YOĞUN BAKIMDA KAN ve KAN
ÜRÜNLERİ KULLANIMI
Kan
• Tüm organların perfüzyonunu sağlayan taşıyıcı,
hareketli bir organ
– Oksijenin hücreye taşınıp hücreden karbondioksitin
uzaklaştırılması,
– Hücrelerin besin ihtiyaçlarının taşınması ve artık
ürünlerin uzaklaştırılması,
– Pıhtılaşmanın sağlanması,
– Humoral ve hücresel savunmanın sağlanması,
– Çeşitli hormon ve enzimlerin taşınması
Kan Transfüzyonu Tarihçe
1492 Kayıt edilen ilk transfüzyon girişimi
1665 Hayvandan hayvan transfüzyon
R. Lower
1667 Hayvandan insana transfüzyon
J. Baptist Dennis
1818
İnsandan insana transfüzyon
(Kayıtlara geçen ilk hayat kurtarıcı
transfüzyon)
James Blundell
1881 İnsandan insana transfüzyon
W. Halsted
1901 ABO kan gruplarının bulunması
Landesteiner
1939 Rh faktörünün bulunması
Landsteiner,
Wiener
1940 Cross-Matching’in bulunması
Serolojik Bilgiler
• ABO – Rh kan grupları sistemi
– Eritrositlerin taşıdığı en önemli antijenler A ve B. O kan
grubunda A ve B antijeni yoktur.
• Cross-match
– Transfüzyonun bir taklidi.
– Donör eritrositleri ile alıcı serumu & donör serumu ile alıcı
eritrositleri karşılaştırılır.
– ABO ve Rh tiplerinin doğrulanması (5 dk’dan kısa).
– Diğer kan grubu sistemleri için antikorların saptanması (en az 45
dk).
– Düşük titrelerdeki ya da kolayca aglütine olmayan antikorların
saptanması (en az 45 dk).
Serolojik Bilgiler
Kan
grubu
Oran
Antijen
Antikor
Uyumlu
grup
Rh (-) lik
O
% 45-50
Yok
Anti A –
Anti B
Sadece O
% 10
A
% 35-45
A
Anti B
A veya O
% 6
B
% 10
B
Anti A
B veya O
% 2
AB
% 5
A ve B
Yok
A, B, AB
veya O
% 0.5
Kanın Depolanması
• Koruyucu
– Kanın pıhtılaşmasını önlemek,
– kan hücrelerinin glikoz gereksinimini karşılamak
– pH’ı tamponlamaktır.
• Heparin (kısa süreli depolama) ECMO
• ACD (Asit Sitrat Dekstroz), 21 gün
• CPD (Sitrat Fosfat Dekstroz), 28-35 gün
• CPDA (Citrate Phosphate Dextrose Adenin) 30-35 gün
• AS-1 (ASDOL), AS-3 (NUTRICE)
Kanın Depolanması
Günler
0
7
14
21
Eritrosit canlılığı
% 95
% 90
% 84
% 75
Tromb canlılığı
% 95
0
0
0
Lokosit canlılığı
% 95
0
0
0
F V, VIII
% 95
% 30 % 20 - % 30
% 10 - % 20
Serbest Hb (gr/L)
0 –0.1
0.25
0.5
1.0
Laktik asit (gr/L)
0.2
0.7
1.2
1.4
PH
7.00
6.85
6.77
6.65
K (Mmol)
3.4
10
24
32
Amonyak (8/100ml)
50
260
479
680
Kan ve Kan Ürünleri Transfüzyonu
Kan ve Kan Ürünleri Transfüzyonu
Tam Kan
• Tek vericiden elde edilir,
• Yaklaşık 513 ml volümdedir (450 ml kan ve 63 ml
antikoagülan).
• Hemotokrit değeri %35–45 dir.
• Aktif trombosit içermez. Plazmasında albumin, gamma
globulin ve faktör V ile VIII hariç (Normalin %10-20’si kadar
bulunur) tüm pıhtılaşma faktörlerini içeren bir üründür.
• Sterilize edilmemiş olduğundan plazma veya hücre içi
yaşayabilen mikroorganizmalarla enfeksiyon riski taşıyabilir.
