SOKAK 1 1
--- “#
---
/J---1---ISTAMbul
• HAlûk Y. ŞEhsuvARoqlu
îstinye'ye dair
İstinye'nin eski adı Leostenis'tir. Boğazın bu geniş
ıe sakin koyunun kenarında (Argonot)'lar Amikos'a
'.arşı giriştikleri muharebede yardımını gördükleri ka- tatlı bir perinin adına bir heykel dikmişlerdi. Bizans nparatoru Büyük Konstantin bu mabedin yerine .ya Mikhail Kilisesini inşa etti. Yin e burada Ayafo- as Manastırı ile bir de 921 tarihinde Bulgarlar tara- adan tahrib edilmiş bir İmparator Sarayı vardı.
Istinye 942'de Kazakların taaruzuna uğramış ve o rihte saraylarla kiliseler tem ellerine kadar yıkılıp >yün bütün sakinleri kılıçtan geçirilmişlerdi.
Boğaziçi'nin bu büyük koyu Bizans ve Ceneviz do- ınmalarına da üslük etmişti. 1631 yılında Istinye yılarında dolaşan Evliya Çelebi köyün Selviburnu ıraflarında (eski kiliselerin temel ve esaslarını) gör- üğünü yazmaktadır.
(...) Eski asırlarda İstinye daha ziyade gemicilerin ğrağı olmuş, 19. asırda bu kıyılarda bazı kalafat erleri yapılmıştı. Istinye'de Kürkçübaşı, Mahmut Ça- uş, Neslişah Camii ve Mescitlerinden başka eski ge- nicilerden Derviş Reisin ve Yeniköy'de de yine gemi eislerinden Osm an Reisin birer mescidleri vardır. 19. asır başlarında gem i kalafat yerlerinin bulunduğu stinye’de sonradan (Tamir Havuzları ve Tezgâhları Dsmanlı Anonim Şirketi) isimli bir müessese kurul muş ve müessese zamanımızda Denizyollarına ve ha- en de Denizcilik Bankasına intikal eylemiştir.
Bugün Boğaziçi'nin bir sanayi mahallesi haline girmiş bulunan bu sakin koyu, balıkçıların da rağbet ettiği yerlerden biridir. Burada (İstinye Volisi) isimli bir voli yeri vardır.
(...) İstinye eski devirlerde İstanbulluların bülbül dinlem eye gittikleri yerlerden biriydi. O devirlerde sakin ve büyük koyu çekiç patırtıları yerine bülbül sesleri doldururdu.
(...) Birinci Dünya Harbinden evvel Şirket vapurla- n îstinye'ye günde 4 8 0 yolcu taşıyorlardı. Köyün mi safiri olarak da 110 kişi kadar bir yolcu kalabalığı gi dip geliyordu ve Şirket o vakitki para ile bu iskeleden günde yedi yüz elli kuruş hasılat yapıyordu.
(Boğaziçi'ne Dair. Turing Yayınlan. 1986. İlk yayımlanışı: Cumhuriyet. 6 Eylül 1952)
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi