Ball in der Hofburg: Gäste tanzen den Wiener Walzer, Wilhelm Gause, 1900
KLASİK TÜRK MÜZİĞİ’NDE
VALSLER [SEMAİLER]
KONSERİ
AVUSTURYA LİSELİLER
KARTÇINAR KLASİK TÜRK
MÜZİĞİ KOROSU
Şef: Doç. Dr. Sıtkı Anlam ALTAY ALD VALS GÖSTERİ GRUBU’NUN Katılımıyla
Koreograf : MISA CIAP
Takdim Edenler :
Pelin IŞINTAN- Sinan H. YÜKSEL
ÇOCUK ORTOPEDİSİ DERNEĞİ yararına….
Konuk
Sanatçı:
Çiğdem YARKIN
TRT Istanbul
Radyosu Sanatçısı
Kemençeler:
Binnaz ÇELİK Canfeza GÜNDÜZ
Kanun :
Günay ÇELİK Viyolonsel:
Emrullah ŞENGÜLLER
Tanbur:
Özata AYAN
Keman:
İsmet URAŞ Udlar:
Tayfun ŞARLAK Hasan Hilmi
MURATLI Ritm Saz:
Seyfettin URAŞ
Konuk Sanatçı:
Arpist
MERİÇ DÖNÜK
CADDEBOSTAN KÜLTÜR MERKEZİ
04.02.2019
.
Avusturya Liseliler Kartçınar Klasik Türk Müziği Korosu
ŞEF
Doç. Dr. Sıtkı Anlam Altay KORO ÜYELERİ
Sedat Abra Serpil Altop Neşe Altun Ayşe Anışoğlu Behzar Baykal Nilgün Bilgiç
Serpil Büyükaltınçizme Suude Dalkılıç
Nilüfer Dönmez Tarhan Erim Gürsel Ertaş Gülbin Ezel Sevgi Gövsa Ali Gültekin Burcu Günaydın Ferda Nur Güvenalp Süheyla Su Işıl Nalan Kamil Melek Kaya
Mücella Kayakıran Fatma Kayıkçı Kutsal Köse
Hasan Hilmi Muratlı Aysan Murtezaoğlu Ayça Ögel
Asu Özer Mualla Poyraz Güneş Saçaklıoğlu Ümit Bilge Samanlı İnci Samimi
Figen Sarsan Osman Sinan Süslü Elif Şengül
Selma Tavacıoğlu Yeşim Temiz Nilgün Tok Berna Topal Nuray Tuncay Sunay Umuroğlu Jülide Yardımcı Özlem Yeşildağ Filiz Yüksel
Avusturya Liseliler Derneği Vals Gösteri Grubu
KOREOGRAF Misa Ciap
Gösteri Grubu Üyeleri Yuri Mezokh (Eğitmen) Murat Bayer
Yıldız Bayer Füsun Çağın Çiler Gültekin Fatma Kayıkçı Mert Kretschmer Asena Soydaş Elif Şengül Azmi Timur Beyza Timur Yeşim Tomay Baran Yalçın
ALD Vals Gösteri Grubu
2010 yılında kurulan Grubun amacı, Avusturya Liselilerin ortak kültürünü, öğrencilik yıllarımızın mezuniyet gecesinde sergilemeyi heyecanla
beklediğimiz valsle olan birlikteliğimizi mezuniyet sonrası da devam ettirmektir. Çalışmalarını Asena Soydaş’ın (05’) liderliğinde sürdüren ALD Vals Gösteri Grubu; keyifli vakit geçirmek ve coşkuyla dans etmek isteyen mezunlarımızın ve
dostlarımızın katılımıyla çalışmalarını dokuzuncu yılında da sürdürüyor. Grubumuz; dansa kaldığı yerden devam etmek, yeniden başlamak veya tecrübelerini bizlerle paylaşmak isteyen her seviyeden dans tutkunu yeni katılımcıları diğer danslara da yer verdiği provalarına bekliyor.
Avusturya Liseliler Kartçınar Klasik Türk Müziği Korosu
Bir grup Avusturya Liseli, 2010 yılının Mart ayında Avusturya Liseliler Derneği’nde müzik çalışması yapmak üzere biraraya geldiler. Bu çalışmaların ilk ürünleri, Avusturya Lisesi’nin geleneksel mezunlar günü olan “Strudeltag”da yapılan mini dinleti ve Ortaköy Afife Jale
Sahnesi’nde “Avusturya Liseliler Korosu” olarak Recep Alper Çevirel yönetiminde verilen konser oldu. Her Çarşamba Avusturya Liseliler
Derneği’nde biraraya gelen mezunlar ve dostları, 2010 yılının Eylül ayından itibaren 1993 mezunu S. Anlam Altay ile Klasik Türk Müziği
çalışmalarına yöneldi. Bu çalışmalar ilk olarak 2012 yılının Mayıs ayında Tuzla KASEV’de verilen Klasik Türk Müziği Konseri’ne zemin oluşturdu.
Bu konserden itibaren topluluk, sadece Klasik Türk Müziği alanında konser verdi ve bugünkü adını aldı.
İlk konseri, 18.09.2012 tarihinde Galatasaray Üniversitesi’nde yapılan ikinci konser izledi ve bu konsere konuk sanatçılar Rıza Rit ve İncilâ Bertuğ katıldılar. Irmak Okulları’nda 2013 yılının Ocak ayında verilen konserden sonra Koro, aynı yıl Kadir Has Üniversitesi’nde ağır geleneksel eserlerden oluşan Klasik Türk Müziği Konseri’ni Güzin Değişmez’in iştirakiyle gerçekleştirdi.
Bu dönemden itibaren Darülaceze, Etiler Huzurevi, Galatasaraylılar Yardımlaşma Vakfı konserleriyle sosyal etkinliklere yönelen Koromuz, Kadınlar Günü konseriyle Avusturya Liseliler Camiası’nın diğer oluşumlarına destek verme düşüncesine de yöneldi.
Koromuz, 2014 yılında “Atatürk’ün Sevdiği Şarkılar” konserini, üyelerimizden Baran Seyhan’ın (95’) desteğiyle ve tiyatro sanatçısı Gülsen Tuncer’in eşliğinde düzenledi. Sanatçı, Nazım Hikmet’in Kurtuluş Savaşı Destanı’ndan bir bölümü müziğimiz eşliğinde canlandırdı. Konsere ayrıca, sanatçı ve akademisyen Nesibe Özgül Turgay da icrasıyla renk kattı. 2015 yılında Koro, sosyal etkinliklerinin yanısıra Akatlar Kültür Merkezi’nde Ankara Radyosu sanatçısı Elif Güreşçi’yle birlikte bir konser gerçekleştirdi. Bu konseri 2016 yılının Şubat ayında, Galatasaray Üniversitesi’nde yürütülen ve geliri hayatını elim bir şekilde yitiren bir Üniversite çalışanına bağışlanan çalışma izledi. Bu çalışmaya Güzin Değişmez gönüllü olarak destek verdi.
2016 yılının sonunda Fulya Sanat Merkezi’nde Bekir Ünlüataer’in konuk sanatçılığında
gerçekleştirilen konser, Koromuzun, bir amatör müzik topluluğu olarak repertuarını
derinleştirmeye doğru giden bir yolda olduğunu yansıttı. Koro, 2017 yılında repertuar
çalışmalarını; fasıl geleneğini daha iyi öğrenmeye ve antolojik nitelikteki denemelere yöneltti.
Koro’nun Rıza Rit’i Anma Konseri, fasıl
musıkisinde attığı küçük ancak kararlı adımların bir simgesidir. Bu konser, Istanbul Deniz
Müzesi’nde düzenlenen ilk koro konseri olma özelliğini de taşımaktadır. Tasarlanan ve
olgunlaştırılan Türk Müziği’nde Valsler Konseri bugün, Türk Müziği Antolojisi Konseri ise yakın gelecekte sahneye konulmak üzere sırasını beklemektedir.
Koromuz, Klasik Türk Müziği çalışmalarına yöneldiği 2010 yılından bu yana profesyonel ve amatör sazlarla çalışmaktadır. Sırasıyla S. Anlam Altay (93’, kanun), Tayfun Şarlak (’78, Ud), Osman Sinan Süslü (93’, Piyano), Sabah Altay (Keman) ve aramıza yeni katılan Hasan Hilmi Muratlı (Ud) ve Ümit Bilge Samanlı (Ud) gibi amatör sazların iştirakiyle çalışan Koromuz, her provasını profesyonel sanatçılar İsmet Uraş (Keman) ve Canfeza Gündüz (Kemençe) ile yürütmektedir.
Akademik çalışmalarımıza 2013-2014 yıllarında Doç. Dr. Nesibe Özgül Turgay destek vermiştir.
Konserlerimizde, 2012 Kasev Konseri’nden bu yana Klasik Türk Müziği’nin seçkin sazendeleri Günay Çelik, Binnaz Çelik, Emrullah Şengüller, Özata Ayan, İsmet Uraş, Seyfi Uraş ve 2015’ten bugüne Canfeza Gündüz görev almaktadır. Fatih Ovalı, H. Kudsi Sezgin, Pelin Değirmenci ve Dilek Zertunç da konserlerimize katılan değerli
sanatçılar arasında yer aldılar. Bugün ise, değerli sanatçı Çiğdem Yarkın’ı ve arp sanatçısı Meriç Dönük’ü ağırlamanın onurunu yaşıyoruz.
