/ 7 £ £ 5 ^ ^
Yaşama süreci, 1988 tuval üzerine yağlıboya, 135 x 175 cm
GARANTİ SANAT GALERİSİ
Halaskârg^zi Caddesi 36, Harbiye-İstanbul Tfel: 132 47 17
M
Küçük bir hikâye, 1987 tuval üzerine yağlıboya, 135 x 175 cm A teşadam , 1988 tuval üzerine yağlıboya, 135 x 175cm
Mustafa Ata’nın Yeni Aşamasında
Türk resminde figüratif yenilenme olgusuna bağlı süreçler, 1980’li yıllann sonuna değin birbiriyle az çok ilintili
üç kademe halinde gerçekleşmiş görünmektedir. 5 0 ’li yıllann ortalanndan bu yana, bireysel duyuş eğilimleri içinde, sürreal yaklaşım belirtileri ve ifade vurgulannı güçlendiren biçimsel arayışlar gündemde kalmayı sürdürmüşlerdir. Resim sanatçılanndan bir bölümü bu süre içinde figürsüz soyut sanatın da alternatif bir yaklaşım hedefi olarak varlığını kanıtladığı koşullan değerlendirip, salt formal yaklaşırdan aşan bazı soyut kompozisyon deneyimlerinden geçerek, yeni figüratif sanatın özgün üslup dallannı
oluşturmaya koyulmuşlar, bir bölümü ise bireysel üslup gücünün gelişmesinde daha radikal bir programın gereklerini yerine getirmişlerdir. Genelde akademik disiplinin esasını oluşturan desen çalışmalan, giderek çizgi ve renk uyumlannın öngördüğü ilkelerle daha çok figüratif üslup oluşumlarının kaynağı gibi görünse de, yerel geleneklerle duyarlık ilişkileri ya da tarihsel ve çağdaş perspektifleriyle evrensel oluşumlardan edinilen görgü ve deneyimler, soyutlayıcı mekanizmalann geçici ya da sürekli üslup programlanna mal olmasını kolaylaştıran bir rol üstlenmekten de geri kalmamışlardır.
Böylece figüratif ve soyut sanatlar arasında bir karşılıklı ilişkiler ve hesaplaşma sürecinin oluştuğu koşullar da elde edilmiştir.
Burada konumuz 80'li yıllar içindeki üslup gelişmesiyle dikkatleri üzerine toplayan Mustafa Ata’nın resmi olduğu için, ancak figüratif yenilenme olgusuna bağlı süreçlerin aşama ilintilerini dolaysızca belirleyebilir ve bu arada sanatçının soyutlayın düzen deneyimlerinden de geçmiş olarak daha sondaki figüratif çalışmalarına yön veren üslup arayışında radikal bir programa bağb olmadığını ifade edebiliriz. Fakat bu saptamamız başından beri figüratif oluşumlan yoğuran radikal tutumlar karşısında,
Mustafa Ata'nın figür ilişkilerine devinim ve içerik yönünden özgün bireysel katkılar sağlayan duyuş serbestliğini de ima edebilmelidir. Mustafa Ata’da özellikle resim yüzeyinin figüratif bir devinim fonu olarak düzlenip antılma koşulu, resimsel işlevlerin bazen riske düşebileceği narratif
sığlaşmalan giderir ve figüratif ilişkiler açık bir dramatik olgu içeriğinin hizmetine girseler bile, narratif mesajın yüceldiği bir espas boşluğunda ifadenin mistik boyutlanyla
buluşabilirler.
Sürreal belirtilerin yanı sıra ifade vurgulannı güçlendiren figüratif eğilimlerin, ister radikal üslup programlanna
M atisse’e saygı, 1988 tuval üzerine yağlıboya, 135 x I75cm
bağlı olsun, ister olmasın Türk resminin son otuz beş yıllık gelişmesinde soyutlayın davranış alternatifleri karşısındaki egemenliğini belirleyen etkenlerle iç içe bulunduğunu rahatça savunmak mümkündür, İletişim olgusunun yoğunlaşarak etkinleşmesi, dünya figüratif resmini yönlendiren bireysel deformasyonlann liberal deneyim örneklerini Türkiye’ye yansıttığı kadar, İkinci Dünya Savaşı’nın uzanımlannı oluşturan dağınık vahşet tablolannı da gözler önüne koymuştur. Çağdaşlığın uygarlaşma süreçleriyle çelişen görünümleri, kentleşme olgusu içinde belirginleşen bireysel gerilimlerin, kendilerini ifade etme yollarını araştıran figür serüvenleri için doğal bir etkenler kaynağıdır.
Fakat soyutlayın sanatın bireysel üslup ve biçim yollannı araştıran alternatif eğilimler de bu kaynağın itkilerinden uzak düşmüş sayılmamalı. Farklı yaklaşım ya da eğilimlerin, bir mistifikasyon, bir kaçış olmadıklan sürece, giderek evrenselleşen tüm yerel oluşumlar çerçevesi içinde birikim trajiklerini paylaşarak, özellikle figüratif ilişkiler ve deformasyonun bireysel duyuş katlannda temsil olan ruhsal kurtuluş ve sükûneti aradıklan kesindir. Fakat bu ebedi çırpınışın bir sının, bir sonu olmadığını Mustafa Ata’nın resimleri de kanıtlamaktadır. Bu yenilenen üslup aşamasında boylu boyunca uzanıp atılan devinim tutkusu,
Doğuş, 1988 tuval üzerine yağlıboya, 135 x 175 cm
figür ilişkilerinin kapalı düzen oluşumlarını bu kez gergin, asabi boyutlarda gerçekleştiren yeni işlevler üstleniyor. Çerçeve sınırlannın zorlanıp espas derinliğinin delinmeye çalışıldığı figüratif devinim, bu aşamada belki biraz da bir yorgunluk belirtisi olarak, kapalı düzenlerin ağır devingen ilişkilerini yansıtıyor.
Mustafa Ata, figüratif yenilenme sürecinin 80 Ti yıllara rastlayan üçüncü kademesinde yer almakta ve ilgi çekici güçlü figür üslubunu, dış etkilerin işgaline uğramış görünen yeni ekspresyonist yaklaşımlann dışında tutabilmeyi başarmaktadır. M. Ata’nın bu niteliğiyle 5 5 ’ten sonraki ilk kademeyle 70’li yıllardaki ikinci figüratif kademe arasındaki ilintisi de dolaysız görünmektedir. Sahici çabaların, özenti ve sahte olanlar karşısında özellikle vurgulanması ve
desteklenmesini gerektiren son yıllar, Batı sanatı karşısında yeril bir çağdaş resim sentezi ruhunun evrensel geleceğini hızla gündeme getiren bir zaman süresidir.
Üslup yenilenmelerinin açmazlara sürüklendiği ve bireysel arayışlara biçim krizlerinin egemen olduğu bir zamanda Mustafa Ata’nın tutarlı ve güvenli çabalannı sürdürmekte direneceğinden de emin olabiliriz.
MUSTAFA ATA
Künmat Sanat Galerisi, İstanbul 1976 Devlet Güzel Sanatlar Galerisi, İstanbul 1979 Maçka Sanat Galerisi, İstanbul 1983 Kibele Sanat Galerisi, Ankara 1984 Uran Sanat Galerisi, İstanbul 1986 Beymen Sanat Galerisi, Ankara 1987 Karma Sergiler
Akademi’nin 9 0 . Yılı, İstanbul Yeni Eğilimler, İstanbul
1 9 5 0 ’den Günümüze Türk Resim ve Heykel Sergisi, İstanbul 12. Uluslararası İskenderiye Bienali, Mısır
Çağdaş İstanbul Resmi, Ankara, İzmir
Neue Darm stadterSezession "K unstw erk” , Darmstadt Anadolu Medeniyetleri, İstanbul
Son Yüzyılın Nadide 5 0 Türk Resmi, Alarko Sanat Galerisi. İstanbul Öncü Türk Sanatından Bir Kesit, Atatürk Kültür Merkezi, İstanbul 1950'd en Günümüze Türk Resim Sanatından Bir Kesit,
Alarko Sanat Galerisi, İstanbul. Düzenleyen Yahşi Baraz Öncü Türk Sanatından Bir Kesit, Atatürk Kültür Merkezi, İstanbul Yüzyılın İkinci Yarısında Türk Resmi, Yıldız Sarayı, İstanbul Öncü Türk Sanatından Bir Kesit, Atatürk Kültür Merkezi, İstanbul Günümüz Sanatçılan 7. İstanbul Sergisi, İstanbul
Çağdaş Türk Plastik Sanatlan, Ankara
1. Uluslararası Asya-Avrupa Sanat Bienali, Ankara
Türk Resminde Modernleşme Süreci, Atatürk Kültür Merkezi, İstanbul Çağdaş İstanbul Resmi, Tokyo, Japonya
Çağdaş Türk Resmi, Kopenhag, Danimarka
Yeni Eğilimler Sergisi, Mimar Sinan Üniversitesi, İstanbul
Güncel Boyutlarıyla Resim San atım ız, Atatürk Kültür Merkezi, İstanbul 1973 1977 1980 1983 1984 1985 1986 1987 Trabzon'da doğdu.
Güzel Sanatlar Akademisi Resim Bölümü, Adnan Çöker Atölyesi’nden mezun oldu. Halen, Mimar Sinan Üniversitesi'nde öğretim üyeliği görevini sürdürmektedir. Başta İstanbul, Ankara, İzmir Resim ve Heykel Müzeleri olmak üzere, yurtiçindeki ve yurtdışındaki özel ve resmi kuruluşlarda, koleksiyonlarda yapıtları bulunmaktadır.
Kişise! Sergiler
Çemberlitaş Sanat Galerisi, İstanbul
Siemens Aktiengesellschaft Sergi Salonu, Münih Taksim Sanat Galerisi, İstanbul
1971 Yanmca Kültür ve Sanat Şenliği Üçüncülük Ödülü Görsel Sanatçılar Demeği Başan Ödülü 2 . Yeni Eğilimler Sergisi Başan Ödülü, İstanbul
14. DYO Resim Sergisi Başarı Ödülü
Günümüz Sanatçılan 4 . İstanbul Sergisi B aşan Ödülü İnönü Vakfı Yanşm ası, Mansiyon
Günümüz Sanatçılan 7. İstanbul Sergisi Birincilik Ödülü 1971 20 . DYO Resim Sergisi, Mansiyon
TPAO Resim Yarışması, Mansiyon 1974 Yeni Eğilimler Sergisi Başan Ödülü
1976 1979 1980 1983 1984 1986 1987
Açılış: 3 Mart 1989, saat 1 7 .0 0 3-24 Mart 1989, 1 1 .0 0 -1 8 .0 0 (Pazargünleri dışında)
GARANTİ SANAT GALERİSİ
Halaskâıgazi Caddesi 36, Harbiye-İstanbul Tfel: 132 47 17
İstanbul Şehir Üniversitesi Kütüphanesi Taha Toros Arşivi
* 0 0 1 5 9 5 6 4 0 0 1 3 *
