C U M H U R İ Y E T / 4
KÜLTÜR-Y AŞ A M
/ A Ğ U S T O S 1986
TELEVİZYON
SİNEMA
18.25 Açılış
ÖnlİNans Pjrog^ram
19.00 Haberler
19.15 Çiçek Kız
İsviçre’de Küçük bir havaalanında gördüğü bir hava gemisi E nd'ı çok sevindirir. Binip gezm ek ister, onları takip eden Boris ve çevredeki çocuklarla birlikle bir kaza eseri gem iyi hareket ettirirler. Kurtulmak çok zordur. Buna rağmen Encıl balon kam ında bir delik açarak gem iyi indirm eyi başarır.
Göreme ve Çatalhöyük yöreleri tarihi ve
: 19.40 A nadolu - I “Tapınakların S im ”
İtalyan yapım ı olan belgesel progran kültürel özellikleri ile tanıtılıyor.
20.00 Komedi Dünyası: D idi’nin Maceraları
D idi bir film de D işlerin dublörlüğünü yapm ak üzere çağrılmıştır.20.30 Haberler
______________ ____
21.00 Hava D
u
r u
m
u
______________
21.15 Strauss Ailesi - Son
Şani'nin durumu iy i değildir. A del'te tanışıp görüşmeye başlar. Çevrenin tepkisi üzerine birlikte Alm anya’ya giderler. A ncak A del’in teşvikiyle yeniden Viyana’ya döner ve m üzik çevresindeki itibarını yeniden kazanır.
22.05 Festivalin Ardından
22.40 Sinema Tarihinden: Seni Asla
m
(A yrıntılı bilgi yandaki sütuı
00.50 Haberler
01.00 Kapanış
RADYO
BULMACA
SOLDAN SAĞA: 1 / Kılıç, bıçak gibi saplı şeylerin sap içinde ka lan bölümü. 2 / Yapıt... Eski Mısırlılar tarafın d an kutsal sayılan öküz. 3 / Mürekkebi kurutmakta kullanılan ince kum... Platinin simgesi... Bir nota. 4 / “Aşağı yukarı, ufak tefek” örneklerinde ol duğu gibi, anlatımı et kili kılmak için sesçe benzer sözcüklerin yan yana kullanılmasına ve rilen ad. 5 / Lirik Japon dramı... Bir nota. 6 / Argoda esrar... Yöne lim görevi yüklenmiş ¡kimselerden oluşmuş topluluk. 7 / Cilve... Bir tür Ingiliz birası. 8 / Cennet... "Petrol ihraç
Eden Ülkeler Örgütü”. 9 / Bir organ ya da or ganizma kesitinin röntgenle filmini çekme yöntemi.
YUKARIDAN AŞAĞIYA:
1/ Karınzarı iltihabı. 2 / Asya’da bir göl... Tro- . pikal bölgelerde yetişen ve yerlilerin beslenme
sinde önemli payı olan yumru köklü bitkile rin genel adı. 3 / İpotek... Bir kimseyi kötüle me, yerme. 4 / Utanma... Gemileri, farklı iki su düzeyinin birinden öbürüne aşırmak için yapılmış ara havuz... Molibdenin simgesi. 5 / Peru’nun plakaişareti..ilkel bir silah.6/
Tram-1 2 3 4 5 6 7 8 9
V A -R L A T M A k A ■R A CrTi. i 2 U $ A M U A M i L A A S M 2 A A -R 2. K A S- E N\ A T A Ş Evay sürücüsü... Müstahkem Yer. 7/ Eski bir A V M siyasal partinin kısa yazılışı... Gidilecek ydl
üzerinde olmayan. 8 / Afrika’da bir ırmak... Bir görevde kendinden önce bulunmuş olan. 9 / Sinir hastalıkları uzmanı.
C A t S 12. £> A L E U *R / 12. A A/ C A
HAVA D U R U M U
ANKARA Bulutlu zr 10° İSTANBUL Bulutlu 27* i r İZMİR Açık 32* 18" ADANA Açık S** 22" ANTALYA Açık 34* 21* ERZURUM Bulutlu 2D* i r TRABZON Yağmurlu 28* 20" MU&A Açık 30" 17* DİYARBAKIR Açık 38" 19" EDİRNE Bulutlu 2D" 15° Yajmurlu 28" 20“ BUNSA Açık z rir
DDUI Bulutlu 25" 11° KONYA Bulutlu zr 11* AMSTERDAM ATİNA BAĞDAT BELÛRAD BERLİN BONN BRÜKSEL CENEVRE CİDDE FRANKFURT GİRNE KAHİRE KÖLN LONDRA MADRİD MOSKOVA MÜNİH NEW YORK OSLO PARİS RİYAD ROMA SOFYA ŞAM TEL AVİV TOKYO TRABLUSGARP ZÛRİH ■ Yaömurlu : Açık : Açık : Açık : Yaömurlu : Yaömurlu ; Yaömurlu : Bulutlu : Açık : Yaömurlu ; Açık ; Açık : Yaömurlu ; Yaömurlu : Açık ; Açık ; Yaömurlu ; Açık ; Yaömurlu : Yaömurlu : Açık : Bulutlu ; Bulutlu ; Bulutlu : Açık ; Bulutlu : Açık ; Bulutlu 22° 30° 40° 25° 19° 18° 20° 26° 41° 19° 33° 35° 19°, 17° 30° 27° 21° 32° 17° 22° 43° 28° 27° 36° 37° 29° 32° 24oM,
___etaorolojl Genel Müdûrlüğü'ndan eli nen bilgiye göre, yurdun kuzey kesimleri bulutlu, Keredeniz yağışlı, diğer yerler açık geçecek. HAVA SICAKLIĞI: önem li bir değişiklik olmayacak. RÜZGÂR: Kuzey ve doğu yönlerden orta kuvvette esecek. Denizlerde yıldız ve gündoğusundan 3-5, saatte 10-21 deniz mili hızla esecek. DENİZ: Marmara, Karadeniz bulutlu, ve yağışlı, diğer denizlerimiz açık geçecek. Deniz mutedil dalgalı olup, görüş uzaklığı 10-15 km, Karadeniz'de yağış anında 3-5 km dolayında olacak. Van Gölû'nde hava açık geçecek. Rüzgâr kuzey ve doğu yönlerden orta kuvvette esecek. Göl küçük dalgalı olup görüş uzaklığı 10-15 km. dolayında olacak.
İNSAN HAKLARI DOSYASI
“BİN
İNSAN”
ERBİL
TUŞALP
Fiyatı: 880 TL. (KDV dahi!)5
.
BASI ÇIKTI
Tekin YayıneviTARİHİNDEN
TRT I
054)0 Açılış, program ve kısa haberler. 05.05 Ezgi Kervanı. 0 5 3 0 Şarkılar ve oyun havalan, 0 6 4 » Köye haberler. 06.10 B ölgesel yayın. 0 6 3 0 Cuma Sabahı. 07.20 ö z e l tanıtıcı reklam programı. 0 7 3 0 Haberler. 07AO Günün içinden. 0 9 3 0 Arkası Ya rın. 10.00 Kısa haberler. 10.05 Reklamlar. 11.00 Kısa haberler. 114)5 Şarkılar geçidi. 1 1 3 0 Çeşitli müzik. 1 2 4 » Kısa haberler. 12.05 Reklamlar. 12.10 Türküler geçidi. 12 3 0 Türk sanat müziği toplu programı. 1 2 3 5 Reklamlar ve radyo programlan. 13.00 Ha berler. 13.15 Müzik (THM) 1 3 3 0 Bölgesel yayın ve reklamlar. 14.45Türküler. 15.00 Kı sa haberler. 15.05 öğ led en sonra. 16.00 Kısa haberler. 164)5 Türküler ve oyun havalan. 1 6 3 0 H afif müzik. 17.00 Kısa haberler. 17.05 Köyümüz Köylümüz. 1 7 2 5 Acemkürdi faslı. 1735 H a fif müzik. 18.00 Çocuk Bahçesi. 18.15 Çocuklarla Başbaşa. 19.00 Ha berler ve olayların içinden. 20,00 Ankara Radyosu çoksesli korosu 20.15 Yeni şarkılar. 20.45 Türkçe sözlü ha fif müzik. 21.00 Kısa haberler. 21.05 Türküler geçidi. 2 1 3 0 Bera ber ve solo şarkılar. 22.00 Beraber ve solo türküler. 2 2 3 0 Çağdaş Türk sanat müziği. 23.00 Haberler. 23.15 Gecenin içinden. 0 0 3 5 Günün haberlerinden özetler. 014)0 Prog ram ve kapanış. 01.05-054)0 Gece yayım.TRT n
07.00 Açılış ve program, 07.02 Solistlerden seçmeler. 0 7 3 0 Haberler 07.40 Türküler ve oyun havalan. 08.00 İki solistten şarkılar. 0 8 3 0 Sabah konseri. 09.00 Tür küler. 09.15 Çocuk Bahçesi. 0 9 3 0 Çeşitli müzik. 10.00 Şarkıiar.1020 A nadolu aydınlı ğı, 10.40 Türk dünyasından. 1 1 4 » Yurttan Sesler Erkekler Tbpluluğu. 1 1 3 0 iki solist ten şarkılar 1 2 4 » Çeşitli müzik. 1 2 3 0 Yurttan Sesler Erkekler Tbpluluğu 13.00 Haber ler. 13.15 H afif müzik. 1 3 3 0 Küçük k o ra 14.00 Türküler ve oyun havalan. 1 4 3 0 Ya bancı dil dersi 15.15 Şarkılar. 1 5 3 0 Viyolonsel sololan. 16 4 » Türkçe sözlü hafif mü zik. 1 6 2 0 Arkası yarın. 16 3 0 Başlangıcından bugüne Türk M usikisi form lan. 17.00 Caz Dünyası. 1 7 3 0 M ahalli sanatçılarımız 1 8 4 » Ses ve saz dünyamızdan. 1 8 3 0 Hafif müzik. 18.45 Türküler. 1 9 3 0 Haberler ve olayların içinden. 2 0 4 » Şarkılar. 20.15 H afif Müzik 20.30 Y abana Dil Dersi. 21.15 Şarkılar. 21.30 Yurttan Sesler Kadınlar Topluluğu 22.00 Gece konseri. 22.30 Bir Roman/Bir Yazardan Hikâyeler. 22.45 Türküler. 2 3 4 » Haberler 23.15 Beraber ve Solo Şarkılar. 2 3 3 0 H afif müzik. 2 3 3 5 Cuma kon seri. 0 0 3 5 Program ve kapanış.
TRT IH
0 7 4 » Açılış ve program. 07.02 H afif müzik. 0 7 3 0 Sabah konseri. 08.00 Sabah için müzik. 09.00 Haberler. 09.12 Müzikli dakikalar. 10.00 TRT Oda Orkestrası. 10.30 Müzik rüzgârı. 11.00 Öğleye doğru. 12.00 Haberler. 12.12 Günün konseri. 13.00 Solistlerden seçmeler. 1 3 3 0 Türk halk müziği toplu programı. 14.00 Konser Saati. 15.00 TRT Çocuk Koroları. 1 5 2 5 Caz ve H a fif M üzik Dünyasından. 1 5 3 5 Haftanın Çocuk Şarkısı. 1 6 4 » Türk Sanat Müziği Tbplu Programı. 1 6 3 0 Türküler Geçidi, 17,00 H a berler. 17.12 Sizler İçin 1 8 4 » Stüdyo FM 1 9 4 » Haberler 19.12 Müzikte Etkileşim 20 4 » Pop-Caz 21.00 Müzik Ekspresi. 22.00 Haberler. 22.12 Gecenin Getirdikleri. 23.00 Cu ma Konseri 2 4 4 » Müzikallerden Bir Yıldız 0 0 3 0 H afif Müzik 01.00 Program ve Kapanış.Sovyet
sinemasından
klasik bir
savaş film i
Seni Asla
Unutmayacağım /
Yönetmen: V Sadovnikov /
Oyuncular: İrina Malişeva
(Polya), Yevgeni Karelskin
(Fyodor), V Şulgin
(Nikiforoviç), L. Sokolova
(İvanovna), G. Nilov
(Şuştov), E. Drapeko
(Maşa), A. Rudakov
(And rey ev), V. Tatosov
(A kopyan).
Kültür Servisi — “ Sinema Tarihinden” program ında bir
Sovyet filmi geliyor ekranlara. İkinci Dünya Savaşı sırasında Sovyet askeri Fyodor yaralanır. Fyodor’un hayatını hastanede Polya adlı bir genç kız kurtarır. Hayatını Polya’ya borçlu olan Fyodor ile genç kız arasında baş layan yakınlaşma, giderek aşka dönüşür. İki genç evlenmeye ka rar verirler. Ne var ki, Fyodor artık iyileşmiştir ve cepheye dön mesi gerekmektedir. Fyodor’un yeniden cepheye gitmesiyle bir likte genç karı-koca birbirlerinin izini yitirecektir.
Savaş, özellikle İkinci Dünya Savaşı, Sovyet sinemasında bel ki de kimi “ sakınca” ları kendi liğinden ortadan kaldırdığından, en çok işlenen konu. Kuşkusuz, bir ülkenin bir savaşta yirmi mil yonu aşkın kayıp vermesi, o sa vaşa silinmez bir anlam kazan dırıyor. Ama bir ülkenin, özel likle bir dönem sinemasının bü yük çoğunluğunu İkinci Dünya Savaşı filmlerinin oluşturması yine de düşündürücü.
Ö te y an d a n , “ Sinema Tarihinden” p ro g ra m ın d a TR T’nin Türk sinemaseverlere
Ayzenştayn, Pudovkin, vb. gibi
Sovyet sinemasının gerçek temel taşlarını sunmasını beklerdik.
M ehmet Ozan, Danimarka'daki en eski Türk müzisyeni
Türk m üziğim Danim arkalIlara
öğretirken yeniden keşfettim
Mehmet Ozan, 1960’ta 11
yaşında gelmiş Danimarka’ya.
Türk müziğini Danimarka’ya
en geniş anlamda tanıtanlardan
biri de o. Gerçi müziği hiç de
bildiğimiz anlamda Türk
müziği değil, ama parçalarında
Türk halk ve klasik
müziğinden motifler kullandığı
için öyle de sayılabilir.
FERRUH YILM A Z
KOPENHAG—Mehmet Ozan’m kurduğu İs tanbul Ekspres, üstü bar, altı müzik gruplarının çaldığı salon olan “ Haand i Hanke” de çalacak. Konser 21.30’da başlayacak olmasına rağmen he nüz saat sekiz buçukta üst taraftaki bar dolmuş. Bardakilerin büyük çoğunluğu, aşağıdaki salonun kapılarının açılmasını bekliyor. Saat dokuza doğru kapılar açılıyor, program başlamadan önce salo nun 140 kişilik kontenjanı dolmuş durumda. Bu yüzden kapılar yeniden kitleniyor. Dışarı çıkmak isteyenler, kapıdaki görevliye başvurup kilidi aç tırmak zorundalar.
Saat dokuz buçukta, gitarda Mehmet Ozan’dan başka, Kopenhag caz dünyasının tanınmış isim lerinden, kontrbasta Mads Vinding, saksofonda
Jan Zum Vohrde ve davulda Aksel Riel’den olu
şan İstanbul Ekspres, programına başlıyor. Bü yük ölçüde Latin Amerika ve Türk ritmlerinden oluşan parçalara rağmen, belki de salonda boş yer olmadığından, hiç kimse kalkıp dans etmiyor. Herkes büyülenmiş bir şekilde, tamamen akustik aletlere dayalı müziği, biraz da müziğin oryantal havasımn verdiği hava içinde oturduğu yerden faz- la gürültü etmeden dinliyor.____
M üzik , aile geleneği
Mehmet Ozan, Danimarka’da yaşayan en eski Türk müzisyeni. Türk müziğini, Danimarka’ya ge niş anlamda ilk tanıtanlardan biri de o. Gerçi Meh met Ozan’ın müziği hiç de bildiğimiz anlamda Türk müziği değil, ama parçalarında Türk halk müziği ve klasik müziğinden motifler kullandığı için öyle de sayılabilir.
Mehmet Ozan, Danimarka’ya 1960 yılında, he nüz 11 yaşında bir çocukken, annesiyle birlikte gel miş. Müzik, Ozan’m aile geleneğinde var. Ozan’m annesinin babaannesi, sultamn kemençe hocasıy mış, kardeşi de keman çalıyormuş. Mehmet Ozan da henüz 6 yaşındayken keman çalmaya başlamış
GİTARI UD GİBİ ÇALABİLMEK — Meh met Oğan'ın gönlünde yatan aslanlardan biri de, gitarı ud gibi çalabilmek. Ozan, “Ud, Do ğu dünyasının gitarı" diyor.
bu yüzden, İstanbul Konservatuvan’ndaki bir öğ retmenden ders alarak. Gerisini, 10 yaşından kal ma eski İstanbul şivesiyle, biraz da Danimarka- canın etkisiyle bozulmuş olarak şöyle anlatıyor kendisi:
S az çalan boyacı
“ Danimarka’ya geldikten birkaç ay sonra, bir Noel akşamı gitar hediye ettiler bana. O gitar bir kaç ay duvarda asılı kaldı. Sonra bir gün, bizim sınıftaki çocuklardan biri, gitarla bir çocuk şar kısı çaldı. O hevesle, aynı parçayı tam bir yıl gi tarla çalmaya uğraştım. İşte sonra da Ispanya’ya giderek ve buraya gelen İspanyollardan ders ala rak yıllarımı harcadım gitar öğrenmeye.”
A dalar Belediye Başkanı Recep Koç
Adalar da inşallah
bir Montmartre ohır
Adalar Belediyesinin düzenlediği 2. Kültür
ve
Sanat
Şenliği bugün başlıyor. 10 ağustosa kadar sürecek şenlik
boyunca Büyükada, Heybeliada, Burgazada ve
Kınalıada’da çeşitli etkinlikler gerçekleştirilecek. Şenliğe
Timur Selçuk, Müzeyyen Senar, Ayla Erduran, Ergican
Saydam gibi sanatçıların yanı sıra, Dostlar Tiyatrosu,
Dormen Tiyatrosu, Ali Poyrazoğlu Tiyatrosu, Devlet
Tiyatrosu gibi topluluklar da katılıyor.
Kültür Servisi — Adalar Be-lediyesi’nin düzenlediği “ 2. Kül
tür ve Sanat Şenliği” bugün baş
lıyor. Şenlik 10 ağustosa kadar sürecek.
Büyükada dolgu alanındaki çocuk bahçesinde bugün saat 17.00’de açılacak olan şenlik Bü yükada, Heybeliada, Burgazada ve Kınalıada’daki etkinliklerle sürecek.
Büyükada’da (eski) Yeni Sine ma, Lunapark Birlik Meydanı, San Pasifiko Kilisesi, 23 Nisan. Caddesi, Anadolu Kulübü, Hey- beliada’da Ayyıldız Sineması, Deniz Lisesi Salonu, İskele Ala nı, Ayyıldız Caddesi; Burgaza- da’da Cennet Bahçesi, İskele Alanı ve Kınalıada’da Su Spor ları Kulübü ve İskele Alanı’nda yapılacak etkinlikler arasında
Recep Koç
Timur Selçuk Oda Orkestrası, Müzeyyen Senar konserleri, Ay la Erduran (keman) - Oliver Sü rensen (piyano), Ergican Say dam (piyano), Leyla Pınar (klav
sen) resitalleri dikkati çekiyor. Şenliğe katılan tiyatrolar arasın da Dostlar Tiyatrosu, Dormen Tiyatrosu, Ali Poyrazoğlu Tiyat rosu, Devlet Tiyatrosu, AÇOK, Ayşegül - Ali Atik Çocuk Tiyat rosu, Bizim Tiyatro ve Nisa Se- rezli - Tolga Aşkıner Tiyatrosu da yer alıyor.
Şenlik kapsamında ayrıca hey kel konulu iki gün sürecek bir konferans da gerçekleşecek. Çe şitli toplulukların halk oyunları, gösterileri ve değişik konularda açılacak sergiler de şenliğin programında yer alıyor.
Adalar Belediye Başkanı Re
cep Koç, Adalar’ın yapısı ve ka
rakteri açısından kültürel çalış malara uygun olduğunu, şairi, yazan, aydım bol olan bu belde yi tanıtmak; yaşamış, yaşayan sanatçıları kamuoyuna duyur mak amacıyla şenlik düzenleme ye karar verdiklerini söylüyor.
Recep Koç, Adalar'da bir şen
lik düzenleme düşüncesinin ilk olarak nasıl doğduğunu şöyle anlatıyor:
“ Ben bir yurtdışı gezimde Pa ris’teki Montmartre’ı gezmiştim. Roma'da da öyleydi. Bir yanda
sevişen çiftler, bir yanda resim yapanlar, bir yanda gitar çalan lar... Bana göre zaten sanat bu- dur: Yani, sanat yaşamla iç içe olmalıdır. Adalar da bir Mont martre olur inşallah. Kolay de ğil, yıllar ister ama amacımız o. Çünkü belediyecilik sırf yol, su, kanalizasyon gibi altyapı çalış malarım yapmaktan ibaret değil dir. Kültüre de önem vermek ge rekir. Biz Adalar’daki potansi yeli, sanatçılarımızın, aydınları mızın katkı ve destekleriyle de ğerlendirmek istedik. Şenlikler le kültürel etkinlikleri Adalar’ daki halka ve bu etkinliklerle in sanları adalara yöneltmeye çalışıyoruz.”
îlki geçen yıl yapılan şenlikten sonra OECD’den şenliği ulusla rarası düzeyde yapmak için maddi - manevi yardım önerisi aldıklarını belirten Recep Koç, bu öneriyi değerlendireceklerini söylüyor:
“ Şu andaki tesislerimiz ulus lararası düzeyde bir şenlik için yeterli değil, ama çeşitli yaban cı firmalar tesis yapmak için bi ze başvurdu. 2-3 sene içinde Adalar’ı bu yönde de geliştirme ye gayret edeceğiz. Tabii Ada- lar’m özelliklerini, güzelliklerini koruyarak. Ben zaten eğer hiç bir şey yapmazsam, en azından Adalar’ı korumuş olacağım. Bekçilik yapmak gerekirse bek çilik yaparak, çobanlık yapmak gerekirse çobanlık yaparak ko ruyacağım. ”
ÜÇÜNCÜ SİNİR SA VAŞI — Dünya Şampiyonu Sovyet Satranççı Garri Kasparov (sağda) ile eski Dün ya Şampiyonu Anatoli Karpov, 1985'ten bu yana üçüncü kez karşı karşıya geliyorlar.
Dünya Satranç Şampiyonası
ikinci oyun da
berabere
LONDRA, (AP) — Dünya Satranç Şampiyonu Garri Kasparov ile rakibi eski dünya şampiyonu Anatoli Karpov arasındaki ikinci oyun da beraber
likle sonuçlandı, önceki gün başlayan ikinci oyu nun 52. hamlesinde dün Karpov, rakibinin beraberlik önerisini kabul etti. İlk oyunu da bera berlikle sonuçlanan karşılaşmada her iki oyuncu nun da l’er puanı bulunuyor.
İlk oyunu berabere sonuçlanan karşılaşmanın ikinci oyununa Kasparov, Nimzo-Hint savunma sının bir varyasyonuyla başladı. Uzmanlar, Kaspa- rov’un 1985’teki şampiyonluk karşılaşmasının ilk oyununda Karpov’u bu varyasyonu kullanarak yen diğini belirttiler.
Ancak Karpov, altıncı hamledeki oyunuyla her kesi şaşırttı. HollandalI uluslararası usta Geri Lig-
terink, Karpov’un hamlesinin “ bu pozisyonda ta mamen yeni” olduğunu vurguladı. Bu hamleye kar
şılık verebilmek için 42 dakika düşünmek zorunda kalan Kasparov, 12. hamlede giriştiği vezir değiş tokuşundan sonra ancak hafif bir üstünlük sağla yabildi.
Çarşamba günkü oyun için Karpov, Park Lane Oteli’nin balo salonundaki sahneye oyunun başla ma saatinden hemen önce geldi. Birkaç saniye sonra da Kasparov içeri girdi. İki oyuncu el sıkıştık tan sonra, seyircilerden kibar bir alkış aldılar.
ö te yandan, Dünya Şampiyonu Sovyet satranç- çı Garri Kasparov ile rakibi eski dünya şampiyonu Anatoli Karpov arasındaki üçüncü oyunun bugün başlaması kararlaştırıldı.
Mehmet Ozan, özellikle gitarıyla tanınmasına rağmen, İstanbul Ekspres’in konserlerinde ve plak larında saz da çalıyor. Gerçi biraz değiştirmiş sa zın perdelerini. Ozan’m saza başlamasına ise, 60’h yıllarda Danimarka’da yaşayan bir duvar boya cısı Türk ile tanışması yol açıyor, ismini hatırla madığı boyacıyı saz çalarken görünce, bu sefer de saza merak sarıyor. Yaz tatilinde İstanbul’a ge len annesine bir saz ısmarlıyor. Gitardan gelme parmak alışkanlığı, biraz da kulak dolgunluğuy la kendi kendine saz öğrenmeye başlıyor. Yaz ta tillerinde İstanbul’a geldiğinde de saz dersleri alı yor. İşin garibi, Ozan gitarist olmasına rağmen, müziğe profesyonel olarak sazla başlamış. “ O za
man Hitbouse diye bir kulüp vardı” diyor Ozan, “ Herhalde bir 20 sene falan oluyor kapanalı. Sonra 60’b yıllarda çeşitli folk kulüpleri açddı. Ben de oralarda tek başıma saz çahp türkü söylüyor dum. Sonra Erdoğan diye bir çocuk geldi, darbu kacı. Onunla, saz-darbuka çaldık uzun bir süre.”
Kulüplerde saz çalarken gitara da devam edi yor Mehmet Ozan. Liseye giderken, bu sefer de Ispanyol lokantalarında gitar çalmaya, harçlığı nı çıkarmaya başlıyor. “ O yıllar benim için bir
okuldu” diyor.
Sonra, 70’li yıllarda, yeniden Türk müziğine dö nüşü var Mehmet Ozan’m. O da DanimarkalI mü zisyenlerin etkisiyle oluyor, özellikle Türk müzi ğindeki aksak ritmlere ilgi duyan DanimarkalIlar,
“ Hadi bize öğret” diye Mehmet Ozan’a başvu
ruyorlar. “İşte onlara öğretirken, ben de yeniden
keşfettim Türk müziğini” diye gülüyor Ozan. “Ama gitarda artık kendi tekniğimi kazanmıştım o sıralar. Bu yüzden, Türk müziği çalarken de gi tar kullanmaya başladım. İşte öyle yeni bir şey çık tı ortaya.”
ilk plak
Ozan, 70’li yıllarda, Danimarka’nın popüler gruplarından Balkan, Bazaar gibi gruplarda çalı yor. Kuruluşlarına destek veriyor. Bu gruplardan Bazaar, bugün halen en popüler gruplardan biri. Bazaar’ın klarnetçisi Peter Bastian da Kandıralı’- nın öğrencisi olarak Türk müziği dalında, Dani markalI uzmanlardan sayılıyor bugün. Ama Meh met Ozan, bu gruplarla çalışırken, artık kendi mü ziğini yapmak istiyor. O nedenle, o gruplardaki- ler çocukluk arkadaşı olmasına rağmen ayrılıyor. O arada, Hamburg’da bulunan, Durul Gence’yle karşılaşıyor Ozan. Gence’yi İstanbul’dan da ta nıyor. O sıralarda Mehmet Ozan’m aklında, akus tik müziğe dayalı, Türk müziğine daha yatkın bir müzik oluşturmak gibi fikirler var. Durul Gence, Danimarka’ya geliyor o sıra. Yıl 1979. Danimar kalI bir kontrbasçıyla birlikte stüdyoya girip “ İs
tanbul Ekspres” adını verdikleri ilk plağı doldu
ruyorlar. İstanbul Ekspres grubunun kuruluşu da böyle oluyor zaten. İstanbul Ekspres, ilk baş larda, biraz da Durul’un etkisiyle, Türk müziği yapıyor. Ancak, Durul kendi grubunu kurmak üzere İstanbul’a döndüğünde, onun yerine Da- vul’a, Chuim adında bir Brezilyalı geliyor. Tabii onun uzman olduğu ritmler, daha çok Latin Ame rika ritmleri. Mehmet Ozan’ın Ispanyol-Latin Amerikan müziğine tekrar dönüşü ya da daha doğ ru bir deyişle, Latin Amerikan-Türk müziği sen tezine ulaşması gerçekleşiyor bu sırada. Chuimli İstanbul Ekspres’in yaptığı ikinci plak (02:00), hem Türk müziğinin, hem de Latin Amerika mü ziğinin etkilerini taşıyor bu yüzden. Sonra, Chu im de kendi grubunu kurmak için Brezilya’ya dön düğünde, İstanbul Ekspres, davulda Aksel Riel ile bugünkü şekline ulaşıyor. Mehmet Ozan’ın özgün müziği de geçen yıl çıkan üçüncü plakta kendini göstermeye başlıyor. “Süite for Selma” adım ver diği plak için şöyle konuşuyor Ozan:
U d gibi gitar
Fransız TV’sinin “Apostrophes” programında bir bilim adamı
4 0 yıl önce üniversitelerimiz daha çağdaşmış
NEDİM GÜRSEL
PARİS — Prof. Georges Dumezil Fran
sız Akademisi’nin en yaşlı üyelerinden. 1898 doğumlu. Akademiye girinceye kadar, uzman ların dışında pek az kişi biliyordu Dumezil’in adını. Öysa bir süredir yalnızca Fransa’da değil, Amerika’da da yapısalcılığın gerçek ku rucusu olarak onurlandırılıyor, yapıtlarının yeni baskılan yapılıyor. Fransız televizyonunun ikinci kanalında Bernard Pivot’nun yönet tiği ünlü “Apostrophes” programının bu hafta tümüyle Dumezü’e ayrılması önemli bir olaydı. Şimdiye dek programın tümü yalnızca Sol-
jenitsin ve Marguerite Duras’a ayrılmıştı çünkü.
Böylece Dumezil, yıllardır kendi köşesinde sürdürdüğü araştırmalannı geniş kitlelere du yurma olanağına kavuşabildi. Ama kitle iletişim araçlarının tuzağına düşmeden, doğal ve son derece tatlı bir üslupla başardı bunu. Türkiye ve Atatürk
Dumezil’in bir saat boyunca anlattıkları nı burada özetleyecek değilim. Birinci Dün ya Savaşı anılarından Sanskritçe inceleme lerine, eski Roma mitolojisinden Slav tan rılarına, Kafkas dillerinden Türkçeyle akra balığı olduğunu iddia ettiği Keçua diline va rıncaya dek, birçok konuya değindi çünkü.
Fransız TV’sinin 2. kanalında
Bernard P ivot’nun yönettiği
“Apostrophes” programının
tümüyle Prof. Georges
DumeziTe ayrılması önemli bir
olaydı. Dumezil, Atatürk
Türkiyesi’nin üniversitelerinden
övgüyle söz etti.
Hint-Avrupa dilleri ve uygarlıkları üzerine yaptığı karşılaştırmalı dilbilim araştırmala rıyla insanbilimlerde yeni bir çığır açan Du mezil’in önemini, özellikle de “üçlü işlev ku-
ramı” nın yapısalcı düşüncedeki belirleyici
liğini, meraklıları zaten bilir. Merakh olma yanlara da, bir gazete yazısının dar çerçeve sinde, kırka yakın dili -bu arada Türkçeyi de- rahatlıkla kullanabilen bu son derece il ginç bilim adamını yeterince tanıtmak ola naksız. Bu nedenle, Dumezil’in Türkiye ve
Atatürk üzerine söylediklerine değineceğim
yalnızca.
İstanbul anıları_____ _______________ Bir üniversite kürsüsünde karşılaştırmalı yöntemle dinler tarihi öğreniminin dünyada ilk kez Atatürk Türkiyesi’nde gerçekleştiril diğini, bir İslam ülkesinde din tarihi
dersle-Özetle
Meksilmh
aydınların seçim
protestosu
M eksika’nın önde gelen yirmi aydım, Devlet Başkam Miguel de la M adrid’’e başvurarak, ül kenin kuzeyindeki Chihuahua eyaletinde yapılan seçimlerin ip tal edilmesini istedi. Chihuahua eyaletindeki seçimler sonunda iktidardaki Anayasal Devrimci Parti'nin büyük çoğunlukla üs tün çıktığı açıklanmıştı. Muha lefetteki Ulusal Eylem Partisi ise, iktidar partisini oy sahtekâr- hğıyla suçlamıştı. Aralarında ün lü MeksikalI ozan ve deneme ya zan Octavio P a z’ın da bulundu ğu yirm i ay dm, ’ ‘Excelsior ’’ga zetesine yarım sayfalık bir Han vererek seçimleri protesto etti.
A kileniz Akdeniz9
Festivali
Antalya Kültür ve Sanat Vakfı (AKSAV) tarafından düzenle nen Akdeniz Akdeniz Festivali’- ne Federal Almanya, İspanya, Polonya, Macaristan ve İtalya halk oyunlan ekiplerinin katıla cağı bildirildi. Ekim ayının ilk haftasında düzenlenecek festi valde Anadolu Folklor Vakfı’n- ca Antalya ’ya davet edilen bu ül kelerin ekiplerinin yanı sıra, va k ıf halk oyunlan ekibi de göste ri yapacak. Vakıf Başkanı Erhan Altunsu, yurtdışı ilişkiler prog ramında aynca 23 ekim-2 kasım tarihleri arasında Federal A l manya ve Hollanda’da gösteri programlanma olduğunu, daha önce de 14-22 eylül tarihleri ara sında Venedik’te düzenlenecek
"Avrupa İnsanı ve Bölgeleri Ta nıtma Programı” kapsamında gösteri yapacaklannı açıkladı.
“ Aslında ben üçüncü plak için 1 yıldan fazla çalıştım. Bu plakta belli bir stil değil de, benim bugüne kadar yaptığım bir müziğin sentezini çı karmak istedim, istedim ki, plakta, bir yolculu ğu, bir yolculuğun masalım anlatayım. O yüzden bu plakta, hem Türk hem İspanyol hem de Latin Amerika müziğinden esintiler bulmak mümkün.”
Üçüncü plağın en büyük özelliklerinden biri, plaktaki parçaların çoğunun Mehmet Ozan’ın ken disine ait olması. Bundan sonra da kendi parça larını çalmaya ağırlık vereceğini söylüyor Ozan.
