• Sonuç bulunamadı

Cumhuriyet Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesine Başvuran Hastalarda Hepatit B, C Ve Hıv Seroprevelansı Ve Hepatit B Aşılanma Durumu = Seroprevalence Of Hiv, Hepatitis B And Hepatitis C Of Patients Referred To Cumhuriyet University Faculty ...

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Cumhuriyet Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesine Başvuran Hastalarda Hepatit B, C Ve Hıv Seroprevelansı Ve Hepatit B Aşılanma Durumu = Seroprevalence Of Hiv, Hepatitis B And Hepatitis C Of Patients Referred To Cumhuriyet University Faculty ..."

Copied!
5
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

*Cumhuriyet Üniversitesi, Di Hekimli i Fakültesi, Di Hastal klar ve Tedavisi Anabilim Dal , S%VAS.

CUMHUR YET ÜN VERS TES D HEK ML

FAKÜLTES NE

BA VURAN HASTALARDA HEPAT T B, C VE HIV SEROPREVELANSI

VE HEPAT T B A ILANMA DURUMU

SEROPREVALENCE OF HIV, HEPATITIS B AND HEPATITIS C

OF PATIENTS REFERRED TO CUMHUR YET UNIVERSITY FACULTY

OF DENTISTRY AND THEIR STATUS OF HEPATITIS B VACCINE

Defne YALÇIN YELER* Feridun HÜRMÜZLÜ*

Di%dem I IN* Özden ÖZEL* Ziynet ÇINAR**

ÖZET

Amaç:Bu çal man n amac Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Di Hekimli i Fakültesine ba vuran hastalar n hepatit B, C ve HIV seroprevelanslar n ve Hepatit B a lanma s kl n ara t rmakt r. Gereç ve Yöntem: Ara t rma zamana göre kesitsel, tan mlay c niteliktedir. Di Hekimli i Fakültesi Konservatif Di Tedavisi klini ine Ocak-Temmuz 2006 tarihlerinde ba vuran 15-78 ya aras toplam 522 say daki hastay kapsad . Hastalar n kan örneklerindeki olas HBsAg, anti-HBs, anti-HCV ve anti-HIV serolojik göstergeleri mikro-EL8ZA yöntemi ile de erlendirildi.

Bulgular: Hastalar n %6.5’unda Hepatit B virüsü, %0.4’ünde Hepatit C virüsü ta y c l tespit edildi. Bu hastalar n %18.7’sinde Hepatit B virüsüne kar do al ba kl k saptanm olup, %13’ünün Hepatit B a s yapt rd tespit edildi. A lanma aç s ndan adölesanlar ve genç eri kin ya grubunda di er gruplara göre farkl l k anlaml bulundu. Ara t rmada HIV ta y c s tespit edilemedi.

Sonuç: Geçen y llara oranla Hepatit B ta y c l nda ve a lanma düzeylerinde bölgemizde art tespit edildi.

Anahtar kelimeler: Hepatit B, hepatit C, HIV, hepatit B a s , seroprevelans.

SUMMARY

Purpose: The purpose of this study was to detect seroprevalence of HIV, Hepatitis B and Hepatitis C of patients referred to Cumhuriyet University Faculty of Dentistry and their status of to be vaccinated of Hepatitis B.

Material and Methods: The study was cross sectional and descriptive depended on time. A number of 522 patients were included to the study which referred to school of Dentistry Department of Conservative Dentistry clinic from the January to July in 2006. HBsAg, anti-HBs, anti-HCV and anti-HIV values were analyzed by micro-ELISA method. Results: 6.5% of patients were detected as a porter of Hepatitis B and 0.4% of patients were porter of Hepatitis C. Among these 18.7% of patients were found to have natural immunity of Hepatitis B, on the other hand 13% of patients were detected to be vaccinated to Hepatitis B. Number of vaccinated patients were significantly higher in teenager and young adults compared to the other groups. Among the patients any HIV porter was not detected in this study.

Conclusion: In porting of Hepatitis B and prevalence of to be vaccinated, an increasing was determined in our region compared to the last study done in our department.

Key words: Hepatitis B, hepatitis C, HIV, hepatitis B vaccine, seroprevalence.

G R

Geli mekte olan ülkelerde hepatit enfeksiyonlar ortak bir sa l k problemidir.1Bu gruba giren hastalar n

bir k sm hepatit antijenlerinin kronik ta y s ve potansiyel bula c s olmaktad r.2Dünya Sa l k Örgütü

verilerine göre dünya nüfusunun 1/3’ünün (yakla k 2 milyar insan n) HBV ile enfekte oldu u ve bunlar n da %5’inde kronik enfeksiyon geli ti i, kronik olgular n bir k sm nda ise siroz, karaci er kanseri gibi önemli

sorunlar n ortaya ç kabilece i bildirilmi tir.3 Bula ma

yollar vertikal (anneden çocu a veya nesilden nesile yak n temas ve hijyen al kanl klar ), erken ya am horizontal ( s r klar, yaralar ve hijyen al kanl klar ) ve eri kin horizontal (cinsel ili ki, intravenöz ilaç kullan m ve medikal i lemlerdeki kontaminasyonlar)

eklindedir.4

Hepatit B virus (HBV) enfeksiyonunun dünyadaki da l m ise co rafi bölgelere göre farkl l k gösterir ve “dü ük”, “orta” ve “yüksek” endemik bölgeler olarak

(2)

Cilt: 10 Say : 2 2007

3’e ayr l r.5Yap lan ara t rmalardan elde edilen verilere

göre ülkemiz “orta endemik bölge” s n flamas na girmektedir.6 Tüm enfeksiyon hastal klar nda oldu u gibi HBV enfeksiyonunu da kontrol alt na alman n en etkin ve ekonomik yolu a lamad r. 1982 y l ndan beri dünyada etkin HBV a s kullan lmaya ba lanm t r.7,8

Türkiye’de ise Dünya Sa l k Örgütünün (WHO) önerisi do rultusunda 1998 y l ndan itibaren HBV a s rutin a lama takvimine al nm t r.9 Hepatit C virüs (HCV) viral hepatitlerin büyük ço unlu undan sorumlu 6 virüsten biridir.10 HCV daha dü ük prevelansa sahip olmakla birlikte kronik hepatit havuzundaki yeri her

geçen gün artmaktad r. Geli mi ülkelerde kronik

hepatitlilerin %70 kadar n HCV’li hastalar

olu turmaktad r.11 Türkiye’de HCV prevelans

aç s ndan bölgeler aras nda belirgin farkl l k gözlenmemektedir.12

Edinilmi Yetersiz Ba kl k Sistemi Sendromu

olarak dilimize çevrilmi olan AIDS 21. yüzy l n en kompleks sa l k problemlerinden biridir ve dünya popülasyonunu tehdit eden pandemik bir hastal k olarak kar m za ç kmaktad r. Tedavisi olmayan bu hastal k, alarm düzeyinde bir h zla yay lmaya devam etmektedir.13-15 Türkiye’de ilk AIDS vakas 1985 y l nda te his edilmi tir. Rapor edilen HIV pozitif ve AIDS vakalar n n toplam say s Ekim 1985-Aral k 2006 tarihleri aras ndaki dönemde 2544’e ula m t r. Bu rakam, 623 AIDS vakas n ve 1921 HIV ta y c s n içine almaktad r. Sürveyans sistemindeki ve sa l k bilgi

a ndaki sorunlara ba l olarak, resmi rakamlar

vakalar n gerçek say s n yans tmamaktad r.16 Hepatit

infeksiyonlar ve HIV, kan ve tükrükle bula yoluna katk s olmas yönünden di hekimli i aç s ndan ayr ca önemlidir. Bu yüzden di hekimlerinin her hastan n anamnezini titizlikle almas ve üphelenilen hastalardan test istemesi bula yolunun azalt lmas aç s ndan önem arz etmektedir. Bildi imiz kadar yla Sivas yöresinde hepatit ve HIV seroprevelanslar n n ara t r ld çok az

çal ma mevcuttur.17-19 Bu çal man n amac di

tedavisi için klini imize ba vuran hastalar n hepatit B,C ve HIV seroprevelans n ve hepatit B a lanma s kl n saptamakt r.

GEREÇ ve YÖNTEM

Ara t rma, Cumhuriyet Üniversitesi, Di Hekimli i Fakültesi, Di Hastal klar ve Tedavisi Anabilim Dal na ba vuran toplam 522 hasta üzerinde yürütüldü. Hastalar, kanlar nda hepatit B, C, HIV ve hepatit B

ba kl k durumlar n n tespiti için Cumhuriyet

Üniversitesi, T p Fakültesi, Kan Laboratuar na sevk edildi. HBV enfeksiyonunun kandaki tespitinde, bu virüsün yüzey antijeni olan HBsAg’ye, ba kl kta ise

bu antijene kar olu mu antikor olan anti-HBs

göstergelerine, HIV ve HCV enfeksiyonunun tespitinde ise bu virüsle kar la an ki ilerde olu an antikorlar (s ras yla anti-HIV 1/2 ve anti-HCV) bak ld ndan20 yap lan bu çal mada EL%SA testleri

istenerek, hastalar n kanlar nda bu serolojik

göstergeler ara t r ld . Hastalar n ya , cinsiyet gibi demografik özellikleri ve HBV a lanma durumlar da kay t edildi. Elde edilen veriler SPSS 11.5 for Windows program na girilerek, istatistiksel analizlerde X2testi uyguland .

BULGULAR

Çal ma kapsam nda incelenen 522 hastan n 203’ü (%38.8) erkek, 319’u (%61.1) kad n olup ya lar 15-78 aras ndad r. Ya gruplar n n da l m ve yüzdeleri Tablo I’de gösterilmi tir.

Tablo I. Ya gruplar ve HBV a lanma durumlar

A yok

A var

Ya

Gruplar

n

%

n

%

15-24

141 81.5

32

18.5

25-34

114 85.7

19

14.3

35-44

104 88.9

13

11.1

45-54

71

95.9

3

4.1

55-64

18

94.7

1

5.3

65+

6

100.0

.0

.0

Toplam 454 87.0

68

13.0

X2=12.30 p=0.031 p<0.05 Hastalar n %6.5’unda (34) HBV ta y c l (HBsAg) (+) saptanm t r. Cinsiyet aç s ndan HBV

ta y c l kar la t r ld nda farkl l k önemsiz

(3)

Tablo II. Cinsiyetlere göre HBV, HCV ve HIV ta y c l k durumlar Erkek Bayan Toplam

n % n % n % Hepatit B 14 6.9 20 6.3 34 6.5 p>0.05 Hepatit C 2 1.0 0 .0 2 0.4 p>0.05 HIV 0 .0 0 .0 0 .0 X2=0.08 p=0.777; p>0.05 Ya gruplar na göre HBV ta y c l

kar la t r ld nda gruplar aras farkl l k önemsiz bulundu (p>0.05). A lanma durumu aç s ndan bak ld nda ise hastalar n %13’ünün a l oldu u tespit

edilmi olup, cinsiyete göre a olma durumu

incelendi inde farkl l k önemsiz bulundu (p>0.05) (Tablo III). %lk 15-24, 25-34 ile 35-44 ya grubu, üst

ya gruplardaki bireylere göre a lanma yönünden

farkl l k gösterdi. %lk üç grup ve son üç grup aras nda a olma yönünden farkl l k önemsiz bulundu (Tablo I).

Tablo III. Cinsiyetlere göre HBV a lanma yüzdeleri

A yok

A var

Cinsiyet

n

%

n

%

Erkek

183 90.1

20

9.9 p>0.05

Bayan

271 85.0

48

15.0 p>0.05

X2=2,35 p=0.086 p=0.05

Hastalar n HBV yönünden %18.7’si (98) do al ba k olup, kad n ve erkeklerde farkl l k önemsiz bulundu (Tablo IV).

Tablo IV. HBV do al ba kl k yüzdeleri

Cinsiyet

n

%

Erkek 42 20.6

Bayan 56 17.5

Toplam

98 18.7

X2=1,52 p=0.542 p>0.05

25-34 ve 55-64 ya gruplar ndaki birer erkek hastada olmak üzere toplam 2 hastada (%0.4) HCV (anti-HCV) (+) saptand . Çal maya kat lan hastalar n hiçbirinde HIV ta y c l na rastlanmad (Tablo II).

TARTI MA

Viral hepatitlere neden olan etkenlerin s kl bölgeler aras nda, de i ik ya larda, olgular n farkl sosyo-ekonomik ya am ko ullar nda farkl l k göstermektedir.21,22 Leblebicio lu ve arkada lar23

serolojik göstergelere göre yapt klar çal mada bat da bu oran n %6, do u ve güneydo u bölgelerinde ise %12.5-14.3 oldu unu rapor etmi lerdir. %lgüy ve arkada lar n n1 Yeditepe Üniversitesi, Di Hekimli i Fakültesine ba vuran hastalarda, anamnez ile ald klar verilerde bu oran %2.3 olarak bildirilmi tir. Poyraz ve arkada lar n n17 Sivas yöresinde 1995 y l nda yapt

bir ara t rmada, HBV oran %7.5 olarak rapor

edilmi tir. 2001 y l nda Cumhuriyet Üniversitesi, Di

Hekimli i Fakültesine ba vuran 15 ya ve üzeri

hastalarda yap lan serolojik ara t rmada bu oranlar da dü ü tespit edilmi olup %5.4 olarak rapor edilmi ve bu sonuçlarla hastalar n daha önce ameliyat geçirmi olmalar aras ndaki ili ki anlaml olarak rapor edilmi tir (p<0.005).18 2006 y l nda ayn merkezde yürütülen bu

çal mada ise HBV seropozitiflik oran %6.5 olarak bulundu. Türkiye’de HBV için en s k geçi yolunun kan kontaminasyonu, geçirilmi cerrahi müdaheleler, di tedavileri ve çekimleri ve heterosexuel ili ki yoluyla oldu u dü ünülürse,23 oranlardaki bu art ta, her ne kadar hastalar n medikal müdahele anamnezi al nmad ysa da “operatif giri imlerde yeterli önlemler al nm yor mu?” sorusunu akla getirmektedir. Ayr ca burada unu belirtmekte de yarar var ki; sonuçlar m z yaln zca akut ya da kronik B hepatitinin ya da ta y c l n göstergesi olan, HBsAg pozitifli ine dayand r larak verilmi tir. Oysa ki baz akut olgularda “pencere dönemi” olarak adland r lan dönemde HBsAg ve anti-HBs negatif olarak belirlenebilmektedir.20 Bu

dönemde anti-HBc-IgM testinden pozitif sonuç al nmaktad r. Bununla birlikte çal mam z kapsam ndaki olgular adölesan ve yeti kin gruplara ait olup 15 ya n alt ndakilere ili kin herhangi bir sonuç bildirme ans m z olamam t r. Çal ma grubumuzdaki do al ba kl k oran n ise %18.7 olarak tespit ettik, bu de erlere ta y c l k oran n da eklersek yöremizde her 10 ki iden yakla k 3’ünün hayat n n belli bir döneminde bu virüsle kar la t ortaya ç kar. Sonuç

(4)

Cilt: 10 Say : 2 2007

olarak HBV ile kar la ma riskinin az msanmayacak bir düzeyde oldu u aç kt r.

HBV’nin görülme s kl na göre dünyadaki bölgeler; prevelans %2’den az ise “dü ük”, %2-10 aras nda ise “orta”, %10’dan fazla ise hepatit B aç s ndan “yüksek endemik bölge” olarak tan mlanmaktad r.6 Ülkemizde ise 1972 y l ndan

günümüze kadar donörler, donör d normal populasyon, çocuklar ve risk gruplar gibi çe itli gruplarda HBsAg seroprevelans n n ara t r ld çok say da çal ma yay nlanm t r. Bu ara t rmalardan elde edilen verilere göre, Türkiye’deki HBsAg seroprevelans EL%ZA yöntemi ile, bölgeden bölgeye de i mek üzere, %3.9-12.5 olarak belirlenmi tir. Buna göre orta endemik bir bölgede oldu umuz ortaya ç kmaktad r.24 Bölgemizde yapt m z çal mada da

saptad m z oran, bu sonucu desteklemektedir. Bu s n flaman n do rultusunda Türkiye’de toplumun çok önemli bir k sm n n HBV tehditi alt nda oldu u ve HIV’e göre 100 kat, HCV’ye göre de 10 kat daha enfeksiyöz oldu u dü ünüldü ünde25 a laman n önemi

bir kez daha ortaya ç kmaktad r. 1998 y l ndan itibaren HBV a s yurdumuzda rutin a lama takvimine al nm da olsa adölesan ve adult bireylerin a lanmas büyük oranda bireysel duyarl l k veya zorunluluk sonucu

gerçekle mektedir. Ayn merkezde 2001 y l nda

yap lan bir önceki ara t rmada a lanma oran %3.5 iken,18 2006’da yap lan bu çal mada %13 olarak

bulunmu ; adölesan ve genç adultlar n a lanma duyarl l n n n daha fazla oldu u gösterilmi tir (p<0.05). Sonuçlardaki bu art bölgemizdeki bireylerin

duyarl l n n artt n göstermesi aç s ndan

sevindiricidir.

HBV’ye benzerlik gösteren fakat bu virüsten daha fazla kronikle me e ilimi olan HCV ile dünyada kronik olarak enfekte 170 milyondan fazla insan n bulundu u bildirilmektedir.26 HCV daha s k olarak enfeksiyöz

kanlarla, direkt perkutan temas yoluyla insanlara geçebilmektedir. HCV ile yeni enfekte olmu ki ilerin sadece %20-30’unda akut hepatit semptomlar görülür. Bula ma sonras kronikle me 45 ya n üzerindeki ki ilerin %75-85’inde, gençlerin ve genç yeti kinlerin ise %50-60’ nda görülmektedir.25 WHO’nun 131 ülkeyi

kapsayan 1999 verilerine göre, dünyada HCV’nin en prevalan oldu u ülkelerin M s r (%18.1), Kamerun (%12.5), Bolivya(%11.2), Brundi (%11.1), Guinea ve Mongolia (%10.7); en az prevelan oldu u ülkelerin ise %sveç (%0.003), %ngiltere (%0.02), Belize ve Kanada

(%0.1) oldu u görülmektedir. Türkiye için HCV prevelans %1.5 olarak verilmi tir.27 Türkiye’de HCV

prevelans aç s ndan bölgeler aras nda önemli bir farkl l k yoktur. Türkiye ortalamas %1’in alt ndad r.12

2001 y l nda bu çal mayla ayn merkezde yürütülen bir

önceki ara t rmada anti-HCV oran %1 olarak

bulunmu tur.18 2006 y l nda yap lan bu çal mada ise

bu de erde dü ü tespit edilmi tir (%0.4). Bulunan bu oran, sonuç itibariyle ülke ortalamas ile uyumludur.

Yeni epidemiyolojik verilere göre dünyada 34-36 milyon ki inin HIV/AIDS vakas oldu unu tahmin edilmektedir.14,15,28 Ülkemizdeki vakalar n her geçen y l artt rapor edilmi tir. Bu çal mada ise anti-HIV (+) vakas na rastlanmam t r. Bu sonuç netice itibariyle sevindiricidir. Ancak bu tür hastalar n, merkezimiz gibi hasta potansiyeli yüksek olan ve üphelenilen durumlarda serolojik tetkiklerin istenebildi i merkezlerde tedavi anslar n de erlendirmeyebilece i ihtimali, bu sonuçlar n gerçekleri yans tmas ndaki

üpheleri artt rmaktad r.

Sonuç olarak bölgemizde HBV ta y c l nda ve a lanma düzeylerinde geçen y llara oranla art tespit edilmi olup, konuyla ilgili epidemiyolojik çal malar n daha geni ve sürekli yap lmas n n yararl olaca n dü ünmekteyiz.

KAYNAKLAR

1. %lgüy D, %lgüy M, Dinçer S, Bay rl G. Prevalence of the patients with history of hepatitis in a dental faculty. Med Oral Patol Oral Cir Bucal 2006; 11: 29-32.

2. Sonis ST, FazioRC. Principles and practice of oral medicine. Philadelphia: WB Saunders; 1995. p. 131-45.

3. Lai CL, Ratziu V, Yuen MF, Poynard T. Viral hepatitis B. Lancet 2003; 362: 2089-94.

4. Custer B, Sullivan SD, Hazlet TK, Iloeje U, Veenstra DL, Kowdley KV. Global epidemiology of hepatitis B virus. J Clin Gastroentrol 2004; 38: 158-68.

5. Zuckerman JN, Zuckerman AJ. The Epidemiology of Hepatitis B. In: Clinics in Liver Disease Philadelphia: W.B.Saunders; 1999. p. 179-87.

6. Erden S, Büyüköztürk S, Çalangu S, Karde BA, Kays A. Poliklinik hastalar nda HBsAg, antiHBs ve anti-HCV prevelans . Türk Mikrobiyol Cem Derg 2000; 30: 131-4.

7. Chin J. An official report of American Public Health Association Control of Communicable Diseases Manuel.17. bask . 2000.

(5)

8. Aksako lu G, Ellidokuz H. Bula c Hastal klarla Sava %lkeleri. %zmir: 1996.

9. Hepatit B Hastal Hakk nda Genelge. Temel Sa l k Hizmetleri Genel Müdürlü ü. Tarih: 04/06/98 Say : 6856.

http://www.saglik.gov.tr/modules.php?name=Content&pa=showp age&pid=67

10. Keskinler DÜ. Erzurum K z lay Kan Merkezine ba vuran kan donörlerinin HBV ve HCV yönünden serolojik de erlendirilmesi. %nönü Üniversitesi T p Fakültesi Dergisi 2003; 10: 195-8.

11. Ökten A. Hepatit C-giri . Selim Badur, Kaya K l çturgay, Viral Hepatit 2001. Viral %stanbul: Hepatitle Sava m Derne i; 2001, 180-81. 12. Dursun M, Gül K, Y lmaz [, Canoruç F, Ayy ld z O, De ertekin H: Diyarbak rda kan merkezlerine ba vuran gönüllü kan vericilerinin HBsAg ve HCV pozitiflik oranlar . Akademik Gastroentroloji Dergisi 2003; 3: 130-3.

13. Tumer A, Unal S: Epidemiology of HIV infection in the World and in Turkey. AIDS: Modern medical seminars. Unal S, Ankara: Gunes Publishers; 2000. p. 1-10.

14. UNAIDS/WHO: Report on Global HIV/AIDS Epidemic 2003. 15. Tavoosi A, Zaferani A, Enzevaei A, Tajik P, Ahmadinezhad Z: Knowledge and attitude towards HIV/AIDS among Iranian students. BMC Public Health. 2004; 4: 17.

16. http://www.unaidsturkiye.org/index.php?option=com_content&ta sk=view&id=55&Itemid=1

17. Poyraz Ö, Sümer H, Öztop Y, Sayg G, Sümer Z. Sivas yöresinde genel toplum hepatit A, B ve C virüs belirleyicilerinin ara t r lmas . Infect Derg 1995; 9: 175-8.

18. Yalç n D, Yeler H, Tufan N, Gedik R. Sivas C.Ü. Di Hekimli i Fakültesine ba vuran hastalarda Hepatit B, Hepatit C s kl n n saptanmas . CÜ Di Hek Fak Derg 2001; 2: 97-101.

19. Özdemir L, Alim A, Arslan S, Nur N, Kaya S, Demirel Y, Özyaz c G. Sivas ilinde berber ve kuaförlerde HBV, HCV ve HIV seroprevalans . CÜ T p Fakültesi Dergisi 2004; 26: 153-6.

20. Uyan k MH, Kuzucu Malçok H, Akta O. Kan donörlerinde Hepatit B, Hepatit C ve HIV-1/2 seroprevelans . AÜTD, 2004; 36: 35-8. 21. Sakarya S, Tuncer G, Ya a G, Çiçek C, Kad köylü G, Yükselen V. Ayd n bölgesindeki kan donörlerinde HBsAg ve anti-HCV prevalans ve ya ve cinsiyetle ili kisi. Klinik Dergisi 2001; 14: 22-4. 22. Hazar S, %lkit M, Akan E, Girmen A. Gönüllü ve asker kan vericilerinde HBsAg, Anti-HCV ve anti-HIV1/2 antikorlar n n ara t r lmas . Infekt Derg 1998; 12: 19-22.

23. Leblebicio lu H, Ero lu C. Acute hepatitis B virus infection in Turkey: Epidemiology and genotype distribution. Clin Microbiol Infect 2004; 10: 537-41.

24. Yenen O[. Hepatit B. Wilke Topçu A, Söyletir G, Do anay M. %nfeksiyon Hastal klar . 1. Bask . %stanbul: Nobel T p Kitabevleri; 1996. p. 664-91.

25. Weinbaum C, Lyerla R, Margolis HS. Prevention and control of infections with hepatitis viruses in correctional settings. Centers for Disease Control and Prevention. MMWR Recomm Rep 2003; 52: 1-36. 26. Poynard T, Yuen MF, Ratziu V, Lai CL. Viral Hepatitis C. Lancet; 2003; 362: 2095-100.

27. WHO. Hepatitis C global prevalence (update). Wkly Epidemiol Rec 1999; 74: 425-7.

28. UNAIDS-WHO: Improving estimates. Report on the global HIV/AIDS epidemic 2004.

Yaz=>ma Adresi:

Dr. Defne YALÇIN YELER Cumhuriyet Üniversitesi Di Hekimli i Fakültesi

Di Hastal klar ve Tedavisi Anabilim Dal 58140 Kampüs / S%VAS

Tel: 0 346 2191010 / 2797 Faks: 0 346 2191237

Referanslar

Benzer Belgeler

As a result, this research will provide contribution to find what factors from variables in UTAUT2 model, Performance Expectancy, Effort Expectancy, Social Influence,

VaibhavPatil, TusharBhat, PriteshThakkar, Chirag Shah “Detection and Prevention of Phishing Websites using Machine Learning Approach”2018 Fourth International Conference on Computing

HbsAg pozitif olan evre I foliküler lenfoma hastası dışında diğer tüm hastalar kemoterapi almış olup HBV veya HCV ile infekte hastaların 6'sının antiviral ajanlarla

Bu geriye dönük olarak yapılan çalışmada Erciyes Üniver- sitesi Diş Hekimliği Fakültesi’nde genel anestezi endikas- yonu konmuş çocuk hastalardan rutin istenen kan

Çalışmamızda makro ELISA Abbott-Architect i2000SR test kitleri kullanılarak HBsAg, anti-HBs, anti-HCV, anti- HAV IgG ve anti-HIV açısından taranmış 150

Materials and Methods: In this study, the seroprevalences of hepatitis B surface antigen (HBsAg), anti-hepatitis C virus, anti-HBs, and anti-hepatitis B core antibody

The aim of this study was to determine HBV, HCV and HIV seroprevalence among health-care staff in Nenehatun Obstetrics and Gynecology Hospital and to enroll the hepatitis B

Serum samples were obtained to study hepatitis B surface antigen (hBsag), antibody to hepatitis B surface antigen (anti-hBs), hepatitis B e antigen (hBeag), antibody to