir sürü uyduruk tarihi roman okumaktan çok daha keyifli, eğlenceli ve zevklidir.
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi
