M arm ara kıyılarındaki Istanbul “10"
Hazırlayan: C. İ.
E
ski ile yeninin; ahşap ile be tonun; hattâ Müslümanla Hristiyanın böylesine bir a- heng içinde kaynaştığı baş ka bir yer daha yoktur belki de koca İstanbul’da. Bu özellikleriyle Samatya bir başka özellik ve güzellik ar- zeder.
İstanbul’u kuşatan sahil surlarının dibinde, tren hattının ortasından iki ye böldüğü bir yerde kurulmuştu Sa- matya. Önceleri sakinlerinin büyük kısmını gayrimüslimler teşkil eder lerdi. Ermenilerin çoğunluğu teşkil ettiği bu semtte Rumlar ve Müslü- manlar da yaşarlardı. Samatya'nın kendine göre bir yaşantısı, bir ahen gi vardı. Sahile yaslanmış meyha neleri de bir başka özellik katardı Samatya’ya. İstanbul’un çeşitli kö şelerinden «akşamcı» lar gelirlerdi bu meyhanelere ve felekten birkaç saat çalarlardı gönüllerince. Başta balık olmak üzere mezelerin en güzelleri, en lezizlerini bu müte vazı meyhanelerin ızgara dumanıyla sigara dumanlarının birbirine karış tığı samimi havasında bulmak müm kündü.
Yıllar sonra adı «KOCAMÜSTAFA- PAŞA» olarak değiştirilen ama yine de «SAMATYA» olarak dillerden düş meyen bu semtin kıyıları yaz ayları nın sıcak günlerinde yalnız sakinle rine değil, başka yerlerden kalkıp gelenlere de bir «açık plaj» vazifesi görürdü.
1940'lı yıllarda Demirspor kulübü ta rafından burada kurulan deniz spor ları merkeze yöreye ayrı bir hare ket getirmişti. Samatva, İstanbul’da kürek sporunun önemli merkezlerin den biri haline gelmişti kısa zaman da. 1950’li yıllarda burada kurulan
Refii RDor da deniz sporlarında var lık aösteren bir kulüp olarak dikkati çekmişti.
SAMATYA
Samatya’nın eski eser hüviyetine sahip eski konaklarından biri.
Samatya yıllar ve yıllar boyu o sa kin ve mütevazı havasından blrşey yltirmemiştl. Orta halli, mütevazî, ça lışkan ve sevecen insanların toplan dıkları bir semt olmuştu hep. Hat boyunca sıralanan mütevazî ahşap evleri renk renk boyaları, tertemiz pencere ve perdeleriyle trenle gelip geçenlere ferahlık vermiştir. Semtin o temiz insanları gibi evleri ve so kakları da tertemizdi Samatya’nın... Aradan geçen yıllar çok şeyler geti rip çok şeyleri de götürürken Samat
ya o mütevazî havasını yine de yer yer korunmasını bitmiştir. Yapılan modern beton apartman blokları, Sirkeci’yl Ataköy'e bağlayan Sahil Yolu’nda kolye gibi sıralanırken Sa-
matya’nın bu kesimine bambaşka ve tamamen çağdaş bir görünüş ver miştir. Fakat yine de Samatya bu modern beton apartman bloklarıyla o eski ahşap binaları tatlı bir aheng içinde birbirine bağlamış, birbirlyle kaynaştırmıştır.
Samatya'nın en büyük, en görkemli yapısı bugün demiryolunun öte ya nından ve Sahil Yolu’nun üzerinden Marmara Denizine heybetle bakan
Sosyal Sigortalar Kurumu İstanbul
Hastanesi’dir. Yalnız İstanbul şehri nin değil Türkiye'nin en önemli ve en büyük sağlık kurulularından biri olan SSK İstanbul Hastanesi her tür lü modern sağlık tesisatına sahip tir. Bu dev hastaneyle Samatva sem tine ayrı bir hareket gelmiştir. Gü nün her saatinde bu hastaneye gelip gidenlerle ziyaretçiler Samatya’nın o sakin ve mütevazî havasına ayrı bir renk ve hareket katmaktadır.
Samatya ayrıca demiryolu köprüsü altından Sahil Yolu’na bağlanan kavşağı ile şehrin trafiğinde de ö- nemli bir kilit noktası hüviyetini ta şımaktadır. Bu alt yol SSK İstanbul
Hastanesi’nin önünde bulunmakta dır.
Samatya tarih boyunca önem ve
de-12
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi