Cumhuriyet Üniversitesi
Tıp Fakültesi
İnfrapoplîteal Anevrizmalar
Infrapopliteal Aneurysms
Öcal BERKAIM * , Ahmet HATİPOĞLU**
ÖZET
Infrapopliteal arterlerin anevrizmatik değişiklikleri çok nadir görülmektedir. Infrapopliteal bölge içerisinde anevrizma-ların en sık rastlandığı bölge arteria tibialis anterior'dur. Infrapopliteal bölgede yalancı anevrizmalar daha çok görül-mektedir. Aseptomatik hastalarda standart bir tedavi planı ortaya konulamamıştır.
Anahtar Kelimeler: Anevrizma, İnfrapoplîteal bölge
SUMMARY
The aneurysmatic changes of İnfrapoplîteal arteies are very rarely seen. in the infrapoplieal area aneurysms are most commonly loc ated on tibialis anterior artery. Pseudo aneurysms are commonly observed in infrapopliteal site. A Standard treatment plan cannot be developed for the asymthomatic patients.
Key VVords : Aneurysm, infrapopliteal area
C. Ü. Tıp Fakültesi Dergisi 22 (2): 120-122, 2000
Periferik arter anevrizmaları yaygın olarak
popliteal ve femoral arterlerde görülürler. İnfrapopliteal
arterlerin anevrizmatik değişiklikleri çok nadir
görül-mektedir. Haberer ilk olarak 1915 yılında travmaya bağlı
gelişen bir infrapopliteal anevrizmayı, başarılı bir şekilde
tamir ettiğini bildirmiştir (1). Araştırabildiğimiz kadarıyla
1964 yılından 1999 yılının ilk üç ayı içerisinde, literatürde
54
infrapopliteal
anevrizma
vakasına rastlandı.
İnfrapopliteal anevrizmalar sayılarının az olmasından
dolayı klasik kitaplarda yaygın olarak yer almamış, tanı
ve tedavileri ile de ilgili ortak bir görüş bildirilmemiştir.
Stefan Monig 1995'e kadar tüm literatürleri gözden
geçirerek yayınladığı makalesinde 13 tane non-travmatik
anevrizma tesbit etmiştir. Bunlara ilave olarak iki vaka
da kendisi bildirmiş ve infrapopliteal anevrizmalarla ilgili
o güne kadar olan görüşleri açıklamıştır.
İnfrapopliteal bölge içerisinde anevrizmaların en
sık rastlandığı bölge arteria tibialis anterior'dur (2-4).
Tibialis posteriorda da fazla görülmelerine karşın
peroneal arterde ve tibioperoneal trunkusta daha az
sayıda yerleşim göstermektedirler (5-7).
* Yrd. Doç. Dr., C. Ü. Tıp Fakültesi Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Anabilim Dalı, Sivas. ** Prof. Dr., Göğüs Kalp ve Damar Cerrahı.
Berkan ve Hatipoğlu
Popliteal bölgede gerçek anevrizmaların fazla
görülmelerine karşın, infrapopliteal bölgede yalancı
anevrizmalar daha çok görülmektedir (8). Yalancı
anev-rizmalar en sık arteria tibialis anteriorda görülmüştür
(3,8). 1964 yılında ilk kez Papas posterior tibial arterde
gerçek bir anevrizma vakası yayınlamıştır (9). Bugüne
kadar olan yayınlarda da en fazla gerçek anevrizma
vakası posterior tibial arterde görülmüştür (Tablo 1)
(10,11). Buna rağmen posterior tibial arterde yalana
anevrizma sayısı daha fazladır. Tibioperoneal trunkusta
yalancı anevrizmalar ile gerçek anevrizmalara arasında
belirgin bir farka görülmemektedir (1,13). Peroneal
arterde ise yalancı anevrizma görünmesine karşın
ger-çek anevrizmaya hiç rastlanmamıştır (14,15).
Tablo 1: Yapılarına göre anevrizmaların lokalizasyonları Yalancı A.
Gerçek A.
Toplam
Arteria tibialis anterior
17
5
n.
Arteria tibialis posterior
11
8
18
Tibioperoneal trunkus
2
4
6
Arteria peronealis
7
-
7
37
17
54
Pseudoanevrizmaların etiyolojisinde travma en
çok görülen nedendir (14-17). Kemik kırıklarına bağlı
travmaların yanında kunt travmalar ve burkulmalarda
yer almaktadır (15,17). Bunun dışında fogarty
kateterinin koplikasyonu ve mikotik anevrizmalarda
bulunmaktadır (12,13,18,19). Gerçek anevrizmalarda ise
esas neden arteriosklerozdur (1,4). Periarteritis Nodoza
ve Behçet Hastalığı gibi vaskülitler de bu tür
anevriz-malara yol açabilmektedir (10,11,20).
İnfrapopliteal anevrizması olan hastalar
asemptomatik olabilecekleri gibi kitle, venöz staza bağlı
şişlik, özellikle kramp şeklinde olmak üzere ağrı,
kladikasyo intermitant gibi semptomlara sahip olabilirler
(11,15,21-23). Tanıda ultrasonografi yardımcı olmakla
birlikte, kesin tanı için yaygın olarak anjiyografi
kullanıl-maktadır (12,22 ). Anjiyografi proksimal dalların
duru-mu ve distal yapı hakkında önemli bilgiler vermekte ve
rekonstüksiyön olanağının olup olmadığını
göstermekte-dir. Şüphede kalınan olgularda ise daha ileri bilgi için
tomografi ve manyetik rezonansa baş vurulmaktadır
(3,5,10,11).
Semptomatik, büyük ve trombüsü olan
anevriz-malarda cerrahi operasyon yaygın olarak kabul
gör-mektedir (4,8,11,17,18,22). Ancak asemptomatik
olgu-larda operasyon için belirgin görüş ayrılıklarını
bulun-maktadır (6,8,11,16,21). Cerrahi endikasyon koyarken,
komplikasyon olasılıklarını gözönünde bulundurmak
gerekir (7,18,20). Bazı yazarlar hastalara, semptomları
olmasa dahi gelişebilecek komplikasyonları önceden
önlemek amacı ile cerrahi müdahalenin yapılması
ge-rektiğini savunmaktadırlar (11,14,17,18). Abdominal
aorta avevrizmasının tersine bunlarda rüptür nadir
gö-rülmektedir (18,20,24). Bununla birlikte Periarteritis
Nodozada rüptüre olmuş bir anevrizma vakası
yayın-lanmıştır (20). Rüptürün nadir görülmesine karşın,
ekstremite kaybına neden olabilecek periferik emboli ve
total oklüzyon gibi komplikasyonlar daha sık
görülebil-mektedir (7). Yao ve ark. semptomatik olmayan ve
büyüme göstermeyen bir anevrizma vakasını 7 yıl takip
ettiklerini bildirmişler ve asemptomatik küçük olguların
takip edilmelerini önermişlerdir (21). Ancak tecrübe
eksikliği nedeni ile infrapopliteal arter anevrizmalarda
standart bir tedavi planı ortaya konulamamıştır.
İnfrapopliteal arter anevrizmaları nadiren ortaya
çıkmaktadırlar. Bundan dolayı klinikteki tecrübe eksikliği
nedeniyle gözden kaçabilirler. Bu hastalarda damar
patolojileri nedeniyle arteriyal ağaç değerlendirilirken,
infrapopliteal bölgede de anevrizmalara rastlanacağı göz
önünde bulundurulmalıdır.
KAYNAKLAR
1. Mönig SP, VValter M, Sorgatz S, Erasmi H. True infrapopliteal artery aneurysm: Report of two cases and literatüre revievv. J Vasc Surg. 24; 276-78, 1996. 2. Mayall JC, Mayall RC, Mayall AÇ, Mayall LC.Peripheral
aneurysms. Int Angiol.10; 141-5, 1992.
3. Maxwell CA, Taylor AM, Majkovvski RS, Colton CL. False aneurysm of the anterior tibial artery follovving removal of tibial plate. Eur J Vasc Endovasc Surg 10; 505-6,1995. 4. Salcuni P, Azzarone M, Ugolotti U, Mandrioli R, Tecchio T. An unusual case of a double location of arteriosclerotic aneurysms of the ulnar artery and anterior tibial artery. Angiologia. 43; 1-6, 1991.
İnfrapopliteal Anevrizmalar
5. Mulier T, Molenaers G, Fabry G. A false aneurysm complicating a subcutaneus Achiles tendon lengthening. J Pediatr Ortop. 4; 114-5,1995.
6. Marmorale A, Sapienza P, Gallo P, Bernucci P, Cavallaro A. Aneurysms of the İnfrapopliteal arteries. J R Coll Surg. 40; 324-6, 1995.
7. Nahrstedt U, Ruckert K. Isolated, true aneurysm of the tibiofibular trunk-a rarity among perlpheral aneurysms. Vasa. 24:. 373-6, 1995.
8. Vasilakis A, Jackson RJ, Rozar GE, Murray GF. Revascularization of a symptomatic pseudoaneurysm of the anterior tibial artery. Am Surg. 56; 209-13,1990. 9. Papas G,James JM, Bernatz PE. Femoral aneurysms.
JAMA. 190; 489-93, 1964.
10. Tuzun H, Beşirli K, Sayın A, Vural FS. Hamuryudan V, Hızlı N, Yurdakul S, Yazıcı H. Management of aneurysms in Behçet's syndrome: an analysis of 24 patients. 121; 150-6, 1997.
11. Katz SG; Kohl RD, Razack N. Bilateral İnfrapopliteal artery aneurysms. Ann Vasc Surg. 6; 168-70, 1992, 12. Akers DL Jr, Fowl RJ, Kempczinski RF. Mycotic aneurysm
of the tibioperoneal trunk: case report and revievv of the literatüre.
J Vasc Surg. 16; 71-4, 1992.
13. Murashita T, Yasuda K, Takigami T, Sakuma M, Matsui Y, Sasaki S, Shiiya N. Mycotic aneurysm of the bilateral tibioperoneal trunks associated with bacterial endocarditis: a case report. Int Angiol. 6; 176-9. 1997 . 14. Tyllianakis M, Panagiotopoulos E, Megas P, Lambiris E.
Delayed diagnosis of a peroneal artery false aneurysm at a concomitant tibial fracture. A case report. Clin Orthop. 316; 211-3 1995.
15. Rainey .RK, Andersen C, Sehorn S, Sears S. Traumatic false aneurysm of the ankle. A case report. Clin Orthop. 176; 163-5, 1983.
16. Edvvard H, Martin E, Novygrod R. Nonoperarive management of a traumatic peroneal artery false aneurysm. J Trauma. 22; 323-6, 1982.
17. Stio F, Ortensi A, Battisti G, Felici A, Marigliani M, Gallinacci E. Posttraumatic pseudoaneurysms of the anterior tibial artery: a revievv of the literatüre and a clinical case report. G Chlr. 14; 109-121, 1993.
18. Cronenvvett JL, VValsh DB, Garrett HE. Tibial artery pseudoaneurysms: delayed complication of balloon catheter embolectomy. J Vasc Surg. 8;483-8,1988. 19. Van Schil P, Vanmaele R, Moses F, De Maeseneer M,
Bock L. Pseudoaneurysm of the posterior tibial artery as an early complication after Fogarty catheter thrombectomy. Eur J Vasc Surg. 4; 197-9, 1990. 20. Hasaniya N, Katzen SO. Acute compartment syndrome of
both lower legs caused by ruptured tibial artery aneurysm in a patient with polyarteritis nodosa: a case report and revievv of literatüre. J Vasc Surg. 18; 295-8, 1993.
21. Yao JST, Mc Carthy W J. Multiple arterial aneurysm: a seven year follovv up. Contemp Surg 31; 73-8, 1987. 22. Borazan PG; Walker HS, Peterson GJ. True tibial artery
aneurysms: case report and literatüre revievv.J Vasc Surg,10; 457-9, 1989.
23. Bandy WD, Strong L, Roberts, Dyer R. Faise aneurysm a complication follovving an inversion ankle sprain: a case report.J Orthop Sports Phys Ther. 23; 272-9, 1996. 24. Maguire DW , Huffer JM, Ahlstrand RA, Crummy AB.
Traumatic aneurysm of perforating peroneal artery. Arterial. Bleeding cause of severe pain follovving inversion, plantar flexion, ankle sprains. J Bone Joint Surg 54; 409-12, 1972.
Yazışma Adresi
Yrd. Doç. Dr. Öcal BERKAN
C.Ü. Tıp Fakültesi Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Anabilim Dalı Sivas