8. sınıf 3. ünite konu anlatımı

(1)

Per yod k S stem n Özell kler

Elementler n atom numaralarına (proton) sayılarına göre sıralandığı tabloya per yod k s stem den r. Doğada bulunan element sayısının 92 olduğu b l nmekted r. Laboratuvar ortamında yapay üret lenlerle beraber toplam 118 element vardır. Per yod k s stemde elementler n adları, atom numaraları, semboller , g b b rçok özell kler göster lmekted r.

Per yot :Per yod k s temdek yatay sıralara per yot den r. Per yod k s stemde 7 per yot bulunur.

Grup :Per yod k s stemdek d key sıralara grup den r. 8 A grubu 10 B grubu olmak üzere toplam 18 grup vardır.

Per yod k s stemde soldan sağa doğru g d ld kçe; 1. Atom no(proton sayısı) ve kütle no artar.

2. Katman ve per yot sayısı değ şmez. 3. Grup no ve son katmandak e sayısı artar. -4. Elektron alma steğ artar.

5. Metal k özell k azalır ametal k özell k artar. 6. En az element çeren per yot 1. per yottur. (H, He) 7. 2. ve 3. Per yotta 8element, 4. ve 5. per yotta 18

element bulunur.

Per yod k s stemde yukarıdan aşağıya n ld kçe; 1. Atom no(proton sayısı) ve kütle no artar.

2. Katman ve per yot sayısı artar.

3.

Grup no ve son katmandak e sayısı değ şmez. 4. Metal k özell k artar ametal k özell k azalır. 5. B gruplarına geç ş elementler den r.

6. Aynı gruptak elementler n ﬁz ksel hal,

sertl k,

yumuşaklık, letkenl k, kararlılık, parlaklık,

elektron alma/verme özell kler benzerd r.

PERİYODİK SİSTEM

Elementler n keşfed lmes nden t baren sürekl olarak artması elementler n bell özell kler ne göre sınıﬂan-dırılması ht yacı doğurmuştur. (İlk element tanımını 1661 de Robert Boyle yapmıştır.)

Per yod k S stem n Tar hçes

1- Johann Wolfgang Döbere ner (1780-1849) Elementler n sınıﬂandırılmasıyla lg l lk çalışmayı yapmıştır. Benzer özell k gösteren elementler üçerl gruplara ayırmıştır. (L tyum-sodyum-potasyum)

2- A.E. Beguyer De Chancourto s (1820-1886)

Benzer ﬁz ksel özell k gösteren bazı element ve yonları d key b r sırada sarmal s l nd r şekl nde tablo oluşturmuştur.

3-John Newlands ( 1837-1898)

B l nen 62 element atom ağırlıklarına göre sıralamıştır. Her sek z elementten sonra elementler n özell kler n n tekrar ett ğ n fark etm şt r. Bunu müz ktek notalara benzetm şt r.

4-Jul us Lother Meyer(1830-1895) – D m tr Mendeleyev (1834-1915)

Bu k b l m nsanı b rb rler nden habers z çalışmalarına rağmen benzer sınıﬂandırma tablosu oluşturmuşlardır. Meyer ﬁz ksel özell kler ne göre, Mendeleyev artan atom ağırlıklarına göre yatay ve d key gruplar hal nde elementler sıralamıştır. Bazı keşfed lmem ş element-ler n yerelement-ler n de boş bırakmıştır. (Mendeleyev günümüzdek per yod k tablonun kurucusu olarak anılmaktadır. Oluşturduğu s stem 12 satır 8 sütundan oluşmaktadır.)

5-Henry Moseley (1887-1915)

1913 de elementler atom numaralarına (proton sayısına) göre sıralamıştır.

6- Glenn T. Seaborg(1912-1999)

Per yod k tablonun en altına Lantan tler ve Akt n tler adında k sıra ekleyerek per yod k tablonun son hal n oluşturmuştur.

3. ÜNİTE

MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ

A B

D

İ

R

A

_O

K

L

R

U

A

_K

D

_C

B

A

I

_F

İ

_E

N

_N

E

_B

M

_T

_L

_İ

İ

E

_R

_L

M

E

Ğ

_Ö

_İ

_R

A B

orakci1989@gmail.com

(2)

-

-İlk katmana en fazla 2e , 2. ve 3. Katmana en fazla 8e

-yerleşt r leb l r. Katmanlar e le doldurularak lerlen r.

Element n sah p olduğu katman sayısı, per yot numarasını ver r.

-Element n son yörüngedek e sayısı da grup numarasını ver r.

Katman Sayısı = Per yot Numarası

Son Katmandak e Sayısı = Grup Numarası

-Elementler n Per yod k S stemdek Yerler n n

Bulunması

Atom çek rdek ve etrafındak katmanlardan ( yörün-gelerden) oluşur. Atomun çek rdeğ nde proton ve nötron etrafındak yörüngelerde se elektronlar bulunur.

B r element n per yod k s stemdek yer nötr durumdak elektron dağılımı yapılarak bulunab l r.

Aşağıda ver len atomların elektron dağılımını yapara per yot ve grup numaralarını bulunuz.

3. ÜNİTE

MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ

D

İ

R

A

_O

K

L

R

U

A

_K

D

_C

B

A

I

F

İ

_E

N

_N

E

_B

M

_T

_L

_İ

İ

E

_R

_L

M

E

Ğ

_Ö

_İ

_R

ELEMENTLERİN SINIFLANDIRILMASI

Per yod k s stemde elementler ﬁz ksel ve k myasal özell kler ne göre metaller, ametaller soygazlarve olmak üzere üç gruba ayrılır.

Metaller

1. Isıyı ve elektr ğ y let rler.

2. Oda sıcaklığında cıva(Hg) sıvı ger s katı halded r. 3. Parlaktırlar.

4. İşleneb l r, tel ve levha hal ne get r l rler. 5. Sağlam, sert ve dayanıklıdırlar.

6. Kararlı hale geçmek ç n elektron ver rler.

7.

Son katmanlarında 1,2, ve 3 e bulundururlar.

8.

B leş k oluştururken e ver rler.

9. Sadece ametallerle b leş k oluştururlar. 10.1A, 2A ve 3A grubunda yer alırlar. (H har ç) 11.Er me ve kaynama noktaları yüksekt r. 12.Per yod k s stem n solunda yer alırlar.

13.B l nmes gerekenler (L , Be, Na, Mg, Al, K, Ca)

Ametaller

1. Isı ve elektr ğ y letmezler.

2. Oda sıcaklığında katı, sıvı ve gaz halde bulunab l rler,

3. Tel ve levha hal ne get r lemezler. İşlenemezler. 4. Mattırlar.

5. Er me ve kaynama noktaları düşüktür. 6. Kararlı hale geçmek ç n elektron alırlar. 7. Son katmanlarında 5, 6 ve 7 e bulundururlar. -8. Metallerle ve kend aralarında b leş k oluştururlar.

9.

B leş k oluştururken e alırlar.

10.Per yod k s stem n sağında yer alırlar. 11.4A, 5A, 6A ve 7A grubunda yer alırlar. 12.1A grubunda bulunan H drojen de ametald r. 13.B l nmes gerekenler (C, H, O, F, N, P, Cl, S, Br, I)

Soygazlar (Asal Gazlar)

1. 8A grubunda yer alırlar. 2. Isıve elektr ğ letmezler. 3. Oda sıcaklığında tamamı gazdır.

4.

Kararlı yapıdalırlar. e alışver ş yapmazlar. 5. Son katmanları dolu olduğundan b leş k

oluşturmazlar.

6.

He har ç son katmanlarında 8 e bulunur. 7. He, Ne, Ar, Kr, Xe, Rn

Ar

18

O

8

Be

4

He

2

Mg

12

CI

17

Yarı Metaller: -Görünüşler parlak veya mat olab l r. -Tel ve levha hal ne get r leb l rler. -Elektr k ve ısıyı ametal-lerden y , metallerden daha kötü let rler. B l nen yarı metaller n heps oda sıcaklığında katı halded r. Bor-B, S l syum S , Germanyum Ge, Arsen k As, Ant mon Sb.

2

He

2

(3)

KKT

3. ÜNİTE

MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ

D

İ

R

A

_O

K

L

R

U

A

_K

D

_C

B

A

I

F

İ

_E

N

_N

E

_B

M

_T

_L

_İ

İ

E

_R

_L

M

E

Ğ

_Ö

_İ

_R

(4)

KİMYASAL BAĞLAR

Maddey oluşturan atomları b r arada tutan kuvvete k myasal bağ den r. K myasal bağ k ya da daha fazla atom arasında elektron alışver ş yada elektronların ortak kullanımı le oluşur.