ABO ve Rh uygunluğu aranır.
Eritrosit Süspansiyonu
• Tek vericiden elde edilir.
• 300 ml volümdedir. (220 ml eritrosit, 80 ml plazma)
• Hematokrit değeri %65–75 tir.
• Tam kanın içerdiği tüm enfeksiyon risklerini taşır.
• ABO ve Rh uyumu aranır.
• 50–100 ml serum fizyolojik ile dilüe edilip yavaş akım
hızında verilmelidir.
Kanamaların sınıflandırılması
Derece Kan Kaybı Klinik
1.
< %15
Hafif hemodinamik etki
2.
%15-30
Taşikardi, nabız basıncında düşme, anksiyete
3.
%30-40
Belirgin taşikardi, takipne sistolik hipotansiyon,
bilinç bozukluğu
4.
> %40
Belirgin taşikardi, belirgin hipotansiyon, nabız
basıncında daralma, idrar atılımı azalması,
bilinçte depresyon
Kanama Miktarının Tespiti
Şok İndeksi
KAH (atım/dk) / SAB (mmHg)]
Şok
İndeksi
İntravasküler
volum kaybı
~ 0.5
0
~ 0.8
% 10 – 20
~ 1.0
% 20 – 30
~ 1.1
% 30 – 40
~ 1.5
% 40 – 50
Kan kaybına göre hipovolemik şokun klasifikasyonu
Hipovolemi derecesi
I – Minimal II – Hafif III – Orta IV – Ciddi
Kan kaybı (%) < %15 %15-30 %30-40 >%40 Kan kaybı (ml) <750 ml 800 – 1500
ml
1500-2000 ml >2000 ml
SAB (mmHg) N N Düşük Çok düşük
DAB (mmHg) N Yüksek Düşük Çok düşük
NB (Atım/dk) N 100-120 120-140 >140
Kapiller dolum N Yavaş (>2 sn) Yavaş (>2 sn) Belirlenemez
Solunum hızı N N Takipne
(>20/dk)
Takipne (>20/dk)
İdrar miktarı (ml/s) 30 20-30 5-10 Minimal
Perifer N Soluk Soluk Soluk, soğuk
Bilinç durumu N Huzursuz, agresif
Huzursuz, agresif, uykulu
Uykulu, konfüze veya şuursuz
Kan Kaybı
Komponent Tedavisi
%
l
Kristal
Kolloid ES
TDP
Tromb.
Susp.
< 30
< 1.5
+
+
-
-
-30-40
1.5-2
+
+
+
-
-40-60
2-3
+
+
+
-
-60-80
3-4
+
+
+
+
-> 80
>4
+
+
+
+
+
American Association of Blood Banks
Carson JL, et al (for the Clinical Transfusion Medicine Committee of the AABB). Red Blood Cell Transfusion: A Clinical Practice Guideline From the AABB. Ann Intern Med. 2012 Mar 26. [Epub ahead of print]
Kan Ürünü Verilmesi
Eritrosit Süspansiyonu
Garfinkle M, et al. Red blood cell transfusion and mortality among patients hospitalized for acute coronary syndromes: A systematic review. Int J Cardiol. 2012 Feb 1. [Epub ahead of print]
Eritrosit Süspansiyonu Transfüzyonu
• Erken ES transfüzyonu travma olgularında ARDS için bağımsız belirleyici.
• ES transfüzyonunun 1 U azaltılması travma olgularında ARDS
riskini azaltabilmekte.
Chaiwat O, et al. Anesthesiology. 2009;110:351-60.• Septik şoklu olgularda ES transfüzyonu hücresel oksijenasyonun ve
organ fonksiyonlarının iyileşmesi ile ilişkili değil.
Fuller BM, et al. J Emerg Med. 2012
• KC transplantasyonu yapılan olgularda transfüze edilen ES’nun
yaşam süresine negatif etkisi vardır.
de Boer MT et al. Anesth Analg. 2008;106:32-44
• Septik şoklu olgularda 90 günlük mortalite, iskemik olay ve yaşam
desteği kullanım oranları yüksek (9gr/dl) ve düşük (7gr/dl)
Eritrosit Transfüzyonu Kanıt Uygulama
Cohen J, et al. Red blood cell transfusions--are we narrowing the evidence-practice gap? An observational study in 5 Israeli intensive care units. J Crit Care. 2011 Feb;26(1):106.e1-6.