Avusturya Liseliler Kartçınar Korosu, halen bir Klasik Türk Müziği öğrencisine desteklerinizle burs vermekte; Rıza Rit İnternet Sitesi Projesi’ni yürütmektedir. Bugünkü konseri, desteğiniz sayesinde Çocuk Ortopedisi Derneği yararına düzenliyoruz.
Kıymetli Dostlarımız,
Avusturya Liseliler Kartçınar Klasik Türk Müziği Korosu olarak, Caddebostan Kültür Merkezi’nde sizlerle bir araya gelmenin mutluluğunu
yaşıyoruz. Klasik Türk Müziği’nin modernleşme öyküsünün önemli kilometre taşlarından olan valsler (semaîler) üzerine bir çalışma yapmak, bizleri çok heyecanlandırıyor.
Türk Musıkîsi’nde semaî usulünde ilk şarkıyı besteleyen Hammamîzâde İsmail Dede Efendi’den bu yana sayısız besteci, bu formu eserlerinde kullanmıştır. Bu konserimizde antolojik veya tarihi bir çalışma yapmak yerine, kendi zevkimize uygun eserleri size sunmayı düşündük. Bu yöntemi uygularken, başkaca konserlerde sıklıkla seslendirdiğimiz şarkılardan bir kısmına yer vermemeyi, olabildiğince farklı bestekârı ve değişik rengi yansıtmayı tercih ettik.
Aynı formda eserlerin seslendirilmesinin yaratacağı tekdüzelikten kaçınabilmek için, başka formlardaki bazı eserleri de repertuarımıza aldık. İtiraf etmeliyiz ki, dinleyicimizin ilgisi için, kimi popüler eserleri seçmemiz de zorunlu oldu;
bunu yaparken çizgimizi korumaya çok gayret ettik. Zaman sınırlaması ise, bizi bazı nadide eserleri seslendirmekten alıkoydu.
Semaî formunun musikimize girişi, Saray’da sergilenen bir dans gösterisiyle olmuştur.
Aktarılan bilgilere göre gösteriyi izleyen Hammamîzâde İsmail Dede Efendi, hemen Yine bir Gülnihal şarkısını bestelemiştir. Bu etkişimi ihmal etmedik, bilakis vurgulamak istedik:
Konserimizde müzik, başlangıçtaki küçük bir vals gösterisiyle kendini duyuracak; birinci perdeyi vals gösterisiyle kapatacağız; ikinci perdeyi de yine dansla açacağız. ALD Vals Gösteri Grubu, hem Koromuzun hem de bu Grubun üyeleri olan Fatma Kayıkçı ve Elif Şengül’ün yoğun gayretleri sayesinde ve değerli sanatçı Misa Ciap’ın çarpıcı koreografisiyle, üç Klasik Türk Müziği eseri eşliğinde konserimizi taçlandıracak.
Avusturya Liseliler Camiası’nın iki topluluğunun böyle bir etkinlikte birarada olması çok sevindiricidir ve ilktir.
Konserimizde Dede Efendi’nin, onun sadık izleyicileri Nikoğos Ağa’nın, Tanburî Cemil Bey’in ve İsmail Hakkı Bey’in; fasıl musikisinin abideleri Bimen Şen’in, Mısırlı Udî İbrahim Efendi’nin, Aleko Bacanos’un ve Artaki
Candan’ın eserleri öne çıktı. Klasikten moderne geçişe köprü olan Lemî Atlı, Yesarî Asım Arsoy ve Münir Nurettin Selçuk bugünkü programda özel bir yer tutuyor. Görece yeni dönemin önemli bestecileri Avni Anıl, Yusuf Nalkesen, Erol Sayan ve Mustafa Seyran’ı ise bu formun hakkını veren bestekârlar olarak anacağız. Bu alanda ender fakat zarif ürünler veren Hayri Yenigün, Vecdi Seyhun, Erdoğan Berker ve Arif Sami Toker’in eserlerini de bu gece
seslendireceğiz.
Bu akşamki konserimize, arp sanatçısı Meriç Dönük katılacak. Türk Musıkisi’nin moderne olan açılımlarını onun arpejlerine kulak vererek hissedeceğiz.
TRT Istanbul Radyosu’nun kıymetli sanatçısı Çiğdem Yarkın’a konserimizi onurlandırdığı için şükranlarımızı sunuyoruz. Sanatçı, semaî formunda bazı eserlere de yer verdiği romantik bir program takdim edecek.
Konserlerimizde ve etkinliklerimizde görsel hafızamızı oluşturan Sina Samimi’ye (82’);
konserimizi takdim eden akademisyen
dostlarımız Dr. Pelin Işıntan’a ve Dr. Sinan H. Yüksel’e, görsel sunumumuzun
hazırlanmasına destek olan Güniz Könüman’a (93’) ve Alihan
Karadağoğlu’na (93’); ALD Vals Gösteri Grubu üyelerine ve koreograf Misa Ciap’a, konserimiz için Caddebostan Kültür Merkezi’ni tahsis eden Kadıköy Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü yetkililerine, kalabalıklaşan kadromuzun konser provaları için bize yer sağlayan Şişli Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü ve Feyziyeliler Işıklılar Derneği yetkililerine buradan sonsuz teşekkürlerimizi iletiyoruz.
Güzel bir dinleti ve hoş bir seyir diliyoruz….
Kartçınar Avusturya Liseliler Klasik Türk Müziği Korosu
KADIKÖY BELEDİYESİ KÜLTÜR ve SOSYAL İŞLER MÜDÜRLÜĞÜ’NE
TEŞEKKÜRLERİMİZLE…
GÜFTELER
Ferahnak Semaî (Nikoğos Ağa) Hoş yaratmış bâr-ı ezel
Taran-ı dil gayet güzel Methinde yap şarkı gazel Taran-ı dil gâyet güzel
Böyle dilber geçmez ele Neler yapar görsen hele Bayılırsın güle güle Taran-ı dil gâyet güzel
Ferahnak Semaî (Y. Sinan Ozan- Artaki Candan)
Rûhumda bahar açtı, onun bülbülü sendin Her gün bana bir tâze çiçek neş'esi verdin Gönlümde açan goncaların şen gülü sendin Her gün bana bir tâze çiçek neş'esi verdin.
Taksim
Hüzzam Semaî (Mehmet Hafîd Bey-Bimen Şen)
Dil-hûn olurum yâd-ı cemâlinle senin ben Çıkmaz gözümün nûru gözün dîdelerimden Yıllarca senin râhına göz nûru dökerken Sildin beni ey mîhr-i emel toz gibi gözden
Hüzzam Semaî (O. Seyfi Orhon/ Hayri Yenigün)
Ölürsem yazıktır sana kanmadan Kollarım boynunda halkalanmadan Bir günüm geçmiyor seni anmadan Derdine katlandım hiç usanmadan Diyorlar kül olmaz ateş yanmadan Denizler durulmaz dalgalanmadan.
Taksim
Rast Semâi- Hammamîzâde İsmail Dede Efendi
Yine bir gülnihâl aldı bu gönlümü Sim ten gonca fem bibedel ol güzel Âteşin ruhleri yaktı bu gönlümü Pür edâ pür cefâ pek küçük pek güzel
Görmedim kimsede böyle bir dilrûbâ Böyle kaş böyle göz böyle el böyle yüz Âşıkın bağrını üzmeye göz süzer
El aman pek yaman her zaman ol güzel
Rast Semaî Ömer Bedrettin Uşaklı- Erdoğan Berker
Solist : Ali Gültekin
Anlat bana gül goncası gördün mü dikensiz Gül renkli yüzün benli de göğsün niye bensiz Bir gizli ateş var yakıyor gönlümü sensiz Gül renkli yüzün benli de göğsün niye bensiz
Rast Semaî Necip Mirkelâmoğlu Gül ağacı değilem her gelene eğilem Çek elini elimden men sevgilen değilem Nice bile arzeyleyem kızıl gülem men Kollarını sar boynuma sevgilinem men
Elimde eli yârim olmuşam deli yârim Bugünüm böyle geçti sabâhı geli yârim Nice bile arzeyleyem kızıl gülem men Kollarını sar boynuma sevgilinem men
Taksim
Nihavent Semaî Tanburî Cemil Bey Sevdim seni ey işvebâz
Çektiklerim tâkat güdâz Bunca zamân ettim niyâz Bilmem neden bu ihtirâz Ey işvebâz ey serv-i nâz Sen de beni sevsen biraz Ey rûhnüvâz ey dilnüvâz Hicrâna ol sen çâresâz
Nihavent Semaî- Artaki Candan Solist : Asu ÖZER
Ey hayali gözden gitmeyen dilber Ağlayan gözlerim hep seni gözler Yeşil gözlerini bir görmek için Karardı yolunu bekleyen gözler Geceler beklerim seni subha dek Her saat yıl gibi geçiyor melek Görmeden seni gün doğar gülerek Bu gülüş gönlümü simsiyah eder Ey hayâli gözden gitmeyen dilber
Nihavent Semaî Mehmet Gökkaya- Erol Sayan
Solistler : Burcu Günaydın- Tarhan ERİM Kalbe dolan o ilk bakış unutulmaz
unutulmaz
Sevda ile ilk uyanış unutulmaz unutulmaz İlkbahar yaz mevsim mevsim
Bir kaç mektup bir kaç resim
Yıllar geçse o bir isim unutulmaz unutulmaz Sahil boyu boş yamaçlar isim yazılan ağaçlar Öpülen koklanan saçlar unutulmaz unutulmaz İlkbahar yaz mevsim mevsim
Bir kaç mektup bir kaç resim
Yıllar geçse o bir isim unutulmaz unutulmaz
Nihavent Semaî Faruk Nâfiz Çamlıbel- Münir Nurettin Selçuk
Bahçemde açılmaz seni görmezse çiçekler Sâhil seni, rüzgar seni, akşam senin bekler Gelmezsen eğer mevsimi nerden bilecekler Sahil seni, rüzgâr seni, akşam seni bekler
Nihavent Semaî, Nedîm- Arif Sami Toker Erişdi nev-bahar eyyâmı, açıldı gül-i gülşen Çerâğan vakdi geldi lâlezârın dîdesi rûşen
Çemenler döndü rûy-i yâre reng-i lâle vü gülden Çerâğan vakti geldi lâlezârın dîdesi rûşen
Nihavent Semaî Yesarî Asım Arsoy
Bekledim de gelmedin sevdiğimi bilmedin Gözyaşımı silmedin hiç mi beni sevmedin Söyle, söyle hiç mi beni sevmedin
Bir öpücük ver bana yalvarıyorum sana Beni kucaklasana kollarına alsana Söyle, söyle hiç mi beni sevmedin
VALS GÖSTERİSİ- ALD Vals Gösteri Grubu Koreograf MISA CIAP
Nikoğos Ağa’nın Acemaşiran Semai’si eşliğinde [Enstrümantal]
Ey çeşm-i ahu mehlika Cürmüm nedir söyle bana Ben âşıkım ey meh sana Cürmüm nedir söyle bana
Yanmaktayım çoktan beri Nâr-ı firâka ey peri
Aşkınla oldum serseri Cürmüm nedir söyle bana
İKİNCİ BÖLÜM
VALS GÖSTERİSİ- ALD Vals Gösteri Grubu Koreograf MISA CIAP
Aleko Bacanos’un Acemaşiran Semai’si eşliğinde [Enstrümantal]
Gel ey denizin nazlı kızı nûş-i şarab et Çık sahile gel sinede bir âlem-i âb et Mestane bakışlarla beni mest-ü harab et Çık sahile gel sinede bir âlem-i âb et
Taksim
Hicaz Semaî Ahmet Refik Altınay- Mısırlı Udi İbrahim Efendi
Sırma saçlı yârimin can bahşederken işvesi Bâdeye revnâk verir canlar yakan gül busesi Ruhumu teshir eder âşuftedir her handesi Bâdeye revnâk verir canlar yakan gül busesi
Hicaz Semaî Rıza Tevfik Bölükbaşı- Lem’i Atlı Solist: Nalan KAMİL
Hastayım yalnızım seni yanımda Sanıp da bahtiyâr ölmek isterim Mahmûr-u hülyâyım câm-ı lebinden Kanıp da bahtiyâr ölmek isterim
Bir olmaz hevesin düştüm peşine Vuruldum hüsnünün şen güneşine Güzel gözlerinin aşk ateşine
Yanıp da bahtiyâr ölmek isterim
Talîin kahrı var her hevesimde Boğulmuş figânlar titrer sesimde O güzel ismini son nefesimde Anıp da bahtiyâr ölmek isterim
Hicaz Semai İlkan San- Avni Anıl Solist: Nilgün TOK
Gün be gün yaşanan o hatırayı Unutup bir yana atmak olmaz ki Gönül yarasına yoksa ilacım Talihe boş yere çatmak olmaz ki
Ölsem de kurtulmam ben bu acıdan Aşkın ateşidir içimde yanan
Sensin beni halden hallere koyan Tanrı'ya gücenip, küsmek olmaz ki
Hicaz Semai Bekirof
Değdi saçlarıma bahar gülleri Nâzende sevgilim yâdıma düştün Sevenin bahtına bir güzel düşer Sen de tek sevgilim aklıma düştün Nâzende sevgilim yâdıma düştün
Gözlerim yoldadır, kulağım seste Ben seni unutmam en son nefeste Ey ceylân bakışlım, ey boyu beste Sen de tek sevgilim aklıma düştün Nâzende sevgilim yâdıma düştün Taksim
Şeddiaraban Semai İsmail Hakkı Bey Görülmemiş devr-i Yusuf'tan beri hiç böyle güzel
Tavrı güzel, sesi güzel, raksı güzel, ah o güzel Kendi yanar ateşine yaktı beni ah o güzel Tavrı güzel, sesi güzel, raksı güzel, ah o güzel
Taksim
Buselik Semaî Recaîzâde Mahmut Ekrem- Vecdi Seyhun
Solist: Sedat ABRA
Dil-bestenim meshûrunum Üftâdenim mecbûrunum Bîçarenim mehcurunum Üftâdenim mecbûrunum Olmaz gamın hiçbir zaman Candan uzak dilden nihân Ez cân-ü dil vallah inan Üftâdenim mecbûrunum
Taksim
Kürdîlihicazkâr Semaî Neveser KÖKDEŞ Cânândan uzak kaldı gönül
Hasretinden yandı gönül Ümitsiz olsa da vâdeder gönül Bir gün şâd olacaktır gönül Sabra kalmadı artık mecâli Sevgili bekliyor seni gönül Ümitsiz olsa da vâdeder gönül Bir gün şâd olacaktır gönül
Kürdîlihicazkâr Serbest/ Semaî Osman Nihat Akın
Solist: İnci SAMİMİ
Yaşlı gözlerimi kuruttum bu gece ah bu gece Çünki maziyi unuttum bu gece
Aşkı kalbimde bir ok gibi kalan Yâri sinemde uyuttum bu gece Dalarak bazı siyah gözlerine Eski sevdaları attım derine Gizli bir aşk gibi mehtap yerine Yâri sinemde uyuttum bu gece
Kürdîlihicazkâr Semaî Yusuf Nalkesen Söyle naz mı bu kaş çatış
Benden uzaklara kaçış, Sensiz hayatım olur kış Canımın tâ içisin sen Nasıl severim bir bilsen, Sana fedâdır canım bak , Kaçma benden bucak bucak, Pişman olursun çabucak Canımın tâ içisin sen Nasıl severim bir bilsen,
KONUK SOLİST
ÇİĞDEM YARKIN
[TRT Istanbul Radyosu Sanatçısı]
Kürdîlihicazkâr Düyek Turhan Oğuzbaş- Avni Anıl
Ne olur akşamları gelsen Otursan yanıbaşıma Dinlesen hiç bitmeyen maceramı
Ağladığımı yalnız sen görsen Sen dokunsan gözyaşlarıma dudaklarınla
Her şey geçer üzülme desen Sonra sevgiyle bakıp yüzüme
Yorgunsun hadi yat desen Ne olur biraz unutsan kendini
Biraz sevsen.
Kürdîlihicazkâr Sofyan- Semai Hurîser Güneri- Sadettin Kaynak
Damlalar damla damla içimde çağlar gibi Hicranlı bir makamla bir gelin ağlar gibi Damlalar gözyaşımdır ruhuma sızar gelir Benim dert yoldaşımdır göklerden uzar gelir
Ah yine hıçkırıyor penceremde damlalar Hasta bir kalp vuruyor, çırpınan ahengi var Damlalar, damla damla ne tükenir, ne doyar
Hicranlı bir makamla bağrımı deler oyar Damlalar, damla damla ne tükenir, ne doyar
Hicranlı bir makamla bağrımı deler oyar.
Kürdîlihicazkâr Semaî
Muzaffer İlkar Gel sen bize akşam yine mehtâb görünsün
Dök bağrıma zülfün gece meltemle sürünsün Kalbim yine aşkınla taşıp şevke bürünsün Dök bağrıma zülfün gece meltemle sürünsün
Hicaz Semaî
Nazım Hikmet Ran/ Mesut Cemil (Tel) Martılar âh eder, çırparlar kanat
Deryalar açılır, kat kat Gayri beklemeye kalmadı tâkat Görünsün karşıdan İstanbul şehri Dalgalar yar beller, kopar kıyamet Deryayı kan eder, kan eder hasret Gayri beklemeye kalmadı tâkat Görünsün karşıdan İstanbul şehri
Hicaz Nim Sofyan Türkü Pencereden kuş uçtu
Yandı yürek tutuştu Bizim de böyle olmamıza
Düşmanlar sebep oldu Gidin bulutlar gidin Yârime selâm edin Yârim uykuda ise Uykusun haram edin Ben bir garip kuş idim
Dalına konmuş idim Niçin de bana kış dedin Ben senin olmuş idim
BU KONSERDE İCRA EDİLEN SEMAÎ (VALS) USULÜNDEKİ ESERLERİN BESTEKÂRLARI VE GÜFTEKÂRLARI
Sözlükçe
Âlem-i âb deniz safası bade kadeh bâr-ı ezel ezelî ışık
bîbedel paha biçilemeyen buse öpücük câm-ı leb dudaklarının kadehi çaresaz çare bulan
dîde göz
dilhûn kalbi yaralı dilnüvaz gönül okşayan dilrûba gönül alan eyyam zaman, mevsim fem dudak figan haykırış gülşen gül bahçesi ihtiraz sakınma
işvebâz naz yapan, işveli mehcur kısıtlanmış
meshur büyülenmiş methetmek övmek mihr güneş nevbahar ilkbahar nihal taze
nuş içmek, zevk, safa râh kaygı
revnâk parlaklık, güzellik ruşen parlak
rû(y) yüz servinaz (bereketli) selvi ağacı simten parlak tenli subh sabah vakti tâkatgüdaz takati aşan
taran-ı dil ruhun derinlikleri teshir etmek büyülemek
üftâde aşık, tutkun.