Kararlı atom : Son katmanı tamamen dolu olan atom. Kararsız Atom : Son katmanı dolu olmayan atom. Her atom soygazlar g b kararlı yapıda olmak ster. Kararlı yapıda olmayan atomlar elektron alışver ş yaparak kararlı yapıya ulaşmak sterler. Bu yüzden K myasal bağ yaparak b leş k oluştururlar.

* Metaller b leş k oluştururken son yörüngedek 1, 2, ve

-3e vererek poz t f (+) yüklü katyon olurlar.

* Ametaller b leş k oluştururken son yörüngeler nde

-bulunan 4, 5, 6 ve 7e u 8 e tamamlamak ç n eks k olan

-e ları alarak n-egat f (-) yüklü anyon olurlar.

* Soygazlar kararlı olduklarından b leş k oluşturmazlar. K myasal bağ yon k bağ ve kovalent bağ olmak üzere

k ye ayrılır.

1- İyon k Bağ

Metaller le ametaller arasında elektron alışver ş le meydana gelen bağa yon k bağ den r.

Metaller son katmanlarındak 1, 2 ve 3 elektronu ametallere vererek yon k bağlı b leş k oluştururlar.

Mg le Cl arasında oluşacak bağın yapısını

12 17

elektron dağılımını yaparak göster n z.

Al le P arasında oluşacak bağın yapısını

13 15

İyon k bağlı b leş kler n özell kler

1. Metal le ametal arasında oluşur. 2. Anyon(-) ve katyon(+) arasında oluşur. 3. Oda koşullarında katı halded rler. 4. Suda çözünürler.

5. Sulu çözelt ler elektr k akımını let r. Katı halde letmezler.

6. Kr stal yapıdadırlar.

7. Er me ve kaynama noktaları yüksekt r.

3. ÜNİTE

MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ

D

İ

R

A

_O

K

L

R

U

A

_K

D

_C

B

A

I

F

İ

_E

N

_N

E

_B

M

_T

_L

_İ

İ

E

_R

_L

M

E

Ğ

_Ö

_İ

_R

2- Kovalent Bağ

Ametaller arasında elektronları ortaklaşa kullanıl-masıyla oluşan bağa kovalent bağ den r.

-

Ametaller n son yörüngeler nde eks k e olduğundan kararlı yapıya ulaşıp b leş k oluşturmak ç n elek-tronlarını ortaklaşa kullanırlar.

NOT: Kovalent bağ aynı atomlar arasında da gerçekleşeb l r. H O N g b .2 , 2, 2

H le F arasında oluşacak bağın yapısını

1 9

O le O arasında oluşacak bağın yapısını

8 8

Kovalent bağlı b leş kler n özell kler

1. Ametal atomları arasında oluşur.

2. Anyonlar arasında elektronlar ortaklaşa kullanılır. 3. Suda moleküler halde çözünürler. İyonlaşmazlar. 4. Katı, sıvı veya gaz olab l rler.

5. Sulu çözelt ler elektr k akımını letmez. 6. Molekül yapıdadırlar.

7. Er me ve kaynama noktaları düşüktür.

4

NOTLAR

(5)

ASİTLER VE BAZLAR

ASİTLER

+

Suda çözündükler nde H (h drojen) yonu veren maddelere as t den r.

As tler n özell kler

1. +

Suya H yonu ver rler. 2. Tatları ekş d r.

3. Sulu çözelt ler elektr k akımını let r. 4. pH ölçeğ nde 0-7 arasındadır.

5.Mav turnusol kağıdını kırmızıya çev r r.

6. Fenolftale n damlatıldığında renk değ ş m gözlen-mez.

7. Met l oranj damlatıldığında kırmızı renk alır. 8. Kuvvetl as tler tahr ş ed c ve yakıcıdır.

9. Metallerle tepk meye g rd kler nden genell kle cam kaplarda saklanırlar.

10.Ametaller n O le b leş kler as d k özell kted r.2

11.Bazlarla nötrleşme tepk mes yaparak tuz ve su oluştururlar.

3. ÜNİTE

MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ

D

İ

R

A

_O

K

L

R

U

A

_K

D

_C

B

A

I

F

İ

_E

N

_N

E

_B

M

_T

_L

_İ

İ

E

_R

_L

M

E

Ğ

_Ö

_İ

_R

BAZLAR

-Suda çözündükler nde OH (h droks t) yonu veren

maddelere bazden r.

As tler n Özell kler 1. Suya OH yonu ver rler.- 2. Tatları acıdır.

3. Sulu çözelt ler elektr k akımını let r. 4. pH ölçeğ nde 7-14 arasındadır. 5. Ele kayganlık h ss ver r.

6. Kırmızı turnusol kağıdını mav ye çev r r. 7. Fenolftale n damlatıldığında pembe renk alır. 8. Met l oranj damlatıldığında sarı renk alır.

9. Metallerle tepk meye g rd kler nden genell kle plast k kaplarda saklanırlar.

10.Metaller n O le b leş kler baz k özell kted r.2

11.As tlerle nötrleşme tepk mes yaparak tuz ve su oluştururlar.

-2

H SO2 4 + SO4 +

2H

Sülfür k as t (Zaç Yağı, akü as d )

suda

H droklor k As t ( Tuz Ruhu )

suda -HCI + + CI H suda

HNO

3

+ NO

3 +

H

N tr k As t (Kezzap) Elma Mal k As t L mon S tr k As t Süt, yoğurt _{Lakt k As t} Ç lek Fol k As t S rke Aset k As t

Karınca, Isırgan otu _{Form k As t}

Zeyt nyağı Ole k as t

Tereyağı Büt r k as t

Meyve suyu, marmelat Benzo k as t

Kola Fosfor k as t

Asp r n Aset lsal s l k as t

Gazoz Karbon k as t

Üzüm Tartar k as t

Madde İçerd ğ As t

As d k Özell kte Maddeler Co - SO -NO2 2 2 Yağmur suyu Kahve

Domates M de as d Portakal suyu

+

NaOH Na +

-OH Sodyum H droks t(Sudkost k)

( sabun, kağıt, boya deterjan yapımı)

suda

KOH K + + OH Potasyum H droks t (Potaskost k) (Arap sabunu, deterjan yapımı)

suda

+2

Ca(OH) Ca + 2

-OH Kals yum H droks t(Sönmüş K reç) (k reç, alçı, der üret m nde)

suda

Baz k Özell kte Maddeler

Çamaşır Suyu Kan D ş Macunu

M de lacı Deterjan

Çamaşır sodası

Sabun Deodorant Gübre

Boya Ç kolata

Şampuan Amonyak Den z suyu Şampuan Amonyak Den z suyu

Tükürük

NOTLAR

(6)

Tükürük (7,2)

Kals yum h droks t (12,4) Sodyum h droks t (13,8) Kan (7,2-7,5) Çamaşır suyu(13)

As t kuvvet artar Baz kuvvet artar

NÖTR Sülfür k as t (0,3) M de as d (1-3) L mon suyu (2,3) S rke (3,3) Domates suyu (4,2) Kahve (4,9) Ekmek (5,3) Yağmur suyu (5,6) İnek sütü (6,8) Saf su (7) Den z suyu_(7,8-8,4) Kabartma tozu(8,9) Sabun (10,1) Amonyak (10,9)

As t Ve Bazların Maddeler Üzer ndek Etk ler

* As tler mermer aşındırır.

* As tler metallerle tepk meye g rerler. Bu yüzden cam yada plast k kaplarda saklanırlar.

* Kuvvetl as tler der y tahr ş eder.

* As tl çecekler n aşırı tüket lmes kals yum çeren d şler n aşınmasına ve çürümes ne neden olur.

* As tler m den n as tl k dereces n değ şt rerek gastr t, reﬂü g b hastalıklara neden olab l r.

* Kuvvetl bazlar c lde zarar ver r.

* Bazlar cam, porselen, kr stal g b eşyaları aşındırır. Matlaştırır.

* Bazlar metallerle tepk me g rd kler nden plast k kaplarda saklanırlar.

As t ve Bazlar Kullanılırken D kkat Ed lmes

Gereken Hususlar

* As t ve bazlar kes nl kle karıştırılmamalıdır. * Gıdalardan uzak tutulmalıdır.

* Tem zl k yaparken yüzeyler bol su le durulanmalıdır. * C lde temasını önlemek ç n eld ven takılmalıdır. * Koklanmamalı, ortam havalandırılmalıdır. * Çocuklardan uzak tutulmamalıdır.

* Kaza anında 112 ac l aranmalıdır.

