• Sonuç bulunamadı

Suyu arayan adam

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Suyu arayan adam"

Copied!
1
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

kKERSON GÜÇLÜ AKTAR GÜNER EREN Temsilcilikler: A N K A R A : ORHAN TOKATLI Tel: 419 14 00 (7 hat) Teleks: 42 349 İZ M İR : NURETTİN TEKİNDOR Tel: 19 1 0 2 0 Teleks: 41 5 5 1 4 A D A N A : MUZAFFER BAL Tel: 14 38 40/41 Teleks: 62 762 G Ü N E Y D O Ğ U A N A D O L U : ERTUĞRUL PİRİNÇÇİOÛLU

Diyarbakır, Tel: 18 141 Teleks: 72 074 K A R A D E N İZ : İSMAİL BAŞARAN S a m su n , Tel: 118 175 Teleks: 82 003 O R T A A N A D O L U : ŞEMSETTİN ÇETİNSÖZ Kayseri. Tel: 12 65 0 0 -1 1 78 5 2 Fa x: 11 7 9 9 5

5 HAZİRAN 1992 CUMA

Vakit Güneş öğle İkindi Aksam Yatsı İmsak Vasatı 5.26 15.07 17.06 20.58 2127 519

Hicri 1412 Zimcce 4 Rumi 1408 Mays 25

BUGUNKU HAVA DURUMU

Adana 17,29*ab Ankara 10,25‘ab Diyarbakır 14,28* pb Erzurum 3 .19*pb İstanbul 14,25*ab İzmir 17.31'ab Sam sun 15,21*pb Paris Londra Frankfurt Roma Atina Amsterdam 22*ab Zürih 18*ab 18*t>b 20'ab 20* ab 24*pb 27*pb

mm

O L A Y L A R

‘SUYU ARAYAN ADAM”

HASAN PULUR

- - AŞBA KA N Demirel'in, Nahçı- K van Cumhurbaşkanı Haydar ____Aliyev’e “Suyu Arayan Adam ” kitabını armağan edişini tele­ vizyonda seyrederken, içimizden

“Keşke yaşasaydı da, bunu görsey­ di!” diye Şevket Süreyya Aydemir”i andık...

Türk kültürüne “Suyu Arayan

Adam, Tek Adam Atatürk, İkinci Adam İnönü, Menderes’in Dramı” gi­ bi eserleri, şimdiki deyimle “baş ya­

pıtları” kazandıran Şevket Süreyya Aydemir in “Suyu Arayan Adam”ı,

“Turan” ülküsüyle Azerbaycan’a gi­ den, bir Türk öğretmeninin “Bolşevik devrimci” olarak Türkiye’ye dönüşü­ nü, 10 yıl hapse mahkûm olup, 1926’- nın Cumhuriyet Bayramı’nda affedili- şini, hayatının bundan sonraki bölü­ münü, “Kemalizim” ilkelerine ada­ yan bir insanın hayat hikâyesidir; eserin kahramanı, yazarın kendisi­ dir.

yordu.

Türkçe, bir halk diliydi, grameri yoktu, kurallar konmamıştı, hatta do­ ğal kurallar bile, halk arasında yayıl­ mış, amiyane bir Rusça’nın tesiri al­ tında tamamen bozulmuştu. “Türk” kelimesi, aydınlar arasında yayılmış olmasına rağmen, halk kendisini da­ ha ziyade Sünni, Şii, yani Müslüman olarak biliyordu, Türk kelimesi, Os­ manlI Türklerine verilen bir isimdi.

~ 917 devrimiyle Rus Çarlığı dağıldıktan sonra, tıpkı bu-___ günkü gibi, her ulus kendi devletini kurmaya çalışır, Azerbay­ can da bunlardan biridir. Azerbaycan aydınları, genç Azeriler, milli bir dev­ let kurmanın ne kadar güç olduğu gerçeğiyle karşı karşıya kalırlar...

Şevket Süreyya şöyle der:

“Genç AzerbaycanlIlar, ilk milli devleti, adeta gayri milli bir zemin üzerinde kuruyorlardı. Bu devlet her şeyden evvel, milli zemini yaratmak zorundaydı.

Bunun için de yeni bir milli ruh, istiklal ve hâkimiyet gururu, bayrak fikri, askerlik ve savaş duygusu, va­ tan mefhumu ve bu vatanın sınırlarını korumak için asker lazımdı. Bu halk kalabalığını, artık bir cemaat yaşayı­ şından çıkarıp, bir millet yaşayışına götürecek her şey, böyle bir zemin üzerinde gelinebilirdi.”

1917'de Azerbaycan'da bir millet olmak, bir devlet kurmak için eksikli­ ği duyulan kavramlar, ilkeler bunlar­ dı; bunlar olmadan bir “milli hare­

ket” başlayamazdı.

Azerbaycan ise, o tarihe, yani 1917’ye kadar, hiçbir zaman tam an­ lamıyla bağımsız ve toplu bir devlet hayatı yaşayamamıştı, mezhep ayrı­ lığı, mezhep üstünlüğü davaları, halk içinde bir milli ruhun doğmasını dai­ ma engellemişti. 1905 savaşında Rusların Japonlara yenilmesinden sonra, imparatorluğa dahil milletler arasında başlayan milli hareketler, Azerbaycan’da da görülmüş, fakat toplumun ilk hareket motoru olan ay­ dınların sayısının azlığı ve hareketin yeniliği, toplumun geniş kitlelerini et- kileyememişti. Milli mücadele za­ manla dar anlamda bir okul, eğitim hareketi, ya da şiirde, edebiyatta, ti­ yatroda bir gelişme olarak

izlenebili-~T — | ZERBAYCAN'a, Ziya Gökalp’- ın “Turancılık”ülküsüyle ve ____ de “Vatan ne Türkiye’dir, ne

Türkistan / Vatan, büyük ve müebbet bir ülkedir: Turan!” mısralarıyla ge­ len Şevket Süreyya’nın 1917’de tespit ettiği görüntü budur.

İşte bu görüntüyle, “Turan” ülkü­ sü yan yana gelince, Şevket Süreyya, hayalinin nasıl yıkıldığını anlatır:

“Yavaş yavaş, fakat her gün biraz daha iyi anlıyordum ki, kafamızda yıl­ lardan beri yarattığımız hayal binası­ nın hakikata inkılap edebilmesi için, birçok unsurlar eksiktir.

Büyük Turan, bir illüzyon, bir ha­ yal yapısı, bir his manzumesi olarak ne kadar cazipti! Fakat tahakkuk etti­ rilmesi gereken bir inşa davası ola­ rak ele alındığı zaman eksiklik ve in­ safsızlık kendisini derhal gösteriyor­ du. Potaya atılan maddeler birbirini tutmuyor ve bir arada erimiyorlar­ dı...”

_ 7 E Kızılordu Azerbaycan’a gi-

y rer, yönetimin başına Dr.

Ne-____riman Nerimanof getirilir. Bir sosyalist, bir komünist olan Nerima­ nof, sık sık Lenin’in dostu olduğunu belirtir ve onu, küçük adıyla “İliç ba­

na şöyle dedi, İliç bana böyle dedi”

diyerek anar...

Ona göre, Azerbaycan bağımsız yaşayacak ve Moskova’nın müdaha­ lesini asla kabul etmeyecektir:

“Moskova’dan gelen bir yoldaş eğer bizi anlamazsa, onu omuzların­ dan sarsarız, yahut çenesinin altına şöyle, şöylece vururuz. Mene bah yoldaş! deriz, kendine gel! O bunu anlar, eğer anlamazsa tersyüz eder, geldiği yere yollarız!"

Tarih, yoldaş Nerimanof’u tekzip eder, Moskova'dan gelen yoldaş, Azerbaycan’dan bir daha çıkmaz, 1990’larda Sovyetler Birliği dağılana kadar...

_ A ŞBA K A N Demirel’in, Nahçı- van Cumhurbaşkanı Aliyev’e

___ “Suyu Arayan Adam”ı arma­ ğan etmesi boşa değildir, anlamlıdır.

AzerbaycanlIların da, Azerbay­ can'a ilgi duyanların da, “Suyu Ara­

yan AdaırTdan öğrenecekleri, bu­

günle karşılaştıracakları çok şey var­ dır.

Referanslar

Benzer Belgeler

大黃(一升,蒸三斗米下) 前胡(三兩) 半夏 肉蓯 蓉 芍藥 茯苓 當歸 葶藶 細辛(各一兩)

The main objective of this study is to examine and describe the seed coat of some taxa of Barbarea growing in Turkey by using scanning electron microscope and to be

Amaç: Bu çalışmanın amacı, aşırı aktif mesane tedavisinde kullanılan bir antimuskarinik ajan olan tolterodin tartaratın nazal mukosiliyer klirens.. üzerine

77 ÇfLn2>- 29 “ Ben Anadolu” oyununun telif hakları nedeniyle aralarında an­ laşmazlık çıkan ve birbirlerine suçlamalarda bulunanYıldız Kenter ile Güngör Dilmen

Son kırk yılım ızın kültür, dem okrasi ve özgürlük m ücad elesin e, resm i tarih dışında bir p ersp ektif arayan lara, bu süreci d evrim c i bir aydın

37 yaşındaki bayan hastaya distal pankreas yerleşimli lenfanjiom için distal pankreatektomi yapmışlar ve cerrahi sonrası tam kür elde etmişlerdir (3). Fonceka ve

Erkan Irmak, enstitülü yazarların eserlerinde köyün kapalı, içe dönük, toplumsal etkilerin uzağında tekil bir yapı olarak ele alındığını söylerken, enstitülü olmayan

Otopsi sonucunda ölüm nedeninin ince ba¤›rsak perfo- rasyonu sonucu geliflen peritonit oldu¤u, yol açan etken hakk›nda mikroskobik inceleme sonucunda görüfl belir-