★
^
★
TİT
-k
* * * ★ ★ ★ ★ ★* * * * * ★ ★ ★ ★ *
\ * N > .*
-k
*
*
**
+
* k*
+
• +*
*
*
*
-K
*
fc
*
*
“k*
■ k7 T —
Sultanahmet meydanında
o gün 100 bin kişi vardı
Y
IL H a ziran a y in in a ltın c ı g ü n ü . S u lta n a h m e t m e y d a n ın d a m a h şe rî b ir k a la b a lık . İs ta n b u l, İsta n b u l o la lı o g lin e k a d a r böyle b ir k a la b a lığ ı b ir a ra d a g ö r m em iş ... S u lta n a h m e t C am iin in m in a re le rin d e siy a h b a y r a k la r d a lg a la n ıy o r, İs ta n b u l k a n a ğ lı- lıy o r ... ö s m a n lı D ev leti B irin c i C ih a n S a v a ş ın d a n y e n ik ç ık m ış , Y u n a n d ıla r 15 M ay ıs 1919 g ü n ü İz m ir’i İstilâ etm iş V ali ve b ü tü n m e m u rla r zo rla, .d ip ç ik te n e re k K o r- d o n b o y u n a g ö tü rü lm ü ş, o ra d a «Zito Venizelos* d iy e b a ğ ırtılm ış , b u n a b o y u n e ğ m e y e n le r ş e h it ed ilm iş, İs ta n b u l a s ır lık m a z isin d e ilk d e fa d ü ş m a n çiz m ele rin in m a h m u z la rın ın ş a k ı r t ı s ı n ı işitm iş... İşte ö y le b ir g ü n , b u g ü n ... 6 H aziran 1919. İ s ta n b u llu m e d e n i â le m in b u b a r b a r lığ ın ı p ro te sto e d e c e k ... S u lta n a h m e t m e y d a n ın d a to p la n a n 100 b in k işi, do lu , İçin e . k a p a n ık v e a ğ lı y o r. S iy a h a k a p la n m ış k ü rs ü d e g en ç b ir k a d ın k o n u şu y o r. M in arelerd en g e le n te k b ir sesle ri y e ri gö ğ ü in le tiy o r v e genç k a d ın siy ah ç a rş a fın a b ü rü n m ü ş e n ö n d e b u lu n a n İşg al K u v v e tle ri K u m a n d a n la r ın ın s u r a tla r ın a bil ş a m a r v u r u r g ib i h a y k ı rıy o r :-cfcard eşler, v a ta n d a ş la r Y ed iy ü z y ı l ı n ş e re fi g öğe y ü k se le n b u m in a re le r in te p e sin d e n O s m a n lI ta rih in in y e n i f a c ia s ın ı se y re d iy o r, bu m e y d a n la rd a n ç o k zam an a la y h a lin d e geçm iş o la n b ü y ü k a ta la r ım ız ın r u h u n a h ita b e d iy o ru m . (...) A ta la rım ız ın r u h la r ı ö n ü n d e e ğ iliy o r, o n la ra b u g ü n ü n y e n i T ü r - k iy e si a d ın a h ita b e d iy o ru m k i. s ilâ h sız o la n b u g ü n k ü m ille tin k a lb i de ‘ c y ıla rın k i g ib i y e n ilm e z k u d re tte d ir. A lla h a v e h a k la rım ız a im â n e d iy o ru z . (...) E ğ e r a y ’d a v e y ı l d ız la rd a d a T ü rk le , M üs lü m a n b u lu n d u ğ u n u sö y le se le r o ra la ra d a IstiJâ o rd u la rı g ö n d e rirle rd i. N ih a y e t h ilâ li p a rç alam a k iç in e lle rin e b ir fır s a t g eçm iştir. ( ...) B ir g ü n g e le ce k t i r ki, d a h a b ü y ü k b ir m a h k e m e, m ille tle ri ta b iî h a k la rın d a n m a h k û m b ır a k a n la r ı m a h k û m e» d e c e k tir. O m a h k e m e bu g ü n bizim ale y h im iz d e o la n d e v le tle rin fe rtle rin d e n te ş e k k ü l e d e c e k tir . Ç ü n k ü h e r fe r d in iç in d e e zelî b ir h a k d u y g u su v a r d ı r v e m ille tle riHALİDE EDiB A Dİ VAR
Gençlik yıllarında yapılmış b ir tablosu
m e y d a n a g e tire n le r de fe rtle r d ir. (...) H ü k ü m e tle r d ü ş m a n ım ız , m ille tle r d o s tu m u z ve k a lb im iz d e k i h a k lı is y a n k u v v e tim iz - d ir. B ü tü n m ille tle rin h a k l a r ı n ı k a z a n a c a ğ ı gü n çok u z a k d e ğ ild ir. O g ü n g eld iğ i zam an b a y ra k la r ı n ı z ı a lın ız , bu m a k sa t İçin c a n l a r ın ı v e re n k a r d e şle rim izi z iy a re t e d i niz. Ş im di y e m in e d in v e b e n im le b e ra b e r t e k r a r la y ın :»
G enç k a d ın y em in e d i y o r ve y iiz b iııle r a ğ lıy o r v e b ir u ğ u ltu h a lin d e y e m in i te k ra rlıy o r d u : « İn sa n lık ve a d a le t e s a s la rın a s a d ık k a la c a ğ ız. H e rh a n g i ş a r tla r a l t ı n d a o lu rsa olsun, h iç b ir k u v v e te b o y u n eğ m ey e ceğiz.»
K itle coşm uş y em in e d iy o r ve ö nde b u lu n a n b i r genç «M illetim ! Z a v a llı m illetim !» d iy e b a ğ ır a r a k d iişü p b a y ılıy o r, k ü rs ü d e k i g en ç k a d ın da o n u n y a rd ım ın a k o şu y o rd u . Bu k a d ın , İs ta n b u l'u o g ü n S u lta n a h m e t m e y d a n ın d a a y ağ a k a l d ır a n k a d ın , d a h a so n ra K u rtu lu ş S a v a şın a k a t ı lıy o r. M u stafa K e m a l'le b irlik te İs ta n b u l’d a k i v a ta n h â in le ri ta ra fın d a u id am a m a h k û m e d iliy o r, «O nbaşı H alide» ism iy le c ep h e d e n c ep h e y e k o ş u y o r ve z a fe rin k a z a n ıl m a sın d a n so n ra İz m ir’de A ta tü r k ’ü n e m riy le B aş ç av u şlu ğ a te rfi ed iy o rd u . Bu k a d ın ö n cek i g ü n k a y b e ttiğ im iz b ü y ü k T ü r k y a z a rı P ro f. H alid e E dib A ü ıv a r'd ı. A llah ra h m e t ey lesin .