24 ARALIK 1961
¡I ŞEHİR MEKTUBU :
Eyyub’dan Âşiyan’a
B u c ü n 24 A ra lık . 1961, T e v fik F ik r e t’in k em ik leri 19 A ğ u s tos 1915 d en bcri göm ü lü old u ğu E y ü b S u lta n 'd a k l k ab rin d en a lı n a ra k A s iy a n ’a götü rü lecek tir. . . . .
Şair, sağ lığ ın d a bu nu v a siy e t etm işti, k ırk altı y ıl son ra - teği yerin e getirilebiliy or.
Zaten , onun istekleri hep böy le g e ç g erçek leşm iş d eğil m i7 T e v fik F ik r e t’in k ab rin in üzerin e, m erm ere, su m ıs r a la r y azılı idi.
S ükû t-ü h â b : ezelî ih tiy a c -ı fâ n iy e t N ü y işte cep h e-i hüzn ün de b ir “ h ü v elb â k i” B u ih tiy a c -ı fen an ın şu taş nişânesidir, Şu se rv ’ler m üteh âşi birer telâ k a tle O kur g eçen lere ait m en a k ib -i ibret.
TEVFİK FİKRET VE HUZUR
O nun her isteğ i g eç g erçek leşiy ord u dem iştik. İste tam y a rım a sır ön ce y a zd ığ ı " R ü b a b ın Cevftbı” nda, sair m em leketin
hâlâ a ra m a k ta olduğu hu zfır için söy le d em işti: B a ğ r ım ! d iy o r vatan, acıy ın , bin y ılan dişi B a ğ rım d a saplı, K a rh a n la rın en m u h a rrişi Y o rg u n ciğerlerim de, m edît öksü rü klerim , H u m m alarım la ben y in e sin em de beslerim , B esler v e sak larım sizi sin em de b! fü tû r L âk in b ira z nefes bana, bir p a r ça cık h u z û r !
Z a v a llı s a ir ! B a h a d oğ ru su v e asıl za v a llı bizler. O huzftra k a v u şm a k için neler, neler v e r iy o r u z ! A m m a y in e de k u la k la rı m ız onun sesin de, yü reklerim iz m anzum elerin de v erd iğ i üm it iç in de ça r p ıy o r :
E v et, sa b a h olacak tır, sa b a h olur, g eceler T u lû -ü haşre kad ar sü rm ez....
TEVFİK FİKRET VE NAMIK KEMAL
T e v fik F ik re t isim li kitabın da R ız a T e v fik h er ikisinden bahsederken şöy le d iy o r :
Î888 senesi 15 A ra lık gün ü N am ık K em a l Sakız ad asın d a v e fa t etti. T e v fik F ik ret o sene şeh ad etn âm esini alıp G a la ta sa ra y ’ dan çık ıyord u . Ne garip te sa d ü f eseridir k i, T ü rk ed ebiy atı âlem ine N am ık K em al g ib i bir y iğ it şair pek v a k itsiz ola ra k k ırk sekiz y aşın da d ü n y a ya veda etm esiy le bizleri öksiiz b ıra k ı- y ork en , F ik re t nam iyle şöh ret a la ca k olan b a şk a bir y iğ it şair o r ta y a çık ıy o r v e hak m ü d a fa a sı için m ü ba reze m eyd a n ın a a tı lıy ord u . Y in e ne g arip bir te sa d ü f cilv e s id ir ki, F ik re t de N am ık
K em al g ib i v ü cu d u y ıp ratan ve ruhu in citen m uhitim izde a n ca k kırk sekiz sene y aşa ya bild i ve K em al g ib i elem ler, ez iy etler için d e
te le f v e lıeder oldu gitti.
ABES — MUKTEBES
E d ebiyat-tf C edîde’nin bu iki k elim eden d oğd u ğu n u , y a h u t bu k elim eler o n a vesile verdiğ in i söy lersek m ü b a lâ ğ a etm iş o l m ay ız san ırım . A ltm ış beş yıl k a d a r o lu y o r, R ica izâ d e E krem bu iki kelim enin k a fiy e ola b ileceğ in i söy lem iş, o tarih te çıkan “ M alû m at” gazetesin de aleyhin e şiddetli y a z ıla r ç ık m a ğ a ba şla m ıştı. R ica izâ d e buna k arşılık v erm ek üzere öğ ren cilerin d en olan A h m et Ih s a n ’ m y ay ın la d ığ ı “ Servet-I F ü n û n ” u seçm iş yin£ ö ğ rencilerin den olan T e v fik F ik re t’i d ergin in b a şın a g eçirm işti. “ E d ob iy a t-ı C edide” bu d ergid e toplan an H a lit Z iy a , Cenap Şe- h abettin , H ü seyin Sîret, H ü seyin C ah it, M ehm et R a u f, Süley m an N a z if, A h m et H ikm et, Süleym an P a şa z â d e Sezai g ib i im z a la rla m eyd a n a geldi.
A b es ile m u k tebes k a fiy e olıır m u d iy e ta r tışm a y a girişm ek abesti. O lm az d iyen ler eskiyi, olur d iyen ler y e n iy i sa v u n u y or v e batı ed ebiy atın ı “ ik tib a s” ed iy or “ P a rn a s se ” ! ben im siy orlardı. B aşların da T e v fik F ik re t vardı, m em leketim izde a rû zu “ tü r k çe - len d iren ” ilk şair o oldu denilebilir.
ATATÜRK VE TEVFİK FİKRET
T e v fik F ik ret y a şa sa y d ı bu gü n d ok sa n d ört y a şın d a ola ca k tı. O sm anlı İm paratorlu ğ u n u n y ık ılışın ı g örm ed i, M u sta fa K em a l’ i tan ım ad ı. F a k a t M u sta fa K em al üzerinde b ü y ü k b ir e t kisi olm uştu. Su an latacak larım ız bu n u g österiy or, b en de, “ T e v fik F ik ret D e rn eğ i’ ’ ku ru cu ların d an İsm a il H ik m et E r ta y la n ’ dan dinledim .
B ir akşam toplan tısınd a, A ta tü rş, “ F ik re t b ü y ü k şa ir d eğ il d i” diyen birine can ı sıkılm ış, so rm u ş:
— “ M ilyon la ba rın dırd ığın eesât arasın dan — k a ç n â sly e v a r d ır çık a ca k p ak ü d ira h şân ” d iyen şair bü y ü k d eğil de n ed ir? O bu m ısra larla m illeti irşât ederken siz nerede İdiniz? H a n g i niz b öy le bir şiir y a z m ıştır? B en k endisin i ta n ım a k onu nla g ö rüşm ek şerefin e m azh ar olm adım . B u n da n d ola y ı k end im i b ed baht say a rım . F a k a t bütün şiirlerini okudu m , bir ç o ğ u n u d a ez bere bilirim .
P ro fe sö r E rta y ia n , bu hâtırasın dan son ra , A ta tü rk ’ün A şi- y a n ’ ı ziy a ret ettiğini ve yan ın d akilerin i “ t a v a fa g eld im ” d e d iğ i ni sö y lü y or. Onıın için, bugün, T e v fik F ik re t’ in cen â zesi n a k le dilirken T ak sim âbidesin e, A ta tü rk ’e, F ik re t adına, bir çelenk k on u la ca k tır.
ŞAİR İN KADRİ
B ilim izin geçirm ek te olduğu d evrim , T e v fik F ik re t’in şiirle rini, bu günün g ençleri için bir “ S is” a rk a sın d a bırak m ıştır. B atı dillerin in klâsik leri için old u ğu gibi, F ik re t’ i seven v e o ay a rd a b ir şair ta ra fın d a n m ısraları y en ilen m ed ik çe de öy le kalm ağa m ah k û m d u r, v e a n la sılam ıy acak tır,
F ik re t, bilm em ne m ünasebetle su m ısra ları sö y le m iş ti: S ersem b ey in ler an lay am az k a d r-i şâiri
B ir b oş ça n a k alır m ı b ir u m m an -ı z â h ir i?
A la m a z ! A m m a ikinci m ısraın son kelim esini de sezm ek k a bil de, anlam ını çık a rtm a k değil. B irisin e okud u m , Z â h ir G ü v e m i! san d ı am m a, d eğil "C o ş k u n ” d em ek tir, fa .
Kişisel Arşi ilerde İstanbul Belleği T ah a T o ro s Arşivi
