Ali Süaviye ait bir Karikatür
B azı a yd ın la rım ızın sa n d ık ları, y a z d ık la rı gib i ne b ü y ü k b ir v a ta n p e rv e r, şö h re ti n isbetin d e b ir din âlim i v e ne de b ir şa rlatan d ır. C e sa re tli v e h a lk ç ı b ir y a z a r d ır, o kad ar..
S ü a v i, g e rçi S u ltan A z iz d e v rin e şid d e tle m u h a lefet ed en lerin ön safındadır. F a k a t, P ad işah tan ziy a d e onun ço k m ü teazz.m v e m üstebid S ad razam ı M ehm ed E m in  li P a şa y a v e onun siyasî v e İdarî icra atın a b ü cu m etm e k le tan ın m ıştır.
 li Paşa, d e v le tin dış siyasetin i büyu.c b ir k iy a s e tle v e o za m an ki m atbu at h ü rri y e tin i b ir an a rşiy e gö tü rtm em ek le h ü k ü m et n ü fu zu n u v e o to ritesin i ço k iy i id are etm iş tir. B u m u k te d ir v e b ü y ü k v e z irin ö- lü m ü nd en sonra S a d a re t M akam ın a g e le n le rin b e c e rik s iz lik le ri v e a cizle ri g ö sterm iş tir , k i bu zata y a p ıla n hücum v e ta riz le r y a r ı y a r ıy a h a k sız olm uştur. En m eşh ur m u a rızla rın d a n N am ık K e m a l v e Z iy a P a şa la r bu hususta y a n ıld ık la r ın ı an lam ışlar, n ed a m et gö sterm işler v e  li P aşan ın ruhundan a f d ilem işlerd ir.. S ü a v i de  li P aşa a le y h in d e k i bu çok ile ri giden m u h alefetin d en , ç o k a ğ ır h a k a re tle ri ih tiv a eden y a z ıla rın d a n b ir p işm an lık d u ym u ştu r v e b elk i de ço k m uannid b ir adam olduğun dan h iç b ir n ed am et hissi d u ym am ıştır.
İstan bu l m atbu atın d a, o zam an A v ru - p a d a k a le m m ü cah ed esi yap a n la ra k a rş ı a- ç ıla n h ü k ü m et ta ra fta rı g a zetelerd e g ö rü le n m ü d afaa v e m u k ab e le le rd e A li S ü a v 'y e fa z la b ir eh e m m iye t v e rilm iş olm ası, n e o- nun y ü k s e k , re fik le rin in üstünde b ir şah s iy e t oluşundan, ne de ilm in d en d eğil, din â lim i oluşun dan dır. H er nedense m edrese v e m ed reselerd en y etişe n lerd en saltan at v e on u h im a ye ed e n ler ço k k o rk m u şla rd ır. H a lb u k i bu «kara k u vvet» h iç b ir şey d e ğild i. K o y u m üteassıb olm aktan , k a ra c e h lin i ulem a k isve si altın d a sa k la y ab ilm e k te n b a ş k a b ir m e ziy e ti v e h e le m ed enî h iç b ir v a s fı y o k tu .. Şü p h e y o k k i b ir «heyulâ» idi İşte o k ad ar... S a lta n at v e h ilâ fe t son k u v
Yazan: AHMET HAMDİ TANYELİ
S iy a sî h ü v iy e ti h en ü z iy ic e te sb it edi- le m iy e n m eşh ur şa h siy etlerd en b iri de A li S ü a v i’dir. B u m ü te le v v in adam , b en ce S u l tan A z iz d evrin in p o p ü ler v e cesu r b ir g a zetecisid ir. O nun b ariz v a s fı budur.
Ali Suavinin içki iptilâsı ile alay eden bir karikatürü...
ve tin i k a y b e d in c e y e k a d a r bu h a l d evam etm iştir.
Esasen T an zim attan sonra saltan at v e h ilâ fe t m akam ı y a r ı k u d re tin i k ayb etm işti. S u ltan A z iz ise bu m akam a h iç y ak ışm ıy an lâ ü b a li h a re k â tile saltan at k u d re tin i b iraz daha d üşürm üştür. A r tık bu m akam tam b ir «kudret» o lm aktan çıkm ıştı. İşte k ara k u v v e t, k u ru taassub, cah il so fta lık bu yü zd en b ir «kuvvet» h alin d e yaşam ıştır.
S ü av in in bu k a rik a tü rü genç O sm an lIların A v ru p a d a k i v a ta n uğru n d a ç a lış tık la r ı b ir sırad a h ü k ü m ete sa d ık olan, p o liti k asın ı te rv iç v e m edheden b ir gazeted e, n ü sh ala rı ço k n âd ir b ulunan «Resim li İs tanbul» da çıkm ıştır.
347
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi
