~TT- ^ JÙ Q ± % t
Dünya'da hava
>4
. inak Amsterdam 16/21 PB Bağdat 26/40 A Berlin 13/21 PB Londra 16/24 PB Moskova 17/25 S Paris 15/26 PB Roma 20/27 S'XtfpW'K
¿yuteo,
6*
'$ á
. Ä
___
| Takvim
H ic r i 15 C. E V V E L 1 4 2 3 R u m i:1 4 1 8 İI
im sak G üneş Ö ğle İk in d i A kşam Y a ts ı 1 İ s t a n b u l 3.56 5.47 13.18 17.12 20.36 22.17 A n k a r a 3.47 5.34 13.02 16.55 20.17 21.56 İ z m ir 4.17 6.01 13.25 17.15 20.36 22.11 A d a n a 3.52 5.32 12.52 16.40 20 .00 21.32Abdülkadir Kemali,
Metin Toker,
Orhan Kemal...
HASAN PULUR
h . p u l u r @ m i l l i y e t . cR
AHMETLİMetin To
ker,
için çok şey yazıl dı ama, bize göre o- nun hayatındaki en önemli dönemlerden biri olan“ha-
pishaneciliği”ne
yeteri ka dar değinilmedi.Oysa
“hapishane”
dö nemi, o nun hayatının“onur
anıtı”ydi:
devrin iktidarı, Menderes’in Demokrat Par- ti’si, Metin Toker’in yazıları na, eleştirilerine dayanamı yor, dava üstüne dava açtırı yordu; maksatİsmet P a
ş a ’
nın damadını yıldırmak ve yola getirmekti.Kimler araya girmedi ki,
kimler n e teklifler getirmedi ki?
Hayır, Metin Toker görü şünü ve yazılannı değiştirme di. tabir caizse
“paşa, pa
ş a ”
yatıp çıktı.Hatta kızının doğumunda, teklif ettikleri
“günlük izni”
bile kabul etmedi.Oysa kimler af dilemiş, kimler, çıktıktan sonra
“ma-
pushane destanları”
yaz mamıştı ki?★ ★ ★
BUNLAR her dönemde olmuştur, olmaktadır ve ola caktır da...
Çünkü oyuncular insandır,
“döneklik”
de insanlar için dir,“yiğitlik”
de; zaten bu i- ki kavram, insanlann davra- nışlannm eseri değil midir?★ ★ ★ BİR örnek...
Cumhuriyet’in ilk yıllan, Doğu’da Kürt isyanı çıkar, is yanın elebaşı Şeyh Sait, ken disini ayaklanmaya iten se beplerden birinin şeriat kitap ları, diğerinin de muhalif ba sın olduğunu söyler, bunlan okuyarak, etkisinde kalarak devlete karşı ayaklanmıştır.
Bunun üzerine muhalif basının ileri gelenlerinden
Eşref Edip, Velid Ebüzzi-
ya, Fevzi Lütfü (Karaos-
manoğlu), Sadri Ethem,
Ahmet Emin (Yalman),
Suphi Nuri, Ahmet Şük
rü, İsmail Müştak, Abdül
kadir Kemali
Diyarbakır’a gönderilir veve tutuklanırlar, t★ ★ ★
DR. Haşan Türker
“Türk
Devrimi ve B a s ın /1 9 2 2
-2 5 ”
adlı kitabında gazeteci lerin tek umudunun Mustafa Kemal Paşa olduğunu anla tır. (x)Tutuklu gazeteciler Cum hurbaşkanı’na telgraf çeke rek, suçsuz olduklannı, Cum- huriyet’e bağlı bulundukları nı, eğer affedilirlerse, bir da ha yazı bile yazmayacaklarını bildirirler.
★ ★ ★
İÇLERİNDEN biri
“Ha
yır, ben bu telgrafı imza
lamam ”
der.Niçin?
O na göre yazılarında suç yoktur, böyle bir telgraf çeke rek af istemek, suçu kabul et mek demektir.
★ ★ ★
SO N UN DA, gazeteciler beraat ederler.
Yalnız, af dileyen telgrafı imzalamayan gazeteci, Anka ra İstiklal Mahkemesi’ne sevk edilir, dört buçuk ay sonra o da beraat eder; bir daha siya setle uğraşmaması şartıyla...
★ ★ ★
PEKİ kimdir bu telgrafı imzalamayan gazeteci?
“TOK SÖZ”
gazetesinin başyazarıAbdülkadir Ke-
mali’dir.
Bir soru daha:
“Abdülkadir
Kemali
Bey kimdir?”
Rom ancı
O rhan Ke
mal’in
babasıdır.Orhan Kemal’i tanıyanlar, onun babasına ne kadar ben zediğine tanıklık edebilirler.
O rhan K em al’i tanım a yanlar da, o ’nun yakın arka daşı
Nurer
Uğurlu’nun
“Orhan Kem al’in İkbal
Kahvesi”
kitabını okuyarak, babasına ne kadar benzediği ni anlarlar. (xx)Son nefesinde, son satırı nı
“inandığım doğruların
adamı oldum, böyle yaşa
dım”
diye yazan, adam gibi adamdırOrhan Kemal...
(x) D o k u z Eylül Yayıncılık (xx) Örgün Yayınevi
