%lo.
9
/
•iyet
Genel Yayın Yönetmeni: Orhan Erinç # Dış Haberler: Ergun Balcı • İstihbarat: Yalçın Yayın Kumlu: İlhan Selçuk (Başkan),
Genel Yayın Koordinatörü: Hikmet Çakır • Ekonomi: Bülent Kızanlık • Kültür: Orhan Erinç, Oktay Kurtböke,
Ç etinkaya # Y aziişleri M üdürleri: Handan Şenköken • Spor: Abdülkadir Yücelman Hikmet Çetinkaya, Şükran Soner,
İbrahim Y ıld ız (Sorumlu), Dinç Tayanç • Makaleler: Sami Karaören • Çeviri: Seyfettin Ergun Balcı, Dinç Tayanç, İbrahim # Haber Merkezi Müdürü: Hakan Kara Turhan • Düzeltme: Abdullah Yazıcı # B ilg i-B c l- Yıldız, Orhan Bursalı, Mustafa
# Görsel Yönetmen: Fikret Eser ge: Edibe Buğra • Fotoğraf: Erdoğan Köseoğlu Balbay, Hakan Kara.
Ankara Tem silcisi: M ustafa Balbay • H aber M üdürü: Müessese Müdürü: Erol Erkut • MEDYAC: • Yönetim MEDYA G : • Doğan Akın Atatürk Bulvarı No: 125, Kat:4, Bakanlıklar- Koordinatör: Ahmet Korulsan • Kurulu Başkanı-Genel Yönetim Kurulu Ankara Tel: 4195020 (7 hat). Faks: 4195027 • İzm ir Muhasebe: Bülent Y e n e r # İdare: Müdür:GülbinErduran Başkanı - Genel Temsilcisi: Serdar Kızık, H. Ziya Blv. 1352 S. 2/3 Tel: H ü se y in G ü re r # işletm e:Önder • Koordinatör: Reha Müdür: Üstün
4411220, Faks: 4 4 1 9 1 1 7 # Adana Temsilcisi: Çetin Yiğenoğlu, Çelik • Bilgi-îşlem: Nail İnal • Işıtm a n # G e n el Müdür Akmen •M urahhas
İnönü Cd. 119 S. No: 1 Kat: 1, Tel: 3522550, Faks: 3522570 Yardımcısı: Mine Akdağ üye: Bora Gönenç nsı. Basın ve Yayıncılık A.Ş.
K:246 İstanbul Tel: (0/212) 512 05 05 (20 hat) Faks: (0/212) 513 85 95 9 EKİM 1995 İmsak: 4.37 Güneş: 6.01 Öğle: 11.59 ikindi: 15.07 Akşam 17.42 Yatsı: 19.01 MEDYA C Tel: 514 07 53 - 5 13 95 80 - 513 84 60-61, Faks: 5118466
Şişli’de artık binaların arka bahçelerine de imar izni isteniyor
M açka için yapılan uygunsuz teklif
Tarihi Maçka Palas Apartmanı bugünlerde onarım geçiriyor. Ne var ki öngörülen yeni pro jede, arka bahçesine eklenecek bir iş merkezi de var.
OKTAY EKİNCİ
Kişi başına düşen yeşil alan miktarı hızla “sı fıra” doğru yaklaşan Şişli’de yeni yapılaşma için boş arsa pek kalmayınca, yatırımcılar bu kez de tarihsel binaların “bahçelerine” göz dikti ler. Koruma mevzuatı gereğince imar yasağı getirilen eski eser parsellerindeki “yapı yak laşma sınırlan” içerisinde bile artık projeler ge liştiriliyor. Bunlardan ünlü Maçka Palas Apart manının kendi parselindeki koruma alanında tasarlanan ek yapı projesi ise “Petite Palas” adı verilen 9 katlı ofis binası olarak İstanbul 1 No’lu Koruma Kurulundan bugünlerde izin bekliyor.
Kültür mirası niteliğindeki binalann bulun dukları kentsel doku içerisinde mimari kimlik lerinin ve etkilerinin sürdürülebilmesi için, özellikle korunması gerekli cephelerini yeni ya pılaşmayla “örtmemek” gerekiyor. Nitekim Koruma Kurulları da bu tür binalann bulun dukları büyük parsellerde imar kurallarını be lirtirken, özgün cephenin çevreden yeterince algılanabilmesini sağlayacak mesafelerde ya pı yaklaşma sınırlarını da karar altına alıyor lar.
Kültür mirası___________________
Bu genel koruma kuralı, 19. yüzyılın orta larında Türkiye’ye yerleşen İtalyan mimar Gu- ilioMongeri’nin tstanbul’akazandırdığı Maç ka Palas Apartmanı için de 1972 yılında “30 metre” olarak belirlenmiş. Aynca aynı karar da, binanın kültür mirası olduğu da saptana rak yasal olarak koruma altına alınması sağ lanmış.
İstanbul Ansiklopedisi'ndeki maddesinde Yasemin Suner tarafından derlenen bilgilere göre Abdülmecid’in torunu Münire Sultan'a ait eski sarayın bulunduğu arsada 1920’li yıl larda inşa edilen Maçka Palas Apartmanı, “Mi lano palazzalarını andıran bir mimari anlayı şın” İstanbul ’daki özgün örnekleri arasında yer alıyor. 1922’de T ürkiye’ye demiryolu müteahit- liği için gelen Vincenzo Caivano tarafından yaptırılan bu tarihi apartmanda oturanlar ara sında Abdülhak Hamid Tarhan, Kerime Na dir, Celal Bayar, Turgay Şeren gibi ünlüler de var.
12 Şubat 1972’de alınan 6209 sayılı Anıtlar
► İstanbul’un sivil mimarlık
kültürü mozaiğinde özgün bir
yeri olan Maçka Palas
Apartmanı’na 9 katlı bir iş
merkezi eklenmek isteniyor.
Tarihi binanın arka bahçesinde
tasarlanan “ Petite Palas” adlı
proje
A B D ’li mimarların
imzasını taşıyor ve Şişli
B elediyesi’nin uygun görüşüyle
sunulan Koruma Kurulu’nda
onay bekliyor.
Yüksek Kurulu kararında “korunacak binaya 30 m'den fazla yaklaşmamak kaydı ile meri (yürürlükteki) imar nizamlarına uygun inşaat yapılmasında mahzur bulunmadığı" hükmü yer almasına rağmen, uygulamada buna uyul mamış ve o yıllarda inşa edilen yeni bina ile tarihi apartman arasında sadece 22 m ’lik bir boşluk bırakılmış.
Teşvikiye Caddesi nde açılan Bronz Sokağı’na cephe veren bu 22 metre enindeki arka bahçe
içerisinde şimdi yapılmak istenen ek bina ise 17 metre genişliğinde ve 30 metreyi aşkın bir yükseklikle tasarlanmış durumda. Doğuş Hol ding tarafından New York’taki bir mimarlık bürosuna çizdirilen projede, giriş katı dükkân lar için, normal katlar ise ofis olarak planlan mış.
Şeffaf cepheli bir modern mimari anlayış içersinde ve Maçka Palas’la ‘kontrast’ oluştu racak şekilde projelendirilen Petite Palas’ın en
üst katında ise bir de konferans salonu düşü nülüyor... Şişli Belediyesi’nin resmi başvuru sunun yanı sıra Belediye Başkanı Gülay Atığ’ın da Koruma Kurulu'nu “iknaetmek” için özel olarak çaba gösterdiği söylenen Petite Palas pro jesi, kentsel ve çevresel koruma ilkeleri açısın dan birçok sakıncayı da beraberinde getiriyor. Birincisi; yapının eklemleneceği Maçka Pa las Apartmanı’nın özgün mimari kimliği ve Teş vikiye Caddesi ile Bronz Sokağı’nın kesiştiği
köşede bulunduğu bölgeye kazandırdığı tarih sel doku etkisi, bu projeyle önemli ölçüde za rar görecek; Kuzey cephesi 1993’te inşa edi len Türkiye İş Bankası Milli Reasürans TAŞ Ge nel Müdürlüğü binasıyla zaten kapanmış olan bu anıtsal değerdeki sivil mimarlık örneği kül tür varlığımız, bu kez batı cephesi de örtüle rek duyarsız bir ‘modem’(!) kuşatma arasın da tarihsel saygınlığını yitirecek.
İkincisi; yine bu proje Şişli’de ve özellikle Maçka, Teşvikiye, Nişantaşı bölgesinde elde kalan en son yapılaşmamış alanlar olan “bina bahçelerinin" de yeni imar talepleri altında betonlaşmasına “öncülük” edecek. Böylece, özellikle eski eser niteliğindeki yapıların par sellerinde özen gösterilen imar yasağının de linmesi yönünde “emsal” oluşturabilecek.
Üçüncüsü ise; öngörülen proje bir kültür varlığı yanında ve onun parselinde olmasa bi le, bulunulan bölgede artık “tıkanma” sınır larında bulunan altyapıyı ve özellikle trafik yoğunluğunu daha da zorlaması açısından şe hircilik ilkelerini yok sayan bir tavır sergiliyor.
Yasal kurallara aykın teklif_______
Uygulanabilmesi için “bahçeyi imar parse line dönüştürecek” imar planı değişikliğini de gündeme getiren Petite Palas, gerek “sevimli adı” ve gerekse o yüksek rant beklentileriyle ne kadar çekici olursa olsun, yine imar planı değişiklikleriyle ilgili yasal kurallara aykırı bir teklif niteliği taşıyor.
Çünkü yürürlükteki ilgili yönetmeliğe göre bu tür parsel ölçeğindeki imar değişikliklerin de bölgeye getirilmek istenen yeni yapı yo ğunluğunu karşılayacak kadar bir “ilave yeşil alanın” da yörede aynı anda sağlanması gere kiyor. Oysa Petite Palas projesinde bu “küçük ayrıntı” hiç dikkate alınmadığı gibi, Şişli ilçe si de zaten yeşil alan açısından İstanbul’un en talihsiz bölgesi olarak sürekli bir gerilim için de yaşıyor...
Öyle görünüyor ki İstanbul, daha uzun bir süre böylesi “modernduyarsızlıkların” tehdi di altında kalacak. Çünkü bu tür “uygunsuz tek liflere” baştan karşı çıkması ve engellemesi gereken İstanbul Büyükşehir Belediyesi de ne yazık ki benzer duyarsızlığı yine Şişli’deki es ki İETT garajında yükselecek iş m erkezi projesinde ısrarla sürdürüyor...
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi
