Istaflbulda mevsim yok
=== = '
Midhat Cemal KUNTAY
S
iz istediğiniz kadar mektup larınıza, bugün, 26 Mayıs diye tarih atın; bugün yirmi altı Temmuzdur. Ve yarın yazaca ğınız kâğıtlara da, istediğiniz kadar, 27 Mayıs tarihini koyun: Şim.ıl riiz gârı eserse yarın 27 Eylüldür.İstanbul iki şeyin oyuncağıdır: Marmaranm ve Karadenizin. Bu ikisinden hangisinin keyfi hâkimse o gün ilk veya sonbahardır, kış ve yahut yazdır.
Sonra, İstanbulda, her mahalle nin de ayrı takvimi var. Bir aralık Hırkaişerifte oturan büyük İstiklâl şairimiz şöyle diyecek:
«Bizim mahalleye poyraz kışın da oğrayamaz: «Erir erir akarız mahallemizde geldi mi yaz.»
İstanbulun bazı taraflarında poy raz bir misafir kadar var. Bazı yer lerinde de lodos, randevüsüne sa dık olmayan bir sarraf kadar yok. Süleymaniye yazı, Gedikpaşa kışı inkâr edebilirler. İstanbulda 11 ay, 11 yalandır. On bir ay diyorum, çünkü bir tek ay var ki, o en şah siyetlisi, en seciyelisidir; çünkü, hiç olmazsa seciyesizliğini gizlemiyor, ve kancık olduğunu anlıyacaklar diye korkmuyor; Mart.
Takvimin İstanbulda yalan oldu
ğunu en iyi anlıyan, Osmanlı İmpa ratorluğunun vezirlerinden biri ol muştu: Sokağa çıktığı zaman, ar kasında yürüyen ağası, omuzundaki kısa sırıkta dört mevsimin robasını taşırdı: Kürk, palto, harmaniye,
pardesü!
Bu, öğleyin yanan adamın ikindi üzeri üşüyeceğini, takvime rağmen bilmenin İstanbullu bir vezire mah sus olan dirayetiydi.
Beni, en ziyade kötümser eden şey, İstanbulun ne takvimsizliğidir, ne de mevsimsizliği... Ben Mart a- yma mahsus karaktersizliğin öteki aylara da sirayetinden rnuztaribim. Geçen Mayıstaki gizli kışı unuttuk mu?
Sonra, iki gündenberi devam eden cehenneme «yaz» mı diyeceğiz? Dört denizli İstanbula bu yalan ya kışır mı?
«Hulâsa yaz, Hasan’m pek ziya de sevdiği yaz.» nıısramdaki Haşan, eğer sağsa, bil mem ki, Rübabı Şikesteden başını uzatıp da Mayıstaki bu cehennemi pek ziyade sevdiğini söyliyebilir mi? Zavallı Tevfik Fikret bu mısraı yaa dığı zaman İstanbulda «yaz» dîyo belki bir şey vardı. Şimdi o da yok, dostluk gibi, yemek gibi, esvap gibi.»
Midhat Cemal K U N T A Z
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi