t t
a p e a l a
CUMHURİYET 18 EYLÜ L 1978
Zekeriya Sertel’in gün
lük bir gazetede yayın
lanan Nâzım Hikmetle
ilgili anı dizisi
üzerine
Türkiye Yazarlar
Sen-
dikası’nda
başkan
ile
yönetim kurulu arasın
da bir anlaşmazlık baş*
gÖstcrmiş, bunun sonu
cunda
yönetim kurulu
Nâzını Hikmet Kurulu
üyesi olan Zekeriya Ser-
tcl'in bu üyeliğine son
vermiş, başkan Aziz Ne
sin de kendisinin ka< 1
madiği yönetim kurulu
nun bu kararına
karşı
yönetim kurulu üyeli
ğinden ve başkanlıktan
istifa etmiştir.
Biz de
aşağıda
Aziz Nesin’in,
yönetim kurulu üyeleri
nin ve
Nâzım Hikmet
Kurulu üyelerinin TYS’
deki olay ve anı dizisi
üzerine
düşüncelerini
yansıtıyoruz.
| NÂZIM H İK M E TTE İLGİLİ Y A Y IM LA N A N ANILAR
D İZ İS İN İN DOĞURDUĞU TARTIŞMALAR SÜRÜYOR
... ..
Ti
11111
111111111
111111111
1111... .
I
Türkiye Yazarlar Sendikası Genel
Başkanlığından istifa eden Aziz Ne
sin: «TYS’nın Zekeriya Sertel'i Nâ
zım Hikmet Kurulıı'ndan çıkarmış
olmasını yazar özgürlüğüne karşı
bir davranış olarak görüyorum..»
Aziz NESİN
© — Bu omların Nâzım Hık rnet'ln kimi yakınlarını üzdüğü belirtiliyor. Ve bu çıkarma ka rarının gerekçelerinden biri o- larak gösteriliyor. Büyük sanat çıların yaşamları kimi yakınla rının ilgi sınırlarını aşan bir yücelik taşır. Onlar artık yalnız ca yakınlarının değil bütün hal kın, kamunun ve dünyanın İnşa nıdırlar. Yaşamlarını İnsanlar yüzyıllar boyunca olumlu ve o- lumsuz yanlarıyla öğrenmek ve böylece onların eserlerini daha iyi değerlendirmek İster
le r Nazım Hikmet, böyle bir ulu kişiliğe yücelmış şairdir. Kimi yakınlarının tekelinde de ğil, bütün dünyanın namuslu İnsanlarının sahip cıkac.ağı şa irdir, Bu nedenle kimi yakınla rının üzüntüsünün Zekeriya Ser tel'I Nâzım Hikmet Kurulu'ndcn çıkarma gerekçesi olmasına ka Ulamıyorum.
@ — Yazar olarak bizim go revlmiz sonuna dek özgürlüğü ve başta da yazar özgürlüğünü savunmak ve bu yolda sava şım vermektir. Durum boylay
ken Türkiye Yazarlar Sendika sı Yönetim Kurulu'nun yazıla rından ötürü Zekeriya Sertel'i Nûzıın Hikmet Kurulu'ııdan çı karmış olmasını yazar özgür lüğüne karşı bir davranış ola rak görüyorum. Benim tanıdı ğım özgürlük, öylesine geniştir kı, yalanları yazmak biis bu nun içerisine girer. Bu durum da yapılacak İş, yalan yazan bir yazarı cezalandırmak de ğil, karşı düşünce olarak doğ ruları yazmakla o yazarı kamu önünde cezalandırmaktır. Yö netim Kurulu Zekeriya Sertel'i.n yolan ya da yanlış yazdığı inancındaysa bunları düzeltme si yazması gerekirdi.
(5) — Nâzım Kurulu’ndan çı kardıkları Zekeriya Set tel, Mâ nın Hikmetin en yakın arka daşıdır. Yaşamı boyunca Nâ- .'iın'ı korumuştur. 86 yaşında dır. Türkiye'deki demokratik sa yaşınım öncülerlndendir. Ken disini Nâzım Hikmet Kurulu'n- dnn cıkormo kararı veren Yö netim Kurulu üyelerinin çoğu, Zekeriya Sertel - Demokrasi sa vaşımındayken sürgünlerde ve cezaevlerindeyken daha doğma mışlardı bile. Su bakımdan ka rarı bir saygısızlık olarak görü yorum.
© — Böyle bir önemli kara
rı Yönetim Kurulu'ndakl arka daşlarım benim bulunacağım bir toplantıya erteleyebilmek hiç değilse telefonla düşünce mi almak gereğini duyabilme-
llydiler. Bu dizi yazı daha süre ceğine göre bugünden yarına ivedilikle karar alınması ge
reken bir durum yoktu. © — Büyük sanatçıların bü tün ayrıntılarıyla yaşamı yazılır kon belgeler önemlidir. Belgele rın en başında da tanıklar ve tanıklıklar gelir. Zekeriya Ser tel Nâzım'ın yaşamının en ya kın tanığıdır. Bu bakımdan Yö netim Kurulu kararı büyük şa irimizin yaşamını aydınlatıcı belgelerin yayınlanmasına kar şı olduğu izlenimini vermiştir.
Bütün bu açıkladığım neden lerio, kurucusu bulunduğum ve uc bucuk yıldan beri Genel Başkan’ı olarak canla başla ca lıştığım Türkiye Yazarlar Sen dikası Yönetim Kurulu'ndakl 8 arkadaşımla, bu karar yüzün den uyuşamadığım ve bağda şamadığım ortaya çıkmıştır. Hem kendi özgürlüğüm hem de bu arkadaşlarımın özgürlüğü için Türkiye Yazarlar Sendika sı Genel Başkanlığımdan ve Yö netim Kurulu üyeliğinden istifa ediyorum.
YÖNETİM KURULU VE
NÂZIM HİKMET KURULU
ÜYELERİ TYS’DEKİ DURUM
VE ANILAR ÜZERİNE
GÖRÜŞLERİNİ YANSITTILAR.
Şükran KURDAKUL (TYS 2. Başkam):
1 — Yönetim Kurulu’muzun Bay Zekeriya Sertel'i TYS Na zım Hikmet Kurulu na ataması nasıl bir haksa, bu anı yazıla rında yalnız büyük şairin yalan layabıloceğı ya da doğrulayabi leceği savlar ve çirkin nitele melerden ötürü bu görevden u- zaklgştırma istemini kullanma sı o denli doğal bir haktır 2 — Büyük şair için «Yalan, Yalan cı» türünden onur kırıcı nite lemeleri bol bol kullanma öz gürlüğünü kendisine tanıyan bu
yazı dizisinin yazarını Nâzım ile ilgili özel bir görev olan kuruldan affetme, onun yazma özgürlüğüyle çelişen bir ka rar değildir. 3 — Yönetim Ku- rulu'muzu oluşturan arkadaşla rımız s'aratma özgürlüğünün üs tunlüğü ilkesine bağlı.ıkları bi linen kişilerdir. Arkadaşları mız bu kararla yaratma öz gürlüğüne ve anı yazarlığına değil, olsa olsa anı simsarlı ğına özgü ahlâka karşı çıkmış Inrdır.
Adııaıı OZYALÇINER, (TYS Genel Sekreteri):
Nazım Hikmet Kurulu üye liği TYS Yönetim Kurulu'nun n- tama karârı 1te oluşur.'Zokeriyo Sertel Nâzım’ın yakın arkada şı olması dolayısiyle bu kurula alınmıştır. Kurul üyeliğinden çıkarılışı yazılarında aynı ar kadaşça tavrı, aynı yakınlığı göstermediği içindir.
Yönetim Kurulumuz 15 eylül cuma günü saat 17.00'de yap tığı olağan toplantısında bu
koran almıştır. Başkan ve 1 yö netim kurulu üyemiz dışında tam sayıyla yaptığımız toplan tıya 2. Başkan Şükran Kurda- kul başkanlık etmiştir. Boyle- ce gündemin birinci maddesi olan Zekeriya Sertel'ln Nazım Hikmet Kurulu'ndan çıkarılması kararı Türkiye Yazarlar Sendika sı Yönetim Kurulu’nda hazır bu lunan sekiz üyenin oybirliğiyle alınmıştır.
Kemal ÖZER (TYS N. Hikmet Kur. Üyesi):
TYS Yönetim Kurulu'nun Ze kerlya Sertel için aldığı kora rı olduğu gibi benimsiyorum. Zekeriya Sertel, yayınlanmakta olan «Nâzım Hikmet'in Son Yılları» adlı yazı dizisinde, o- nun kişiliğini, sanatım ve bun lardan yola çıkarak uğrunda sa vaşım verdiği dünya görüşünü, en hafif deyimiyle, gözden dü şürücü bir tutum içindedir. Bu tutum içindeki bir kimsenin Nâ zım Hikmet Kurulu'nda çalışma sı hem büyük ozanın anısına, hem de kurulu oluşturan tüzü
ğe ters düşerdi Kanımca, Yö netim Kurulu’nun bu tersliği gı deren bir karar alması, kutlan ması gereken bir olaydır. Sen dika Başkanlığımdan ve Yö netim Kurulu'ndan ayrılmış bu lunan Aziz Nesln'in bu kara rı, bir özgürlük sorunu olarak görmesine ise katılmıyorum. Yazma özgürlüğünü kısıtlayı cı değil, tam tersine, dayanak sız-kanıtsız savlar ileri sürme nin kılıfı haline getirilirse öz gürlüğün nerelere varacağına dikkati çeken olumlu bir yan var, söz konusu kararda.
Demirtaş CEYHUN (TYS eski Gen. Sek.):
Yönetim Kurulu'ndon ayrıl mamış olsaydım ben de Zeke- riyo Sertel meselesinde öteki arkadaşlarımla aynı doğrultu da oy kullanırdım. Ayrıca Zeke- riya Sertel anımsadığım koda- rıyle son Genel Kurulu’muzda sendikamızın onur üyeliğine Ge nel Kurul kararıyla alınmıştı. Genel Kurul tutanaklarının göz den geçirilerek bu durumun sap tanması ve Zekeriya Sertel’ln sendika üyeliğinin de Yönetim
Kurulu gündemine alınmasını gerekli görüyorum. Sayın Aziz .Nesin'in Zekeriya Sertel'ln Nâ
zım Hikmet Kurulu'ndan çıkarıl ması olayım yazar özgürlüğü şeklinde değerlendirmesine, doğ rusu, katılmak olanaksız. Ben ce bu korar bir özgürlük kısıt laması değildir. Karara katılıyo rum ve Aziz Nesin'in böyle fev ri bir davranışla istifa etmesi ni anlayamıyor, yersiz buluyo rum.
Ruhi SU (N. Hikmet Kur. Üyesi):
Ben TYS’de Nâzım Hikmet Kurulu'nda bir üye olmak dola yısıyla günlük gazetede çıkan Nczım Hlkmet’le İlgili yazıları doğru bulmuyorum. Yani Nâzım Hikmet hakkında söylenen söz lerin, Isnad edilen gerçeklerin doğru olduğuna İnanmıyorum, doğru hatırlandığına İnanmıyo
rum. Belki doğru tarafları vor, fakat bunu da şimdi gereksiz buluyorum. Çünkü Nâzım Hik- met’in sanatını belirleyici h içb ir özellik taşımamaktadır. Bence bu yayının tek özelliği politik ol masıdır. Yani politik bir yayın dır bu. Bu acılardan da yanlış zararlı buluyorum. Benim dü şüncem bu.»
Zekeriya
Sertel
eleştirileri yanıtladı
«TYS Yönetim Kurulu'nun korar metnini bugün gazeteler de okudum. Gördüm kİ, savun dukları Nâzım değil. Nâ- zım'ın yanında bulunup da is mi geçenlerden bazılarını sa vunmak İstiyorlar. O zaman şaşırdım. Nâzım hakkında İleri sürdükleri gerçeğe aykırı ne varsa çıkarıp göstermeliydiler. Ben, tersine Nâzım ile beraber yaşadığım, tanığı olduğum o- layları olduğu gibi yazıp tari he vermeye çalışıyorum. Şim diye kodor bilinenlerin bazıla rı yanlışsa, onların da düzeltil
mesine yardım ediyorum de mektir. Bu benim tarihi göre vimdir. Bu kararı verenler, hâ lâ aşiret zihniyetinden kurtula mamış görünüyorlar. Putlara tapmak devrinde değiliz. Nâ- zım'ı bir put yapıp, tapınılan bir tabu haline sokmak yan lış birşeydır. Ben onu bir İn san olarak tanıtmaya çalışıyo rum. Böyle büyük bir şairi ol duğu gibi tanımamız gerekir, No yazık Ki, biz hâlâ söz öz gürlüğüne alışmamışız. Beni üzen bu oldu.»
Kişisel Arşıvieıue İstanbul beııeyi Taha Toros Arşivi