• Sonuç bulunamadı

DETERMINATION OF PARTICULATE AIR POLLUTANTS HARMFULL TO PLANTS BY THE UTILIZATION OF SPECTROPHOTOMETRIC METHOD

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "DETERMINATION OF PARTICULATE AIR POLLUTANTS HARMFULL TO PLANTS BY THE UTILIZATION OF SPECTROPHOTOMETRIC METHOD"

Copied!
14
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

BiTKiLERE ZARARLI PARTiKULER HAVA

KiRLETiciLERiNiN SPEKTROFOTOMETRiK

YONTEMLE TESBiTi

Y. Zekii KATIRCIOGLU1

OZET: Bitki saghgma zararh olan partikiil kirleticilerin <;oken miktarlanmn ol<;iilmesinde; spektrofotometrik yontemin kullanllmasl diger yontemlere gore daha <;abuk ve daha hassas sonu<;lann ahnmasml saglamaktadIr. Bu yontem, dibleri vazelinli cam petrilerin kirleticiye maruz bIrakI1madan once ve sonraki l§lk absorpsiyon degerlerinin spektrofotometrede Ol<;iilmesinden yararlanIlarak geli§tirilmi§tir. Bu yontem kullanI1arak <;orum <;imento Fabrikasmm etrafa saldlgl baca tozu miktarlan Ol<;iilmii§tiir.

Anahtar Kelirneler: Partikiiler hava kirletici, <;imento fIrm tozu, Spektrofotometre.

DETERMINATION OF PARTICUIATE AIR POLLUTANTS HARMFULL TO PLANTS BY THE UTILIZATION OF

SPECTROPHOTOMETRIC METHOD

SUMMARY: In measuring the fallout levels of particulate air pollutants harmfull to plant health, spectrophotometric method provided faster and more sensetive results than the other methods.

This method was improved by exposing li/dd vaseline coated petri plates to the pollutant and measuring absorbance values at the spectrophotometer. By using this method, the fall out levels of cement kiln dust of (;orum Cement Factory was determined.

Key Words: Particulate air pollutant, Cement kiln dust, Spectrophotometer.

1. Ankara Dilly.

Ziraat Fakiiltesi Bitki Koruma BOlUmii Dl§kapI/ANKARA

145

(2)

GiRi~

Toz formundaki partikiiler hava kirletieilerinin bitkilere yaptIgl zarar, hakim riizgar ve nisbi nem gibi meteorolojik faktorler yamnda kirleticinin miktanna da baghdlr. Belkide olu§aeak zararda en biiyiik faktor kirleticinin miktandu. Bugiin ABO, ~ekoslovakya, Polonya, Kanada gibi iilkeler gerek havada aSlh (siispanse) olan ve gerekse c;oken toz miktarlanmn hava kalite standartlanm c;ok oneeden belirlemi§lerdir (iSLi, 1981). Oysa iilkemizde heniiz kirlilik standartlan tesbiti son y1l1arda gerc;ekle§mi§tir. Bitkilere zararh olan partikiiler kirleticiler havada aSlh olanlardan ziyade c;okme ve yiizeyde birikme karakterinde olanlardu.

Bitki yiizeyine c;oken partikiil kirletieiler, tozun bile§imine bagh olarak yaprak dokulannda ve ozellikle kloroplastlarda tahribata neden olabilmektedir. Boyle bir zarar ancak yiiksek alkali veya asidik karakterli kirletieilerde soz konusudur. Partikiil kirleticilerin esas zararlan bitki yiizeyini kaplayarak bitkinin l§lk ahmmml ve dolaylslyle fotosentezi onemli Olc;iide engellemeleridir (CZAJA, 1966; LERMAN, 1977; KATIRCIOGLU ve iREN, 1988). Bunun yamnda inee partikiillerin stomalan tIkayarak solunumu ve terlemeyi aksatmasl da soz konusudur (DARLEY, 1966; WETZOLD, 1966; KATIRCIOGLU ve iREN, 1988). i§te bitkide klsaea aC;lklanan bu zararlan bitki yiizeyine c;oken partikiiler kirletieiler olu§turmaktadlr. Bu yiizden c;oken toz miktarlanmn dogru olarak tesbiti biiyiik onem arzeder. ,