Eritrosit Transfüzyonu Kontrendikasyonları
Lökositten Fakir Eritrosit Süspansiyonu
• Tek vericiden elde edilir.
• 220 ml hücre ve 50–100 ml serum fizyolojik
içerir.
• Lökosit ve trombositlerin en az %70 i
ayrıştırılmıştır.
• 24 saat içinde kullanılmalıdır.
• Hepatit ve HIV riski varken CMV riski
azalmıştır.
Trombosit Süspansiyonları
• Tek donörden alınabileceği gibi genellikle 5 veya 6 donörden elde
edilir.
• Tek donörden elde edilen 40-70 ml plazma, en az 5.5x10
10trombositle birlikte 0.5 ml den az eritrosit ve 20x10
7den az
lökositten oluşur.
• Enfeksiyon riski tam kanla aynıdır. Çok donörden elde edilende
enfeksiyon riski artar.
• ABO uyumu aranmaz ancak Rh+ trombositleri 45 yaş altı Rh-
bayanlara vermekten kaçınılmalıdır.
• 20-24ºC’de 5 gün depolanabilir. Dondurulmamalı, altı saat içinde,
mikroagregat filtreler kullanılmadan verilmelidir.
Trombosit Süspansiyonları
• Aferez yöntemiyle tek hastadan toplanmıştır.
• Plateletpherezis üniteleri 6 normal üniteye denk gelir.
• İnfeksiyon riski tam kan gibidir.
• Trombositlere karşı antikor gelişmiş hastalarda HLA
uyumlu kişilerden transfüzyon için tercih edilir.
• Erişkinlerde genellikle 1 Ü aferez trombositinin
Trombosit Endikasyonları
ASA Klavuzu
American Association of Blood Banks – Trombosit transfüzyonu
Taze Donmuş Plazma
• Tek yada 5-6 donörden elde edilir.
• 200–250 ml volümdedir.
• Normal plazma düzeyinde tam ve stabil pıhtılaşma faktörleri,
• Albümin, gamma globülin, (400-800 mg) fibrinojen, FVIII içerir.
• HIV ve hepatit riski vardır.
• ABO uyumu aranmaktadır.
• Rh uyumu temel değildir ancak, 45 yaş altı bayanlara Rh
uyumu aranmaktadır.
• Hızlı verilmesi reaksiyon riskini arttırır.
Taze Donmuş Plazma:
Kullanılmaması Gereken Durumlar
Kriopresipitat
• Altı veya daha fazla dönorden elde edilir.
• Taze donmuş plazmanın yavaş erimesi ile yüksek
konsantrasyonda faktör VIII (50-150 U/paket),
fibrinojen(150-300 mg/paket) ve fibrinonektin içeren
jelatinöz bir presipitat (kriyopresipitat) elde edilir.
Human Albümin
• Büyük miktarda plazmanın ayrıştırılıp 60
oC’de
10 saatte pastörilizasyon ve sterilizyonla elde
edilir.
• Viral enfeksiyon geçme riski yoktur.
• Yarı ömrü 10-15 gündür.
Human Albümin
Remahi MJT, et al. The Annals of Pharmacotherapy 2000;34:1198-1205. Yılmaz M, ve ark. Uluslararası Hematoloji-Onkoloji Dergisi.2006;16:18-22.
Endikasyon
Ürün Endikasyon
Tam kan Masif kanama dışında nadir
Eritrosit süsp Standart transfüzyon birimi
Yıkanmış erit. s. Ateşli ve allerjik reaksiyon riskini azaltmak için
Dondurulmuş e.s. Multıpl transfüzyonda HLA ve lökosit a.j karşı hassasiyeti azaltmak
TDP Koagülasyon faktörlerini yerine koymak
Plazma prot fraks Plazma genişlemesi
Kriopresipitat FVIII ve fibrinojen replasmanı
Trombosit süsp. Nonimmün trombositopenide trombosit sayısını arttırmak
Granülosit süsp Kullanımı nadir. İnfekte granülositopenik hastalarda kullanılır
FVIII kons. Hemofili A
Protrombin kons. Hemofili B, oral antikoagülan etkisini düzeltmek için
Prot C Faktör eksikliğinde trombozun önlenmesi
Endikasyona Uyum
Yao YY, et al. [Investigation of the status of perioperative blood transfusion in grade III-A general
Endikasyona Uyum
Flores-Paredes W. [To inadequate indication of blood transfusion in a reference hospital in Lima,
Transfüzyon Reaksiyonları
• Hemolitik Transfüzyon Reaksiyonları
– Akut Hemolitik TR
– Gecikmiş Hemolitik TR
• Non Hemolitik Transfüzyon Reaksiyonları
– Alerjik ve Anafilaktik Reaksiyonlar
– Sıvı Yüklenmesi
– TRALI
– NHFTR
– Septik TR
Akut Hemolitik Transfüzyon Reaksiyonları
• Transfüzyonu izleyen 24 saat içinde
• Transfüzyona bağlı ölümlerin yarısının sebebi
• Komplemanı aktive eden IgM ve IgG tipi antikorların yol
açtığı masif intravasküler hemoliz
• ABO uygunsuz eritrosit transfüzyonu
• Reaksiyonun şiddeti alıcının antikor titresine bağlı
• Bulgular genellikle transfüzyonun başlangıcından itibaren
1-2 saat içinde çıkar.
• Birkaç ml uygun olmayan kan transfüzyonu semptomların
ortaya çıkmasına neden olabilir.
Akut Hemolitik Transfüzyon Reaksiyonları - Klinik
• Hemolitik şok fazı:
– Transfüzyonun sonlanmasını takip eden 1-2 saat içinde
– Ürtiker, lumbar bölgede ağrı, flushing, başağrısı, prekordiyal
ağrı, solunum sıkıntısı, kusma, ateş, titreme ve kan basıncında
düşme
– Anestezi altında: hemoglobinüri, açıklanmayan hipotansiyon,
hipertermi, kontrol edilemeyen generalize kanama (DIC) ve
sarılık
• Oligürik faz: AHTR olan bazı olgularda ABY ile birlikte renal tübüler
asidoz
• Diüretik faz: ABY iyileşme döneminde sıvı ve elektrolit dengesi
bozulabilir.
Akut Hemolitik Transfüzyon Reaksiyonları - Tedavi
• Reaksiyonun şiddeti transfüze edilen kan miktarı ile doğru orantılı • AHTR şüphesi olan her hasta acilen değerlendirilip tanı konulmalı • Transfüzyon hemen durdurulmalı, İ.V. damar yolu açık tutulmalı, • Vital bulgular monitorize edilmeli,
• Kan basıncı ve renal perfüzyonun korunmalı • Yeterli IV sıvı , mannitol, furosemid
• İdrar pH: 8 olmalı. 40-70 mEq/70 kg sodyum bikarbonat • Oksijen tedavisi ve/veya MV desteği
• Trombosit sayısı, PT, aPTT, serum fibrinojen düzeyleri • DIC gelişen hastalarda uygun transfüzyon
• Şok gelişen hastalarda ise şok tedavisine • Akut böbrek yetmezliği - diyaliz
Akut Hemolitik Transfüzyon Reaksiyonları - Tedavi
• Doğru kan ünitesinin doğru hastaya verildiğinden emin olunmalı
• Reaksiyona neden olan transfüzyon ünitesi kan merkezine gerekli testlerin yapılması için gönderilmelidir.
• Pre ve post transfüzyon hasta kan grubu, donör kan grubu ve cross-match tekrarlanmalıdır. Post transfüzyon kan örneğinde direkt coombs
bakılmalıdır.
• Plazma hemoglobinemi ve hiperbilüribinemi yönünden değerlendirilmelidir
• Bakteriyel kontaminasyonun araştırılması için hem transfüze edilen kandan hem de hastadan örnek gönderilmelidir.
• Hemoglobinüri için post transfüzyon idrar örneği alınmalıdır.
• 6 ve/veya 24 saat sonra kan sayımı, bilirübin ve serbest hemoglobin için kan örnekleri alınmalıdır.
Gecikmiş Tipte Hemolitik Transfüzyon Reaksiyonları
• Primer immünizasyon:
– Hafif tipte reaksiyon; transfüzyondan haftalar sonra görülebilir. – Primer alloimmünizasyon sonucu görülür.
– Transfüze edilen her bir ünite kan başına D antijeni dışındakilere karşı duyarlanma riski %1-1.6 dır.
– Antikorlar genellikle transfüzyondan sonra en erken 7-10 günde veya birçok haftalar veya aylar sonra saptanabilirler.
– Hemolizin derecesi oluşan antikor miktarına ve transfüze edilen eritrositlerden kalan miktara bağlıdır.
– Hemoglobin konsantrasyonunda beklenmeyen bir düşüşle birlikte DAT (+) liği ve/veya yeni eritrosit alloantikorlarının tesbiti halinde geç HTR düşünülmelidir.
Gecikmiş Tipte Hemolitik Transfüzyon Reaksiyonları
• Anamnestik Yanıtlar:
– Daha önceden duyarlanmış alıcıda transfüze edilen eritrositlere karşı anamnestik veya sekonder yanıt alınması.
– Transfüzyondan 7-10 gün sonra transfüze edilen eritrositlere karşı anamnestik yanıt veren IgG tipi antikorlar oluşur.
– Hem antikorun, hem de eritrositlerin dolaşımda fazla miktarda bulunuşu belirgin bulgular oluşturur.
– En sık görülen işaretler ateş, hasta Hb’ininde açıklanamayan düşüş ve sarılıktır.
– Pozitif antikor saptanım testleri ve Cross-match uygunsuzlukları gözlenebilir.
Transfüzyonda Proteinlere Bağlı Reaksiyonlar
• Plazma transfüzyonundan sonra erken tipte aşırı duyarlılık reaksiyonları – Tam kan veya plazma transfüzyonundan sonra alıcıda anaflaktik tipte
bir reaksiyon
– Ürtikerden, Ciltte kızarma, hipotansiyon, substernal ağrı ve dispneye dek bir yelpazede
– Transfüze edilen IgA ile alıcının plazmasındaki sınıfa özgül anti-IgA arasındaki etkileşim
– Birçok olguda reaksiyonun nedeni bilinmemekte – Ağır reaksiyonlar sıklığı 20.000 transfüzyonda bir – Ürtiker gelişmesi nisbeten sıktır.
Febril Nonhemolitik Reaksiyonlar (FNH)
• Ateş çeşitli tipte transfüzyon reaksiyonlarının başlangıç belirtisi olabilir • Febril nonhemolitik reaksiyonlar (FNH) transfüzyon esnasında başka bir
nedenle açıklanmayan 1oC veya daha fazla vücut ısısı yükselmesi.
• Vücut ısısının yükselmesi hafiften şiddetliye kadar değişik derecelerde
• Transfüzyonun başlangıcından, toplam ünitenin verilmesinin sonunda ve hatta transfüzyon bittikten sonraki bir iki saatlik süre içinde olabilir
• FNH reaksiyonları sık transfüzyon yapılanlarda veya çok sayıda gebelik geçirenlerde daha sık görülür.
• Ateş genellikle antipiretiklere yanıt verir.
• Alıcıda verici lenfosit, granülosit veya trombosit membran antijenlerine karşı reaksiyonu
• Lökosit sayısı azaltılmış komponentlerin transfüzyonu FNH önleyebilir.
• Geçek FNH reaksiyonları nadiren fatal olmakla birlikte, transfüzyon esnasında ortaya çıkan ateşin nedenini saptamak önemlidir.
Anaflaktik Reaksiyonlar
• Anaflaktik reaksiyonları diğer erken reaksiyonlardan ayırdeden
özellikler:
• Sadece birkaç milimetreküp kan veya plazma infüzyonundan
sonra başlaması,
• Ateşin bulunmaması.
• Öksürük, bronkospazm, respiratuvar distress, vasküler
instabilite, bulantı, abdominal kramplar, kusma, diare şok ve
bilinç kaybı.
• Bu reaksiyonların bir kısmı IgA yetmezliği olan ve önceki
transfüzyonlarda veya gebelik esnasında immünize olarak
anti-IgA antikorları oluşturan hastalarda görülür.
Kutanöz Hipersensitivite Reaksiyonları
• Ürtikeryal lezyonlar
• FNH transfüzyon reaksiyonlarından sonra ikinci sırayı alır.
• Lokal eritem, ödem, kaşıntı, genellikle ateş veya diğer bulgular
yok.
• Lokalize ürtiker tek bulgu ise genellikle transfüzyonun
kesilmesi gerekmez.
• Tedavi Antihistaminik
• Sık ürtikeryal lezyonları olan alıcılarda transfüzyon öncesi
antihistaminik
Nonkardiyojenik Pulmoner Reaksiyonlar
• Kardiak basınç değişikliği saptanamayan pulmoner ödem
• Akut solunum yetmezliği olup, kalp yetmezliği bulgusu yoktur.
• X-Ry: Akut pulmoner ödem
• Respiratuar distress semptomları, ateş, siyanoz, hipotansiyon
• Transfüzyon hemen durdurulmalıdır.
• IV steroidler / oksijen-solunum desteği /MV
• Daha sonra transfüzyon gerekirse, lökositten fakir eritrositler
veya lökosit filtreleri
Posttransfüzyon Purpura
• Multipar kadınlarda
• Transfüzyondan bir hafta sonra trombosit sayısında ani düşme
ve yaygın purpura
• Bazı hastalarda trombosite özgül alloantikorlar; anti-HPA-la
(anti-P11, anti Zwa)
• Trombositopeni genellikle ağır seyreder
• Tedavi gerekirse exchange plazmaferez önerilebilir.
• Trombosit transfüzyonları yarar sağlamaz.
Transfüzyon İlişkili Graft Versus Host Hastalığı
• Histoinkompatibl lenfoid hücrelerin infüzyonunu takiben oluşur • Donör kanındaki lenfositler ile alıcının immun sisteminin durumu • Sitotoksik lenfositler - sitoliz
• Transfüzyondan 2 - 30 gün sonra
• Ani gelişen yüksek ateş, kusma, bulantı, makülopapüler eritematöz raş, sulu ya da kanlı ishal, hepatoselüler hasar, KC fonksiyon testlerinde belirgin artış, hiperbilirubinemi, pansitopeni, halsizlik, bulantı, kusma ve adenopati • Evre III-IV’deki ağır formlarında mortalite yüksek
• Önlemeye yönelik en etkili yöntem olarak kan ve kan ürünlerinin yatkınlığı olabilecek alıcılara ışınlama sonrası verilmesi
• Işınlama yapılmayan ve GVHH meydana gelen olgularda: yüksek doz steroid, antitimosit globulin, methotrexate ve siklosporin
İmmunsupresyon
• Lökosit içeren kan transfüzyonlarında
immunosupresif etki görülür.
• Cerrahi sırasında kan transfüzyonu yapılan malignensi
hastalarında rekürrens daha fazladır.
• İmmunsupresyon nedeniyle alıcıdaki latent virüsler
yeniden alevlenebilmektedir.
• Ayrıca kan transfüzyonu cerrahi veya travma
Transfüzyonun İnfeksiyöz Komplikasyonları
• Bakteriyel ve parazitik bulaş
– Kapalı sistemlerin kullanılmasından sonra çok azalmıştır.
– Bakteri kontaminasyon oranı %0.2-0.5
– Gram pozitifler (iyi antisepsi uygulanmamış donör derisinden):
Stafilokoklar, Mikrokoklar, Streptokoklar, Bacillus spp,
Difteroidler,
– Gram negatifler (genellikle laboratuvar çalışmaları sırasında):
Pseudomonas spp, Achromobacter spp, E.coli, Enterobacter
agglomerans, Citrobacter freundii transfüzyonla bulaşan
bakteriler arasındadır
Transfüzyonun İnfeksiyöz Komplikasyonları
• Trombosit süspansiyonu !!!!
– Trombositler oda ısısında saklanır
– Hazırlanması sırasında kontaminasyon riski yüksektir. – Ortalama %5’i bakteri ile kontamine
• Kontaminasyon riski trombosit hazırlanma çeşidi !!!