yâd-ı cemâl sevgilinin yüzünün hatırası Bestekârlar
Hammamîzâde İsmail Dede Efendi Nikoğos Ağa
Tanburî Cemil Bey İsmail Hakkı Bey
Mısırlı Udî İbrahim Efendi Artaki Candan
Bimen Şen Lem’i Atlı
Yesarî Asım Arsoy Münir Nurettin Selçuk Mesut Cemil (Tel) Neveser Kökdeş Osman Nihat Akın Sadettin Kaynak Vecdi Seyhun Hayri Yenigün Necip Mirkelamoğlu Arif Sami Toker Yusuf Nalkesen Avni Anıl Erol Sayan Erdoğan Berker Bekirof
Güftekârlar Nedîm
Mehmed Hafîd Bey
Recaizâde Mahmut Ekrem Rıza Tevfik Bölükbaşı Nazım Hikmet Ran Faruk Nafiz Çamlıbel Ahmet Refik Altınay Orhan Seyfi Orhon Y. Sinan Ozan İlkan San
Turhan Oğuzbaş Mehmet Gökkaya Huriser Güneri
Hammamîzâde İsmail Dede Efendi (1778-1846)
Hammamîzâde İsmail Dede Efendi (1778-1846)
Klasik Türk Musıkî’sinin en büyük bestekârlarındandır. Klasik Türk Musıkîsi’nin kadim geleneği içinde büyük bir çığır açmış, gelenekle modernite arasında, her iki kutbun hakkını veren bir sanat karakteristiği sergilemiştir.
9 Ocak 1778'de İstanbul'da doğdu. Mühürdarlıktan sonra geçimini hamam işletmeciliğiyle sağlayan babasından dolayı, bu isimle tanındı. Küçük yaşta sesinin güzelliği ile tanındı ve ilahicibaşı oldu.Anadolu Kesedarı Uncuzade Mehmed Efendi'den müzik eğitimi aldı; daha sonra Yenikapı Mevlevihanesi'nde Şeyh Ali Nutkî Dede'nin derslerine katıldı.Ney üflemeyi, Abdülbâki Nâsır Dede'den öğrendi. 1798'de Muhasebe Kalemi'ndeki görevinden ayrılarak mevlevi
tekkesinde çileye girmeye karar verdi.Çilesi sırasında bestelediği, "Zülfündedir benim baht-ı siyahım" dizesiyle başlayan Buselik şarkı, Istanbul'un musıki çevrelerinde bestecisinin adı üstünde büyük merak uyandırdı.Kendisi de besteci olan III. Selim, şarkının çile doldurmakta olan genç bir Mevlevi dervişi tarafından bestelendiğini öğrenince,onu saraya çağırtarak yapıtı bir kez de kendisinden dinledi ve onu hemen saray hanendeleri arasına almak istedi.Padişahın sürekli ilgilenmesinin etkisiyle, üç yıllık çilesinin son yılı Nutkî Dede tarafından bağışlandı ve Dede ünvanını aldı. İkinci eseri olan Hicaz Nakış da büyük yankı uyandırdı.
Saraya intisap etti, padişah huzurunda düzenlenen küme fasıllarına hanende olarak katıldı. 3. Selim ve 2. Mahmut, bu büyük bestekârı desteklediler ve teşvik ettiler. Önce musâhib-i şehriyârî, sonra sermüezzin olduğu bu yıllar, sanat yaşamının en parlak, en verimli dönemi oldu. Sayısız sanatçı yetiştirdi. Başta Dellalzâde, Eyyubî Mehmet Bey ve Zekaî Dede olmak üzere bestekârın yetiştirdiği sanatçılar, Enderun-ı Hümayun’da ve başka mecralarda yine büyük
sanatçıların yetişmesine katkı sağladılar. Dede Efendi’nin musıkiye özgü meşk zinciri, Zekaî Dede üzerinden, 20.
Yüzyılın ilk yarısında Türk Musıkisi’nin modern nazariyatını kuran ve repertuarını kayda alan Suphi Ezgi’ye ve Rauf Yekta Bey’e değin uzanmıştır.
