PAINA RI
122 NİSAN 2021
O L G U S U N U M U / C A S E R E P O R T
1S.B.Ü. Elazığ Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Kliniği, Elazığ 2Malatya Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Kliniği, Malatya
1Department of Physical Medicine and Rehabilitation, Elazığ Training and Research Hospital, Elazığ, Turkey 2Department of Physical Medicine and Rehabilitation, Malatya Training and Research Hospital, Malatya, Turkey
Başvuru tarihi (Submitted) 25.03.2018 Düzeltme sonrası kabul tarihi (Accepted after revision) 09.10.2018 Online yayımlanma tarihi (Available online date) 15.11.2018 İletişim (Correspondence): Dr. Nevsun Pıhtılı Taş. Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Elazığ Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Elazığ, Turkey.
Tel (Phone): +90 - 424 - 606 60 00 e-posta (e-mail): nevsunpihtili@gmail.com
© 2021 Türk Algoloji Derneği
Summary
Brachial plexus injury is a complication that can be seen after coronary artery bypass grafting (CABG), especially median sternotomy. Brachial plexus injury was detected by clinical, examination, and electromyography in the presence of pain in the left arm who underwent CABG operation about 3 months ago. Our case was diagnosed early and improved with appropriate treatment. We are of the opinion that early diagnosis and treatment of a rare complication will lead to improvement in quality of life and improvement.
Keywords: Pain; brachial plexus damage; coronary artery bypass graft surgery. Özet
Brakiyal pleksus hasarı, koroner arter baypas grefti (CABG) sonrası, özellikle median sternotomi de görülebilen bir komplikas-yondur. Yaklaşık üç ay CABG operasyonu geçiren sol kolunda ağrı uyuşma güçsüzlükle kliniğimize başvuran olguda brakiyal pleksus hasarı klinik,muayene ve elektromiyografi ile tespit edilmiştir. Olgumuz erken dönemde tanı alıp uygun tedaviyle düzelme göstermiştir. Nadir görülen bir komplikasyonun erken tanı ve tedavisiyle yaşam kalitesinde artma ve iyileşmenin sağlanacağı kanısındayız.
Anahtar sözcükler: Ağrı; brakiyal pleksus hasarı; koroner arter baypas greft cerrahisi (CABG).
Giriş
Atmış iki yaşında, erkek hasta, üç ay önce koroner arter bapas grefti (CABG) ameliyatı olmuş sonrasın-da sol kolunsonrasın-da uyuşma, şiddetli ağrı, parmak ve kol kaslarında güçsüzlük başlamış. Muayenesinde ins-peksiyonla elin dorsal lateral yüzünde, ulnar bölgeye uyan kısımda metakarpal interosseos kaslarda atrofi gözlendi (Şekil 1).
Nörolojik muayenede C6, C7, C8, T1 dermatomunda hipoestezi mevcuttu, brakioradial ve triseps refleksi azalmıştı, oppozisyon yapamıyordu, el bileği ekstan-siyon kas gücü 4/5 idi, diğer kas testleri doğaldı. Yapılan EMG’de sol brakiyal sinirin alt trunkusunda inkomplet lezyon, ciddi aksonal dejenerasyon
şek-linde pleksopati bulguları vardı. Hastaya konservatif tedavi uygulandı, ağrısı ve uyuşması azaldı, kas güç-süzlüğü devam ediyordu. Rehabilitasyonuna devam ettiğimiz hastamızın 6. ayda kas güçsüzlüğünde de düzelme saptandı.
Tartışma
Brakiyal pleksus hasarı, CABG sonrası, özellikle medi-an sternotomi de görülebilen bir komplikasyondur. Postoperatif brakiyal pleksus hasarı, brakiyal pleksu-sun gerilmesi ve basısına bağlı olarak vasa nervorum iskemisi ve direkt sinir hasarı sonucu oluşan, omuz, kol ve elde ağrı, duyu kaybı, güçsüzlük ile seyreden klinik bir durumdur Operasyon sırasında anatomik farklılıklar, hastanın pozisyonu, eşlik eden diğer
has-Koroner arter baypas greft cerrahisi sonrası gelişen brakiyal
pleksus hasarı
Brachial plexus damage following coronary artery bypass graft surgery
Nevsun PIHTILI TAŞ,1 Rabia AYDOĞAN BAYKARA2
Agri 2021;33(2):122–123 doi: 10.5505/agri.2018.66933
Koroner arter baypas greft cerrahisi sonrası gelişen brakiyal pleksus hasarı
NİSAN 2021 123
talıklar, cerrahi ve fizyolojik faktörler brakiyal pleksus
hasarı gelişimi etiyolojisinde rol oynar.[1]
Birkaç nedenle meydana gelir. Bunlar; kolun hipe-rabdüksiyonu, internal juguler vene uygulanan ka-teterizasyon ile direk travma, sternal retraksiyon esnasında oluşan kompresyon ile, özellikle internal mamarian arterin greft olarak kullanımında kostos-ternal bileşkenin geniş gözlemlenmesi için asimetrik traksiyon uygulanması, C7 ve T1’in mekanik komp-resyon etkisi, 1. kosta kırığı, hipotermi uygulamasıdır. CABG sonrası brakiyal pleksus hasarının prevalansı %2 ila %38 arasında değişmektedir. Hastaların bir kıs-mı bir haftada iyileşirken, %50 hastada iyileşme beş
ay-bir yıl kadar sürmektedir.[1] Bizim hastamızda
oper-sayon sonrası 3. ayında kliniğimize başvurduğunda ağrı, güçsüzlük şikayetleri mevcuttu. inspeksiyonla elin dorsal lateral yüzünde, ulnar bölgeye uyan kı-sımda metakarpal interosseos kaslarda atrofi gözlen-di. Muayenesinde de C6, C7, C8, T1 dermatomunda hipoestezi mevcuttu, brakioradial ve triseps refleksi azalmıştı, oppozisyon yapamıyordu, el bileği ekstan-siyon kas gücü 4/5 idi, diğer kas testleri doğaldı. İki formu vardır, daha çok duyu şikayetlerinin baskın olduğu pleksusun alt kök tutulumu ve ikincisi orta ve
üst kök tutulumu ile karakterize olan motor defisitin baskın olduğu formdur. Bu ikinci form daha nadir gö-rülür. Alt trunkus tutulumunda prognoz iyidir. Bizim hastamızda da yapılan elektromiyografi (EMG) de alt trunkus tutulumuna ait bulgular saptanmıştır.
Brakiyal pleksus hasarı CABG sonrası nadir de olsa görülen bir komplikasyondur. Hastayı ameliyat sıra-sında pozisyonlarken brakiyal pleksusun korunması gereklidir. Genellikle alt trunkus tutulur ve palyatif tedavi ile geri dönüşümlüdür, nadiren şiddetli ağrı
ve motor defisit varsa, tekrar edebilir.[2]
Erken rehabilitasyon tedavide en önemli yaklaşımdır. Ağrı tedavisinde orta ve güçlü analjezikler, trisiklik antidepresanlar, antiepileptikler ve lokal anestezikler kullanılır. Düzelmeyen olgularda cerrahi
dekompres-yon yapılır.[3] Bizim olgumuzda erken tanıyla uygun
tedaviye başlandı. Altıncı ayda ağrı ve kas gücü kay-bında düzelme saptandı.
Nadir görülen bir komplikasyonun erken tanı ve te-davisiyle yaşam kalitesinde artma ve iyileşmenin sağlanacağı bu olguyla desteklenmektedir.
Hasta Onamı: Olgu sunumunun ve beraberindeki gö-rüntülerin yayınlanması için yazılı bilgilendirilmiş onam alındı.
Yazar(lar) ya da yazı ile ilgili bildirilen herhangi bir ilgi çakışması (conflict of interest) yoktur.
Hakem değerlendirmesi: Dış bağımsız.
Kaynaklar
1. Ben-David B, Stahl S. Prognosis of intraoperative brac-hial plexus injury: a review of 22 cases. Br J Anaesth 1997;79(4):440–5. [CrossRef]
2. Cooper DE, Jenkins RS, Bready L, Rockwood CA Jr. The pre-vention of injuries of the brachial plexus secondary to mal-position of the patient during surgery. Clin Orthop Relat Res 1988;228:33–41. [CrossRef]
3. Gilman AG, Rall TW, Nies AS, Taylor P. The pharmacological basis of therapeutics. 8th ed. New York: Pergamon Press; 1990. p. 175–98.
Şekil 1. Koroner arter baypas greft cerrahisi sonrası gelişen bra-kiyal pleksus hasarına bağlı ulnar atrofi.