ÖLÜMÜNÜN İKİNCİ YILDÖNÜMÜNDE:
CEMAL GÜRSEL
iki sene önce Ordu, Cemal Ağasını, Millet de Cemal P a şasını kaybetti. Yedi ay yedi günlük bir ölüm kalım m ü cadelesinden sonra dördüncü Cum hurbaşkanı G eneral Gürsel komadan çıkam ıyarak, 14 Eylül 1966 günü sabah saat 6,45 de tedavi edilm ekte olduğu A nkara G ülhane Askeri H astahane- sinde vefat etmiş, 17/9/1966 Cum artesi günü T.B.M.M. nde yapılan katafalk’a nakledilerek 18/9/1966 günü A nıt K abire 27 Mayıs devrim şehitlerinin bulunduğu tepeye defnedılmişti.
H A Y A T I
Cemal G ürsel 1395 de E rzurum ’da doğdu. Sırasıyle E r zincan, Kuleli A skeri liselerinde ve H arbiyede okuyarak 1929 da Erkânı H arbiye m ektebini bitirdi. 15 inci Topçu Alayı ile Takım Komutanı olarak Çanakkale savaşına girdi. Filistin cep hesinde, Cebeli Lübnanda bulundu. B atarya kom utanı olarak Gazze m uharebelerinde savaştı. 1918 de İngilizlere esir düşe rek Mısır’a sevkedildi. Daha sonra A nadoluya geçerek I. ve 2. İnönü savaşlarında bulundu. O ldu çok sevdiği bu paşasına «Cemal Aga» ismini takm ıştı. Cemal Paşa sporu, bilhassa y ü rüyüş, nişancılık ve atlı sporu çok severdi.
K ara K uvvetleri Komutanı olarak 3 Mayıs 1960 da Or dunun en küçük birliklerine kadar K ara K uvvetlerinin telsi ziyle b ir veda mesajı yolladı ve görevinden ayrıldı. 27 Mayıs cuma sabahı radyolarını açanlar tok, sıcak, erkek b ir sesle karşılaştılar. Bu ses Kara, Hava ve Deniz K uvvetlerinin iş- biriliği sonunda T ürk Silâhlı K uvvetlerinin kan dökülmeden idareye geçici olarak el koyduğunu T ürk m iletine ve b ütün dünyaya ilân ediyo-du. Bir aydan beri m em lekette cereyan eden ve m illeti süratle korkunç buh ran lara sürükleyen hadi selere son verilmişti. Radyolarının başında büyük bir huzur içinde Silâhlı K uvvetlerin Milli Birlik Komitesi adı altında yayınladığı tebliğleri takip eden halk, kom itenin başkanını da öğrendi. Bu eski K ara K uvvetleri K om utanı Cemal Gürselden başkası değildi.
Aynı gün saat 16.00 da Türkiye radyolarında Cemal Aga’- nın sesi duyuldu. «Bir aydan beri m m elekette cereyan eden ve milleti süratle ko-kunç b uhranlara sürükleyen hadiseleri b i liyorsunuz. Bu ahvali, aylardan beri düşündüm v e çıkar yollan gösterdim. Dinlemediler. İşte bu düşünceler ve m ülahazalarla bu feci gidişe son vermeğe k a ra r verdim . Devletin idaresine el koydum.»
Cemal Gürsel az ve öz konuşurdu. Politikaya karışm ak tan hoşlanmaz, m üm kün olduğu k adar ondan uzak kalm ağa çalışırdı. Demokrasiye karşı inancı sonsuzdu. B ir sohbet sı rasında «Tarihte misali olsa da, olmasa da, askerlerin idareyi sivillere teslim ettiğini, edebileceğini göstereceğiz. Misali yok sa birincisi biz olacağız. Bu sözümde durmazsam , içinizde erkek yokmu? V urun beni, v u rd u ru n beni, bu hakkınızdır...» demişti. İdareyi bir an evvel sivillere devredip O rduyu m üm kün olduğu kadar politikadan uzak tutm ağa çalışıyordu.
Ö lüm ünün ikinci yılında Demokrasi âşığı gerçek A tatü rk çü, m erhum G ürsel’in aziz hatırasını bu köşeden saygı ile anı yoruz.
Orgeneral Cemal Gürsel, her gittiği yerde büyük tezahüratla karşılanırdı. Resimde O nu bir yurd gezisinde çok sevdiği Türk
Milletine hitap ederken görüyorsunuz
Türkiyenin 4. Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel, Başkanlığı uh desinde bulundurduğu devirde sık sık basın toplantıları yapar devlet ve hükümet işleri hakkında Ulusuna bilgi verirdi. Re
sim, Gürsel’i bir basın toplantısında tesbit ediyor
-