<;oken tozlann belirlenmesindeki ilk c;ah§malarda vazelinli lamlar kullamlml§tIr (PARiSH, 1910). Bu lamlar yakla§lk 91.5 em

yiiksekligindeki ayaklar iizerine yerle§tirilmi§tir. Belli arahklarda lamlar tpplamp, kurutulup toz miktarlan tartllarak Olc;iilmii§tiir. Anrnxrson (1914), bir c;irnento fabrikasl civannda c;oken fum tozlanmn tesbitinde basit bir piilverometreden yararlanml§tIr. Bu alet dikine yerle§tirilmi§ iist c;apl yakla§lk 61 em olan inee bir huni ve buna taklhp C;lkanlabilen tozun toplandlgl bir cam silindirden ibarettir. Huninin alam bulunup, bu alana dii§en toz miktan silindirde toplanan tozun tartllmaslyla hesaplanmaktadu. FAiRWEATHER ve Ark. (1965), c;oken tozun partikiil biiyiikliigii daglhmml dogru ve saghkh bir

(3)

bi<;imde tesbit etmek amaclyla 3.65 X 3.65 m ebatlannda tahta bir <;er<;eveden yapllml§ ve iizeri bir plastik ortii ile kaplanml§ toz toplama havuzlan geli§tirmi§lerdir. LERMAN (1977), ~imento fum tozlannm ~oken miktarlannm ol~iimiinde 60 X 60 cm ebatlannda etrafl ku§akh cam plakalar kullanml§tu. SHEiKH ve Ark. (1976), bitki yapraklan iizerine ~oken tozlan OI~mii§lerdir. Tozlu yapraklan petri kutulannda ylkayarak ve daha soma suyunu 70°C iizerindeki flflnlarda buharla§hnp tozu tartmak suretiyle belli yaprak alanma c;oken tozu saptaml§lardlf. BERGE ve JAAG (1970), c;oken toz miktarlannm

ol~iilmesinde yapl§kan bantlar ve kagltlar kullanml§lardlr. KAMPF ve

SCHMiDT (1967), ~oken toz miktarlarmm olc;iilmesinde yapl§kan yiizey tekniklerinin kullamm kolayhgl ve fazla masraf gerektirmemesi gibi avantajlannm yamnda yapI§kan tabakanm yagl§la ylkanmasl, yapI§kan maddenin giine§ I§mlannm etkisiyle yiiksek slcakhkta yiizeyden aklp gHmesi veya buharla§masl, bocek ~op v.s. maddelerin yiizeye konmasl ile yapI§kan yiizeyin hassasiyetinin bozulmasl gibi dezavantajlanm dile getirmi§lerdir. Aym ara§tmcdar, yapl§kan yiizey teknikleri ile saydam plastik yiizey tekniklerini klyaslamak amaclyla yaptIklan c;ah§mada; yapl§kan yiizeylerde yukanda belirtilen nedenlerle aguhk kaybma yolac;tlgl, dolaylslyla ger~ek toz miktarlannm yansltIlmadlgml belirtmi§lerdir. Halbuki saydam plastik kablar yapl§kan yiizeylerdeki gOriilen mahsurlan en az diizeye indirmi§ oldugundan aynca optik olc;time de olanak verdiginden daha ger~ek toz

ol~iimlerini elde etme imkamm saglaml§lardlf.

Yukanda belirtilen "bu methodlarm bir klsmmm basH bir kullamm olanagl ve fazla masraf gerektirmemesi yamnda fazla hassas olmayl§lan, bazllannm arazide uzun stire bekletilmeleri zaman kaybl

a~lsmdan dezavantajdu. KAMPF ve SCHMiDT (1967)'in aC;lkladlgl

gibi vazelinli lamlarda vazelinin yagmurda ylkanmasl veya giine§in lSltlCl etkisiyle aklcl hale gelip akmaSl veya buharla§masl sonucu toz tutucu madde ile birlikte tozlarm da bir klsmmm kaybma yolac;maslyla saghkh bir sonu~ ahnmayabilir. Keza pulverometre gibi c;oken tozun altta bir toplama kabmda toplanmasl metodunda tozlann baztlan omegin ~imento fmn tozlan, yiizeyde hafif nemle kolayca C;lkmayacak, ancak Hel gibi maddelerle <;lkarhlabilen yapl§malara neden

oldugundan

ger~ek

toz miktarlanmn yanSltllmamaSI yanmda, toplanan

147

(4)

suyun uc;urulmasl, tartlm i§leri gibi nedenlerle olduk<;a uzun bir zaman

kaybma neden olmaktadu.

