Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi
139
Lingual Tiroidin US, MR ve Sintigrafik Değerlendirmesi: Olgu Sunumu *
Lingual Thyroid: US, MR, And Scintigraphic Evaluation: A Case Report
İbrahim ÖZTOPRAK**, Muhittin SÖNMEZ ***, Halil BOYUNSUZ****, Temur BÜLBÜL****
ÖZET
Lingual tirod ender görülen ve orofaringeal kitle oluşturan gelişimsel bir anomalidir. Görülme sıklığı yaklaşık olarak 1/l00000 dir. Tiroid dokusunun gelişim anomalisi ve embriyolojik migrasyon yetersizliği sonucu oluşur. Bu yazıda 35 yaşında bir kadın hastada lingual tiroid’e ait US, MR ve sintigrafi bulguları verilmiştir. Tiroid bezi dil kökü ile epiglot arasında yerleşmiş ve 44x40x42 mm boyutlarında orofarinks hava sütununu daraltan kitle şeklinde izlendi. Olgu literatür bilgileri ile değerlendirilerek tartışıldı.
Anahtar kelimeler: lingual tiroid, radyolojik
görüntüleme, tiroid ektopisi
SUMMARY
Lingual thyroid tissue is a rare developmental anomaly. The occurence of lingual thyroid is approximately 1/100000 patients. It occurs because of the defective descent of thyroid tissue. In this case report, a 35 years old female who diagnosed having a lingual thyroid is presented. Lingual thyroid was located base of the tongue between circumvallate papillae and epiglottis. The size of the mass was 44x40x42 mm in size. Diagnostic procedures using such as scintigraphy, US and MRI are discussed.
Key words: lingual thyroid, radyological imaging ,
thyroid ectopia
C. Ü. Tıp Fakültesi Dergisi 24 (3):139 – 142, 2002 GİRİŞ
Lingual tirod ender görülen ve orofaringeal kitle oluşturan gelişimsel bir anomalidir. Dilin buccal ve faringeal parçalarının birleşme yerinde lokalize olur. Bu bölgede yer alan diğer kitlelerle benzer klinik ve radyolojik bulgular verir (1,2). Bu yazıda lingual tiroidi olan bir vaka US, MR ve sintigrafi bulguları ile verilmiştir.
OLGU
35 yaşında kadın hasta, çocukluğundan beri var olan ve son bir yılda giderek artan yutma ve nefes alma güçlügü şikayetleri ile başvurdu. Yapılan fizik incelemede dil kökünde yer alan, dilin üst konveksitesini arttıran, komşu anatomik yapılar üzerine bası oluşturan ve orofarinks hava sütununu daraltan kitle tesbit edildi. Yapılan US incelemede 44x40x42 mm boyutlarında, düzgün sınırlı, homojen yapıda, kas yapılarına göre daha ekojen vasıfta, solid kitle olarak izlendi (Resim 1).
* TÜRK RAD 2001, 22. Türk Radyoloji Kongresinde bildiri olarak sunulmuştur.
** Yrd.Doç.Dr., CÜ. Tıp Fakültesi Radiodiagnostik Anabilim Dalı, Sivas
*** Yrd.Doç.Dr., CÜ. Tıp Fakültesi Anatomi Anabilim Dalı, Sivas
Lingual Tiroidin US, MR ve Sintigrafik Değerlendirmesi: Olgu Sunumu
140
Resim 1. Dil kökünde düzgün sınırlı, homojen yapıda, dil
kaslarına göre hiperekoik olarak izlenen lingual tiroidin US görünümü.
MR incelemede dil kökü ile epiglot arasında yer alan ve orofarinksi dolduran, US boyutları ile aynı boyutlu, düzgün sınırlı kitle lezyonu saptandı. Lezyon orofaringeal hava sütununu oblitere etmişti ve uvula nazofarinkse deplase görünümde idi. T1 ağırlıklı serilerde dil kasları ile izointens yapıda ve yer yer milimetrik hiperintens odaklar bulunmakta idi (Resim 2). T2 ağırlıklı serilerde dil kaslarına göre hiperintens özellikte alanlar ve dil kasları ile izointens yapıda yaygın milimetrik odakların oluşturduğu mikst intensite (tuz-biber görünümü) mevcuttu (Resim 3). İntravenöz kontrast madde enjeksiyonu sonrası nonhomojen kontrastlanma izlendi (Resim 4). Hormon incelenmesinde T3, T4 ve TSH değerleri normal saptandı. 3mCi radyofarmosötiğin İ.V. verilişinden 20 dakika sonra yapılan sintigrafik incelemede normal tiroid lojunda tiroid aktivitesi saptanamamasına karşın dil
köküne uyan bölgede tiroid gland ile uyumlu aktivite saptandı (Resim 5). Bu bulgular ile lingual tiroid tanısı kondu. Hastaya cerrahi tedavi uygulandı. Lingual tiroid eksize edildi ve sternokleidomastoid kas içerisine ototransplantasyon uygulandı. Cerrahi sonrasında yapılan histopatolojik inceleme tanıyı doğruladı.
Resim 2. T1 ağırlıklı sagittal kesitte lingual tiroid dil kasları ile
izointens olarak izlenmekte ve hiperintens odaklar içermektedir.
Resim 3. T2 ağırlıklı kesitlerde lingual tiroid inhomojen yapıda, tuz-biber görünümünde izlenmektedir (a.sagittal, b.koronal,
Öztoprak ve ark.
141
Resim 4. İV kantrast madde sonrası MR incelemede lingual tiroidde nonhomojen kontrastlanma (a.sagittal, b.aksiyel).
Resim 5. Sintigrafik incelemede normal tiroid lojunda aktivite
izlenmemesine karşın, dil kökünde tiroid ile uyumlu aktivite izlenmektedir.
TARTIŞMA
Klinik olarak lingual tiroidin görülme sıklığı insidansı 1/l00000 dir (3,4). Tiroid dokusunun gelişim anomalisi ve embriyolojik migrasyon yetersizliği sonucu oluşur. Tiroid dokusunun gelişimi ve tiroglossal kanal boyunca normal pretrakeal lokalizasyonuna inmesi yetersizdir (3-5). Ektopik tiroid dokusu foramen caecum ile normal tiroid lokalizasyonu arasında herhangi bir yerde olabilir. Lingual tiroid, orta hatta papilla circumvallataların hemen arkasinda bulunan foramen caecum ile epiglot arasindaki dil tabanında yer alır. Kadınlarda erkeklerden yedi kat daha fazla görülür (6). Kadin olan olgumuzda ektopik tiroid dokusu, dil kökü ile epiglot arasında saptandı. Bu lokalizasyonu ile lingual tiroid olarak değerlendirildi. Normal tiroid gland ektopik tiroid dokuları ile beraber görülebilir. Lingual tiroidli hastaların %70'inde ise normal yerleşimli tiroid dokusu izlenmemektedir (4-7). Normal lokalizasyonunda tiroid gland izlenmediği durumlarda, öncelikle lingual tiroid araştırılmalıdır. Olgumuzda da US, MR ve sintigrafi incelemesinde, normal tiroid gland lokalizasyonunda tiroid dokusu izlenmedi. Olguların büyük çoğunluğu asemptomatiktir. Semptomu olan olgularda disfaji, disfoni, boğazda yabancı cisim hissi, öksürük, ağrı, ağız içerisine kanama ve dispne görülebilir (3,4,8). Olgumuzda çocukluğundan beri var olan fakat son bir
Lingual Tiroidin US, MR ve Sintigrafik Değerlendirmesi: Olgu Sunumu
142
yılda giderek artan, yutma ve nefes alma güçlüğü mevcuttu. Gebelikte, tirotoksikozda ve tümör gelişimi olduğunda bu ektopik dokuda belirgin büyüme izlenir (7,8,9)
Lingual tiroid US incelemede düzgün sınırlı, homojen yapıda ve dil kaslarına göre daha ekojen özellikte izlenmektedir. Ektopik tiroid dokusunda büyüme, nodül, kist veya tümör gelişimi olduğunda US incelemede dokunun homojen eko yapısı kaybolmakta ve bu lezyonlara ait bulgular saptanmaktadır (8). Olgumuzdaki ektopik tiroid dokusunun US bulguları normal tiroid dokusu ile aynı özellikte idi. MR incelemede lingual tiroid dokusu kolloid materyalin oluşturduğu farklı sinyal özelliğinden dolayı inhomojen izlenmektedir. Ektopik tirod dokusunda büyüme, nodül, tümör gelişimi yok ise TI ağırlıklı serilerde dil kasları ile izo yada hafif hiperintens, T2 ağırlıklı serilerde dil kaslarından hiperintens olarak izlenmektedir (7). Olgumuzda tanımlanan bu MR bulgularıyla benzer bulgular saptandı. Sintigrafik ineelemede ektopik tiroid dokusunda, normal lokalizasyonlu tiroid doku ile benzer aktivite saptanır (3,7). Çoğunlukla normal lokalizasyonda aktivite saptanmaz. Olgumuzda normal pretrakeal lokalizasyonda aktivite saptanmazken dil kökünde tiroid aktivitesi saptandı.
Ayırıcı tanıda bu bölgede görülebilen adenom, fibrom, lipom, hemanjiom, granüler hücreli mijyoblastom, tiroglossal kanal kisti, minor salivar gland tümörü, skuamöz hücreli karsinom gibi patolojiler göz önüne alınmalıdır. Hemoraji ve enfeksiyon riski nedeniyle biyopsi önerilmemektedir. US ve MR çoğu zaman sintigrafiye gerek kalmadan tanıyı sağlamaktadır (4,7,9).
Tedavide supresif dozda tiroid hormonu, radyoaktif iyot yada cerrahi tedavi uygulanabilir. Cerrahi
için endikasyonlar dispne, disfaji, disfoni, tekrarlayan ve şiddetli kanamalar, kontrol edilemeyen hipertiroidizm, nekroz ve malign transformasyon şüphesidir(10).
KAYNAKLAR
1. Williams PL, Bannister LH, Berry MM, Collins P, Dyson
M, Dussek JE, Ferguson MVJ: Gray’s Anatomy. 38th. ed,
Churchill Livingstone, New York, pp 176, 1995.
2. Lee CC, Chen CY, Chen FH, Lee GW, Hsiao HS.
Imaging of huge lingual thyroid gland with goitre. Neuroradiology 1998; 40: 335-7.
3. Lieberum B, Ten Cate WJ. Diagnosis and therapy of
thyroid tissue of the base of the tongue. HNO 1996; 44: 393-6.
4. Guerin N, Urtasun A, Chauveau E et al. Lingual thyroid
and intra-lingual thyroglossal cyst. Rev Laryngol Otol Rhinol (bord) 1997;118: 189-92.
5. Williams JD, Sclafani AP, Slupchinskij 0, Douge C.
Evaluation and management of the lingual thyroid gland. Ann Otol Rhinol Laryngol 1996;105: 312-6.
6. Batsakis JG, El-Naggar AK, Luna MA. Thyroid gland
ectopias. Ann Otol Rhinol Laryngol 1996;105: 996-1000.
7. Giovagnorio F, Cordier A, Romeo R. Lingual thyroid:
value of integrated imaging. Eur Radiol 1996;6:105-7.
8. Miller JH. Lingual thyroid: Sonografic appearance.
Radiology 1985; 156: 83-5.
9. Bumber Z. Poje G, Brzac HT. Lingual thyroid. Acta Med
Croatica 1998; 52: 223-7.
10. Osma Ü, Tekin M, Topçu İ, Üstel M. Lingual tiroid.
Kulak Burun Boğaz İhtisas Dergisi 1997; 4:168-170.
Yazışma Adresi :
Yrd. Doç.Dr. Muhittin Sönmez