ASİT YAĞMURLARI

Fos l yakıtların (kömür, petrol, doğalgaz) kullanıl-masıyla atmosfere salınan CO (karbond oks t) No 2 , 2

(azotd oks t) ve So (kükürtd oks t)2 gazlarının

atmosfer-3. ÜNİTE

MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ

D

İ

R

A

_O

K

L

R

U

A

_K

D

_C

B

A

I

F

İ

_E

N

_N

E

_B

M

_T

_L

_İ

İ

E

_R

_L

M

E

Ğ

_Ö

_İ

_R

de su buharıyla b rleşmes sonucu karbon k as t n tr k, as t ve sülfür k as t oluşur. Bu as tler n yağış şekl nde yeryüzüne nmes ne as t yağmurları den r. Sanay n n gel şmes yle atmosfere salınan gazlar artmaya başladı-ğından as t yağmurları da her geçen gün artmak-tadır. As t yağmurları oluştuğu bölgeye yağab leceğ g b rüzgârlarla başka bölgeye de taşınab l r.

As t Yağmurlarının Yeryüzündek Yaşama Etk s

* B tk örtüsüne zarar ver r.

* Suların pH değer n değ şt rerek oradak canlılara zarar ver r.

* Toprağın m neral denges n bozar, ver ms zleşt r r. * Metaller aşındırdığından araç ve köprülere zarar

ver r.

* Tar h eser ve doğal anıtların aşınmasına neden olur. * İnsanların bu havayı soluması astım, bronş t g b

hastalıklara neden olur.

As t Yağmurlarından Korunmak İç n

* Neden olan gazların salınımı azaltılmalıdır. * Fabr ka bacalarına ve egzozlara ﬁltre takılmalıdır. * Ağaçlandırma yapılmalıdır.

* Yen leneb l r enerj kaynakları kullanılmalıdır.

* Fabr kalar şeh r ve ormanlardan uzak yerlere yapılmalıdır.

6

pH Ölçeğ

Maddeler n as t m baz mı olduğunu ve dereces n gösteren ölçeğe pH ölçeğ den r. * pH ölçeğ 14 b r mden oluşmuştur.

* 0-7 arası as d k maddelerd r. 0-3 arası kuvvetl as tlerd r. * 7-14 arası baz k maddelerd r. 12-14 arası kuvvetl bazlardır. * pH=7 nötr maddelerd r. (Saf su, bazı tuzlar).

(7)

KİMYASAL TEPKİMELER

Element ya da b leş kler n k myasal değ ş me uğrayarak yen maddeler oluşturma sürec ne k myasal tepk me

den r. K myasal tepk mede b leş k ve moleküller arasındak k myasal bağlar kopar ve yen bağlar oluşur. K myasal tepk me sonucunda renk değ ş m , gaz çıkışı, çökelt oluşumu, ısı çıkışı, yanma g b olaylar gözlene-b l r.

* K myasal tepk meler denklemlerle göster l r. K myasal denklemlerde;

* Sol tarafta g renler, sağ tarafta ürünler bulunur. * G renler le ürünler arasına ok şaret konur.

* G renler ve ürünler b rden fazla se aralarına + şaret konur.

Örnek:

H + O

2 2

H O

2

Yukarıdak tepk me denklem nde H le O

2 2

arasındak kovalent bağlar kırılır ve yen bağlar

oluşarak ürünler kısmında H O molekülü oluşur.

2

Örnekler

Mg + HCl

MgCl + H

2 2

Al + S Al S

2 3

C + O Co

2 2

K myasal Tepk melerde Kütlen n Korunumu

B r k myasal tepk mede g ren maddeler n kütles le

ürünler n kütles b rb r ne eş t olmak zorundadır.

F z ksel ve k myasal değ ş mlerde kütle her zaman

korunur. Bu kanun lk defa 1789 yılında Fransız

B l m nsanı

Anton e Lavo s er

tarafından ortaya

atıldığından Lavo s er Kanunu olarak da b l n r.

Not: B r k myasal tepk mede atomun c ns , atomların sayısı, toplam kütle, proton sayısı ve toplam yük

değ şmez.

3. ÜNİTE

MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ

D

İ

R

A

_O

K

L

R

U

A

_K

D

_C

B

A

I

F

İ

_E

N

_N

E

_B

M

_T

_L

_İ

İ

E

_R

_L

M

E

Ğ

_Ö

_İ

_R

K myasal Tepk me Türler

Nötralleşme (Nötrleşme) Tepk meler

As tler ve bazlar arasında gerçekleşen tepk melere

nötrleşme tepk meler den r. As t-baz tepk meler de den r. As t ve baz tepk meler sonucu tuz ve su oluşur.

HCI + NaOH NaCI + H O

2

H droklor k Sodyum H droks t Sodyum Klorür Su

(As t) (baz) (Tuz)

HNO + Ca(OH) Ca(NO ) + H O

3 2 3 2 2 NOT: Nötrleşme tepk mes sonucu su oluşması gerek r.

NH + HCI NH CI

3 4

Amonyak H droklor k as t Amonyum n trat tuzu

Yukarıdak tepk mede su olmadığı ç n tepk me nötrleşme tepk mes değ ld r.

Yanma Tepk meler

Maddeler n O (oks jen) gazı le g rd ğ tepk melere 2 yanma tepk mes den r. Yanma olayı sonucunda ısı açığa çıkar.

Yanma olayının gerçekleşmes ç n oks jen yanıcı ,

madde ve tutuşma sıcaklığı gerekl d r.

Not: B r tepk men n yanma tepk mes olması ç n g renler kısmında tek olarak O bulunmak zorundadır.2

Yanma tepk meler k ye ayrılır.

1- Hızlı Yanma

Yanma olayında alev n gözle görüleb ld ğ tepk melerd r. Kömürün yanması, doğalgazın yanması, kağıdın yanması, h drojen n yanması…

C + O CO + ısı 2 2 (kömürün yanması)

H + O2 2 H O + ısı 2 ( h drojen n yanması)

2- Yavaş Yanma

Yanma olayının alev oluşmadan ve uzun sürede gerçekleşt ğ yanmadır. Paslanma, oks tlenme, solunum örnek olarak ver leb l r.

Fe + O Fe O 2 2 3 (Dem r n Paslanması)

KKT

A + B C + D

Girenler Ürünler

C + O CO ( C O)

2 2 6 8 6g 16g 22g

ASİT + BAZ TUZ + SU

(8)

NOTLAR

TÜRKİYEDE KİMYA ENDÜSTRİSİ

K mya endüstr s ; petrol, doğalgaz, hava, su ve

maden cevherler n ham madde olarak kullanarak 70

b nden fazla k myasal madde üreten sektördür.

K mya sanay nde laç, sabun, tem zl k malzemeler ,

plast k ham maddeler , gübre, boya-vern k, soda,

sentet k elyaf, kozmet k ürünler n n üret ld ğ

tes sler bulunmaktadır.

Türk ye de b rçok ürün çeş d ne sah p olan k mya

endüstr s , büyük b r oranda thalata bağlı olarak

devam etmekted r.

Türk ye de k mya endüstr s nde kullanılan ham

madden n %70 thal ed lmekted r. Sadece %30'u

yerl üret mle karşılanmaktadır.

Türk ye'n n thal ett ğ k myasal ürünler:

*

Ham petrol

*

İlaç

*

Maden Yakıtlar

*

Sun Gübre

*

Tıp ve Eczacılık Ürünler

*

Sanay Ham Maddeler

Türk ye'n n hraç ett ğ k myasal ürünler:

*

Plast k Maddeler

*

Ç mento

*

Last k

*

Bor

*

Cıva, Bakır, Krom

*

Boya

Geçm şten günümüze Türk ye'dek k mya

endüstr s n n gel ş m n

*

Osmanlı Dönem nde sabun, tem zl k ürünler

üret m tes sler kuruldu.

*

Cumhur yet Dönem nde patlayıcılar, tıp, tarım,

deterjanlar, tekst l ürünler üret lmeye başlamıştır.

*

1950'ler n başlarında yen ş rketler kurulmasıyla

hracat hız kazanmış ve çeş tl devlet pol t kalarıyla

günümüz gel şm şl k düzey ne ulaşmıştır.

*

2000'l yıllarda büyük fabr kalar kurularak

otomot v, tekst l boya g b endüstr lere ürün

sağlanmıştır.

3. ÜNİTE

MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ

D

İ

R

A

_O

K

L

R

U

A

_K

D

_C

B

A

I

F

İ

_E

N

_N

E

_B

M

_T

_L

_İ

İ

E

_R

_L

M

E

Ğ

_Ö

_İ

_R

K mya Endüstr s nde Meslek Dalları

*

K mya Mühend sl ğ

*

K mya Tekn kerl ğ

*

Petrol Mühend sl ğ

*

Maden mühend sl ğ

*

Petrok mya Tekn syenler

*

Der Tekn syenler

*

Raﬁner Tekn syenler

Dünyada k mya sektöründek b l msel gel şmeler

*

Nanoteknoloj

*

B yok mya

*

Katal zör

*

Genet k

*

Organ k K mya

*

Pol mer K myası

8