Biitiin bu nedenlerden dolayl bu <;all§mada KAMPF ve SCHMiDT (1967)'in onerdikleri saydam plastik kablann kullamml metodundan yararlanllarak daha <;abuk ve daha hassas sonuc;lar veren spektrofotometrik metot geli§tirilip; <;orum <;imento Fabrikasmm etrafa saldlgl toz miktarlan Olc;iilmii§tiir.

MATERYAL VE METOT

Bu c;ah§mada 9 cm <;aph temiz, c;iziksiz ve diizgiin cam petri kutulan kullanIlml§tlr. Bu kablann diplerine O.5'er ml SIVI vazelin

homojen bir §ekilde yayl1ml§tlr. Kablann kenarlan aralan takribi e§it olacak bic;imde 4 yerinden bir cam yazlclyla i§aretlenmi§lerdir. Petri kablarl araziye yerle§tirilmeden once Bosch lomb marka spectronic 21 spektrofotometre yardlmlyla i§aretlenen bu 4 yerin de 660 nm dalga boyunda absorbans Olc;iimleri yapIlml§tlr. Bu olc;iimlerin yapIlabilmesi ic;in spektrofotometrenin olc;iim yapIlan omek bolgesine petrilerin yan olarak yerle§tirilebilecegi bir basit aparat yapllml§tlr. "Her bir petriye ayn numara verilmi§ ve her petrinin i§aretlenen 4 yerinede kendi ic;inde numaralar verilerek yapl1an petri kablarl <;orum <;imento Fabrikasmm ozellikle hakim riizgar etkisi altmda kalan ($evresindeki ve fabrika bacasma farkh mesafe ve yonlerde belirlenen yerlere yerle§tirilmi§lerdir (~ekil 1). Fabrikamn diger yonlerinde arazinin daghk ve elveri§siz olu§u, Ol~iim kablanmn ($e§itli §ekillerde tahribi ve <;ahnmasl nedeniyle olc;iim olanagl bulunamaml§tlr. Olc;iim ic;in ozellikle yagl§slz gunlerin sec;ilmesine ozen gosterilmi§tir. Belirlenen yere 2'§er petri kutusu yerle§tirilmi§ ve kapaklan aC;llarak 24 saat toz birikimine maruz buakllml§tlr. Bu miiddetin sonunda toplanan petri kutulan kapaklan iiste gelecek ve yere paralel olacak bic;imde kutulara yerle§tirilip labaratuvara ta§lnml§lardlr. Labaratuvarda bocek ¢p v.s. gibi biiyiik maddeler ince penslerle itina ile ahnml§lar ve spektrofotometrede i§aretlenen yerlerinden absorbans olc;iimleri yapIlml§tlr. ilk ve ikinci olc;iim degerleri farkmdan % extintion artl§lan hesaplanml§tlr. Bu degerler onceden hazlrlanml§ standart kurve

(5)

12 t EHiA 23 • • 25 FA8R i KA • BAHl;ESi 22

• ~u <t.P05U • To.. III ~ umu yap,lan

KUZ,£Y

Oc;ek: ,fFOOOO

yerle.

~ekil 1. <;orum <;imento Fabrikasl c;evresinde to~n etkisi altmda kalan alanlarda toz olc;iimii yapIlan yerleri gosteren vaziyet plant. yardlmlyla esas degerlere c;evrilip once petri ortalamalarl soma 0 yer

ic;in giinde m2'ye dii§en toz miktarlarl gram olarak bulunmu§tur. Standart kurve §oyle hazlrlanml§tIr. Yukarlda belirtildigi §ekilde hazulanan petri kutularmda ilk absorbans degerleri Olc;iilmii§tiir. Soma m2'ye 0.25, 0.50, 1, 2, ve 4 gram toz dii§Ccek §ekilde 10'ar tekerriirlii olarak hazulanan'petrilere petrilerin alanlart hesap edilerek gerekli toz miktarlarl SlVl vazelinde homojen bir §ekilde petri kutulartnm tabanlarma yaytlml§tIr. Bu i§lem m2'ye istenilen oranda tozlanarak da yapllabilir. Tozlama yaptlan bu petri kablartnda ilk olc;iim yapIlan aym yerlerden ikinci olc;iimleri yaptlml§tIr. ilk ve ikinci olc;iim farklanndan hesaplanan %'de extintion artl§larl ordinat eksenine m2'ye dii§en toz miktarlarl da apsis eksenine kaydedilerek standart kurve hazulanml§tlT

(Sekil

2).

(6)

400 .,. 'E. t. ar t qt. 320 300 260 200 160 120 60 20 0.5 1.5 2.5 3 3.' 4 4.5 5 Toz mlkla, I g,,':, gun

~ekil 2. Toz Ol<;iimii Standart Kurvesi

SONU<;LAR

Fabrika civannda ve ozellikle tozun etkili oidugu alanda, fabrika bacasma degi§ik yon ve uzunIukta bulunan toz Ol<;iim yerlerine dil§en toz miktarlan ilk ve ikinci Ol<;ilm absorbans degerieri ve %' de extintion artl§ degerleri tablo 1'de verilmi§tir. Degerler her petri kabmm 4 ayn yerinde yapIlan oI<;ilm ortaiamalandtr.

<;izeige 11

den gorillecegi gibi hakim rilzgar yoniindeki toz oI<;ilm yerlerinde metrekareye dil§en toz miktarlan diger yerlere nazaran daha fazla bulunmu§tur. Hakim rilzgar yoniinden aynIdlk<;a fabrikaya yakm bile olsa toz miktarIannda azaima meydana geimektedir.

(7)

<;izelge 1. 08/08/1979 <;orum <;imento Fabrikasl Civannda Oi<;iilen <;oken Toz Miktarlan ile Bu Miktarlann Eldesinde Kullamlan Spektrofotometre Degerleri. Ol<;iim Petri kabl ilk okuma ikinci iId %'de extition Toz miktan (g/m 2 / yapl1an num. okuma giin) yerin num. degerleri x degerleri x okuma artl!jl Petri ort. Yer ort. (Absorbans) (Absorbans) araSl fark 1 9 0.046 0.709 0.663 1441 18.42 17.39 2 0.040 0.512 0.512 1280 16.35 2 39 0.052 0.478 0.426 819 10.48 10.48 3 23 IW~7 0.283 0.236 502 6.42 6.42 4 19 0.046 0.137 0.091 198 2.54 3.54 20 0.049 0.223 0.174 355 4.54 5 17 0.046 0.143 0.097 211 2.69 3.04 18 0.041 0.150 0.109 265 2.39 6 38 0.040 0.206 0.166 415 5.30 4.98 52 0.047 0.218 0.171 364 4.65 7 36 0.048 0.203 0.155 323 4.13 3.84 37 0.040 0.151 0.111 278 3.56 8 30 0.049 0.164 0.155 235 3.01 2.31 31 0.051 0.115 0.064 126 1.61 9 28 0.047 0.129 0.082 174 2.22 2.08 29 0.050 0.126 0.076 152 1.94 10 26 0.046 0.135 0.089 194 2.48 2.01 27 0.046 0.101 0.055 120 1.54 11 21 0.050 0.160 0.110 220 2.81 2.76

..

'0/1 22 0.052 0.158 0.106 212 2.71

..

(8)

<;izelge 1 'in DevalDl Oll;iim yapl1an yerin num. Petri num. kabi ilk okuma degerleri x (Absorbans) 12 13 5 6 24 0.047 0.046 0.047 14 15 25 40 50 0.040 0.050 0.041 16 17 18 19 20 21 22 48 49 8 41 42 43 44 45 47 34 35 . 14 0.048 0.040 0.046 0.047 0.044 0.042 0.048 0.049 0.046 0.045 0.047 0.040 0.045 23 13 0.Q42 ikinci okuma degerleri x (Absorbans) 0.129 0.148 0.291 0.195 0.170 0.070 0.113 0.133 0.077 0.078 0.066 0.081 0.062 0.061 0.053 0.053 0.056 0.048 0.052 0.048 iki okuma araSl fark 0.082 0.102 0.244 0.155 0.120 0.029 0.065 0.093 0.031 0.03i 0.022 0.039 0.014 0.012 0.007 0.008 0.009 0.008 0.007 0.006 %'de extition arti§! 175 222 519 328 240 0.72 135 233 67 66 50 94 29 24 15 18 19 20 15 14 Toz miktan Petri ort. 2.24 2.842.54 6.636.63 4.96 3.06 0.92 1.73 2.98 0.86 0.84 0.64 1.20 0.37 0.31 0.20 0.23 0.24 0.26 0.19 0.18 (g/m 2 ! giin) Yer ort. 4.01 0.92 2.35 0.85 0.92 0.34 0.22 0.25 0.19 0.18 N' It'

(9)

--<;izelge l'in DeVaml Ol<;:um Petri kabl llk okuma ikinci iki %'de extition Toz miktan (g/m 2 1 yapI1an num. okurna gun) yerin num. degerleri x degerleri x okuma artl!}1 Petri ort. Yer ort. (Absorbans) (Ahsorhans) arasl fark 24 15 0.047 0.052 0.005 11 0.14 0.15 16 0.048 0.054 0.006 12 0.15 25 Toz Ol"iimii Yapllamanu!}tIr 26 10 0.045 0.075 0.030 68 0.87 0.93 11 0.047 0.083 0.036 77 0.98 27 1 0.042 0.155 0.113 269 3.44 3.16 3 0.051 0.166 0.115 225 2.88 28 2 0.049 0.090 0.041 84 1.07 1.08 4 0.045 0.083 0.038 85 1.09 X = 4 Ol"iim Ortalamasl 'oJl \M

(10)

Genelde fabrikadan uzakla§tIk~a dii§en toz miktarlannda da azalma

olmaktadu. 27

Ol~i.im

yerinin

ortalama

degeri olarak

3.09

g/m2/giin toz dii§ii§ii bulunmu§tur. 61~iim yapllan 24 saatlik zamanda

riizgar yonil her saat i~in ayn ayn meteorolojik kayltlprdan

~lkanlml§tlr. Buna gore 24 saatlik ol~iim·zamamnda hakim riizgar 20

saat esmi§tir. <;orum'da 10 yllhk riizgar durumlanna gore (~ekil 3) hakim riizgarlar dogu - kuzeydogu ve kuzeydogudan esen riizgarlardlf.

( K U Z E'I ) N - .;~~~~ E (DOGU ) ( BAT I) W s ( GUN E Y ) r c:. '" ? ~ ..L , '" ~~ <> ~, ~ ~

1mm _ 0'03 luk esme rrriktannJ

gosterir

~ekil 3. <;orum'da 10 ytihk (1970 - 1980) riizgar durumunu gosteren riizgar giilii.

Bu riizgarlann etkisiyle bacalardan ~rkan toz, <;orum Devlet Fidanhgl istikametinde §ehre dogru ta§mmaktadrr (~ekil 1). ~ehrin

(11)

Qzellikle Qital Agzl,

V<;

Dutluk ve Barl§ Caddesi mevkileri ev fazia toza maruz kalan yerlerdir. Meteorolojik kayltlardan <;lkanldlgl iizere hakim riizgarlar en fazla vegetasyon peryodunda esmekte olup en fazla estigi aylar Temmuz, Agustos ve Eyliil aylarldu. Eger ol<;um zarnanmda 24 saat hakim riizgar esmi§ olsa bu deger 3.71 glm2/giin'e tekabiil edecektir.

TARTI~MA VE KANI

~orum ~imento Fabrikasl, kirlilik yonunden slk slk sozii edilen

fabrikalanmlzm arasmdadu. Fabrika hakkmda degi§ik zarnanlarda mahkemelere intikal eden §ikayetler olmu§tur (DEMiRCiOGLU ve Ark., 1986). Bu nedenle bu fabrikamn, <;evresine saldlgl toz miktarlannm belirlenmesi yoluna gidilmi§tir. ~ah§ma sonunda fabrikanm <;evresinde tozun etkili oldugu alanda saptanan ortalama toz miktan 3.09 glm2/giin'diir. Bu miktar ydda 1 km2'lik alana 1127.8 ton

tozun dii§mesine tekabiil eder. Soz konusu bu miktar fabrikanm elektrofilitresinin klsmen devrede oldugu bir zamandaki degerdir. Yani elektrofilitrenin % 100 randlmanda c;alI§madlgl donemdeki degerdir. §iiphesiz filitre tamamen devre dl§l kaldlgmda daha da yuksek bir degere ula§acaktIr. Kaldlki bu deger bile PARisH (1910) ve LERMAN (1977)'mn Kaliforniya'da; GUDERiAN (1961), PAJENKAMP (1961) ve WENTZEL (1962)' in Almanya1da ~imento

Fabrikalanmn civarmda tesbit ettikleri toz miktarlanmn iizerinde bulunmu§tur. Bu deger olduk<;a yiiksek bir deger olan BOHNE (1963)'nin Almanya'da tesbit ettigi 3.8 glm2/giin'liik degere ~ok yakmdu. Diger yandan iilkemizde i~Li (1981), Ankara ~imento Fabrikasl'nm yakm alamna 3240 - 1655 ton/km2/yd, bacadan 3 km'lik uzakhktaki alana 925 - 1655 tonlkm2/yIl oramnda toz ~lkardlgml belirtmi§tir.

Bu ~ah§mada tesbit edilen toz miktan, iilkemiz hava kalitesi

yonetmeliginde belirtilen standartlann <;ok iistiindedir. Soz konusu yonetmelige gore (ANONYMOUS, 1989); <;okcn tozlarda standartlar genelde uzun vadede 0.35 glm2/giin, klsa vadede 0.65 glm2/giin,

endiistri bolgeleri i<;in uzun vadede 0.80 glm

2

/giin olarak verilmi§tir.

(12)

Bu degerleri diger iilke degerleri ile kiyaslamak i~in ytlda km2'ye ton

degerlerille

~CYiriIsek;

genelde uzun vadede 127.75 ton!km

1

/ytl, klsa

vadede 237.25 ton!km2/yIl, endiistri bolgelerinde ise uzun vadede 164.25 ton/km2/y1l, klsa vadede 292 ton!km2/yll yaparki bu da diger iilke degerlerine gore olduk~ toleransh degerlerdir. Nitekim i~Li (1981)'ye gore <;ekoslavakya'da bu standart, fabrika sahasmda 150 tonlkm2/yll, ABD'de kusal aLanda 23 ton!km2/yIl, hafif endiistriyel alanda 115.87 ton!km2/Yll olarak saptanml§ttr. Goriildiigii iizere iilkemiz i~in tesbit edilen standartlann en dii§iigii bile ABD'nin agu endiistriyel alanlar il;in verdigi degerden bile yiiksektir. Buna gore bu <;ah§mada tesbit edilen 1127.8 ton!km2/Yll'hk toz miktan ABD'nin agu endiistriyel alanlar i<;in verdigi standartm yakla§lk 10 katt, iilkemiz standartmm da yakla§lk 5 kat! degere ula§maktadu.

Ulkemizdeki <;imento fabrikalanmn etrafa saldlgl toz miktarlanmn yiiksek bulunu§unda fabrika toz tutucu sistemlerinin iyi <;ah§mamasl veya devamh devrede tutulmamasl en biiyiik nedendir. <;imento fabrikalan bacalanndan <;lkan tozlann biiyiik oll;iide kontrol edilebilmesi ancak elektrofilitre gibi toz tutucu sistemlerin yiiksek randlmanda devamh olarak devrede tutulmaslyla miimkiin olacakttr.

<;izelge l'den de goriiLecegi iizere fabrika bacasmdan <;lkan tozun belirli bir alana dii§en miktarlanna 0 yerin fabrika bacasma oLan

uzakhgmm, hakim riizgar yonii, hlZl ve esme siiresinin etkili oldugu bulunmu§tur.

Bu l;ah§ma He, <;imento fabrikalan, Demir cevheri i§leyen ocaklar, stabilize yollar gibi spesifik partikiil kirletici kaynaklannm <;evresine saldlklan <;oken toz miktarlanmn tesbitinde <;abuk ve hassas degerler verebilen bu yontemle spektrofotometreden yararlamlabilecegi kamsma vanlml§tlr. Hatta toz kan§lmmm soz konusu oldugu saha <;ah§malarmda gravimetrik yontemler yamnda optik yontemlerin rahathkla kullamlabilecegi belirtilebilir.

(13)

KAYNAKLAR

ANDERSON, P.J., 1914. The Effect of Dust From Cement Mills on The Setting of Fruit. Plant World. 17, 4, 57 - 68.

ANONYMOUS, 1989. Hava Kalitesinin Korunmasl yonetmeligi. T.C. Ba§bakanhk <;evre Genel Miidiirliigii Ankara.

BERGE, H., JAAG, 0., 1970. Immlsslonschaeden (Gas - Rauch und Staubschaeden) Abwasserschaeden einschliesslich der Schaeden durch Miill "Handbuch der Pflanzenkrankheiten, 1. nand die nichtpara sitaeren krankheiten" 124 - 133.

