c o o r
î bl i yoğr af ya
Kitab Katalokları
Bizde ilk kitab katalogu Arakel kü tübhanesinin 1401 de çıkardığı «Esami Kütüb» dür. 272 sahife tutan bu eserde kitablar 34 kısma ayrılarak tasnif edil miş ve her biri hakkında kısaca malu - | mat verilmiştir.
Arakel. Ebüzziya matbaasında çok te-
j miz olarak bastırdığı bu esere, on kuruş
J
fiat koydurmuştu. Eir kitab mahiyetin- | de olmasına rağmen para ile satılması j itirazlara uğradı. Bundan sonraki kata-loklar hep parasız dağıtıldı.
Asır kütübhanesinin bir katalogunda okuduğumuz gibi o zaman: «Kitabcılık henüz iimid edildiği dereceyi bulama - mış, fakat bir taraftan fihrist çıkarmı- I ya liyakat kesbedecek mevkie varmış - ■ tır.» Çıkan bütün kataloklarda umumi* ! yetîe bir yenilik yapmak arzusu, kitab
satmak gayreti sezilir. Hemen hepsi de oldukça itina ile basılmıştır.
Şimdi ise kitab katalokları. çok yazık ! ki, biraz fazla gelişigüzel basılıyor. Ba sılanların okumıya teşvik edecekleri kitablan sevimli gösterecek bir cazibe leri yok. Bunları bastıranlar tasnife biç dikkat etmeden yalnız birçok kitab İ-
j simlerini sıralamakla iktifa ediyor, il -
j mî bir kıymeti haiz olmalarına, şekille- I rine hatta ayni büyüklükte basılmasına j | ehemmiyet vermiyorlar.
Kitabcılar, kitabı en fazla sevmeli - i i dirler. Kitablar insanların zevkleri, ıs-: trabları, heyecanları, bilgileri, düşün -
j celerile yuğrulduğundan iyi bir kata- | loğun bu vasıflarda mümkün olduğu | kadar çok kitabı sahifelerinde bulun - j durması ve bunları mümkün olduğu ka
dar cazib bir şekilde karilere arzetmesi icab ettiğini takdir etmelidirler.
Fazla olarak bir katalok istemek için kitabcı dükkânına gitmeye, onu iste - meye hacet kalmamak, katalokla alâ - j kadar olabilecek herkesin ayağına ka - dar gelmelidir.
Gönül ister ki, bugüne kadar olduğu I gibi, bu bir temenni olarak kalmasın ve I yarın için bir hakikat olsun.
1933 senesi bu ilk aydan zarfında ba-
i sılan kataloklann en başında kırkıncı
vıldönümü vesilesile Hilmi
Kitabhane-i sinin çıkardığı katalogu zikretmek mu vafık olur. Başında kütübhanenin muh tasar bir tarihçesi vardır. İçinde de Hil- minin tâbi olarak bastığı bütün kitab - lar sıralanmıştır.
Diğer katalokları da hece sırasile -sayalım:
Ahmed Halid: 14 sahif elik bu küçük katalok kamilen kütübhanenin yeni
i harfli neşriyatına hasredilmiştir.
înkılâb: 88 sahife tutan bu katalekta kitablar 37 kısım üzerinden tasnif edil - m iştir. înkılâb kütübhanesi pek az ki - tab bastırdığından burada umumiyetle diğer kütübhanelerin eserleri takdim
edilmektedir.
Kanaat: 46 sahifelik bu katalokta Ka naat, tâbi sıfatile bastığı muhtelif mev- zulardaki eserleri saymakta, bazıları hakkında da umumî malûmat vermek -tedir.
E,emzi: 157 sahife tutan bu altıncı ka talok, bundan evvelki gibi bir kitab şeklinde basılmış ve kesilmiştir. Bir kıs mı da kendi tarafından basılan kitablar burada muhtelif başlıklar altında sıra- ‘ lanmış t ir.
Yeni Kitabcı: 15 sahifelik bu küçük katalok. yalnız 1935 ve 1936 senelerin - de basılan kitablara tahsis edilmiştir.
Bu kataloklardan edinmek istiyenle - rin kütübhanelere müracaatı lâzım ge lir.
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi
