Musculus Sternalis ve Klinik Önemi
Musculus Sternalis and Clinical Significance
Aysun Genç
1, Arda Çetinkaya
2, Salim ĝlksen BaĹçeken
21 Ankara Üniversitesi Haymana Meslek Yüksekokulu, Fizyoterapi
ProgramÖ
2 Uz. Dr. Ankara Üniversitesi TÖp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim DalÖ Musculus sternalis ön göþüs duvarÖnÖn iyi dökümente edilmiĹ nadir bir kas varyasyonudur. Pektoral
fasia ile yüzeyel fasia arasÖnda uzanan bu kas genel populasyonun % 8’inde görülmektedir. Kas var-yasyonlarÖ özellikle insanda boyun gibi çok hareketli ve farklÖ iĹlevler gören kaslarÖn olduþu bölgeler-de daha sÖk görülmektedir. Bu tür varyasyonlar genellikle semptomatik bir sÖkÖntÖya yol açmamakla birlikte, kiĹinin kendisi veya hekim tarafÖndan yanlÖĹlÖkla kitle olarak algÖlanabilir. Bu yazÖda meme kanseri nedeni ile mastektomi uygulanÖrken tesadüfen saptanan sternal kaslÖ iki vakayÖ literatür bilgi-leri eĹliþinde sunduk.
Anahtar Sözcükler: Musculus sternalis, kas varyasyonu, ön göþüs duvarÖ
The sternalis muscle is a well documented anterior thoracic vall muscle variation. It lies between pectoral and superficial muscles and is detect in about 8% of the population. Muscle variations are generally seen in neck area because this area muscles has different functions and very mobile. It has generally no symptom but it may perceived as a mass from subject or physician. We report two cases with musculus sternalis that insidentally detected during mastectomy due to breast cancer. Key Words: Musculus sternalis, muscle variations, anterior thoracic wall
Musculus sternalis ilk kez 1604 yÖlÖnda Barthelemy Cabrol (Cabrolius) tara-fÖndan cilt ve yaø dokusunun altÖnda sternumun yüzeyelinde bir band ûek-linde raporlanmÖûtÖr (1). 1726 yÖlÖnda Du Puy morfolojik olarak detaylÖ ûe-kilde tanÖmlamÖû ve ardÖndan kas ve kasa ait çok sayÖda varyasyon literatü-re eklenmiûtir (2). Turner tarafÖndan 1867 yÖlÖnda kasla ilgili yapÖlan bir çi-zim úekil 1’de verilmiûtir. Turner bu kasÖ hayvanlarla yaptÖøÖ kÖyaslamalÖ anatomik çalÖûmalar sonucunda pan-niculus carnosus adÖ verilen ve insan-da olmayan bir subkutan doku parça-sÖ ile iliûiklendirmiûtir. Evrim teorisi-nin babasÖ olarak kabul edilen Charles Darwin “The Descent of Man, and Selection in Relation to Sex” isimli kitabÖnda Turner’Ön bu kas ile ilgili olan fikirlerine de yer vermiûtir. Musculus sternalis kasÖ ve varyasyonlarÖ
anatomistler tarafÖndan iyi bilinmesi-ne raømen klinisyenler ve radyologlar tarafÖndan aynÖ ölçüde bilinmemekte-dir. Kas ayrÖca presternalis, episterna-lis, torasik rektus ve rektus sterni ad-larÖyla da anÖlmaktadÖr. Göøüs ön du-varÖnda olmasÖ nedeni ile kadÖnlarda meme dokusu altÖnda kalmakta ve ru-tin kontroller esnasÖnda çekilen
ma-mografi ve/veya meme ultrasonlarÖn-da radyologlar tarafÖnultrasonlarÖn-dan farkÖna va-rÖlmaktadÖr. Ancak bu varyasyonun radyologlar tarafÖndan bilinmemesi nedeni ile kas göøüs ön duvarÖnda kit-le yada asimetrik kas hipertrofisi ola-rak algÖlanmakta, ileri görüntüleme yöntemleri hatta gereksiz biyopsiler yapÖlabilmektedir. Erkeklerde meme kanseri sÖklÖøÖnÖn az olmasÖ nedeniyle ancak jinekomasti operasyonu sÖra-sÖnda geniû diseksiyonlar yapÖldÖøÖnda kas farkedilebilir. Bugüne kadar bildi-rilmiû kasa baølÖ meydana gelen bir semptom olmamÖûtÖr dolayÖsÖyla kas ancak radyolojik olarak veya cerrahi esnasÖnda insidental olarak saptan-maktadÖr.
Kadeverik incelemelerde musculus ster-nalisin genel populasyonun yaklaûÖk %7.8’inde varolduøu gözlenmiûtir. Kiûiler arasÖnda olduøu gibi deøiûik coørafi bölgelerde de çok sayÖda var-yasyonu bulunmaktadÖr. Asya popu-lasyonunda %11.5, Afrikada %8.4 ve Avrupada %4.4 oranÖnda görülmek-tedir. AyrÖca kadÖnlarda görülme sÖklÖ-øÖ (%8.6) erkeklerden (%7.5) bir mik-tar daha fazladÖr (3). Görüntüleme yöntemleri ile saptanma oranlarÖnÖn düûük olma nedeni olarak hastanÖn
Ankara Üniversitesi TÖp Fakültesi MecmuasÖ 2014, 67 (3)
DOI: 10.1501/TÖpfak_000000877
DAHĝLĝ TIP BĝLĝMLERĝ/ MEDICAL SCIENCES Olgu Sunumu/Case Reports
GeliĹ tarihi: 04.03.2015 x Kabul tarihi: 09.04.2015 ĝletiĹim
Yrd. Doç. Dr. Aysun Genç Tel: 0 312 490 90 28 Faks: 0 312 310 39 89 E-posta: draysung@yahoo.com
Ankara Üniversitesi Haymana Meslek Yüksekokulu, Fizyote-rapi ProgramÖ
Ankara Üniversitesi TÖp Fakültesi MecmuasÖ 2014, 67 (3)
Musculus Sternalis ve Klinik Önemi
112
film esnasÖnda uygun pozisyonda ol-mamasÖ, yetersiz rezolusyonlu filmler, radyolog ve klinisyenlerin kasÖn far-kÖnda olmamasÖ gibi nedenler sÖrala-nabilir. Standart mamografiler ile sap-tanma oranlarÖ % 0.018 iken (4), mul-tidetektör bilgisayarlÖ tomografi ile bu oran % 8.4 lere kadar çÖkmaktadÖr (5). Bu çalÖûmada meme kanseri nedeni ile
yapÖlan cerrahi esnasÖnda musculus sternalis saptanmÖû iki olguyu rapor-ladÖk.
OLGU 1
72 yaûÖnda kadÖn hastaya mamografi ve meme ultrasonunda saptanan BI-RADS-5 kitle nedeni ile eksizyonel biyopsi ve frozen inceleme yapÖldÖ. Sonucun malign gelmesi üzerine aynÖ seansta modifiye radikal mastektomi yapÖlmasÖna karar verildi. Ameliyat esnasÖnda pectoralis major kasÖndan baûlayÖp rektus kasÖnda biten ve pec-toralis major kasÖnÖn yüzeyelinde kra-niokaudal düzlemde seyreden sternal kas izlendi. Bu kasÖn saptanmasÖ üze-rine disseksiyon planÖ bu kas ile pec-toralis major kasÖ arasÖna doøru
ge-niûletilerek ara baø doku doku çÖka-rÖldÖ ve aksillar diseksiyon ardÖndan
operasyon sonlandÖrÖldÖ (úekil 2).
OLGU 2
52 yaûÖnda kadÖn hastada mamografide saptanan saø meme üst iç kadrandaki BIRADS-5 kitleden yapÖlan tru-cut biyopsi sonucu malign gelmesi üzeri-ne Geüzeri-nel Cerrahi kliniøiüzeri-ne yatÖrÖldÖ. Modifiye radikal mastektomi planla-nan hastada ameliyat sÖrasÖnda mus-culus sternalis kasÖ saptandÖ. Bu va-kada da sternal kas korunarak fasciasÖ ve çevre baø dokusu disseksiyon pla-nÖna dahil edildi (úekil 3).
Olgu resimlerinde de görüldüøü üzere musculus sternalis ön göøüs duvarÖn-da pektoralis major kasÖnÖn üzerinde uzanan yüzeyel pektoral fasianÖn üze-rinde parasternal bir kitle gibi göze çarpmaktadÖr. Bu bazen bir kord uzantÖsÖ, bazen düzgün bir band veya kas (úekil 2) yada alevimsi, düzensiz kenarlÖ (úekil 3) bir ûekilde gözlenebi-lir. Bu kas %67 unilateral görülmek-tedir. KasÖn üst orijini klavikula alt sÖ-nÖrÖ, sternum, sternocleidomastoid
fasia, üst kostalar ya da kostal kartilaj olabilirken alt orijini de alt kostalar ya da kostal kartilajlar, pektoralis major, rektus abdominus kÖlÖfÖ ya da ekster-nal abdomiekster-nal oblik aponevroz olabi-lir (3). Bizim ilk olgumuzda üst orijin klavikula altÖ ile sternum, alt orijin pektoralis major kasÖ iken, ikinci ol-gumuzda ise üst orijin ve alt orijin kostal kartilajlar olarak gözlendi. Kas pektoral yada interkostal sinirlerce
innerve olmaktadÖr, nadiren her iki sinirden de dallar almaktadÖr. KasÖn bilinen bir fonksiyonu bulunmamak-tadÖr (6). Bu kas ve varyasyonlarÖ ile ilgili olgu sunumlarÖ kas hakkÖnda far-kÖndalÖk oluûturarak gereksiz yere ya-pÖlacak ileri görüntüleme yöntemleri ve/veya biyopsilerin engellenmesine ve gereksiz zaman israfÖnÖn önüne ge-çilmesine yardÖmcÖ olacaktÖr. Meme kanseri cerrahisi esnasÖnda diseksiyon planlarÖnÖ deøiûtireceøi için cerrahlar tarafÖndan da mutlaka bilinmesi ge-rekmektedir. AyrÖca cerrahi esnasÖnda saptanÖrsa mutlaka rapor edilmeli ve ileride bu kasÖn kanser nüksü olarak yorumlanmasÖnÖn önüne geçilmesi ge-rekmektedir.
ùekil 1: øki taraflÕ musculus
sterna-lisin Turner tarafÕndan resmedilen orjinal çizimi (2)
ùekil 2: 76 yaú kadÕn hastada
Modifiye Radikal Mastektomi sÕ-rasÕnda saptanan Musculus Ster-nalis (Mamografi ve ultrasonogra-fide farkedilemem
ùekil 3: 52 yaú kadÕn hastada
Mo-difiye Radikal Mastektomi sÕrasÕnda saptanan Musculus Sternalis (Ma-mografi ve ultrasonografide farkedi-lememiú)
KAYNAKLAR
1. Eycleshymer AC, Shoemaker DM,
Moodie RL. Anatomical Names Especi-ally the Basle Nomina Anatomica. New York: William Wood and Company. 1917;224.
2. Turner W. On the musculus sternalis. J
Anat Physiol 1867;1:246–253.
3. Snosek M, Tubbs RS, Loukas M.
Ster-nalis muscle , what every anatomist and clinician should know. Clinical anatomy 2014;27:866-884.
4. Demirpolat G, Oktay A, Bilgen I,
Isa-yev H. Mammographic features of the sternalis muscle. Diagn Interv Radiol 2010;16:276–278.
5. Shiotani M, Higuchi T, Yoshimura N, et
al. The sternalis muscle: Radiologic fin-dings on MDCT. Jpn J Radiol 2012;30:729–734.
6. Hung LY, Lucaciu OC, Wong. Back to
the debate: Sternalis muscle. Int J Morphol 2012; 30: 330-336