Türk Musıkisi’nde valsin karşılığı olan semaî usulündeki ilk beste “Yine bir gülnihal” şarkısıdır. Türk musıkîsi literatüründe, bu eserin, Saray’da Batı Müziği’ne yönelik olarak gelişen yoğun teveccühe bir tepki olarak bestelendiği de kaydedilmektedir. Ancak en azından Dede Efendi’nin Hicaz (Ey büt-i nev-eda) ve Ferahfeza (Bir verd-i rânâ, Bülbül-i hoş nevâ) makamında da bu formdan yararlanması, büyük bestekârın bu usulü bir ölçüde benimsediğinin bir
göstergesi olarak kabul edilebilir. Bu dört semaî, bestekârın Hafif, Zencir, Remel, Ağır Düyek, Darb-ı Fetih gibi büyük usullerde ve mevlevi ayini gibi büyük formlarda yaptığı en ağır besteleriyle karşılaştırıldığında, beste yelpazesinde en hafif ve en basit eserleri oluşturmaktadır. Bununla birlikte bu eserler, yalın sözlerine ve akışkan melodi örgüsüne rağmen incelikli eserlerdir. Kuşkusuz ki Dede Efendi, bu eseriyle kendisinden sonra gelen bestecilere ilham vermiş, ilk başlarda 19. Yüzyılın sonlarında, sonrasında yoğun olarak 20. Yüzyılda bir çok besteci semaî usulünde ürün vermiştir.
SEMAÎ (VALS) USÛLÜ
Türk Müziğinde basit ve 3 zamanlı bir usuldür.3/4,3/8 ve 3/2’lik görünüm biçimleri mevcut olsa da, en yaygın olarak 3/4’lük türü tercih edilmiştir. Esin kaynağı Vals olmakla birlikte, geleneksel usul vuruluşunda ve kompozisyonda, ağırlıklı olarak, Batı’dakinden farklı bir seyre sahiptir: Her bir 1/4‘lük darp (usulün ritm
enstrümanında vuruluşundaki darbeleri/ ellerle dize vuruluşu), ayrı bir ağırlığa sahiptir. Türk Müziği’nde valsin tipik görünüm biçiminde, sağ elle ritmin ilk darbı güçlü, sol elle ikincisi görece daha az güçlü ve sol elle yapılan son vuruş zayıf vurulur.
Darplar arasındaki bu şiddet farkı, Türk Müziği’ndeki kimi eserlerin melodik örgüsünde hissedilir, kimilerinde hissedilmez.
SEMAÎ (VALS) USULÜNDE BESTELENEN, ANCAK BU KONSERDE YER VEREMEDİĞİMİZ BAZI NADÎDE ESERLER
Aşıka Bağdat sorulmaz; Mahur, Vecdi Bingöl/Münir Nurettin Selçuk Aşkın ile ey nev-civan; Nihavent, Reşat Erer
Ateşin gözlerini rûha kemend etme sakın; Mahur, Mustafa Nafiz Irmak/Sadi Işılay Bir akşam son defa seni görmeden; Buselik, Mustafa Seyran
Bir dünya yarattım; Hicaz, Taner Şener/Erol Sayan Bir neş’e umdu gönül; Nihavent, Nuri Halil Poyraz Bir verd-i rânâ; Ferahfeza, Dede Efendi
Bir yeşil gözlü kız gördüm Bursa’da; Acemaşiran, Sabahattin Ezgi
Birlikte bu akşam yine me nuş edelim gel; Arazbarbuselik, İsmail Hakkı Bey Bülbül-i hoş neva; Ferahfeza, Dede Efendi
Çeşmânı o mehveşin elâdır; Karcığar, Abdülbakî Baykara/Lem’i Atlı
Çok bekledim akşam seni; Ferahnâk, Mustafa Nafiz Irmak/Selahattin Pınar Duydum ki unutmuşsun; Muhayyerkürdî, Turgut Yarkent/ Selahattin Altınbaş Ey mehlika ey gül-beden; Hicaz, İsmail Hakkı Bey
Ey şuh-i sertab; Mahmut Celalettin Paşa/Lem’i Atlı Fikrimin ince gülü; Acemkürdî, İsmail Hakkı Bey
Geçsin günler haftalar ; Rast, Enis Behiç Koryürek/Erol Sayan Herhalde benim aleme gelmekte vebâlim; Isfahan, Haluk Recai
Hülyaya dalar sonra perişan uyanırdım; Sultaniyegâh, Yesari Asım Arsoy Nasıl geçti habersiz; Hicaz, Nihat Aşar/ Teoman Alpay
Sarı mimozamsın sen benim; Hicazkâr, Alaeddin Yavaşça Şarkılar söyle o sahillerde; Hicaz, Yılmaz Yüksel/ Avni Anıl Tadı yok sensiz geçen; Hicaz, Güzide Taranoğlu/ Muzaffer İlkar Unutamıyorum, gecem yok; Suzidil, Tekin Gönenç/Avni Anıl
Uyan ey gözlerim gafletten uyan; Evç; Sultan III. Murat/Alî Ufkî Bey Yaşamak yalan belki; Hicaz, Turhan Oğuzbaş/Sadettin Öktenay Yoktur zaman gel; Hicazkâr, Latif Ağa
Yüklüyüm dertlerden yana; Bayati, Fuat Edip Baksı/Yusuf Nalkesen