BOHNE, H., 1963. Schaedlichkeit von Staub aus Zementwerken fur Weldbestaende. Allgemeine Forstzeit. 18,7, 107 - 111. CZAJA, A., 1966. Th, Uber die Einwirkung von Stauben Speziell, von

Zementofenstaub auf Pflanzen. Angew. Bot., 40, 106 - 120. DARLEY, E.F., 1966. Studies 0 the Effect of Cement Killn Dust on

Vegetation. J. Air Pollut. Contr. Assoc. 16, 3, 145 - 150. DEMiRCiOGLU, B., KAZANCI, N., KONURALP, H.,

DZDEMiR, N., SAY,

D.,

1966. Mahkeme Kararlarmda <;evre Sorunlan. Tiirkiye <;evre Sorunlan Vakfl YaYlm. 149 S. FAiRWEATHER, J.H., SiDLOW, FA., FAiTH, W.l., 1965.

Particle Size Distribution of Settled Dust. J. Air Pollut. Contr. Assoc. 15, 8, 345 - 347.

GUDERiAN, R., 1961. KURZBERiCHTE, H., PAJENKAMP. Einwirkung des Zementofenstaubes auf Pflanzen und Tiere Staub 21 518 - 519.

i~Li, A.I., 1981. Evaluation of Air Pollution from Ankara Cement Factory. Yiiksek Lisans Tezi. ODTU. <;evre Miihendisligi Boliimii.

KAMPF, W.D., SCHMiDT, B., 1967. Bestimmung des Staubniedersch - lages Durch Transparente Haftflachhaechen. Staub - Reinhalt. Luft 27, 9, 395 - 399.

KATIRCIOGLU, Y.Z., iREN, S., 1988. <;imento Fum Tozlanmn Elma ve Fasulye Bitkilerinin Fotosentezine Olan Olumsuz Etkileri. <;evre 6. 31 - 44.

(14)

LERMAN, S., CEMENT - 1977. Killn Dust and the Bean PIam

(Phascolus vulgaris L. Black. Valentine

var.):

In

Depth

Investigations Into Plant Morphology. Phsiology and Pathology. Ph. D. Dissert. University of California, Riverside, 655. PAJENKAMP, H., 1961. Einwirkung des Zementofenstaubes auf

Pflanzen und Tiere. Zement - Kalk - Gyps 14, 3, 88 - 95. PARiSH, S.B., 1910. The Effect of Cement Dust on Citrus Trees.

Plant World. 13, 12, 288 - 291.

SHEiKH, K.H., OZTURK, MA., SE<;MEN,

0.,

VARDAR, Y., 1976. Field Studies of the Effects of Cement Dust on the Growth and Yield of Olive Trees in Turkey Environ. Conserv. 3, 2, 117 - 121.

WENTZEL, K.F., LiTERATUR-BERiCHTE, H., PAJENKAMP, 1962. Einwirkung des Zementofenstaubes auf Pflanzen und Tiere. Zeit. Fur Pflanzenkrankh. 69, 8, 478.

WETZOLD, P., 1966. Untersuchugen uber die Einwirkung von Zementofenflugstaub und Zemenstaub auf die C02 ­ Asimilation von Bohnen und Sonneslumen. Ph. D. Dissertation Gottingen. 93.

Referanslar

Benzer Belgeler

Bu da, dizinin kesin artan oldu˘ gu anlamına gelir.. (b) Monoton Yakınsaklık Teoreminden, (x n )

Verilen alan dı¸sında yazılan yazılar cevap olarak puanlamada dikkate alınmayacaktır.. O zaman bu dizinin

Metal Z Havlu Aparatı Metal 21 Cm Hareketli Havlu Dispenseri (Sensörlü). Metal

Label dalın of CA.. The pre- cision of EV assays are betler than of CA assays and the results of difference spectrophotornetric method are more reproducible. But

[r]

?@ABCDEFGFAHFAIJKLJFDHIKMIAKNCEDCKOPKQRSTUKJ@NBIKV@ABCDKWXAXJXKWFAY

Geleceği göremeyenler, basit meseleleri büyütürler. Sıkıntılarımızı önemseyişi hoşuma gidiyor. Kimseyi kırarak bir yere varamazsın. Koşa koşa gidersen çabuk

 7UN LúoLOHUL LNLOL DQWODúPDODUOD ELUOLNWH 7UNL\H LOH $YUXSD %LUOL÷L $%  DUDVÕQGD \DSÕODQ DQWODúPDODUOD GD KDNODU HOGH HWPLúOHUGLU 6HUEHVW