EDEBÎ SOHBETLER:
T%
Bir Şiirin Son Mısrâları
İstiklâl Savaşı yıllarının, millî kud rete inanmış, en güzel nesirlerini Yahya Kemal yazmıştı. Bu nesirler, sâde duyguyla değil, bilgi ve tefek kür heyecânıyle beşlenmiş, kültürlü yazılardı. Şairin, başta Darülfünun daki talebesi olmak üzere, havlı ge niş bir okuyucu zümresi, o nesirlerin lezzetini, hâlâ, bir başka millî hâtıra olarak tatmaktadırlar.
E*u yazılarda İstiklâl SavaşVmız’ri dünyâ tarihindeki benzerleriyle bir mukavesesi yapılıyor, bizim mücâde lemizin. niçin benzerlerinden Üstün, hattâ benzersiz olduğu, ilmin ve fik rin delilleriyle söyleniyordu.
Ona göre bu savaş, yalnız bir tuğ van ve savunma hâdisesi değil, dün ya ölçüsünde ehemmiyetli bir fikir ve savunma hâdisesi değil, dünyâ ölçü sünde ehemmiyetli bir fikir ve îman vâkıasıydı ki bu fikri, daha çok. ne sirle yazmak, anlatmak lüzumluydu Sairin, o yıllarda bu konuda yazdığı çok sayıda nesirleri, makale ve mu sahabeleri. Yahya Kemal Enstitüsü tarafından, büyük bir kitap hâlinde yayınlanacaktır. Böylelikle, istiklâlimi zin. asnn en kültürlü edibi tarafın dan yazılan bu nesirlerini, şimdiye kadar duymamış ve duyurulmamış o- lanlar da okuyacaktır
Yahva Kemal. 26 Ağustos 1922 de. vlne 26 Ağustos 1922 baslığı altında Türk Ordusunun kudretini şiirle «ön lemek için, her zamanki gibi, mısrâ hâlinde duyduğu büyük heyecAnı te rennüme başlarn's'ı. Bunlar, dört ta nesi bütün, diğerleri. kafiyesi vğnî yalnız sesi bulunmuş, yarım mısrâlar- dır.
önçe:
Bu gelen fırtına Tü^k n^k^ridir Yarabbi! Onların top ve (»fek sekleridir YArabbt’ TA kî yükselsin ezanlarla müeyyed nâ mın Ganllb et. çünkii bu son ordusudur Is lâtım. hâlinde doğan bu ilk mısrâlar. son: a biraz daha islendi, tik iki mısra: Sn kopan fırtına Türk Ordusudur Ya
rabbi! Senin uğrunda ölen ordu budur Yâ
rabbi.
Nihad Sami
B A N A R L I
s bengine girdi. Bu söyleyiş. Türk or- duşunun târihi rolünü ve büyük fel sefesini daha sağlam terennüm edi yordu. Bugün, elimizde üç ayrj müs veddesi bulunan bu şiirin, henüz an cak sesleri bulunmuş, diğer mısraları arasında.
“ .... Gözlerimiz yollarda...
Bir haber var su kulak verdiğimiz rüzgârda Yahut:
... Top sesleri var dağlarda... Bir haber var bu saatlerde esen rüz
gârda... gibi, orduların zafer müjdesini bekli ven söyleyişler bulunuyor.
Bu şiirin dört bütün mısraı, şâirin. Eski Şiirin Rüzgâriyle kitabına, onun yeni söyleyişlerinden bir çizgi hâlinde alınmıştır. Aynı şiirin niçin tamamla namadığını. bir başka yazımda belirte ceğim.
★
Yahva Kemal'in vine Mütâreke yıl larında ve henüz çok taze olan işgal at ilan arasında ve yine ordumuza gü venerek söylediği bir başka şiir de ön ce hazin, sonra ümitle helecanlı ve 1918 başlıklı manzumesidir:
Ölenler Öldü, kalanlarla muztarlp kal dık Vatanda hor görülen bir cemâatiz ar
tık Ölenler en sonu kurtuldular bu dağ dağadan
Vatanda düşmanı seyretmek ıztırâbiy-le. Vatanda korkulu rıi'ya içindeyiz ger çek. Fakat bu çok süremez, mutlaka şalak sökecek Ateş ve kanla siler bir gün ordumuz
lekeyi. Bu. insan oğluna bir seyn olan Mütâ- reke’yi. Bu şiir, vatanı işgaJ altında görme den ölenlere gıbtayla söylenir. Onla rın. bütün eski topraklarımızı bir Türk vurdu hâlinde bırakarak, gözlerini en gin bir vatanda gömülmenin hazzivle Kanavalarındaki btivük saadet belir tilir. İnsan daha eski, daha büvük bir dünyaya hâkim zamanlarımızda ölen lere karsı daha derin bir cıbla du var.
Aynı şiir, vurdun o günkü karan lığında mutlaka bir şafak sökeceğine i namsın imâm içindedir. Ancak Yahva Kemal, ilk defâ. 14 Ekim 1956 da Hürriyet te yayımlanan bu şiirin daha «onraki mısralarını manzûmesinden cı^ karmış ve şiirin vukarıdaki son mıs- râını bir bitlris mısraı olarak daha uygun bulduğunu söylemiştir. Bu şii rin. o zaman neşredilen ve aynı se beple Kendi Gök Kubbemiz kitabına da almmıvan dört güzel mısrâı daha vardır. Sairin Şiirler adlı ki tabına. Terkedilmiş Mtsrâlar haslığı altında alınacak bu kırmı. burada oku yucularıma tanıtmak istedim. Çünkü o zaman bana verdi»; müsveddede bı- mısralar vardı. Ciinkü bu m ıs t a r vatanın ıığrad’ğı vas ve ıztn*ap yılla rını hiçbir zaman unutma mavi bir va siyet. gibi sövüyen mısralar arasın daydı:
Bu halk o gtm kavuşur annemiz güzel vatana Cocuklariylf» nasıl sarmaşırsa yaslı a Vç goı kapaklarının arkasında eski s a
tan Bizim dl>âr olarak kaldı tâ kıyamete dek. Kalanlar ortada gene, ihtiyar, kadın. erkek Harâb - olup yaşıyor. Tall'in
azâhiv-na. ¡ O sarmalınla 'asar hür ve bahtfyâr. an- î
cak Bu gamlı günleri hiçbir zaman ıınut- j
mıyarak.
i
¡■■■■■■■■■■I
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği — Taha Toros Arşivi
