Şablon dışı bir müzik savaşçısı

Şablon dışı bi

müzik savaş

Röportaj

D

doğan’ın. Batı müziği piyanisti annesinin ve okulu­ nun etkisiyle batı kültürüyle büyüdü. 1960 yıllarında Jil-

bert Beco, Ray Charles gibi dünyaca ünlü sanatçıların şar­ kılarını söyleyen Özdemir Er­

doğan, en iyi batı müziği yo­ rumcusu olarak tanınıyordu. 1970’lerde ilk caz denemeleriy­ le büyük ses getirdi. Yine 25 yıl önce çıkardığı “D uyduk

Duym adık dem eyin” 45’liği tam 1,5 milyon sattı. En önemlisi de her türde çok seslilik olabileceğini teori haline getiren ve çalışmala­ rıyla türk sanat müziği ve tü rk halk müziğine batı enstrümanlarının girmesi­ ne neden olan çalışmaları başlatan ilk isimlerden biri oldu. Son olarak sekizinci albümü “Türk Sanat Mü­

ziğ i Y orum ları” ile çıktı karşımıza. Bu albümün ça­ lışmaları 20-25 yıl öncesine dayanıyordu. S ırada ise

“H alk M üziği Yorum la­ rı” var. Muğla’nın çökert­ mesini, Malatya türküleri­ ni Ö zdem ir E rd o ğ a n ’ın kusursuz yorumuyla dinle­ mek için yaklaşık bir sene kadar beklememiz gereki­ yor. E rdoğan’la kaybedi­ len değerler ve pop müzik fırtınasının altındaki ger­ çekler üzerine konuştuk.

• Yaklaşık 34 yıldır mü­ zikle uğraşıyorsunuz. Bu­ güne kadar sanatınızda kendi isteklerinizi gerçek- leştirebildiniz mi yoksa bir takım hedefler uğruna ödün vermek zorunda mı kaldınız?

Ben sanatçının şablon dı­ şı bir insan olduğuna

inanı-Özdemir

Erdoğan

müziğini

halka

ulaştırmak

için buyuk

bir savaş

veriyor...

Yıl 1965.0 günlerin delikanlısı Özdemir Erdoğan bugünlere uzayacak çok mutlu bir

evliliğin ilk adımında eşi Ayşen Hanım ile.

nm. Yani yöneticiler ve hakim çevreler tarafından konulmuş kurallara ters olan ve ters öne- rimler getiren kişidir. Ben de bu yüzden yöneticiler ve hakim çevrelerle her zaman karşı kar­ şıya ve kavga içindeyim. Ha­ kim çevreler derken gücü elin­ de tutan ama estetikten yok- • sun bir çevreden söz ediyorum. Gücü elinde tutanlar sanatın­ d a n ve kişiliğinden başka hiç­ bir gücü olmayan bir kişiyi za­ man zaman yolunda durakla­ tabiliyor yada daha geniş çev­ relerce anlaşılmasına set çeke­ biliyorlar. Bütün bunları hep yaşıyorum . Hakim çevreler fabrikalara da sahipler ve bi­ linçli olarak yapılan türlü bas­ kılarla karşılaşıyorsunuz. Örneğin sahnede her dakika aletlerim bozulur. Dayan­ mak çok zor. iyi müzik yap­ mak için karşıt güçlerle sü­ rekli savaş halindeyim, iyi olmamanız için her şey yapı­ lıyor. Tüm yapılanlara karşı dayandığımı söyleyebilirim.

Ergüder Yoldaş, Baülent O rtaçgil, F ik ret K ızılok

gibi birçok sanatçı arkada­ şım, şablona ters oldukları için kendilerini izole etmek zorunda kaldılar. Aktüalite­ sini ve güncelliğini koruyan hakim güçlere karşı sürekli savaş veren zannediyorum bir tek ben kaldım. Ancak ortaya koyabildiklerim yap­ tıklarımın ancak, yüzde 30 veya yüzde 50’si. Bu da beni üzüyor tabi.

• Son yıllarda müzik piya­

sasını Türk pop müziği yön­ lendiriyor. Bu yükselişi na­ sıl değerlendiriyorsunuz?

Olaya pop müzik patlama­ sı olarak bakmak yanlış. Söz konusu olan Amerikan ve Avrupa kültürünün bize şı­ rınga edilmesi. Buna karşı değilim, doğal olarak bakıyo­ rum. Ancak bu süreç içinde yapılan kalleşliklere karşı­ yım. Sabotaj yapmadan,

ken-“Olup bitenle?

karşısında

dünyaya

çaresizce

bakıyorum

ve elimde

sanatımdan

başka hiçbir

şeyim yok.”

"Çok sade ve basit bir aile yaşantımız va r" diyen Özdemir Erdoğan, bugün 27 yaşında olan kızı

Yonca ve eşi Ayşen İle birlikte...

di kültürümüze zarar verme­ den, yok etmeden yapabiliriz bu işi. Ama vahşi kapitalizm bir ülkeye gelince bütün değer yargılarını, yaşam biçimlerini ve kültürlerini yerle bir ediyor; sadece üç tane daha fazla mal

satmak uğruna. Tepeden inme batılılaşmanın getirdiği sıkın­ tıları sanıyorum oldukça ağır yaşayacağız ilerde. Pop mü­ zikteki yığılma da batı kapita­ lizminin Türkiye için biçtiği şablon. Kendilerine yeni tüke­

tim odakları bulmak için yap­ tıkları bir mega plandır. Bu bir tüketim . P azar açacaksınız herkes kendinde var olan, ka­ biliyeti ve güzellikleri pazarla­ yacak. Pop müzikteki çocuklar hem yapımcıya hem medyaya

çok ucuza mal oluyorlar. Çün­ kü dergilere televizyonlara çı­ kıyorlar telif ödenmiyor, ya­ pımcılar da bunlara birşey öde­ m iyorlar. P lakçılarla insan haklarına aykırı anlaşm alar yapıyorlar. . Bu kadar ucuza

mal olmuşken geri kalmış ülke kapitalizm i kendisine ucuz maliyetli askerler arıyor ve bu­ luyor. Bunları iyi para kazan­ mak için pazarlıyor. Olayın iç­ yüzü kısaca bu. Tam bu şekil­ de giderken birdenbire değişik akımların bu tekerleğe çomak sokmasına kimse razı değil. Bu bakımdan bizler bazı oklara hedefiz.

• Çoğu zaman pop müzik

söyleyen gençler suçlanıyor­ lar? Siz de kızıyor musunuz onlara?

Bu çocuklar birer piyon. Kul­ lanılıyorlar. Onları muhatap bile almam. Şöhret olmak ve daha iyi yaşamak her gencin vazgeçilmez isteğidir. Onları suçlayamazsınız. Çünkü yat deniliyor yatıyor, soyun denili­ yor soyunuyorlar. Rahatlıkla istismar ediliyorlar, anormal kontratlara imza attırılıyorlar, bu çocuklar resmen kullanılı­ yorlar. En önemlisi de bağım­ sızlık, şeref haysiyet uğruna ölen bir sürü niyazi var bu memlekette. Eğer İngiliz man­ dasında olsaydık, çok daha gü­ zel bir yerleşim ve şehirleşme, yaşantı olurdu. Ben de kendi folklorümün derdine falan düş­ mezdim, çok güzel frank sinat- ra şarkıları söyleyip ekmek pa­ ramı kazanırdım. Ama ulusun tarihinde birşeyler var, para uğruna tüm değerleri göz ardı edemezsiniz. Bu olanlara layık değiliz gibi geliyor bana.

FİESTA 8 FIESTA 9

İstanbul Şehir Üniversitesi Kütüphanesi Taha Toros Arşivi