– Tromboferezde elde edilen trombositlerde kontaminasyon daha az
• Trombosit saklama süresi kontaminasyon riskini arttırır.
• Buzdolabı kanlarında fazla önemi olmayan bakteriler
Transfüzyonun İnfeksiyöz Komplikasyonları
• Kan verilmeden önce paketler hemoliz açısından kontrol
edilmeli, pıhtı varlığı, kahverengi veya kırmızı plazma varlığı
enfeksiyonu destekler
• Transfüzyona bağlı bakteri enfeksiyonlarında semptomlar çok
kısa sürede başlar
• Üşüme, titreme, ateş, bulantı, kusma, kanlı ishal, karın ağrısı,
kas ağrıları, hipotansiyon, hemoglobinüri ve DIC
• Transfüzyon esnasında bakteri bulaşmasında: transfüzyona
acilen son verilmeli, artan torba kanı incelenmek üzere
laboratuvara gönderilmeli, kan kültürü alınmalı ve hastaya
sepsis tedavisi uygulanmalıdır.
Transfüzyonun İnfeksiyöz Komplikasyonları
• Viral Bulaş
– Serolojik testlerin büyük çoğunluğu antijen aramak yerine antikor tespitine dayanır;
– Markerları donör tarama testleri içerisinde yer alan tüm viruslar
donördeki enfeksiyonlarının erken döneminde tüm serolojik testlerin negatif olduğu bir tanısal pencere dönemi gösterir.
Ajan Risk Pencere dönemi (gün)
HIV 1/493000 22
HTLV 1/641000 51
CMV < %1 Hızlı
HCV 1/103000 82
Transfüzyonun İnfeksiyöz Komplikasyonları
• Taşıyıcılık durumunda viral ajan uzun zaman, bazen ömür boyu herhangi bir bulguya neden olmadan infeksiyöz durumda kalır.
• Latent infeksiyonlarda infeksiyöz ajan nükleik asitinin konak hücre genomuna entegrasyonu ile karakterizedir.
• İnfekte hücrelerin transfüze edilen kanda bulunması durumunda bulaş gerçekleşir.
• Transfüzyon yolu ile bulaşan viral enfeksiyonların genellikle aylar sürebilen uzun bir inkübasyon periyotları vardır.
• Akut dönemde hafif veya belirsiz enfeksiyonlara yol açarlar. • Belirgin bir viremi dönemi gösterirler.
• Transfüzyon bulaşlı viral ajanlar depolanan kan, kan komponenti ya da fraksinasyon ürününün, saklanma koşullarında, uzun süreler stabil kalabilir. • Transfüzyon yolu ile bulaşan viral ajanlar plazma kaynaklı ve hücresel kaynaklı
Transfüzyonun İnfeksiyöz Komplikasyonları
Plazma kaynaklı viral ajanlar Hücresel kaynaklı viral ajanlar Hepatit A virüsü (HAV)
Hepatit B virüsü (HBV) ve varyantları Delta ajanı (HDV) Hepatit C virusu Diğerleri (GBV serisi) HIV-1/2 Parvovirus B 19 Sitomegalovirus (CMV) Ebstein Bar virus (EBV) HTLV-I/II
Metabolik Etkiler
• Volüm yüklenmesi, hiperpotasemi,
• Amonyum düzeyinde yükseklik,
• Sitrata bağlı olarak hipokalsemi
• Demir yüklenmesi
• Hipotermi, trombosit dilüsyonu, Akciğer
mikroembolileri
Transfüzyon Reaksiyonları
Etyoloji İşaretler Tanı Tedavi
Akut hemoliz Ateş, dispne, kanama,
TA, sırt ağrısı
Kan-idrar hemoglobin Iv sıvı, O2, bronkodil, vasopres, mannit, FFP
Lokoaglutinin Ateş, dispne AKC grafisi O2, vent. Tdv
IgA anaflaksisi TA, dispne Serum IgA düzeyi O2, bronkodil, vasop.
KK dışı immun rks Ateş,ürtiker, döküntü Diğer ety dışlanması Asetaminofen, difenh.
Bakteriel konta. Ateş, septik şok Hemokültür (hst-kan) antibiotik