“ İstanbul Ekspres’i, grupta çalanları artık çok iyi tanıdığım için, gruba uygun parçalar yazabiliyo rum şimdi” diyor. Üçüncü plakta göze çarpan,
ikinci plakta bir hayli ikinci plana atılmış olan sa zın, yeniden ön plana çıkışı. Ancak daha önce de belirttiğim gibi, saz artık perdeleri değiştirilmiş saz. Ozan bu konuda şöyle diyor: “ İnsan bu kadar yıl
dan sonra artık gitarı saz, sazı da gitar gibi çal maya hevesleniyor. Şimdi bu değiştirdiğim saz için uzun bir parça yazmayı düşünüyorum. Ama ben yavaş çalışıyorum. Yeni parçalar uzun zaman ah- yor benim için. Artık dinleyince sen karar verir sin, Türk müziği mi, başka bir müzik mi olduğu na.”
Ozan’ın son plağında, sazla taksim geçtiği bir bölüm var. Türk müziğini andırıyor, ama tam da değü. Ozan bu değerlendirme karşısında çok şa şırıyor. “ Değil. Belki de beceremediğimdendir.”
“ Beceremediğinden mi, yoksa özel olarak değiş tirdiğinden mi?” diye sorduğumda da aynı şekil
de cevap veriyor: “Bazdan beceremediğimden di
yor, bazdan da özel olarak değiştirdiğimden. Artık ona sen karar ver.”
Ozan’ın gönlünde yatan aslanlardan biri de, gi tarı ud gibi çalabilmek. “Ud, oryantal dünyası
nın gitan” diyor. “ Hem sesi de biraz benziyor gi tara. Birkaç parça olacak böyle ud gibi çahnan gi tar için yazılmış bir dahaki plağımda.”
tilerine Satranç
Turnuvası
İsviçre’nin Bienne kentinde ya pılan uluslararası satranç şampi yonasının dokuzuncu turunda beş oyun beraberlikle sonuçlan dı. Turnuvayı 5.5 puanla önde götüren Çek asıllı Vlastimil Hort, Yugoslav Milo Cebalo’yla karşılaşmasında bir piyon geri de. Ancak uzmanlar, H o rt’un, pozisyonunun kendisine bir be raberlik sağlayabileceğini ve böylece geçen yıl Federal A l m anya’ya iltica eden satranççı- nın turnuvadaki üstünlüğünü sürdürebileceğini belirtiyorlar.
(AP)
Şiir yarışm asına
rekor katılım
İngiltere’de düzenlenen Çocuk Şiiri Yanşması’na toplam 73 bin çocuk katıldı. Seçici kurulunda İngiliz Saray Şairi Ted Hughes- un da bulunduğu Çocuk Şiiri Ya rışması ’na katılım sayısının, şiir yarışmaları açısından bir dünya rekoru olduğu sanılıyor.
Hitit Festivali
Çorum’da bu yıl altıncısı düzen lenecek olan H itit Festivali kap samında bir kitap sergisi açıla cak. Sergiyi Çorum Belediyesi- ne başvuran İstanbul’daki Bilge Kitap Kulübü düzenleyecek. Ço rumlun merkezindeki 200 metre karelik bir alanda yer alacak ser gide 160 yayınevinden 6 bin ki tap bulunacak. (UBA)
ri veren tek yabancı ve Hıristiyan kökenli öğ retmen olmaktan hâlâ gurur duyduğunu söy ledi. A tatürk’ün laiklik konusundaki görüş lerini anımsattı. Meslek yaşamının en verimli yıllarının İstanbul’da geçtiğini, en ilginç anı larının ülkemizden kaynaklandığını belirtti. Bugün doksan yaşına merdiven dayamış bir Çerkezden de söz etti. Tevfik Sevinç adlı bu vatandaşımız, Kafkas dilleri uzmanı Prof. Dumezil’le birlikte “ Lobukh” dilini konu şabilen tek kişiymiş. Dumezil, TevFık Sevinç sayesinde bu dilin yer yüzünden silinmesine engel olabilmiş.
Bugünkü açmaz_____________________ Tadına doyulmaz bir söyleşi izledim tele vizyonda. Ancak gerçek bilim adamlarında rastlanılan yapmacıktan uzak, alçakgönül lülüğü, bilgisi, zekâsı, doksan yaşına yakla şırken bile dinamizminden hiçbir şey yitir memiş belleğiyle, Dumezil büyüledi beni. Bu büyüyü Cumhuriyet gazetesi okurlarıyla paylaşmak, Dumezil’in iyilikle andığı A ta türk döneminden bu yana vardığımız yerin özellikle laiklik konusundaki ürkütücü bo yutlarını gündeme getirmek istedim. Bundan kırk yıl önce üniversitelerimiz daha çağdaş, çok daha uygarmış anlaşılan. “Çok yaşayan
çok bilir” derler. Dumezil Türkiye’nin bu
gün içinde bulunduğu açmazı biliyor mu aca ba?
G U Z E L
S A N A T L A R
G İ R İ Ş
K U R S L A R I
. tResim • Endüstri tasannu I ley kel • Tekstil Sahne ve • Seramik görüntü (livamı) • Grafik mimari • fotoğraf
V
BILSAK Sıraselviler Soganlı.Sk No.7 CİHANGİR 143 28 791143 28 99İstanbul Şehir Üniversitesi Kütüphanesi Taha Toros Arşivi
