G
ezimize Eminönü' Meydam'ndan başlıyoruz. Yeni Cami Caddesi'ne saptığımızda, ■ T gitmemiz gereken Çakmakçılar
W Yokuşu'na doğru yola çıkıyoruz. Çünkü tarihi hanların çoğu bu sokakta bulunuyor. Bu yolun sonunda iş Bankasinı
takip edince Hacı Küçük Sokağa varıyoruz.
Bu bölge alışveriş yapabileceğiniz irili ufaklı hanlarla dolu. Kürkçü Han'ın yanından dönüşte uğramak üzere . geçip, Çakmakçılar Yokuşu'nun başına geliyoruz. Yolun başına gelip yukarı baktığımızda Sultan 3.
Mustafa Camii'ni görüyoruz. Yokuşu yavaş yavaş çıkmaya başlıyoruz. İlk karşılaştığımız tarilü yapı, Büyük Yeni Han.
Bu
DAIHATSU
• •
U ç
KATLI BAROK HAN
Haldim Hürel anlatıyor: "Büyük Yeni Han almaşık ve eskiliğini olanca görkemiyle hissettiren duvarlarıyla, kemerli büyük kapısıyla, yolun bir tarafım sur gibi kaplar. Büyük bir avlusu bulunan bu eser 18. yüzyılda 3. Mustafa tarafından yaptırılmıştır. Büyük Yeni Han, az da olsa barok sanatı izlerini taşır. Harun üç katlı olması, onu benzer yapılardan ayıran en büyük özellik. Dönemin başmiman Tahir Ağa'nın eseri olduğu tahmin ediliyor. İlk yıllarında devrin bankerleri işlerini görürken, bir ara bu tarilıi han, işgal kuvvetlerinin de merkezi oldu. Han en ilginç işlevini Üçüncü Selim zamanında, aynı yılın 11 Nisan'ında yaşamıştır. Ermem cemaatinin Başpatriklik seçimi nedeniyle, bu han içinde toplantılar
yapılmıştır."
GÜN ÇOK AZ DÜKKAN VAR
Büyük Yeni Han'a bugün baktığımızda içinde az sayıda dükkan bulunduğumu görüyoruz. Diğer hanlarda da durum aynı. Genellikle bu mağazalar gümüşçü, havlucu ve eşarpçı. Dükkanların ortak talebi hanların
biran önce restore edilip,
güzelleştirilmesi.
Büyük Yeni Han'ın tam karşısında Sümbüllü Han
bulunuyor. İçinde tarihi bir çeşme de bulunan Sümbüllü Han'ın birçok bölümü bugünlere ulaşamamış. Bu tarihi ham geride bırakıp gezimize devam ediyoruz. Çakmaçdar Yokuşu'nu çıkarken solda Üçüncü Mustafa Camii karşılıyor bizi. 3. Mustafa'nın 1760 yılında yaptırdığı tuğla minareli, almaşık duvarlı, kubbeli, alt kah dükkanlara ayrılmış caminin köşesinde bir de çeşme var. Bu çeşmenin adı yüzünden eskiden cami, Saka Çeşmesi Camii olarak da biliniyor.
Kı
OSEM SULTANTN HANI
Yokuş yukarı gezimize devam ettiğimizde, Büyük Valide Han'a varıyoruz. Diğer hanlara oranla basık bir girişi bulunan bu binanın duvarlarında eskiden kalma şekiller
gözümüze çarpıyor. 16. yüzyılda IV. Murat'ın ve Sultan İbrahim'in (Deli İbrahim) annesi, IV. Mehmed'in babaannesi Kösem Sultan, büyük oğlunun ve torununun saltanatında ilk yılİarda naiplik görevini üstlenmiş, Osmanlı tarihinin en güçİü ve en zengin kadınlarından
biri.
Kösem Sultan'ın yaptırdığı bu hatun bir efsanesi var. Kösem Sultan'ın gizli
hâzinesinin bu hanın bir köşesine saklandığı rivayet ediliyor. Tarihi kaynaklara göre 366 adet hücre odası bulunan handa bugün kaç odanın kullanıldığı belli bile değil. Büyük Va lide Han'ı eskiden İranlı tacirler kullandığın dan hanın ortasında, Haşan ve Hüseyin'i an ma törenleri de yapılmış. Büyük Valide Han'ın çatısında tarihi bacalar da var.
Y
aPILIŞ TARİHİ 1883
Büyük Valide Han'm tam karşısındaki sokakta iki tarihi yapı bulunuyor. Bunlardan ilki Küçük Yeni Han. Bu hanın Çakmakçılar Yokuşu'na bakan taraftaki duvarlan yol duygusuna uygun biçimde asimetrik çıkmaları bulunuyor. Bu yapıda yer yer sağır
Hamdi Restoran Tel: 0 2 1 2-52 8 03 90. Borsa Restoran Tel: 0212-511 8 0 79. Konyalı Restoran Te l:0 2 1 2- 5 1 3 96 10. Filibe Köftecisi Tel: 0 2 1 2 -5 1 9 39 76.
uğruyoruz. Mağazada 100 farklı yün çeşidi var. Yünün kilosu da 10-50 YTL arasında değişiyor. Kürkçü Han'daki mağazalardan
yün, masa örtüsü gibi ürünler satın I alabilirsiniz.
DAIHATSU
H
aLİÇ'E KARŞI MOLA
Kürkçü Han'dan yürüyerek tuğla kemerleri de kullanılmış. Bu
yapmın tam karşısında Büyük Ticaret Ham bulunuyor. 19 Yüzyıl dokusu olan bu hanın girişinde öteki yapılarda göremediğimiz bir yapılış tarihi de bulunuyor. Bu yazı hem Arap, hem de Latin
rakamlarıyla belirtilmiş. Çakmakçı Han'ın en tepesine vardığımızda gezimizin dönüş kısmına başlıyoruz. Son uğrayacağımız han yünleriyle ünlü, Kürkçü Han.
YÜ N LERİYLE
ü n l ü h a nKürkçü Han'a Birlik Han'ın içinden geçiliyor. Burarım en büyük özelliği birçok renkte yün satılması. Diğer hanlar içinde tarihi dokusu en az hissedilen han burası. Kürkçü Han'm içinde Diyana mağazasına
Eminönü Meydam'na çıktığımızda, Hamdi Restoran'da mola verip gezimizi bitiriyoruz. Urfa Bilecikli Hamdi Arpacı tarafmdan 1970'te kurulan Hamdi Restoran, İstanbul'un en tanınmış lokantalarından biri. Buraya haftanm yedi günü saat 11.00-24.00 arası gidebilirsiniz. Yaz aylarmda terası çok güzel. Lokantayı bugün de Hamdi Bey ve oğlu Şevket Arpacı işletiyor. 400 kişilik mekanın önerileri arasında fındık lahmacun, içli köfte ve fıstıklı kebap başta geliyor. Kişi başı fiyatlar 20-40 YTL arasmda değişiyor.
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi
Gezi
wvrvxXv<rYÚ¿.
CUM AGBM
CUMA,
18 Şubat 2005TARİHİ ESKİDEN TİCARETİN KALBİNİN ATTIĞI, BUGÜN RESTORASYON BEKLEYEN ESKİ HANLARDA İZLEYİN
B
'u hafta Eminönü'nün
önemli altı tarihi hanını
geziyoruz. Rehberimiz
"İstanbul'u Geziyorum
G özlerim Açık" kitabının
yazarı Haldun Hürel.
M arm ara Üniversitesi İletişim
Fakültesinde Sanat Ta rihi
dersi de veren Hürel, "Ta rih i
hanları hafta içi ve pazar
günü ayrı ayrı gezin. Çünkü
tarihi doku kalabalık içinde ve
kepenkler inikken farklı tatlar
veriyor" diyor. Rotamız
Eminönü M eydanindan
başlayıp, Çakmakçılar yokuşu
sonunda bitecek. Gezdikten
sonra dinlenmek için farklı
adreslerde mola vereceğiz.
Em inönü'nün unutulmuş bu
hanları şu anda bakımsız ve
ilgi bekliyor; çoğuna daha sonradan birçok ek yapılmış,
bazı yerleri yıkılıp yok olmuş. Buna rağmen
hanların içinde gezerken, zamanda bir
yolculuğa çıktığını hissediyor İnsan. Eğer
s iz de bu haftasonu unuttuğumuz bu
mekanları hatırlamak istiyorsanız, fotoğraf
makinenizi alıp yola koyulun.
Kürkçü Han
Sümbüllü Han i