Arkadaşım ayı Ömer

*

V

geçmiş zaman olur ki...

t

,BURHAN

> *

*

PPI FK

ARKADAŞIM AYI ÖMER

Karantinacı İsmail Bey, ne kadar olsa, beynelmilel teşkilâta mensup ve onların içinde de Frenklerden dostu bulunduğuna göre, çocuğunu, yani Ömer’i okutmak için o devirde Fransızca tedrisat yapan “Aliance Israâliste” adındaki Musevî mektebine vermiş. Ömer bu mektepte ne kadar okumuş, bilmiyorum. Yalnız biraz Fransızca öğrendikten sonra ayrılmış olmalı ki, ben onu Üsküdar ldadisi’nde arkadaşlarım arasında ve Üsküdar’da birkaç arkadaşla kurduğumuz Anadolu Kulübü’nde buldum. Ömer’i tanıdığım zaman o, başlıkta yazdığım lâkabı almıştı ve buna hakkıyla lâyıktı.

Ben hayatta “orijinal” diye adlandırdığım çok kimse tanıdım. Herkesin tanıdığı bir misalle bunun ne demek olduğunu göstermek isterim. Meselâ, hâlâ adı birçok­ larının dilinde ve bilhassa GalatasaraylIlar arasında dolaşan “Sakallı Celâl” bir “orijinal”di. Yani, kimseye benzemezdi. Fikirleri, giyimi, kuşamı, hayat tarzı, hülâsa fizik ve moral yönleri benzeri olmayan bir adamdı. İşte, Ayı Ömer, Allah vergisi son derecede kuvvetli bir çocuk, fakat doğuştan sefil bir adamdı. En çok hayret edilecek tarafı, büyük sanatkâr babasından musikiye dair en ufak bir şey öğrenmemiş veya öğrenememiş olmasıydı. Ömer’den bir türkü bile duyan yoktu.

Artık, meşhur adıyla analım. Ayı Ömer, Üsküdar’­ daki spor kulübümüz Anadolu Kulübü’nün denizcilik kısmında uğraşırdı. Bana sorarsanız neyle geçindiğini söyleyemem.Yalnız Ömer, bütün dış görünüş ve tavır­ larına rağmen —çünkü tıpkı bir goril gibi iki kolu öne sarkık olarak içeri basan ayaklarıyla sallapati bir yürüyüşü vardı— ayağına mutlaka İngiliz malı kundura giyerdi. O zamanlar Beyker adındaki İngiliz mağazasının bir İngiliz altına (120 kuruş) sattığı bu potinlerden başka kundura giymezdi. Ama, bu kunduralarla denize girer ve iki ay geçmeden arkasını basıp terlik haline getirirdi.

Ayı Ömer denizle ve tekne işleriyle uğraşırdı. Bizim kulübün, yahut o zaman Salacak’ta oturan dostların teknelerini tamir eder, donatırdı.

Ayı Ömer’in en iyi dostu rahmetli Rıza Sueri idi. Eski sporcular bu zatın önce polis mektebinde beden terbiyesi hocalığı ettikten sonra emekli olup spor teşkilâtında çalıştığını ve bu yolda çok hizmet ettiğim bilirler. Bu

r

tam amatör sporcunun da kendine mahsus garip huyları olduğunu burada yazmakta bir sakınca görmem. Rıza merhum, Anadolu Kulübü’nün Şemsipaşa'daki loka­ linde —ki, Hicaz valisi Ahmet Ratip Paşa’nm selâmlık dairesi imiş— büyük ve karanlık dolaba giren, orada saatlerce kalır ve belki de uyurdu. Rıza Sueri merhum da Frenklerin “Vertige” dedikleri yüksekte baş dönmesi ve muvazene kaybı denilen şey yoktu. Üsküdar’daki evimizin bulunduğu mahallede yangın olmuştu. 60 senelik iş. Yangın bizim eve gelip dayandığı zaman, Anadolu Kulübü’nün çocukları bizim damda, başlarında ıslak bir çuval, ellerinde kovalarla her düşen ateş parçasını söndürürlerken, Rıza merhum bunlara kuman­ da ediyordu. Hiç unutmam, üç katlı binanın dam saçağının kenarında arkası boşluğa dönük olarak ayakta dururken gördüğüm zaman benim gözlerim kararmıştı.

Rıza merhuma ait bu parantezi burada kapadıktan sonra arkadaşım A yıöm ^’in hikâyesine dönüyorum.

Ayı Ömer bir gün sandalla araba varupunun önünden geçmek istemiş. Vapur bunu altına alıvermiş. O zamanki vapurlar “Padıl” denilen yandan çarklı gemilerdi. Ömer’in sandalı devrilmiş, Ömer de denize düşmüş ve patırtı arasında hiçbir zaman bağlamadığı İngiliz potinlerinden biri ayağından çıkmış. Ömer, bu tek pabucu bulmadan denizden çıkmadıydı. Bilmiyorum kiminle girdiği bahis üzerine —kontrollü olarak— Kil- yos’tan sandala binmiş, hiç durmadan kürek çekerek Fenerbahçe burnuna kadar galiba 6 saatte gelmişti.

Ayı Ömer, aynı lâkabla anılan Ayı Ali’yle birlikte Anadolu Kulübü’nün halat takımının iki dip adamlarını teşkil ederlerdi. O tarihlerde bizi yalnız bahriyeliler halatta yenerlerdi. Sırası gelmişken söyleyeyim, halat çekme müsabakası ilk olimpiyatlara dahil sporlardandı. Galiba 1928’den sonra bu aradan çıkarıldı. Çünkü teknik bir kıymeti yoktu.

Ayı Ömer’in geniş bir göğsü vardı. Deniz altında bir-iki dakika durduğunu, yani normal insanlardan fazla durduğunu çok defa görmüşümdür. Bir gün Salacak’ta dostlarımızdan birinin sürme omurgalı, yani tekne çok yattığı zaman devrilmemesi için dibine vidalanmış uzunca ve geniş bir demir omurgayı denizin içinden, cıvatalarını tekneye sürerken, teknenin içinde bu cıvatalara muslukları bağlamakla meşgul merhum Rıza üe konuşmak istediğini, denizden gelen hava kabarcık­ larından anlayan Rıza merhum bize bunu gülerek anlatmıştı. Ayı Ömer’le Rıza, birbirlerinden ayrılmaz iki dost olarak Salacak’ta ve denizde yaşadılar. Deniz, bu çocuklar için karadan daha emin, daha rahat bir yerdi.

Ömer neyle geçinirdi? Zannederim, küçük sandalıyla ara sıra tuttuğu balıklan satarak geçinirdi. Babası merhumdan kendisine ne ev, ne bark, ne para, ne pul kaldığım hatırlamıyorum. Zaten Ömer için paranın, pulun da pek kıymeti yoktu. Ömer’in yatacak yeri de yoktu. Yazın teknesinde, kışın belki de kulüpte yatardı.

Ömer, ruhen farkında olmadan Frenklerin “Existen­ tialiste” dedikleri zümredendi. Temizlik, pislik diye bir mefhum onun için mevcut değildi. Ondan dolayı da pis ve derbederdi. Günün birinde bunun neticesi olarak tifüse, yani kızıl hastalığına tutuldu. O devirde bu hastalık çok zor tedavi edilirdi. O dev gibi adam, bu hastalığın taşıyıcısı olan bir bite yenildi ve gözlerini kapadı.

Ayı Ömer harbi, fakat yüksek bir serseriydi. Hayatında kimseden on para istememiş, almamış, çalmamış, ne bulduysa onunla geçinmiş. Hayat için yaşamış, kimseye fenalık etmemiş, sefalette saadeti bulmak sırrına erişmiş bir adamdı. Rahmet olsun

canına! _

Devamı var