7/1/1954
Bir Bakıma
"
ît
-S r i *
1 5
"Süleyman N a zif
O rh a n S e yfi O rh o n
Y ir m i y e d i yıl ö n c e , bu O- c a k a yın ın beşin d e h ay at a g ö z le r in i y u m a n S ü le y m a n N a z i f ' i n hâtırası, on u ta n ı y a n la r için, hâlâ n e kadar c a n l ı d ı r ! G a z e t e d e k i re smin e b a k ın ca , ateşli k e li m e le rle te k r a r k o n u ş a c a k s a n d ım . E- ğ er, b ö y l e b ir m u c iz e ile k o n uşsa ydı, d u d a k la rın d a m u t laka bu gü n ü n b ir nüktesi, b ir hicvi v e y a b ir h a y ra n lı k i- fad es i o la ca k tı. S ü l e y m a n N a z if , s os ya l h a y a t ım ız ın tuzu b ib e r iy d i. A c ı v e y a tatlı gü n le rim iz in lezz eti n i o v e r i y o r d u . O n u n l a ya ş a d ığ ım ız ı da ha ç o k his s e d i y o r g ib iy d i. G ü n le r, b i r b ir in e b e n z e y e n bir eşitlik le a kıp g i t m i y o r d u . Ş a h siy e tiy le b u g ü n l e r i n a ra s ın a a yır ıc ı far k la r ın ı, hus us iy etle ri n i, r e n k le rin i k o y u y o r d u .Hazan g ö z l e r i n d e bir zek â a le v iy l e gü lü m s e r d i. A n l a r d ı k ki h a r c a n a c a k bir n ük tes i va r d ır . A m a , b « c e m i y e t i- çin h a r c a n a c a k b ir n ü k t e ! S e v g is in i v e y a ö f k e s i n i s ö y l ü y o r d u . Y a l n ı z âdi m e n f a a t ler iç in d e ğ il , d u y d u ğ u gibi, m iza cın ın s a m im î bi>- gö rü ş ü o l a r a k ! K ü ç ü k poli ti ka e s n a f l ı ğ ı n a te n e z z ü l e d i y o r du. Ba zı za m a n la r, y ü r e k l e r i m iz in b i r a r a d a ça rp ışın ı k a lem in in s es in d e d u y u y o r d u k . B ö y l e z a m a n la r d a m illî v i c d a n ın müm es sil i kesilirdi. A r t ı k c e s a r e t i , talâkati, c a z i be si s o n s u z d u . B ir d eh a p a rıltısı iç i n d e ken d is iy le boy ö l ç ü ş ü l e m e z b ir insan o l u y o r d u .
O, m e ş h u r P i y e r L o t i g ü n ü n d e d e b ö y l e y d i : M e m l e keti n b ü y ü k ş a hsiyet leri, h a ti ple ri , m ü t e f e k k i r l e r i , sa ir leri Ü n i v e r s i t e k o n f e r a n s sa
lo n u n d a to p la n m ış la r d ı. V a tan ın z.cılarını v e ü m it le rin i a n la t m a y a ça lış ıy o r l a r d ı. O, k ü r s ü y e ç ık ıp k o n u ş m a y a b a ş la y ın c a , h erk es b ir and a o r t a d a n s il in iv erd i. A r t ı k belli yd i ki k ü r s ü d e bu m i lle tin kalbi k o n u ş u y o r d u . Bu h it a b e n in y a r a t t ığ ı misli g ö rü lm e m iş h e y e c a n ı, o gü n le ri y a ş a m ıy a n la r b ir da ha d u y a - m ıy a c a k la r d ır . ( K a r a g ü n ) y a z ıs iy le m ü t a r e k e d e d ü ş m a n işgali alt ı na g ir en İs ta n b u l' u n ş e r e f i n i ku rta rm ış tır . M il lî g u r u r u muzu bu y a z ıd a .tek rar d u y duk. Y a l n ız b u n u n k a h r a m a nı bir kişi d eğ ild ir . O ku rşu na diz ilm e k t e n k o r k m ı y a r a k bu n u y a zm ış tı. B i r T ü r k y ü z başısı ola n a s k eri s a n s ü r h e y e t in in b a şın d aki A z i z H ü - dai de, bu n u y a z a n l a b e r a b e r ö lm e k t e hiç te r e d d ü t e t m e den, m ü s v e d d e y i im z a la y ıp m a t b a a y a verm işti. S ü le y m a n N a z i f , bu c e m i y e t t e h e r z a m a n eksikliğ i d u y u la c a k la r d a n b i r id ir : Ö f kesiyle. se v g is iy le , if r a t iy l e , z a a f i y l e , k u su rıy le , f a k a t b a h s e t m e ğ e hiç t e n e z z ü l e t m e d iğ i m e z i y e t l e r i y l e , f a z i l e t leriy le m ü m t a z bir in sa n dı. Ö l ü m ü n d e n s o n ra , ga li b a , c e b i n d e n b ir k a ç ku ru ş b o z u k p a r a ile, b ir d e y e ğ e n i n e g ö n d e r d i ğ i re s m i n in a lt ı na y a z d ığ ı şu k ıt 'a çık m ış tı: «Ben ölürsem, deyin, girizana, Seni amcan ölürken anmıştl. Derbeder bir hayatı mihnetten, ihtiyar olmadan usanmıştı!»
i h t i y a r olm a m ış tı k i! .. B ü tün e d e b iy a t ı c e d î d e c i l e r ih ti ya rla d ıl a r. O h e r za m a n ta p ta ze h e y e c a n l a r i y l e g e n ç o l d u ğ u gib i, ö l d ü k t e n s on ra da ta n ıy a n la r ın k a lb in d e hâ- tıra siy le da im a g e n ç k a ld ı!